Ανακοινωθέντα

Αποτίνουμε σήμερα -με την εδώ παρουσία μας- φόρο τιμής στους πεσόντες και σφαγιασθέντες Τραχωνίτες κατά την Τουρκοανταρσία του 1963 και κατά την τουρκική εισβολή του 1974. Προσφέρουμε με τους λόγους μας, την ελάχιστη τιμή που μπορούμε να προσφέρουμε σε αυτούς που θυσιάστηκαν υπέρ της ελευθερίας, πιστοί με αίσθημα αυταπάρνησης και ηρωισμού στην προστασία του νησιού μας, και ειδικότερα της νεοσύστατης τότε Κυπριακής Δημοκρατίας. Τελούμε την ίδια στιγμή δέηση για ανεύρεση των αγνοουμένων Τραχωνιτών, όπως και όλων των συμπατριωτών μας, των οποίων αγνοείται μέχρι και σήμερα η τύχη.

Η ενθύμηση του ματωμένου εκείνου Δεκέμβρη του 1963 -με τα αιματηρά γεγονότα και τις θανατηφόρες συγκρούσεις λόγω της τουρκανταρσίας, αποτελούν τρανή απόδειξη των διαχρονικών επεκτατικών σχεδίων της Τουρκίας. Αυτής της Τουρκίας, η οποία εργάζεται εδώ και χρόνια με μοναδικό στόχο την κατάρρευση της Κυπριακής Δημοκρατίας και την οικειοποίηση των κυπριακών εδαφών, καθώς και των κυπριακών πολιτικών και άλλων δικαιωμάτων. Μέχρι και σήμερα, 45 χρόνια μετά την τουρκική εισβολή του 1974, η Τουρκία συνεχίζει να συμπεριφέρεται με ιμπεριαλιστική διάθεση, διεκδικώντας συνεχώς περισσότερα δικαιώματα εις βάρος των δικών μας δικαιωμάτων. Ξεκάθαρα η Τουρκία προωθεί τα δικά της συμφέροντα -χειραγωγώντας βεβαίως και την τουρκοκυπριακή ηγεσία- με στόχο την εξασφάλιση του πλήρους ελέγχου του νησιού σε γεωστρατηγικό και πολιτικό επίπεδο.

Και αν θέλουμε να δούμε και να προσεγγίσουμε τα πράγματα υπό την πραγματική τους διάσταση, αντιλαμβανόμαστε ότι οι διακοινοτικές συγκρούσεις του 1963-1964 αποτελούν τον πρώτο πληθυσμιακό  διαχωρισμό του κυπριακού λαού. Για χάρη της ιστορικής αλήθειας, θα πρέπει να αναφέρουμε ότι ήδη εκ της συστάσεως της Κυπριακής Δημοκρατίας, οι εξτρεμιστές Τούρκοι της Κύπρου -της VOLKAN και της TMT- υποκινούμενοι από την ίδια την Τουρκία, αποπειράθηκαν να καταλύσουν την Κυπριακή Δημοκρατία και να προωθήσουν τα μακροχρόνια διχοτομικά τους σχέδια σε βάρος της Κύπρου. Ήδη από το 1961, ξεκίνησαν να εκπαιδεύονται και να οργανώνονται στρατιωτικά από Τούρκους αξιωματικούς, οι οποίοι κατέφθασαν τότε στην Κύπρο παράνομα, εφοδιασμένοι με βαρύ οπλισμό.

Οι συγκρούσεις του 1963 εξελίχθηκαν σε ένα καλά οργανωμένο τουρκικό πραξικόπημα κατά της Κυπριακής Δημοκρατίας, λειτουργώντας ως προμήνυμα και ως ένας κακός οιωνός για τα μετέπειτα τραγικά και οδυνηρά γεγονότα του 1974.

Η κορύφωση των τουρκικών ενεργειών που ξεκίνησαν από το 1961, ήταν οι επιθέσεις κατά του Τράχωνα τη νύχτα της 22^ης Δεκεμβρίου 1963. Αφορμή στάθηκε η προσπάθεια ελέγχου από όργανα της αστυνομίας στη Λευκωσία, κατά τα ξημερώματα της 21^ης Δεκεμβρίου 1963, ενός τουρκοκυπριακού οχήματος και η άρνηση των επιβαίνοντων Τουρκοκυπρίων να συνεργαστούν.

Ως ακριτική περιοχή της Λευκωσίας και περικυκλωμένος από τουρκοκυπριακά χωριά και την τουρκική συνοικία της Λευκωσίας, ο Τράχωνας είχε να αντιμετωπίσει τις τουρκικές απειλές, προκλήσεις, αλλά και επιθέσεις ήδη από την περίοδο του Απελευθερωτικού Αγώνα της ΕΟΚΑ το 1955-1959. Συγκεκριμένα, το 1957-1958 οι Τραχωνίτες είχαν οργανωθεί σε ομάδες πολιτοφυλακής, καταφέρνοντας να αποτρέψουν προσπάθειες των Τούρκων για κατάληψη του Τράχωνα.

Με το ξέσπασμα των βίαιων επιθέσεων της 22^ης Δεκεμβρίου 1963, οι Τραχωνίτες παρέμειναν αποκλεισμένοι για δέκα ολόκληρες ημέρες, προβάλλοντας σθεναρή αντίσταση και επιτυγχάνοντας ,για ακόμη μια φορά, να αποτρέψουν την κατάληψη του Τράχωνα. Το αποτέλεσμα ωστόσο, ήταν να παραμείνει ο Τράχωνας εγκλωβισμένος με τους κατοίκους του να αντιμετωπίζουν αρκετά προβλήματα, έχοντας ως μοναδική έξοδο διαφυγής από την Ομορφίτα, καθότι οι Άγγλοι είχαν χαράξει την πράσινη γραμμή, καθιστώντας κατ’ αυτό τον τρόπο απροσπέλαστη ολόκληρη την περιοχή που βρισκόταν βόρεια του Πεδιαίου.

Αυτό κράτησε μέχρι και τον Ιούλιο του 1974, όταν κατά την τρίτη ημέρα μετά την εισβολή, στις 22 Ιουλίου, ο Τράχωνας έπεσε εν τέλει στα χέρια των Τούρκων εισβολέων. Παρόλο που οι Τραχωνίτες προέβαλαν και πάλι σθεναρή και ηρωική αντίσταση ενάντια στις τουρκικές δυνάμεις, δυστυχώς δεν κατάφεραν να αποτρέψουν το οδυνηρό αποτέλεσμα, που ήταν τελικά η κατάληψη του Τράχωνα.

Ένας μακρύς κατάλογος πεσόντων, δολοφονηθέντων και αγνοουμένων Τραχωνιτών, έρχεται να σφραγίσει με το δικό του αίμα το βαρύ βιβλίο με τους αγώνες για την κυπριακή ελευθερία, αλλά και την ελευθερία του Έθνους. Τους αγώνες για δικαίωση, λύτρωση, για εθνική και ατομική αξιοπρέπεια.

Επί της ουσίας, αυτό που στόχευε η Τουρκία με το πραξικόπημα και τις βιαιότητες του 1963 -και εν τέλει πέτυχε- ήταν η θυλακοποίηση των Τουρκοκυπρίων και ένας de facto γεωγραφικός διαχωρισμός του νησιού. Οι θύλακοι που οργανώθηκαν, δημιούργησαν τετελεσμένα, που ευνοούσαν σε μακροπρόθεσμη βάση την Τουρκία. Με αυτή την εξέλιξη, τα δεδομένα των συμφωνιών Ζυρίχης-Λονδίνου ανατρέπονταν, καθότι εισαγόταν ο γεωγραφικός, πολιτικός και κοινωνικός διαχωρισμός των δύο κοινοτήτων. Η Τουρκία ενίσχυε και συντηρούσε οικονομικά διοικητικούς μηχανισμούς που σχηματίστηκαν στους τουρκοκυπριακούς θύλακες και αυτό ,σε συνδυασμό με τη δυνατότητα της Άγκυρας για στρατιωτική επέμβαση, εξανάγκασε την ελληνοκυπριακή πλευρά σε πλήρη αναδιοργάνωση.

Τα χρόνια έχουν παρέλθει, ωστόσο η πατρίδα μας δεν έχει λυτρωθεί. Τα χώματά μας δεν έχουν αποτινάξει τον τουρκικό ζυγό. Το δίκαιο της χώρας και των κεκτημένων μας δεν έχει εξασφαλιστεί. Η αδικία που βαραίνει μέσα μας, δεν έχει υποχωρήσει.

Τα πράγματα είναι δύσκολα και το γνωρίζουμε. Ή τουλάχιστον πρέπει να το γνωρίζουμε, ώστε να κινηθούμε ορθά, με σύνεση, λογική και στρατηγική.

Είναι σημαντικό να αντιληφθούμε, ότι η ιστορική μας μνήμη πρέπει να συνδέεται άμεσα με την ιστορική μας συνείδηση. Θα πρέπει δηλαδή, το παρελθόν μας και οι θυσίες των ηρώων -πέρα  από μια ενθύμηση σεβασμού και εθνικής υπερηφάνειας- να λειτουργούν για μας ως πυξίδα, ώστε να αντικρύσουμε με καθαρό βλέμμα τη δική μας πραγματικότητα σήμερα, τις σύγχρονες προκλήσεις με τις οποίες καλούμαστε να αναμετρηθούμε και να αναλάβουμε τις ευθύνες που μας αναλογούν. 

Η πραγματικότητα που έχουμε ενώπιόν μας σήμερα, είναι ότι η Τουρκία, παρόλο που συνεχίζει να κατέχει παράνομα το 37% των εδαφών μας, καταπατώντας κάθε αρχή δικαίου και νομιμότητας, συνεχίζει να προκαλεί επανερχόμενη κάθε φορά με νέες απειλές και καινούργιες παράλογες απαιτήσεις, οι οποίες αγγίζουν -θα ’λεγε κανείς- τα όρια της παραφροσύνης. Είναι πραγματικά λυπηρό, τραγελαφικό και δεν ξέρω τι άλλο χαρακτηρισμό μπορώ να δώσω στην όλη κατάσταση που βιώνουμε, το γεγονός ότι, αντί η Τουρκία να προσέλθει σε συζητήσεις και διαπραγματεύσεις για εξεύρεση μιας όσο το δυνατό πιο δίκαιης και λειτουργικής λύση του κυπριακού προβλήματος, αντιθέτως συμπεριφέρεται αλαζονικά, εγωιστικά, προκλητικά και όπως πάντα με επεκτατικούς σχεδιασμούς, αγνοώντας κάθε μέτρο για οικοδόμηση εμπιστοσύνης, αλλά και κάθε ψήφισμα των Ηνωμένων Εθνών.

Οι τουρκικές προκλήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ είναι άνευ προηγουμένου, καθώς απειλούν με νέες γεωτρήσεις, δημιουργώντας αναβρασμό στην περιοχή της ανατολικής Μεσογείου και καταπατώντας τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας, όπως αυτά προκύπτουν από τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας, καθώς επίσης και από το εθιμικό Διεθνές Δίκαιο. Απειλεί μάλιστα η Τουρκία με εποικισμό της Αμμοχώστου, αποδεικνύοντας για ακόμη μια φορά ότι εδώ και χρόνια κινείται βάσει σχεδίου, προσπαθώντας να εξυπηρετήσει τα δικά της και μόνο επεκτατικά συμφέροντα.

Δύσκολος ο αγώνας που καλείται να δώσει η ελληνοκυπριακή πλευρά. Αυτό είναι το μόνο σίγουρο. Και όταν μιλάμε για αγώνα, δεν αναφερόμαστε σε όπλα και μάχες. Ο αγώνας μας σήμερα έγκειται στους σωστούς χειρισμούς που θα πρέπει να κάνει η πολιτική ηγεσία του τόπου, πιέζοντας ξένους εταίρους να ασχοληθούν σοβαρά με το εθνικό μας πρόβλημα, ασκώντας και αυτοί με τη σειρά τους πίεση στην Άγκυρα και στον Τούρκο ηγέτη, ο οποίος θα πρέπει επιτέλους να καταλάβει ότι η χώρα του θα επωμιστεί με συνέπειες για τις παράνομες και καταδικαστέες ενέργειες στις οποίες προβαίνει.

Ευκταία λύση δεν μπορεί να υπάρξει. Το αναφέραμε πάμπολλες φορές. Ωστόσο, μπορούμε και πρέπει να διεκδικήσουμε μια λειτουργική τουλάχιστον λύση, για το κράτος και τους πολίτες, που να βασίζεται στις ευρωπαϊκές αρχές και αξίες, το ευρωπαϊκό κεκτημένο, τις αρχές της δημοκρατίας, σεβόμενη τα ανθρώπινα δικαιώματα κάθε Κύπριου πολίτη και χωρίς ξένα δικαιώματα, εγγυήσεις ή επεμβατικά δικαιώματα.  Και αυτό τάσσεται ως χρέος για μας σήμερα, εάν πράγματι σεβόμαστε τις θυσίες των προκατόχων μας και θέλουμε να είμαστε άξιοι συνεχιστές του ιστορικού μας παρελθόντος, το οποίο τιμούμε.

Το να παλέψει και να νικήσει κανείς, είναι πράγματι άξιο επίτευγμα. Το να παλέψει και να ηττηθεί -δίδοντας πρωτίστως ό,τι πραγματικά μπορούσε στον αγώνα του- αυτό είναι γενναιότητα, θάρρος και ηρωισμός μέχρι εσχάτων. Ο δειλός όμως συμβιβασμός, η λιποταξία, η οπισθοχώρηση και η άνανδρη παράδοση, αυτά σίγουρα δεν περιποιούν τιμή για κανέναν άνθρωπο και κανένα λαό. Και σίγουρα η ελληνική φύση δεν μπορεί να ταυτιστεί με τέτοιες συμπεριφορές.

Την ίδια όμως στιγμή, χρέος έχουμε και απέναντι στο κράτος μας, το οποίο οφείλουμε να εκσυγχρονίζουμε και να αναβαθμίζουμε συνεχώς -παρά τα δεδομένα της κατοχής- εξυγιαίνοντας τους μηχανισμούς και τους θεσμούς της πολιτείας μας. Η ενίσχυση ενός κράτους δικαίου, βασισμένου στις αρχές της ισονομίας και της ισοπολιτείας -μακριά από σκάνδαλα, κακοδιαχείριση και διαφθορά- αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την εν γένει ανάπτυξη της χώρας μας, ενώ θα βοηθήσει και για την ενίσχυσή της στο διεθνές προσκήνιο.

Ας αναλογιστούμε, λοιπόν, το παρελθόν μας, το παρόν μας, αλλά και το μέλλον των παιδιών μας, πράττοντας το πρέπον, με γνώμονα πάντα το ήθος, το δίκαιο, το ανθρώπινο.

Η ιστορία είναι ο σημαντικότερός μας καθοδηγητής. Και όχι κατ’ ανάγκη για να διαβάσουμε το παρελθόν, αλλά κυρίως για να διαβάσουμε το μέλλον.

Τιμή και δόξα στους ήρωές μας. Αθάνατη ας μένει η μνήμη τους στους αιώνες.

____________   

ΑΜ/ΣΧ/EI