Ανακοινωθέντα

Με αισθήματα δέους και βαθιάς συγκίνησης συγκεντρωθήκαμε σήμερα εδώ για να απευθύνουμε το ύστατο χαίρε στον ηρωικώς πεσόντα της τουρκικής εισβολής Στέλιο Πασιά. Χρειάστηκε να περάσουν 47 σχεδόν χρόνια από τότε που χάθηκαν τα ίχνη του για να εντοπιστούν και να παραληφθούν μερικά μικρά οστά του ιερού λειψάνου του, ώστε να μπορέσουμε, μαζί με τους εν ζωή συγγενείς του, να του αποδώσουμε τις οφειλόμενες και πρέπουσες τιμές και να προσευχηθούμε στον Ύψιστο όπως κατατάξει την ψυχή του σε σκηνές δικαίων, εκεί  όπου και οι ψυχές των πολυαγαπημένων του γονέων και αδελφού.

Ο πατέρας του Γιώργος και η μητέρα του Αντιγόνη απεβίωσαν αντίστοιχα το 1994 και το 2001, το ίδιο και ο αδελφός του Χριστόδουλος, το 2006. Είναι η σκληρή μοίρα πολλών εκ των συγγενών των αγνοουμένων μας να φεύγουν από τη ζωή χωρίς να μπορέσουν να απευθύνουν το στερνό και ύστατο αντίο στους αγαπημένους τους και να προσευχηθούν για την ανάπαυση της ψυχής τους. Μαζί μας είναι οι αδελφές του ήρωα, η Μαρία και η Έλλη, προς τις οποίες, μαζί με τη θλίψη μας, εκφράζουμε τη μεγάλη εκτίμηση και την ευγνωμοσύνη μας για τη θυσία του αδελφού τους, ο οποίος με τους συμπολεμιστές του αντιστάθηκε γενναία στα τουρκικά στρατεύματα εισβολής υπερασπίζοντας την ελευθερία και την εδαφική ακεραιότητα της πατρίδας μας.

Αισθάνομαι, όπως όλοι, μεγάλη την τιμή να μιλήσω για ένα ήρωα όπως είναι ο Στέλιος.  Ευχαριστώ την οικογένεια για την τιμή που μου κάνει να είμαι εδώ σήμερα.

Ο Στέλιος Πασιάς γεννήθηκε στις 19 Νοεμβρίου 1945. Διέμενε με τους γονείς του στην Ψιμολόφου ή στην Ορούντα με τη μνηστή του, η οποία επίσης είναι μαζί μας σήμερα για το στερνό αντίο. Ήταν μηχανικός αυτοκινήτων και αγαπούσε τον αθλητισμό και περισσότερο το ποδόσφαιρο, γι’ αυτό ήταν μέλος της ποδοσφαιρικής ομάδας του χωριού του ΑΟΨ (Αθλητικός Όμιλος Ψιμολόφου). Ήταν αγαπητός στους συμπαίκτες του, στους φίλους του και σε όλους τους συγχωριανούς του.

Στις 20 Ιουλίου 1974, ημερομηνία έναρξης της τουρκικής εισβολής, ο Στέλιος κατατάγηκε έφεδρος στο 306 Τάγμα Πεζικού, η έδρα του οποίου βρισκόταν στο Νέο Χωριό Κυθρέας.  Με την ολοκλήρωση της κατάταξης των εφέδρων την ίδια μέρα, οι άνδρες του τάγματος, έφεδροι και κληρωτοί, μεταφέρθηκαν στην περιοχή Αγίου Γεωργίου Κερύνειας – Γλυκιώτισσας, για να ενισχύσουν τις εκεί δυνάμεις της Εθνικής Φρουράς. Διοικητής της μονάδας του ήταν ο τότε Λοχαχός Ανδρέας Φωτιάδης.

Αυτά, σε ένα έντονο πολεμικό σκηνικό όπου, υπό την κάλυψη κυρίως της αεροπορίας τους, τα στρατεύματα του Αττίλα ενίσχυαν συνεχώς την παρουσία τους με άρματα μάχης και άλλο βαρύ εξοπλισμό, όπως και με νέα τμήματα στρατού.

Αφού πέτυχαν τον αρχικό στόχο της απόβασης τους που ήταν η δημιουργία προγεφυρώματος, λίγο πριν το μεσημέρι της 22ας Ιουλίου οι τουρκικές δυνάμεις επιτέθηκαν με σφοδρότητα κατά των θέσεων της Εθνικής Φρουράς στην περιοχή Γλυκιώτισσας – Αγίου Γεωργίου, όπου αμυνόταν και το 306 Τάγμα Πεζικού. Βολές κατά των θέσεων της Εθνικής Φρουράς πραγματοποιούσαν και τα τουρκικά πολεμικά πλοία.

Ακολούθησαν σκληρές και άνισες μάχες των εθνοφρουρών με τα τουρκικά στρατεύματα εισβολής. Λόγω της υπεροπλίας των τουρκικών στρατευμάτων εισβολής, σε έμψυχο και άψυχο υλικό, για αποφυγή εγκλωβισμού των ανδρών της Εθνικής Φρουράς, δόθηκαν οδηγίες να απαγκιστρωθούν προς την περιοχή Κερύνειας – Μπέλλα Πάϊς.  

Οι εθνοφρουροί άρχισαν να υποχωρούν κατά ομάδες προς την Κερύνεια. Κάποιοι πλησίασαν το τουρκοκυπριακό χωριό Τέμπλος, όπου είχε στηθεί ενέδρα εναντίον τους από πάνοπλους Τούρκους. Εκεί οι άνδρες της Εθνικής Φρουράς δέχτηκαν ισχυρά πυρά τα οποία και ανταπέδωσαν. Στο σημείο αυτό, κατά τη διάρκεια της ανταλλαγής πυρών, χάθηκαν τα ίχνη του Στέλιου. Την ίδια τύχη είχαν δυστυχώς και άλλοι εθνοφρουροί μας, ενώ υπήρξαν και εκείνοι που ενεργώντας υπό αλληλοκάλυψη κατάφεραν να προωθηθούν προς την πόλη της Κερύνειας.

Τα λιγοστά μικρά οστά του Στέλιου εντοπίστηκαν στην περιοχή του τουρκοκυπριακού χωριού Τέμπλος το 2007, στο πλαίσιο του προγράμματος εκταφών και αναγνώρισης λειψάνων της Διερευνητικής Επιτροπής Αγνοουμένων. Εκεί κοντά έχουν εντοπιστεί και λιγοστά οστά άλλων αγνοουμένων μας. 

Ελληνίδες και Έλληνες,

Σχεδόν 47 χρόνια μετά την τουρκική εισβολή εξακολουθούμε να τελούμε κηδείες συμπατριωτών μας που έχασαν τη ζωή τους στα πεδία των μαχών ή που μαρτύρησαν ενώ τελούσαν υπό κράτηση στα χέρια των κατακτητών. Παρά τις προσπάθειες τα τελευταία 15 χρόνια στο πλαίσιο της λειτουργίας της Διερευνητικής Επιτροπής Αγνοουμένων, εξακολουθούν να αγνοούνται σχεδόν 800 αγνοούμενοι μας. Η άρνηση της κατοχικής δύναμης να συνεργαστεί όπως επιβάλλεται για την επίλυση της ανθρωπιστικής πτυχής της τραγωδίας των αγνοουμένων καθιστά τις προοπτικές για την εξακρίβωση της τύχης των εκκρεμουσών υποθέσεων, περισσότερο από ζοφερές.

Η απαίτηση μας είναι επιτέλους η Τουρκία να αναλάβει τις ευθύνες της ώστε να συνεχιστεί απρόσκοπτα και αποτελεσματικά το έργο της διερεύνησης της τύχης όλων των περιπτώσεων των αγνοουμένων μας. Ο κατάλογος των ευθυνών της Τουρκίας είναι βαρύς και ασήκωτος. Και θα πρέπει να τις αναλάβει όλες δεχόμενη, χωρίς περιορισμούς, τις εκταφές στα διάφορα σημεία των λεγόμενων στρατιωτικών περιοχών, καθώς και την πρόσβαση στα αρχεία του τουρκικού στρατού, όπου με βεβαιότητα υπάρχουν στοιχεία για τις περισσότερες περιπτώσεις αγνοουμένων μας. Αλλά, ακόμη, η Τουρκία θα πρέπει να αναλάβει τις ευθύνες της και για το διπλό έγκλημα της σκόπιμης μετακίνησης και καταστροφής μαζικών τάφων αγνοουμένων με προφανή στόχο να αποκρυβεί η αλήθεια για την τεράστια σε μέγεθος απάνθρωπη και βάρβαρη αυτή συμπεριφορά που προσβάλλει κάθε έννοια πολιτισμού. 

Σε ό,τι αφορά εμάς, δεν θα σταματήσουμε ποτέ να αγωνιζόμαστε μέχρις ότου διακριβωθεί η τύχη όλων των αγνοουμένων μας και δοθούν πειστικές και τεκμηριωμένες απαντήσεις και στοιχεία στις οικογένειές τους. 

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, η Κυβέρνηση και όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς επεξεργαζόμαστε και αναλαμβάνουμε ενέργειες και πρωτοβουλίες σε όλα τα επίπεδα, τόσο εντός όσο και εκτός Κύπρου, με στόχο την επίτευξη προόδου και την επίλυση της ανθρωπιστικής πτυχής της τραγωδίας που προκαλεί τόσο πόνο και δυστυχία στις οικογένειες των αγνοουμένων μας.

Συμπατριώτες, Συμπατριώτισσες,

Δυστυχώς, και στις προσπάθειες επίλυσης του πολιτικού προβλήματος είμαστε αντιμέτωποι με την κλιμακούμενη αδιαλλαξία της Τουρκίας, η οποία προβάλλει νέες απαράδεκτες θέσεις θέτοντας πρόσθετα εμπόδια στις προσπάθειες για εξεύρεση μιας κοινά αποδεκτής και βιώσιμης λύσης. Με επικεφαλής τον Πρόεδρο Αναστασιάδη, η πλευρά μας προτάσσει το δίκαιο των θέσεων μας οι οποίες στηρίζονται σε απαρασάλευτες αρχές του διεθνούς δικαίου και στα Ψηφίσματα και τις Αποφάσεις των Ηνωμένων Εθνών, θέσεις που θα πρέπει να είναι σεβαστές από το σύνολο της διεθνούς κοινότητας, ως απαραίτητη προϋπόθεση για την επικράτηση της ειρήνης και της ασφάλειας στην περιοχή μας. Ναι, επιδιώκουμε μια λύση που θα εξυπηρετήσει το συμφέρον όχι μόνο των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων, αλλά και ολόκληρης της περιοχής μας. Λύση εδρασμένη στο διεθνές δίκαιο και όχι στα αποτελέσματα της καταπάτησης του από την Τουρκία, καθώς και στους εκβιασμούς και τις πιέσεις της για εξυπηρέτηση των δικών της άνομων συμφερόντων. 

Ελληνίδες, Έλληνες,

Σήμερα, γράφουμε τον επίλογο της τραγικής ιστορίες ενός άξιου τέκνου της πατρίδας μας.

Περήφανοι θα αισθάνονταν σήμερα για τον λεβεντονιό τους οι γονείς του Στέλιου, Γιώργος και Αντιγόνη καθώς και ο αδερφός του Χριστόδουλος που έφυγαν από την ζωή με τον καημό της εξακρίβωσης της τύχης του. 

Αγαπητοί και σεβαστοί συγγενείς,

Αγαπητές αδερφές του ήρωα μας Μαρία και Έλλη, 

Τα λόγια μπορούν να δώσουν, μόνο για λίγο, βάλσαμο στην πονεμένη σας ψυχή. Πίσω από τη σημερινή τελετή, προβάλουν χρόνια ανείπωτου πόνου και δυστυχίας, χρόνια που πέρασαν με πολλά ερωτηματικά και μεγάλο παράπονο.

Η Κύπρος υποκλίνεται μπροστά σας. Και για σας προσεύχεται την εκ του Θεού παρηγοριά και για τον δικό σας άνθρωπο, τον ήρωα σας, της ψυχής του το γαλήνεμα. Σήμερα πρέπει να νιώθετε περήφανοι για τον Στέλιο σας όπως νιώθουμε όλοι.

Εύχομαι το τέλος της μακρόχρονης αγωνίας για την τύχη του αδερφού σας, να γαληνέψει την ψυχή σας και να απαλύνει τον πόνο σας. 

Αποχαιρετούμε σήμερα τον Στέλιο Πασιά και τιμούμε με ευγνωμοσύνη τη μνήμη του. Ο Στέλιος έπεσε στις επάλξεις του καθήκοντος και προς αυτόν, όπως και σε όλους όσοι έδωσαν την ζωή τους για την ελευθερία και την ανεξαρτησία της Κύπρου μας οφείλουμε πολλά. Οφείλουμε την ύπαρξη μας ως Κυπριακή Δημοκρατία καθώς και την αξιοπρέπεια μας ως ελεύθεροι άνθρωποι.

Αιωνία ας είναι η μνήμη και η δόξα του έφεδρου στρατιώτη του 306, Τάγματος Πεζικού, Στέλιου Πασιά του Γεωργίου και της Αντιγόνης.

Αιωνία και τιμημένη.

(ΡΜ/ΜΓ/ΣΧ)