Ανακοινωθέντα

Με αισθήματα βαθιάς συγκίνησης, περίσκεψης και επίγνωσης του ιστορικού μας χρέους συγκεντρωθήκαμε σήμερα στο ιερό αυτό χώρο για να αποτίσουμε τον οφειλόμενο φόρο τιμής στον καταδρομέα Ανδρέα Ιωνά Προκοπά, ο οποίος δεν δίστασε να προσφέρει τον εαυτό του στο θυσιαστήριο της Κυπριακής ελευθερίας υπερασπίζοντας την ιδιαίτερη μας πατρίδα από τις ορδές του Τουρκικού Αττίλα.

Ευχαριστώ την οικογένεια για την τιμή που μου κάνει να είμαι εδώ σήμερα μαζί τους. 

Αισθάνομαι, όπως όλοι, μεγάλη την τιμή να μιλήσω για ένα ήρωα. Να αποτιμήσω με λόγια όσα ο νους δεν μπορεί πάντα να συλλάβει. Γιατί οι ήρωες, όπως επισημαίνει ο Σεφέρης, προχωρούν με αφετηρία και προορισμό το άγνωστο, δίχως την προσδοκία προσωπικού οφέλους, δίχως κανένα αντάλλαγμα, παρά μόνο την ικανοποίηση από την προσφορά της υπέρτατης υπηρεσίας στην πατρίδα.

Για σένα μιλάμε καταδρομέα Ανδρέα Προκοπά, του Ιωνά και της Παναγιώτας. Για σένα μιλάμε που δεν δίστασες να επιλέξεις το δρόμο του καθήκοντος και της εθνικής αξιοπρέπειας. Δεν λογάριασες το κίνδυνο όχι από αφέλεια ή άγνοια, αλλά από μια εσωτερική ανάγκη προσφοράς και αίσθημα ευθύνης έναντι της πατρίδας. Για σένα που προσέτρεξες χωρίς δεύτερη σκέψη στο κάλεσμα της για να υπερασπιστείς τα δίκαια της και δεν δείλιασες ούτε επί στιγμή μπροστά στο θάνατο παραμένοντας ορθός μέχρι τέλους.

Όσα χρόνια και αν περάσουν, οι μνήμες μας επιστρέφουν σε εκείνες τις αποφράδες μέρες του 1974 με το προδοτικό πραξικόπημα και την τουρκική εισβολή η οποία επέφερε στον τόπο μας ανυπολόγιστη καταστροφή.

Χιλιάδες οι νεκροί, οι αιχμάλωτοι, οι αγνοούμενοι, οι εγκλωβισμένοι, οι πρόσφυγες και άλλοι παθόντες. Σχεδόν δυο χιλιάδες συμπατριώτες μας χάθηκαν, κηρύχθηκαν αγνοούμενοι και πολλών από αυτούς ακόμα αγνοείται η τύχη. Προσφυγιά, θάνατος, αγωνία, τρόμος, ανεπούλωτα τραύματα στη ψυχή των ανθρώπων. Ένα ιστορικό έγκλημα που όχι μόνο παραμένει ατιμώρητο, αλλά ούτε αποκαθίστανται οι συνέπειές του.

Ο Ανδρέας, ο ήρωας τα οστά του οποίου κηδεύουμε σήμερα γεννήθηκε στις 23 Φεβρουαρίου 1955 στη Λύση και πριν από την τουρκική εισβολή του 1974 διέμενε μαζί με την οικογένεια του στη Λύση. Γονείς του ο Ιωνάς και η Παναγιώτα που ευτύχησαν να κάνουν ακόμη έξι παιδιά. Την Μαρία και τον Γιώργο που δυστυχώς απεβίωσαν το 2007 και το 2015 αντίστοιχα, όπως απεβίωσαν και οι γονείς τους – η μητέρα το 2008 και ο πατέρας το 2017 -  χωρίς να μπορέσουν να μάθουν πώς και πού τάφηκε και σήμερα να αγκαλιάσουν το φέρετρο με τα οστά του.  Τα άλλα αδέλφια του ήρωα μας, ο Φράγκος, η Χριστίνα, η Ζωή και ο Προκόπης μαζί με τα παιδιά τους βρίσκονται σήμερα μαζί μας και μαζί απευθύνουμε στον Ύψιστο παράκληση για την αιώνια ανάπαυση της ψυχής του αγαπημένου τους αδελφού.

Ο Αντρέας στις 22 Ιανουαρίου 1973 κατατάγηκε στις τάξεις της Εθνικής Φρουράς για να εκτελέσει τη στρατιωτική του θητεία. Μετά τη βασική του εκπαίδευση τοποθετήθηκε στην 33η Μοίρα Καταδρομών (Μ.Κ). 

Στις 20 Ιουλίου 1974 ημερομηνία έναρξης της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο,  συνέχιζε να υπηρετεί τη στρατιωτική του θητεία στην  33^η  Μοίρα Καταδρομών, η βάση της οποίας βρισκόταν στο Πέλλα-Πάϊς Κερύνειας.

Στην Μοίρα κατατάγηκε και αριθμός εφέδρων και αφού χωρίστηκαν σε ομάδες η κάθε μία ανέλαβε τη δική της αποστολή για την προάσπιση της  εδαφικής ακεραιότητας της Κυπριακής Δημοκρατίας. Να σημειωθεί ότι κατά την πορεία τους προς το χώρο της κατάταξης τους, αρκετοί ήταν οι έφεδροι που έγιναν στόχος της τουρκικής πολεμικής αεροπορίας, γεγονός που δυσχέρανε την κατάταξη τους.

Αυτό, όμως, δεν πτόησε τους άνδρες της μοίρας που συνέχισαν να πολεμούν, με εμψυχωτή τον Διοικητή τους ταγματάρχη Γεώργιο Κατσάνη.

Με οδηγίες η Μοίρα κατευθύνθηκε στην περιοχή Μπογαζίου - Κάστρου Αγίου Ιλαρίωνα όπου υπήρχαν τουρκικά επανδρωμένα φυλάκια, για εξουδετέρωση τους, αφού σχετίζονταν με τον έλεγχο της διάβασης  του  τουρκοκυπριακού θύλακα Αγύρτας, ενώ πέραν τούτου από το κάστρο υπήρχε οπτική επαφή με την ευρύτερη περιοχή της Κερύνειας.

Η 33^η Μ.Κ. έφτασε στην περιοχή του κάστρου του Αγίου Ιλαρίωνα, στα υψώματα Πετρομούθια, λίγο πριν βραδιάσει, την 20^η Ιουλίου 1974 με στόχο την εξουδετέρωση των τουρκικών φυλακίων, τα οποία ήταν πλήρως εξοπλισμένα. Όταν βράδιασε για τα καλά, άρχισαν οι πολεμικές επιχειρήσεις στα υψώματα. Ξημερώματα της επόμενης μέρας, 21^ης Ιουλίου 1974 και ενώ άνδρες της 33^ης  Μοίρας Καταδρομών, εν μέσω συνεχόμενης ανταλλαγής πυρών, εξουδετέρωσαν τα τουρκικά φυλάκια στο ύψωμα Πετρoμούθια, ο Διοικητής Γεώργιος Κατσάνης, ηρωϊκά μαχόμενος, τραυματίστηκε θανάσιμα.

Οι υπόλοιποι αξιωματικοί της Μοίρας συνέχισαν να δίνουν οδηγίες για ολοκληρωτική  εξουδετέρωση των τουρκικών φυλακίων και στα υπόλοιπα υψώματα.

Με τα λίγα μέσα που διέθεταν, αλλά και με τη δύναμη της ψυχής τους για τη σωτηρία της πατρίδας, οι καταδρομείς θα μπορούσαν να καταλάβουν και να θέσουν τελικά υπό τον έλεγχο τους το κάστρο του Αγίου Ιλαρίωνα αν έφθανε η βοήθεια που επιτελικά σχεδιάστηκε και ανέμεναν. Κάτι τέτοιο θα άλλαζε ουσιαστικά την πορεία των πραγμάτων.

Δυστυχώς, λόγω της προδοσίας που είχε ως αποτέλεσμα και την αποδυνάμωση και αποδιοργάνωση της Εθνικής Φρουράς, η βοήθεια που ανέμεναν δεν έφθασε ποτέ. Και λόγω του σοβαρού κινδύνου που αντιμετώπιζαν, περικυκλωμένοι σχεδόν από τις εχθρικές δυνάμεις που ενισχύονταν συνεχώς, πήραν διαταγή για απαγκίστρωση από την περιοχή του κάστρου.

Στην εξέλιξη της μάχης ο Ανδρέας τραυματίστηκε θανάσιμα, όπως και άλλοι συμπολεμιστές του. Η ανώμαλη μορφολογία του εδάφους και τα σφοδρά πυρά και οι βολές των όλμων, κατέστησαν αδύνατη τη μεταφορά των πεσόντων.

Τα οστά του εκτάφηκαν την περίοδο 2017 από ομαδικό τάφο στην  περιοχή Αγίου Ιλαρίωνα – Πέλλα Πάϊς, στο πλαίσιο του προγράμματος εκταφών και αναγνώρισης λειψάνων της Διερευνητικής Επιτροπής Αγνοουμένων.  

Έχοντας αντίκρυ μας τα λείψανα του, κλείνουμε ευλαβικά το γόνυ στη θυσία του και εκφράζουμε τη βαθιά μας ευγνωμοσύνη για την τεράστια προσφορά του. Η ιστορία θα καταγράψει και τη δική του θυσία για την ελευθερία και την εδαφική ακεραιότητα της πατρίδας μας. Και η ιστορία δεν είναι μόνο για να καταγράφει γεγονότα, αλλά και να μας θυμίζει συνεχώς το χρέος μας έναντι των ηρώων και των μαρτύρων μας, που δεν είναι άλλο από τη δικαίωση της θυσίας τους.

Σαράντα οκτώ χρόνια από τότε εξακολουθούμε να θάβουμε παλληκάρια μας.

Το θέμα των αγνοουμένων, αλλά και όσων πεσόντων τάφηκαν σε γνωστούς και άγνωστους χώρους στις κατεχόμενες περιοχές μας, μας απασχολεί πάντα έντονα, στοχεύοντας στη διακρίβωση της τύχης όλων ανεξαίρετα, προκειμένου να ησυχάσουν από το μεγάλο βάσανο οι ψυχές όλων των συγγενών.

Οι αγνοούμενοί μας, και κατ’ επέκταση οι οικογένειές τους, αποτελούν την τραγικότερη πτυχή των δεινών που επέφερε η τουρκική εισβολή του 1974.

Διαβεβαιώνουμε ακόμα μια φορά ότι οι προσπάθειες για διακρίβωση της τύχης των αγαπημένων τους προσώπων θα συνεχιστούν για όσο χρειαστεί, με υψηλό αίσθημα ευθύνης και προσήλωσης σε μία αποστολή, την οποία, ωστόσο, δυσχεραίνει η άκαμπτη και αδιάλλακτη στάση της Τουρκίας, όπως αρνητική και αδιάλλακτη συνεχίζει να είναι και στις προσπάθειες επίτευξης μιας δίκαιης και κοινά αποδεκτής λύσης του Κυπριακού προβλήματος.

Η αναθεωρητική στάση και η νεοοθωμανική προσέγγιση της Τουρκίας σε όλα όσα αφορούν το Κυπριακό, αλλά και οι βλέψεις της σε βάρος της Ελλάδας και άλλων χωρών της περιοχής, δεν θα υπερισχύσουν όμως ποτέ του διεθνούς δικαίου και ούτε θα γίνουν αποδεκτές. Ο Ελληνισμός στο σύνολο του υπεραμύνεται της θέσης αυτής και στέκεται αλληλέγγυος στις προσπάθειες για αντιμετώπιση της Τουρκικής επιθετικότητας.

Σήμερα, γράφουμε τον επίλογο της τραγικής ιστορίας ενός ακόμα άξιου τέκνου της πατρίδας μας. 

Περήφανοι θα αισθάνονταν σήμερα για τον λεβεντονιό τους οι γονείς του Αντρέα, Ιωνάς και Παναγιώτα καθώς και τα αδέρφια του Μαρία και Γιώργος που έφυγαν από την ζωή.

Αγαπητά αδέρφια του ήρωα μας,  Φράγκο, Χριστίνα, Ζωή και Προκόπη,

Αγαπητοί και σεβαστοί συγγενείς,

Τα λόγια μπορούν να δώσουν, μόνο για λίγο, βάλσαμο στην πονεμένη σας ψυχή. Πίσω από την σημερινή τελετή, προβάλουν χρόνια ανείπωτου πόνου και δυστυχίας, χρόνια που πέρασαν με πολλά ερωτηματικά και μεγάλο παράπονο. 

Η Κύπρος υποκλίνεται μπροστά σας.  Και για σας προσεύχεται την εκ του Θεού παρηγοριά και για τον δικό σας άνθρωπο, τον ήρωά σας, τον ήρωα της Κύπρου της ψυχής του το γαλήνεμα. Σήμερα πρέπει να νιώθετε περήφανοι για τον άφθαστο ηρωισμό και το μεγαλείο της ψυχής του αγαπημένου σας αδερφού όπως νιώθουμε όλοι.

Εύχομαι το τέλος της μακρόχρονης αγωνίας για την τύχη του ήρωα αδερφού σας, να γαληνέψει την ψυχή σας και να απαλύνει τον πόνο σας. 

Αποχαιρετούμε σήμερα τον Αντρέα Ιωνά Προκοπά και τιμούμε με ευγνωμοσύνη την μνήμη του. Αναγνωρίζουμε ότι απέναντι του έχουμε ένα ανεκπλήρωτο χρέος και θα παλέψουμε για να το εκπληρώσουμε. Δεν θα πάψουμε ποτέ να αγωνιζόμαστε μέχρι να φέρουμε την ελευθερία, την ειρήνη και την ασφάλεια σε τούτο τον πολύπαθο τόπο. 

Ας γίνει η θυσία του Αντρέα και όλων των ηρώων της Κύπρου μας, φάρος για να συνεχίσουμε τους αγώνες τους. 

Αιωνία ας είναι η μνήμη και η δόξα του καταδρομέα της 33 Μοίρας Καταδρομών Αντρέα Προκοπά του Ιωνά και της Παναγιώτας.  

Αιωνία και τιμημένη.

(ΡΜ/ΙΚ)