Ανακοινωθέντα

Μεγάλος Πανηγυρικός Εσπερινός και Δέηση για τη διακρίβωση της τύχης των Αγνοουμένων ‒ Μνημόσυνο των ανευρεθέντων Αγνοουμένων που ταυτοποιηθήκαν 

Για ακόμα μια χρονιά βρισκόμαστε σε τούτο τον ιερό χώρο για να αποτίνουμε τον απαιτούμενο φόρο τιμής στους αγνοουμένους μας. Μαζευτήκαμε σήμερα, για να ανανεώσουμε τη δέσμευση μας πως ως πολιτεία αλλά και ως κοινωνία δεν πρόκειται να ξεχάσουμε, δεν πρόκειται να συμβιβαστούμε και δεν πρόκειται να πάψουμε να αναζητούμε πληροφορίες που θα μας οδηγήσουν στη διακρίβωση της τύχης και του τελευταίου αγνοούμενού μας. 

Οι πλείστοι που είστε εδώ, γνωρίζετε πολύ καλά αυτό που συχνά περιγράφουμε ως το δράμα των αγνοουμένων. Ξέρετε τον πόνο του γονιού που για πενήντα χρόνια ψάχνει το παιδί του. Την αγωνία της συζύγου που καρτερά υπομονετικά την επιστροφή του, έχοντας στην αγκαλιά της το ανήλικο παιδί τους που έγινε μεσήλικας, με το ανεκπλήρωτο κενό της απουσίας του αγαπημένου γονιού. Έχετε βιώσει το κενό του πατέρα, της μητέρας, του γιού, της κόρης, του αδερφού, της αδελφής, της γιαγιάς, του παππού και του φίλου, που έχασε το στήριγμα του, έχετε δει ή έχετε ζήσει το κενό βλέμμα των παιδιών που μεγάλωσαν χωρίς πατέρα, την άδεια καρέκλα στο τραπέζι. 

Όποια περιγραφή κι αν γίνει, δεν αντικατοπτρίζει το μέγεθος της τραγωδίας και της τουρκικής βαρβαρότητας. Όποια απόπειρα κι αν γίνει για να αποδοθούν με λόγια όλα όσα κλήθηκαν να αντιμετωπίσουν οι πρόσφυγες μας, οι τραυματίες πολέμου, οι αιχμάλωτοι, οι οικογένειες των ηρώων και των αγνοουμένων της τουρκικής εισβολής, αλλά και ευρύτερα ο μαρτυρικός μας λαός, τίποτε δεν μπορεί να περιγράψει τον πόνο και τον όλεθρο που προκάλεσε η τουρκική εισβολή. 

Κι όλα αυτά, προήλθαν από ένα έγκλημα, αυτό του καλοκαιριού του 1974. Ένα έγκλημα που μισό αιώνα μετά συνεχίζεται. Αυτή είναι η σύγχρονη τραγωδία μας. Είτε μιλάμε για την κατοχή και την παράνομη παρουσία του τουρκικού στρατού στα κατεχόμενα εδάφη μας, είτε μιλάμε για το ζήτημα των αγνοουμένων μας. Αυτό που υποδεικνύουμε κάθε φορά, προς πάσα κατεύθυνση, είναι πως ο χρόνος δεν κλείνει τις πληγές και η απαίτηση μας παραμένει ακλόνητη όσα χρόνια και αν περάσουν. Τα πενήντα χρόνια που πέρασαν, δεν καταλάγιασαν το πείσμα και την αποφασιστικότητα μας για επιστροφή. Η αλλαγή γενιάς, δεν κατέστειλε την αποφασιστικότητα μας για διακρίβωση της τύχης των αγνοουμένων μας. 

Σύμφωνα με τους ειδικούς, η κάθε γενιά καταλαμβάνει κατά μέσο όρο 20 χρόνια. Στην Κύπρο πενήντα χρόνια μετά την εισβολή, τα σημερινά παιδιά, ανήκουν στην τρίτη γενιά που μεγαλώνει με την κατοχή. Μπορεί τα χρόνια να είναι πολλά, αρκετοί μπορεί να πιστεύουν πως η κλεψύδρα αδειάζει. Είναι όμως στο χέρι μας και δεν είναι υποχρέωση μας, αλλά χρέος μας, μέσα από τους διαχρονικούς δεσμούς που μας κράτησαν όρθιους στο πέρασμα των αιώνων, να μεταλαμπαδεύσουμε εκείνες τις αρχές και τις αξίες, που αποτυπώνονται στο δίστιχο του Θεοδόση Πιερίδη «χίλια χρόνια αν περάσουν ‒ δεν πεθαίνουμε σκλάβοι». 

Για το θέμα των αγνοουμένων μας θα ήθελα να τονίσω πως τον τελευταίο ενάμιση χρόνο, επίκεντρο της προσπάθειας μας, στη βάση του Προγράμματος Διακυβέρνησης του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Νίκου Χριστοδουλίδη, είναι η διακρίβωση της τύχης των αγνοουμένων μας και η ανθρώπινη αντιμετώπιση του ζητήματος. Σε αυτό το πλαίσιο εξελίξαμε και την προσέγγιση μας, κάναμε τομές στον τρόπο που εργάζεται το γραφείο μας και είναι γεγονός πως έχουμε μετρήσιμα και απτά αποτελέσματα. 

Ειδικότερα τον τελευταίο χρόνο καταφέραμε να προχωρήσουμε σε 14 ταυτοποιήσεις αγνοουμένων μας από το πρόγραμμα της Κυπριακής Δημοκρατίας και σε ταυτοποιήσεις επιπρόσθετων οστών πεσόντων μας και συνεχίζουμε στοχεύοντας συγκεκριμένα αποτελέσματα. Υιοθετώντας και προτάσσοντας την ανθρωποκεντρική προσέγγιση του πολύ σημαντικού κεφαλαίου της λήψης πληροφοριών, ενισχύσαμε τις προσπάθειες για τη διακρίβωση της τύχης των αγνοουμένων μας. Δεν μπορούμε ωστόσο να δηλώσουμε ικανοποιημένοι, εάν δεν διακριβωθεί η τύχη, αν δεν ανακαλύψουμε τι πραγματικά συνέβη και στον τελευταίο αγνοούμενο μας. 

Για να συμβεί, ωστόσο, αυτό, όλοι γνωρίζουμε πως θα πρέπει να υπάρξει και η ανάλογη συνεργασία από την Τουρκία, η οποία επιμένει να αντιμετωπίζει πολιτικά, ένα αμιγώς ανθρωπιστικό ζήτημα, όπως είναι αυτό των αγνοουμένων μας. Αρνείται κάθε μορφή συνεργασίας και την πρόσβαση σε αρχεία που θα ρίξουν φως σε στοιχεία και γεγονότα που σχετίζονται με την τύχη των αγνοουμένων μας. 

Το μήνυμα που θα ήθελα να στείλω σήμερα είναι πως κάνουμε ό,τι είναι δυνατό για να φέρουμε εις πέρας την αποστολή που αναλάβαμε. Με ειλικρίνεια, ενσυναίσθηση και βαθύ αίσθημα του χρέους μας. Συνεχίζουμε σε ένα δρόμο δύσβατο και ανηφορικό, με συνοδοιπόρους τους συγγενείς των αγνοουμένων μας, που είτε διακριβώθηκε η τύχη των δικών τους ανθρώπων, είτε όχι, διατηρούν ανοικτή την πληγή. 

Εξάλλου, μπορεί να αναπαύεται η ψυχή των ανθρώπων μας με την κηδεία, έστω και λίγων οστών, αυτό όμως δεν μπορεί να επουλώσει τις πληγές και να απαντήσει στα ερωτήματα μισού αιώνα, πέντε δεκαετιών. 

Κλείνοντας θα ήθελα να εκφράσω τον σεβασμό μου προς όλους εσάς που είστε πάντα εδώ, στους συγγενείς των πεσόντων και αγνοουμένων μας, και να σας διαβεβαιώσω ότι ο αγώνας για τη διακρίβωση της τύχης και του τελευταίου αγνοούμενου μας θα συνεχιστεί μέχρι τέλους. Όταν η θέληση μας είναι μεγάλη, οι δυσκολίες δεν είναι αξεπέραστες. 

(ΡΜ/ΑΣ/ΝΖ)