Ανακοινωθέντα

Με ιδιαίτερη συγκίνηση παραλαμβάνουμε σήμερα από την κα Κυριακή Σταύρου μια πολύτιμη δωρεά, που θα ενταχθεί στη μόνιμη συλλογή του Μουσείου Αγώνος: τη γραφομηχανή του Μιχαήλ Γιωργάλλα.  Το εργαλείο επικοινωνίας και οργάνωσης ενός ήρωα που εργάστηκε σκληρά για τον Αγώνα της ΕΟΚΑ, με πόθο για την ελευθερία, δίπλα σε φίλους συναγωνιστές, και θυσίασε τη ζωή του αγωνιζόμενος γι’ αυτήν.

Το κειμήλιο αυτό, που διατηρήθηκε τόσα χρόνια με μεγάλη αγάπη και στοργή, είναι ένα κομμάτι της Ιστορίας μας, το οποίο έχουμε χρέος να διαφυλάξουμε ως παρακαταθήκη για τις επόμενες γενιές του τόπου μας και του ελληνισμού ολόκληρου. Η γραφομηχανή αυτή δεν αποτελεί απλά ένα χρηστικό αντικείμενο αλλά το μέσο που συνέδεε τον ήρωα μας με τη ζωή. Αφού «Για λίγες λέξεις ζεις και πεθαίνεις και γράφεις» όπως λέει η συγγραφέας Μέλπω Αξιώτη.

Ο Μιχαήλ Γιωργάλλας, έφηβος ακόμα, επέδειξε ηγετικές ικανότητες και πρωτοστάτησε σε διαδηλώσεις. Ανέπτυξε πλούσια δράση στο εκτελεστικό Λευκωσίας, φυλακίστηκε και απέδρασε. Εντάχθηκε στην ανταρτική ομάδα του Γρηγόρη Αυξεντίου, ο οποίος του ανέθεσε την οργάνωση αντικατασκοπείας στα χωριά Καννάβια, Όμοδος, Πλάτρες, Κλήρου, Κακοπετριά και Ευρύχου. Παράλληλα με την αντικατασκοπεία βοηθούσε τον Λένα στην κατασκευή βομβών.

Έδρασε με το ψευδώνυμο Λιάκος και έμεινε στην Ιστορία ως ένας από τους σημαντικότερους ήρωες της ΕΟΚΑ. Διακρίθηκε για τη μαχητικότητά του, το θάρρος, την πρωτοβουλία και τη δύναμη της ψυχής του. Δεν μπορούσε η ελληνική του ψυχή να δεχτεί πως η Κύπρος ήταν σκλαβωμένη. «Μην τον βλέπετε έτσι λεπτό και αδύνατο», έλεγε ο Αυξεντίου, «είναι πολύ δυνατός στην ψυχή». Στα ζητήματα κατασκευής όπλων και πυρομαχικών, μετακινήσεων και άλλων προβλημάτων της Οργάνωσης, είχε κρίση αξιοθαύμαστη, παρά τα δεκαεννιά του χρόνια.

Απ’ όλη τη συναφή του δράση μνημονεύουμε την επίθεση σε χωριό της Λεμεσού που δέχτηκε ο Γρηγόριος Αυξεντίου από ομάδα Κυπρίων συνεργατών των Βρετανών και αποσπάσματος του βρετανικού στρατού. Η προσπάθεια των πρακτόρων της Ιντέλιτζενς Σέρβις απέτυχε παταγωδώς, μιας και ο Γρηγόριος Αυξεντίου βγήκε ένοπλος ανοίγοντας πυρ εναντίον τους και ακολουθούμενος από τον ένοπλο Μιχαήλ Γιωργάλλα, καθώς και όλους τους αγωνιστές που συνιστούσαν την ομάδα του Αυξεντίου. Ατυχώς μια σφαίρα βρήκε κατάστηθα στην καρδιά τον Μάκη, που αισθανόμενος το τέλος, πρόλαβε να αφήσει την ανεξίτηλη ρήση:

-Μάστρε μου πεθαίνω! Ζήτω η Ελλάδ…! Και η ψυχή του φτερούγισε στα άχραντα μονοπάτια της ιστορικής αθανασίας.

Με κατάνυξη και συγκίνηση για την τεράστια προσφορά στον Αγώνα της ΕΟΚΑ και την ηρωική του θυσία, θα ήθελα να σας ευχαριστήσω, κα Σταύρου, για την ανεκτίμητή σας δωρεά και παράλληλα να σας διαβεβαιώσω ότι το υλικό που μας παραδίδετε σήμερα θα προστατευτεί και θα αναδειχθεί όπως του αρμόζει, στο πλέον κατάλληλο περιβάλλον, αυτό του Μουσείου Αγώνος, εμπλουτίζοντας τις γνώσεις όλων, και ειδικά των μελλοντικών γενιών, γύρω από τον Απελευθερωτικό Αγώνα της ΕΟΚΑ, 1955-1959.

/ΣΧ