Ανακοινωθέντα

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Νίκος Χριστοδουλίδης και ο Πρόεδρος της Γερμανίας κ. Frank-Walter Steinmeier απάντησαν σε ερωτήσεις των δημοσιογράφων μετά τη σημερινή τους συνάντηση στο πλαίσιο της επίσημης επίσκεψης του Γερμανού Προέδρου στην Κύπρο.

Ερωτηθείς πώς αξιολογεί τις δυνατότητες επίλυσης του Κυπριακού, ο Πρόεδρος Steinmeier είπε, μιλώντας μέσω διερμηνέα: «Τις τελευταίες πολλές δεκαετίες, και μπορώ να το αξιολογήσω μέσω και των προηγούμενων ιδιοτήτων που είχα, υπήρχαν αισιόδοξες φάσεις που μπορούσαμε να ελπίζουμε σε μια καλύτερη κατάσταση. Όμως η πολιτική έχει καθήκον να προσπαθεί αυτό που φαίνεται αδύνατον. Για αυτό είμαι ευγνώμων προς τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη που έχει καταστήσει προτεραιότητά του την επίλυση του Κυπριακού και έχει τη στήριξη των Ηνωμένων Εθνών (ΗΕ). Και εμείς θα στηρίξουμε τα ΗΕ, αλλά και οι άλλες ευρωπαϊκές χώρες θα το κάνουν».

Απαντώντας σε ερώτηση για τις προοπτικές επίλυσης του Κυπριακού χωρίς απώλειες και πόσο έτοιμος είναι ο κυπριακός λαός, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης ανέφερε: «Η επίλυση του Κυπριακού αποτελεί από την ημέρα ανάληψης των καθηκόντων μου βασική προτεραιότητα και χαίρομαι που αναγνωρίζεται και από τον Γερμανό Πρόεδρο και από τη διεθνή κοινότητα και από τον Γενικό Γραμματέα (ΓΓ) του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ), αφού ο διορισμός της προσωπικής απεσταλμένης ήταν αποτέλεσμα και των δικών μας επίμονων προσπαθειών.

Η παρούσα κατάσταση πραγμάτων δεν μπορεί να αποτελεί τη λύση του Κυπριακού και θεωρώ ότι όλοι αντιλαμβανόμαστε αυτή τη διάσταση. Έχω την έντονη πεποίθηση ότι η συντριπτική πλειοψηφία του κυπριακού λαού, Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι, επιθυμούν την επανένωση, τη λύση στη βάση του συμφωνημένου πλαισίου.

Το μήνυμα που μετέφερα είναι ότι σε αυτό το πλαίσιο που θεωρούμε ότι η εμπλοκή της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) θα είναι καταλυτική για επίτευξη της λύσης του Κυπριακού εναπόκειται στην Άγκυρα, και θεωρούμε ότι η ΕΕ, λειτουργώντας ενισχυτικά στην προσπάθεια των ΗΕ, ακριβώς επειδή έχει τα εργαλεία, ακριβώς επειδή έχει τα μέσα, στο πλαίσιο και των ευρωτουρκικών σχέσεων, μπορεί, ναι, να μας οδηγήσει σε μια αμοιβαία επωφελή κατάσταση πραγμάτων μέσα από τη λύση του Κυπριακού, για την Κύπρο, για τους Ελληνοκύπριους και τους Τουρκοκύπριους, για την περιοχή μας, για τις σχέσεις της ΕΕ με την Τουρκία.

Και προς αυτή την κατεύθυνση, είμαστε έτοιμοι να εργαστούμε με όλους τους εταίρους μας συμπεριλαμβανομένης και της Γερμανίας, η οποία διατηρεί άριστες σχέσεις με την Τουρκία, έτσι ώστε να πετύχουμε τον στόχο της επίλυσης του Κυπριακού που θεωρώ – αν δεν το θεωρούσα δεν θα επένδυα τόσο πολύ – ότι είναι ένας εφικτός στόχος».

Ερωτηθείς κατά πόσο είναι η στιγμή για την Ευρώπη να είναι πιο πρακτικά αλληλέγγυα προς τις χώρες που αντιμετωπίζουν το μεγαλύτερο μεταναστευτικό βάρος, αλλά και να υπάρξουν αλλαγές για πιο ορθολογιστική αντιμετώπιση του ζητήματος, ο Πρόεδρος της Γερμανίας είπε: «Σαφώς η κατάσταση με το μεταναστευτικό στην Κύπρο είναι μεγάλη πρόκληση, το κατανοούμε και παραδεχόμαστε πως η Κύπρος, με τον μεγάλο αριθμό παράνομων αφίξεων αιτητών, επιβαρύνεται ισχυρά και χρειάζεται στήριξη και από τη Γερμανία και από την ΕΕ.

Όμως, ελέχθη πως οι σχέσεις μεταξύ της Κύπρου και της Γερμανίας είναι ιδιαίτερες. Στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εθελοντικού Μηχανισμού Αλληλεγγύης συνεργάστηκαμε εντατικά και με επιτυχία και μεταφέραμε 1.000 αιτητές ασύλου από την Κύπρο στη Γερμανία. Αυτή είναι έμπρακτη αλληλεγγύη σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Αυτό δεν επαρκεί. Αποτελεί μεγάλη ευρωπαϊκή πρόκληση που απαιτεί εξαιρετικές λύσεις.

Στο Συμβούλιο της ΕΕ έχει γίνει συμφωνία σε ερωτήματα που ήταν ανοιχτά στο παρελθόν αναφορικά με το κοινό Ευρωπαϊκό σύστημα ασύλου. Έχουμε έναν ενδιάμεσο στόχο και πρέπει πριν από το τέλος της θητείας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου το 2024 να υπάρξει μια λύση».

Αναφέρθηκε ακόμη στις μεγάλες προσπάθειες που έγιναν για το Κοινό Ευρωπαϊκό Σύστημα Ασύλου και σημείωσε ότι έχει επιτευχθεί συμφωνία με τους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων.

Πρόσθεσε: «Θα επισκεφθώ αύριο το κέντρο φιλοξενίας αιτητών ασύλου στην Κοφίνου για να αποκτήσω μια ιδέα για το πώς αντιμετωπίζει το πρόβλημα αυτό η Κύπρος και πώς μπορεί να στηρίξει η ΕΕ».

Από την πλευρά του ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης ανέφερε: «Η παρούσα Κυβέρνηση από την πρώτη μέρα ανάληψης των καθηκόντων της αντιμετωπίζει τις προκλήσεις του μεταναστευτικού ως ύψιστη προτεραιότητα. Και χαίρομαι διότι ένα χρόνο μετά οι κινήσεις μας έχουν συγκεκριμένα, μετρήσιμα αποτελέσματα που δεν μπορούν να αμφισβητηθούν από κανένα, και σε σχέση με τα άτομα που επιστρέφουν και σε σχέση με τις αφίξεις και σε σχέση με τον χρονικό ορίζοντα εξέτασης των αιτήσεων και πολλά άλλα που έφεραν αποτελέσματα.

Θέλω να ευχαριστήσω για ακόμα μια φορά τη Γερμανία που δέχθηκε εθελοντικά πέραν των 1.000 αιτητών ασύλου από την Κύπρο. Η απόφαση της ΕΕ ήταν για εθελοντική αποστολή και οι περισσότεροι που στάλθηκαν από την Κύπρο στάλθηκαν στη Γερμανία.

Επίσης, ως ΕΕ θα πρέπει να κάνουμε πολύ περισσότερα στο μεταναστευτικό. Οι χώρες της πρώτης γραμμής δέχονται ένα τεράστιο βάρος, στο οποίο από μόνες τους δεν είναι σε θέση να ανταποκριθούν.

Αλλά αν θέλουμε πραγματικά να αντιμετωπίσουμε το μεταναστευτικό δεν είναι μέσα από χρηματοδοτήσεις ή ενέργειες που αποσκοπούν να αντιμετωπίσουν το φαινόμενο. Αν θέλουν ολιστικά να τερματιστεί το φαινόμενο της μετανάστευσης είναι αντιμετωπίζοντας τις γενεσιουργές αιτίες που προκαλούν το φαινόμενο της μετανάστευσης. Για αυτό πρέπει να εργαστούμε ως ΕΕ με τις χώρες από τις οποίες προέρχονται οι μετανάστες.

Υπάρχει και ένα άλλο θέμα για το οποίο γνωρίζω ότι υπάρχουν ευαισθησίες από κάποια κράτη μέλη της ΕΕ: αγγίζει τη μετανάστευση, αλλά και τη γενικότερη προσπάθεια της ΕΕ να έχει γεωπολιτικό ρόλο. Οφείλουμε ως ΕΕ να ανοίξει το θέμα της κατάστασης στη Συρία. Υπάρχουν περιοχές στη Συρία που θα πρέπει να εξετάσουμε αν είναι ασφαλείς και κατ’ επέκταση να μπορούν να επιστραφούν μετανάστες από τις συγκεκριμένες περιοχές. Το να μη συζητούμε την κατάσταση στη Συρία δεν θεωρώ ότι είναι σωστή επιλογή από πλευράς ΕΕ. Και η Κυπριακή Δημοκρατία, σε συνεργασία με άλλα κράτη μέλη της ΕΕ που ασπάζονται αυτή την προσέγγιση, εργαζόμαστε προς την κατεύθυνση της συζήτηση εντός ΕΕ και του θέματος της Συρίας, αλλά γενικότερα της κατάστασης στην περιοχή».

Σε ερώτηση γιατί η Κύπρος δεν αξιοποιεί όσο θα μπορούσε τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ), ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης είπε: «Έχετε απόλυτο δίκαιο και είναι πολύ εύστοχο το ερώτημα. Κάνουμε σημαντικά βήματα, ειδικότερα τα τελευταία χρόνια. Να σας πω ότι σήμερα έχουμε 50% παραγωγή από τις ΑΠΕ. Δυστυχώς όμως στο μείγμα του ηλεκτρισμού μας είναι μόνο 19% από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ), λόγω της έλλειψης δυνατοτήτων αποθήκευσης παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ. Είναι για αυτό τον λόγο που εντός του 2024 η Κυβέρνηση θα προκηρύξει δύο σχέδια, συνολικής αξίας περίπου 80 εκατομμυρίων ευρώ, ακριβώς για να αναπτυχθούν μπαταρίες στις οποίες θα μπορούμε να αποθηκεύσουμε την ενέργεια που παράγεται από ΑΠΕ. Είναι ένα θέμα που – και το συζητήσαμε με τον Γερμανό Πρόεδρο – θέλουμε και επιθυμούμε την τεχνική υποστήριξη και από τη Γερμανική Κυβέρνηση».

Από πλευράς του ο Γερμανός Πρόεδρος ανέφερε: «Σε λίγο θα μιλήσουμε με τον Κύπριο Υπουργό Ενέργειας και εκπροσώπους της οικονομίας, ακριβώς για αυτά τα θέματα. Η Γερμανία είναι ανοικτή ως προς την τεχνολογία, και ειδικά της ενέργειας, και είμαστε έτοιμοι και πρόθυμοι να μοιραστούμε την τεχνογνωσία μας με άλλες χώρες και θα θίξουμε το θέμα όταν επιστρέψουμε στο Βερολίνο».

Κληθείς να σχολιάσει αναφορά του Donald Trump, ο οποίος είπε ότι αν εκλεγεί Πρόεδρος των ΗΠΑ οι εταίροι του ΝΑΤΟ που δεν πληρώνουν το μερίδιο τους στο ΝΑΤΟ δεν θα έχουν βοήθεια από τις ΗΠΑ σε περίπτωση που τους επιτεθεί η Ρωσία, ο Πρόεδρος της Γερμανίας είπε: «Βρίσκονται σε προεκλογικό αγώνα στις ΗΠΑ».

Πρόσθεσε: «Τον Οκτώβριο πέρυσι πήγα ο ίδιος στην Ουάσιγκτον και μίλησα με τον Πρόεδρο Biden και κάλεσα τους Ευρωπαίους να μη θεωρούμε ότι έχουν ήδη αποφασιστεί οι εκλογές στις ΗΠΑ. Πιστεύω πως ο σημερινός Πρόεδρος των ΗΠΑ αποτελεί ένα σύμμαχο του ΝΑΤΟ και διασφάλισε την ενότητα του ΝΑΤΟ και αυτό διαρκεί μέχρι σήμερα. Εμείς έχουμε κάθε ενδιαφέρον και συμφέρον η ενότητα του ΝΑΤΟ – όχι μόνο ως προς αυτό το ερώτημα – να παραμείνει ισχυρή. Είναι σαφές. Εμείς στην Ευρώπη και στη Γερμανία πρέπει να κάνουμε ό,τι μας αναλογεί ώστε το ΝΑΤΟ να ενισχυθεί στο εγγύς μέλλον, ανεξαρτήτως του νέου Προέδρου των ΗΠΑ. Αυτό δεν το λέω μόνο εγώ αλλά και άλλοι εκπρόσωποι της Γερμανικής Κυβέρνησης.

Σε σχέση με αυτά που ακούστηκαν από τον Trump, σίγουρα δεν συμβάλλουν στην ισχυρή θέση που θέλουμε εμείς. Δεν είναι υπεύθυνες αυτές οι δηλώσεις και βοηθούν τη Ρωσία – και σίγουρα για τη συμμαχία δεν είναι θετικές».

Σε ερώτηση αν υπάρχει προσπάθεια αναβίωσης των σχέσεων της Τουρκίας με την ΕΕ παρά τα όποια προβλήματα υπάρχουν και ερωτηθείς κατά πόσο αυτό πρέπει να γίνει αυτή τη φορά με πιο συγκεκριμένες προϋποθέσεις για την Κύπρο και το Κυπριακό και ποια η άποψη του σχετικά με την επιθυμία τη Κύπρου να διοριστεί απεσταλμένος της ΕΕ για το Κυπριακό για να δώσει περαιτέρω ώθηση στη διαδικασία για να προχωρήσει και αυτό το θέμα, ο Πρόεδρος της Γερμανίας είπε: «Γνωρίζω την επιθυμία της Κύπρου να υπάρξει ένας απεσταλμένος και επίσης η Τουρκία να εμπλακεί περισσότερο. Ο διορισμός, η αποστολή ενός εντεταλμένου είναι το ένα».

Πρόσθεσε ότι εξίσου σημαντικό στην Κύπρο είναι να γίνεται συχνά σαφές στην Τουρκία, ανεξαρτήτως ποιος θα το κάνει, πως η συμπεριφορά ως προς την επίλυση του Κυπριακού πρέπει να σχετίζεται και με άλλα θέματα της Τουρκίας όπως η προσέγγιση προς την ΕΕ. «Και από τα κράτη μέλη πρέπει να σταλεί αυτό το μήνυμα προς την Τουρκία», σημείωσε.

Τέλος, ερωτηθείς ποιο είναι το μήνυμα που θέλει να στείλει στους Ευρωπαίους εταίρους σε σχέση με το ίδιο ερώτημα, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης είπε: «Η Κυπριακή Δημοκρατία είναι ένθερμος υποστηρικτής των στενότερων σχέσεων ανάμεσα στην ΕΕ και την Άγκυρα, οι οποίες περνούν μέσα από τις εξελίξεις και την επίλυση του Κυπριακού.

Και είναι σε αυτό το πλαίσιο που θεωρούμε ότι η ενεργότερη εμπλοκή από πλευράς της ΕΕ – ένας πρωταγωνιστικός ρόλος που δεν θα αντικαταστήσει τον ρόλο των ΗΕ, και χαίρομαι που σε επίπεδο Βρυξελλών υπάρχουν προχωρημένες συγκεκριμένες συζητήσεις και ενδεχομένως θα δούμε ποια θα είναι η ημερήσια διάταξη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Μαρτίου, αν θα υπάρχει συζήτηση για τις ευρωτουρκικές σχέσεις, εμείς το επιθυμούμε, είναι κάτι για το οποίο απαντήσαμε θετικά σε σχετικό ερώτημα από πλευράς Βρυξελλών – θα δημιουργήσει εκείνα τα δεδομένα μέσα από την ενεργότερη πρωταγωνιστική εμπλοκή της ΕΕ για την προσπάθεια για επίλυση του Κυπριακού».

(ΡΜ/ΝΓιαν/ΜΣ)