Ανακοινωθέντα

Ως λαός και ως Έθνος, κληθήκαμε πολλές φορές να υπερασπιστούμε τις αξίες και τα κεκτημένα μας. Στο κάλεσμα της πατρίδος, αλλά και της ιστορίας, η άμεση ανταπόκριση και το απόλυτο δόσιμο στην υπεράσπιση των ύψιστων ιδανικών της ελευθερίας και της εθνικής αξιοπρέπειας, είναι πράξη ηρωισμού.

Το ίδιο ηρωική υπήρξε και η δράση των Ανδρέα Πατσαλίδη και Χαράλαμπου Πεττεμερίδη, κατά τον αγώνα της ΕΟΚΑ ενάντια στους Άγγλους αποικιοκράτες το ’55-’59. Παρά το νεαρό της ηλικίας τους, έθεσαν και οι δύο ως σκοπό ζωής την ελευθερία της πατρίδας μας και τη διασφάλιση της εθνικής υπόστασης του τόπου μας, εντασσόμενοι στον αγώνα με απόλυτη προθυμία και απαράμιλλο θάρρος. Αψηφώντας τον κίνδυνο, δόθηκαν ολοκληρωτικά σε αυτό που ορκίστηκαν να υπηρετήσουν, χωρίς κανένα αίσθημα λιποταξίας ή φόβου.

Ο Ανδρέας Πατσαλίδης, ένας από τους πρώτους μαχητές της ΕΟΚΑ, συνέδραμε ποικιλοτρόπως στον αγώνα. Συνεργαζόταν με τοπικούς υπεύθυνους της Οργάνωσης από τα γύρω χωριά, καθώς και με αντάρτικες ομάδες της περιοχής του. Μεταξύ άλλων, μαζί με τη σύζυγό του Ειρήνη, απέκρυπτε οπλισμό και πολεμοφόδια, ενώ παράλληλα φιλοξενούσε στο σπίτι του άνδρες της Οργάνωσης. Το σπίτι του Πατσαλίδη χρησιμοποιείτο επίσης, ως κέντρο διανομής πολεμοφοδίων, τα οποία διοχέτευε στους τομείς Πιτσιλιάς, Μαραθάσας και Τροόδους. Σκοτώθηκε τελικά στις 20 Ιουνίου 1958, στο χωριό Κούρδαλι, όταν μαζί με τους συντρόφους του προσπαθούσαν να μάθουν τον τρόπο χρήση της νάρκης και αυτή εξερράγη στα χέρια τους.

Ο Χαράλαμπος Πεττεμερίδης σκοτώθηκε στις 6 Οκτωβρίου της ίδιας χρονιάς, το 1958, στην τοποθεσία Μούττη του Σαράντι, κατά το στήσιμο ενέδρας εναντίον των Άγγλων μαζί με τους αντάρτες της ομάδας του. Ο Πεττεμερίδης κτυπήθηκε θανάσιμα από Άγγλους στρατιώτες, κατά την υποχώρησή του, ενώ διασταύρωνε το δρόμο. Στην πορεία της δράσης του, είχε κατασκευάσει και κρησφύγετο στο σπίτι του για να φιλοξενεί αντάρτες της περιοχής. Εκεί φιλοξένησε και τον Γρηγόρη Αυξεντίου, κατά τη μάχη των Σπηλιών τον Δεκέμβριο του ’55. Ο Πεττεμερίδης είχε επίσης, συλληφθεί από τους Άγγλους αποικιοκράτες, όταν προδόθηκε για τη δράση του. Ωστόσο, όταν ελευθερώθηκε, ύστερα από 35 ημέρες σκληρών ανακρίσεων και βασανιστηρίων, συνέχισε απτόητος τη δράση του, χωρίς βέβαια να έχει ομολογήσει το παραμικρό για την Οργάνωση και τους συντρόφους του.

Η θυσία των δύο ηρώων μας -όπως και η θυσία τόσων άλλων αγωνιστών, είτε αυτοί σκοτώθηκαν στο πεδίο της μάχης, είτε απέθαναν αργότερα εν ειρήνη- σφράγισε τη σημασία και το νόημα του αγώνα, στο όνομα των υψηλότερων ιδανικών της ελευθερίας και της δικαιοσύνης.

Κυρίες και κύριοι,

Η ιστορία είναι ζώσα και οφείλουμε να κρατάμε επαφή και επικοινωνία μαζί της.

Μιλώντας πιο συγκεκριμένα, επιτρέψτε μου να σημειώσω το εξής: Το ιστορικό μας παρελθόν δεν είναι κάτι νεκρό, το οποίο υπήρξε κάποτε πριν από εμάς και εμείς το θυμόμαστε σαν μια απλή ανάμνηση. Τουναντίον, η ιστορία παρουσιάζεται κάθε στιγμή μπροστά μας ολοζώντανη, γεμάτη διδάγματα, παραδείγματα, προτροπές, αλλά και αποτροπές. Εμείς με τη σειρά μας, εκτελώντας το χρέος μας να μελετούμε και να γνωρίζουμε εις βάθος την ιστορία μας, αποκομίζουμε ένα τεράστιο μάθημα ζωής. Παραδειγματιζόμαστε και υιοθετούμε στάσεις ζωής, ενώ ταυτόχρονα απομακρυνόμαστε και αποφεύγουμε συμπεριφορές που οδήγησαν, σε άλλες χρονικές στιγμές, σε μοιραία λάθη και καταστροφικές συνέπειες. Ενστερνιζόμαστε αξίες και ιδανικά, μαθαίνουμε να εξετάζουμε και να ερμηνεύουμε με κριτική ματιά τα πράγματα και την ίδια στιγμή αποκτούμε τα απαραίτητα εφόδια, τα οποία δεν θα μας επιτρέψουν να γίνουμε φερέφωνο και υποχείριο κανενός, ούτε να παρασυρθούμε από πλάνες ιδεολογίες ή από δήθεν «σωτήρες».  

Κατά τη δική μου, λοιπόν, αντίληψη και τον τρόπο σκέψης, τελετές μνήμης όπως η σημερινή, πέρα από την απόδοση τιμών, αποσκοπούν σε αυτή την επαφή και την αλληλεπίδραση με την ιστορία, αντλώντας στοιχεία απαραίτητα για τον καθορισμό της δικής μας πορείας, την εκπλήρωση των δικών μας οφειλών και τη συνέχιση των δικών μας αγώνων.

Και όταν αναφερόμαστε στο δικό μας αγώνα σήμερα, εννοούμε τον πολιτικό αγώνα για επίλυση του εθνικού μας ζητήματος, για διασφάλιση της υπόστασης της Κυπριακής Δημοκρατίας, των συνόρων μας και των δικαιωμάτων κάθε Κύπριου πολίτη. Δικαιωμάτων εθνικών, περιουσιακών, ατομικών.

Είναι πράγματι λυπηρό να βλέπουμε κάθε φορά τις προσπάθειές μας να οδηγούνται σε αδιέξοδο, επειδή η κατοχική Τουρκία προσέρχεται στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με άτεγκτες και αδιάλλακτες θέσεις, προκαλώντας ακόμα παραπάνω το αίσθημα αδικίας που βιώνει ο κυπριακός λαός εδώ και 44 χρόνια.

Παρόλα αυτά, η ελληνοκυπριακή ηγεσία οφείλει να συνεχίσει τις ακατάλυτες προσπάθειες, για επίτευξη λύσης, για επαναφορά των κεκτημένων των Κυπρίων πολιτών και αποκατάσταση της τάξης στο νησί. Είναι βέβαιο, ότι δεν νοείται λύση χωρίς την αποχώρηση των κατοχικών στρατευμάτων από τα εδάφη της Κυπριακής Δημοκρατίας. Δυστυχώς όμως, έχοντας επίγνωση των δεδομένων και της όλης κατάστασης που επικρατεί, αναγνωρίζοντας ότι η Τουρκία κινεί τα νήματα και κατευθύνει τις κινήσεις και τις αποφάσεις της τουρκοκυπριακής ηγεσίας, αντιλαμβανόμαστε ότι είναι δύσκολο να επιτευχθεί λύση. Νοείται όμως, πως η συμφωνία της όποιας λύσης, προϋποθέτει ως βάση τις ευρωπαϊκές αρχές και αξίες, το ευρωπαϊκό κεκτημένο, καθώς και τις αρχές της δημοκρατίας.

Παράλληλα, θα τονίσω για άλλη μια φορά, ότι πέραν του εθνικού μας ζητήματος, έχουμε ευθύνη και απέναντι στο υφιστάμενο κράτος μας. Η εξυγίανση των θεσμών και των μηχανισμών μας, καθώς και η γενικότερη αναβάθμιση των κρατικών δομών, δημιουργούν αυτές τις προϋποθέσεις για ενίσχυση της διπλωματικής ισχύος της Κύπρου και της εξωτερικής μας πολιτικής. Η δύναμη αναδύεται και ξεκινά από τα θεμέλια και το εσωτερικό ενός κράτους. Επομένως, ένα σύγχρονο και εξελιγμένο κράτος, το οποίο λειτουργεί στη βάση της χρηστής διοίκησης και του κράτους δικαίου και διατηρεί παράλληλα τις ισορροπίες του, δύναται να ανταποκριθεί ευκολότερα στις όποιες προκλήσεις κληθεί να αντιμετωπίσει, εξυπηρετώντας ταυτόχρονα και την καθημερινότητα του Κύπριου πολίτη.

Καιρός να αφυπνιστούμε, λοιπόν, ως άτομα και ως λαός και να αναλάβουμε με συνείδηση τις ευθύνες που μας αναλογούν, έχοντας ως οπλοστάσιο την ιστορία μας και τις αξίες που μας κληροδότησε το ηρωικό μας παρελθόν.

Και ολοκληρώνω με την παρακάτω ρήση, η οποία λέει το εξής:

«Λαός που δεν γνωρίζει το παρελθόν του, δεν μπορεί να οικοδομήσει το μέλλον του».

Αιωνία ας μένει η μνήμη των ηρώων μας.

Δόξα και τιμή σε όσους υπηρέτησαν και θυσιάστηκαν για την πατρίδα και το έθνος.

__________

(ΑΧ/ΣΧ)