Ανακοινωθέντα

Ο Υπουργός Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος κ. Κώστας Καδής απάντησε σήμερα Τρίτη, 9 Οκτωβρίου 2018, σε ερωτήσεις, στο πλαίσιο της εκπομπής «Πρωινό Δρομολόγιο» του Τρίτου Προγράμματος του ΡΙΚ, για θέματα που αφορούν στον γεωργοκτηνοτροφικό τομέα.

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο των ερωτοαπαντήσεων.

Ερώτηση: Τι εννοούμε όταν μιλάμε για «αθέμιτες εμπορικές πρακτικές» στο γεωργοκτηνοτροφικό τομέα;

Απάντηση: Είναι τεράστιο ζήτημα εξαιρετικής σημασίας. Σε όσους βρίσκονται στο γεωργοκτηνοτροφικό τομέα ήταν και είναι διάχυτη η εντύπωση ότι λειτουργούν πρακτικές που στρεβλώνουν την όλη αγορά. Αυτό δεν είναι κυπριακό φαινόμενο αλλά λειτουργεί σε ολόκληρη την ΕΕ. Γι’ αυτό, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτίθεται να εκδώσει οδηγία η οποία θα αποτελέσει στη συνέχεια και εθνική νομοθεσία για να ρυθμιστούν όλα αυτά. Είναι από τις λίγες πολιτικές στις οποίες εμείς θα προηγηθούμε της ΕΕ επειδή, εμείς ήδη κάνουμε τη δική μας έρευνα και πολύ σύντομα θα έχουμε τη δική μας νομοθεσία, η οποία θα εναρμονίζεται και μ’ αυτά που αναμένεται να θεσπιστούν και σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Για να μπορέσουμε όμως να διορθώσουμε το πρόβλημα και αυτές τις στρεβλώσεις θα πρέπει να τις γνωρίσουμε σε όλες τους τις διαστάσεις. Η έρευνα που έγινε από το Ινστιτούτο Γεωργικών Ερευνών αποκάλυψε ότι, όλες οι επιχειρήσεις που λειτουργούν στον ευρύτερο αγροτικό χώρο θεωρούν ότι υφίστανται τέτοιου είδους πρακτικές, όχι μόνο οι απλοί γεωργοί αλλά και οι επιχειρήσεις χονδρικού/λιανικού εμπορίου. Αυτές οι πρακτικές μπορεί να απορροφούν ένα ποσοστό του συνολικού κύκλου εργασιών που μπορεί να κυμαίνεται από 5% μέχρι 32% ανάλογα με την περίπτωση. Αυτό το ποσοστό είναι το ποσοστό του κύκλου εργασιών που απορροφάτε από τέτοιου είδους αθέμιτες πρακτικές. Ένα παράδειγμα από αυτές τις πρακτικές είναι το εξής: παραδίδω σήμερα τα προϊόντα μου, ο μεσάζων τα πουλά και παίρνει αμέσως το εισόδημά του ενώ ο παραγωγός μπορεί να πληρωθεί μέχρι και 9 μήνες μετά. Μια άλλη αθέμιτη πρακτική είναι κάποιες μονομερείς τροποποιήσεις των συμβάσεων. Άλλο παράδειγμα είναι οι ακυρώσεις της τελευταίας στιγμής, ιδιαίτερα από το μεσάζοντα. Όταν μιλάμε για ευπαθή προϊόντα δημιουργούνται τεράστια προβλήματα. Παρατηρούνται επίσης περιστατικά απόκρυψη πληροφοριών από το ένα μέρος, ιδιαίτερα από τους μεσάζοντες. Δεν θέλω να δώσω το μήνυμα ότι όλοι οι μεσάζοντες λειτουργούν έτσι. Παρατηρούνται όμως τέτοιου είδους φαινόμενα. Μπορεί π.χ. να πάει κάποιος να αγοράσει ένα προϊόν με ένα τιμολόγιο που ουσιαστικά είναι κενό και να συμπληρωθεί στη συνέχεια ανάλογα με το τι συμφέρει στον μεσάζοντα ή στον τελικό προμηθευτή με αρνητικές επιπτώσεις και στον παραγωγό αλλά και στους τελικούς αγοραστές.

Όλα αυτά, είναι στρεβλώσεις που έχουν ως αποτέλεσμα το σύστημα να λειτουργεί εις βάρος κυρίως του πιο αδύναμου κρίκου (που είναι ο παραγωγός) αλλά και του καταναλωτή. Εμείς, έχουμε εντοπίσει αυτά τα σημεία και θέλουμε να θεσπίσουμε νομοθεσία μέσα από την οποία θα ρυθμίσουμε όλα αυτά τα ζητήματα και να τα περιορίσουμε διά νόμου. Θεωρώ, ότι αυτό θα είναι μια τεράστια συμβολή στο να διορθωθούν κακώς έχοντα και πρακτικές που στρεβλώνουν το όλο σύστημα στον ευρύτερο γεωργοκτηνοτροφικό τομέα.

Οι διαπιστώσεις είναι εκεί και έχει φανεί ξεκάθαρα ποιες αθέμιτες πρακτικές έχουν παρουσιαστεί σε ολόκληρο τον ευρωπαϊκό χώρο. Από αυτές τις πρακτικές φαίνεται ποιες παρουσιάζονται συχνότερα στην Κύπρο. Εκεί είναι που πρέπει να επικεντρωθεί η νομοθεσία. Ήδη αυτή τη στιγμή η νομοθεσία ετοιμάζεται.  Αναμένεται ότι ενός του μήνα θα έχουμε το προσχέδιο. Αφού λοιπόν διαβουλευτούμε με κάθε εμπλεκόμενο θα οριστικοποιηθεί για να ακολουθήσει η διαδικασία έγκρισής του από τη βουλή και είναι μια από τις πολιτικές για τις οποίες θα είμαστε πιο μπροστά ακόμα και από την Ε.Ε.

Κάποιοι, υπήρξαν θύματα κάποιων πρακτικών, ακόμη και από συναδέλφους τους. Όλα αυτά έχουν καταγραφεί στην έρευνα και είναι ένα πολύ χρήσιμο εργαλείο για να χαράξουμε την περαιτέρω πολιτική μας. Η ΕΕ έχει δώσει κάποιες κατευθυντήριες γραμμές για τις οποίες γίνεται συζήτηση. Μέχρι όμως να συζητηθούν σε επίπεδο Συμβουλίου Υπουργών, να πάμε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, να περάσει και να ενσωματωθεί στο εθνικό δίκαιο,  η δική μας νομοθεσία σίγουρα θα έχει ήδη λειτουργήσει και αυτό που ενδεχομένως να χρειαστεί είναι πολύ συγκεκριμένα σημεία στα οποία θα πρέπει να εναρμονιστούμε βάσει νέων δεδομένων της οδηγίας αλλά η βασική δουλειά θα έχει ήδη γίνει.

Ερώτηση: Και θα είναι αδίκημα το να μην πληρώνει ο μεσάζων τον παραγωγό αμέσως;

Απάντηση: Ναι. Θα είναι αδίκημα και θα προβλέπονται και ποινές. Θα προσδιορίζονται τα χρονικά πλαίσια μέσα στα οποία θα πρέπει να γίνονται αυτές οι συναλλαγές και ο παραγωγός να λαμβάνει αυτό που πρέπει να λαμβάνει από το μεσάζοντα ή τον τελικό προμηθευτή. Θα προσδιορίζονται οι συγκεκριμένες ποινές για μονομερείς ή αναδρομικές τροποποιήσεις των συμβάσεων, δεν θα μπορούν να γίνονται αυθαίρετα ακυρώσεις της τελευταίας στιγμής (θα υπάρχουν κυρώσεις), ούτε θα μπορεί κανείς να αποκρύβει βασικές πληροφορίες, όπως π.χ. το πόσα θα πουλήσει και τι θα πουλήσει ως τελικό προϊόν. Θα πρέπει δηλαδή να υπάρχει διαφάνεια στην όλη διαδικασία.

Ερώτηση: Και πώς θα ελέγχονται όλα αυτά; Οι παραγωγοί, οι οποίοι είναι αδύναμοι, θα μπαίνουν στη διαδικασία να προβαίνουν σε καταγγελίες όταν παραβιάζονται οι διαδικασίες;

Απάντηση: Αυτό είναι ένα τεράστιο ζήτημα στο οποίο επίσης επικεντρωνόμαστε. Θέλουμε να δούμε τους αγρότες μας να οργανώνονται. Τους στηρίζουμε και υπάρχουν και εργαλεία μέσα από το πρόγραμμα αγροτικής ανάπτυξης. Το θέμα είναι ότι και οι ίδιοι δεν τα βρίσκουν μεταξύ τους και το παραδέχονται. Χθες ήμασταν στην Πάφο και είπαμε αυτό που συζητούσαμε με τους αγρότες και τους κτηνοτρόφους ότι υπάρχει η ανάγκη να συνασπιστούν και οι ίδιοι μέσα από τη δημιουργία οργανώσεων για να σταθούν εμπόδιο σε τέτοιου είδους πρακτικές. Άρα θα υπάρχει το νομικό εργαλείο και αν μπορέσουν και οι ίδιοι να συνασπιστούν για να λειτουργήσουν αποτρεπτικά τότε πιστεύω θα υπάρξει μια αποτελεσματική θεραπεία σ’ αυτό το πρόβλημα.

Αυτά τα γνωρίζαμε αλλά δεν γινόταν τίποτα μέχρι στιγμής για αντιμετώπιση του προβλήματος. Για να μπορέσει κάποιος να διαχειριστεί σωστά την κατάσταση και το πρόβλημα πρέπει να το γνωρίσει σε όλες του τις διαστάσεις και θεωρώ ότι με την έρευνα που έχει γίνει έχουμε μια ξεκάθαρη εικόνα μπροστά μας ως προς το τι πάμε ν’ αντιμετωπίσουμε για να προσδιορίσουμε το πώς θα το αντιμετωπίσουμε.

Δεν μπορεί η κυβέρνηση να γίνει ο μεσάζων. Μπορεί όμως να θεσπίσει μηχανισμούς ελέγχου. Υπάρχουν και οι αρμόδιες Υπηρεσίες του Τμήματος Γεωργίας που μπορούν να συμβάλουν στον έλεγχο της εφαρμογής της νομοθεσίας όταν αυτή τελικά θεσπιστεί.

Ερώτηση: Ποια θα είναι η χρησιμότητα του νόμου αν παραγωγός και μεσάζων συμφωνήσουν για πληρωμή π.χ. εντός 120 ημερών;

Απάντηση: Το θέμα είναι ότι δεν προνοείται τέτοια συμφωνία ενώ μέσα από τη νομοθεσία αυτό πρέπει να ρυθμίζεται. Πρέπει να υπάρχει ξεκάθαρη ρύθμιση του πότε σου δίνω κάτι, πότε με πληρώνεις και πότε θα πάρω αυτά που μου οφείλεις. Αυτό θα ρυθμιστεί ουσιαστικά μέσα από τη νομοθεσία που βρίσκεται υπό ετοιμασία. Θα υπάρχει υποχρέωση να καταγράφεται και να προσδιορίζεται η συμφωνία βάσει της οποίας ο παραγωγός θα μπορεί να πάρει αυτό που δικαιούται. Πιστεύω ότι και οι ΣΕΔΙΓΕΠ (ως οργανώσεις παραγωγών) μπορούν να συμβάλουν στην όλη προσπάθεια, φτάνει να λειτουργούν σωστά. Προσπαθούμε και εμείς να συνεργαστούμε μαζί τους για να δούμε πώς διορθώνουμε από κοινού τα πράγματα.

--------------------------- 

ΝΝ/ΕΙ