Ανακοινωθέντα

Είναι με ιδιαίτερη χαρά που βρίσκομαι σήμερα μαζί σας, εκπροσωπώντας τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, στην τελετή κατάθεσης του θεμέλιου λίθου του ιδιόκτητου φωτοβολταϊκού πάρκου του Δήμου Αραδίππου. Το πάρκο, συνολικής δυναμικότητας 2.96 MW, αναμένεται να καλύψει μέρος των αναγκών του Δήμου σε ηλεκτρισμό, μειώνοντας το κόστος της ενέργειας που καταναλώνει, αλλά και οδηγώντας ταυτόχρονα την Αραδίππου σε μια νέα εποχή, αυτή της πράσινης μετάβασης.

Την ίδια στιγμή, πέρα από τα οφέλη που θα αποκομίσει ο Δήμος, η λειτουργία του μεγάλου αυτού φωτοβολταϊκού πάρκου συμβάλλει επίσης στην προσπάθεια της Κυβέρνησης για εφαρμογή του μοντέλου πράσινης ανάπτυξης που έχει υιοθετήσει και για δημιουργία Πράσινων/Ενεργειακών Κοινοτήτων, καθώς και στην επίτευξη των εθνικών ενεργειακών στόχων που έχουμε θέσει με ορίζοντα υλοποίησης το 2030.

Όπως γνωρίζετε, οι ενεργειακοί και κλιματικοί στόχοι της Ευρώπης γίνονται όλο και πιο αισιόδοξοι και η Κύπρος καλείται να επιταχύνει τις προσπάθειές της προς την πράσινη μετάβαση. Για τον σκοπό αυτό, μαζί με τα συναρμόδια Υπουργεία, εργαζόμαστε εντατικά για την οριστικοποίηση του αναθεωρημένου Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα, στο οποίο καταγράφονται τα υφιστάμενα και τα πρόσθετα μέτρα, με τα οποία η Κύπρος θα επιτύχει τους φιλόδοξους αυτούς στόχους.

Το 2022, έτος για το οποίο έχουμε τα πιο πρόσφατα επίσημα στατιστικά στοιχεία, το μερίδιο ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) στην ακαθάριστη τελική κατανάλωση της χώρας ανήλθε στο 19.4%, ανεβάζοντας την Κύπρο στη 16^η θέση μεταξύ των 27 κρατών μελών της Ένωσης. Στη θέρμανση/ψύξη, με ποσοστό 41.6%, η Κύπρος κατατάχθηκε στην 8^η θέση μεταξύ των 27 κρατών μελών.

Αυτό που παραμένει ακόμα θέμα ιδιαίτερα δύσκολο για τον ενεργειακό τομέα της χώρας μας είναι η διείσδυση των ΑΠΕ στον ηλεκτρισμό, λόγω του μικρού και απομονωμένου μεγέθους της αγοράς, της απουσίας συστημάτων αποθήκευσης, καθώς επίσης και της εποχιακής ζήτησης. Ως εκ τούτου, το ποσοστό ΑΠΕ στον ηλεκτρισμό ανήλθε μόλις στο 17%, κατατάσσοντας την Κύπρο στην 23^η θέση μεταξύ των χωρών της ΕΕ.

Κυρίες και κύριοι,

Για την προγραμματική περίοδο 2021-2027, εξασφαλίσαμε ως Υπουργείο ευρωπαϊκούς και εθνικούς πόρους ύψους €591 εκατομμυρίων περίπου, τους οποίους χρησιμοποιούμε στοχευμένα για σκοπούς επίσπευσης της πράσινης μετάβασης και, ταυτόχρονα, έμπρακτης στήριξης νοικοκυριών και επιχειρήσεων. Σε αυτό το πλαίσιο έχει συσταθεί και λειτουργεί ήδη, υπό τη Μονάδα Διευκόλυνσης Επιχειρήσεων του Υπουργείου, η Υπηρεσία Ενιαίας Εξυπηρέτησης (One-Stop-Shop) για έργα ΑΠΕ και αποθήκευσης ενέργειας, Επιπλέον, έχει ολοκληρωθεί η πρώτη φάση της ηλεκτρονικής πλατφόρμας για διεκπεραίωση του συνόλου της αδειοδοτικής διαδικασίας που απαιτείται για έργα ΑΠΕ, αποθήκευσης και ενεργειακής απόδοσης κτηρίων, ενώ έχουν τροχοδρομηθεί και οι διαδικασίες για απλοποίηση των διαδικασιών αδειοδότησης των έργων ΑΠΕ.

Μεταξύ άλλων, αξιοποιούμε επίσης τα εν λόγω κονδύλια για την επέκταση, αναβάθμιση και ψηφιοποίηση των δικτύων, τη δημιουργία υποδομών αποθήκευσης ενέργειας, τη λειτουργία της ανταγωνιστικής αγοράς ηλεκτρισμού, την ηλεκτρική διασύνδεση με Ισραήλ και Ελλάδα, καθώς και την εφαρμογή Σχεδίων Χορηγιών για μέτρα ενεργειακής απόδοσης και χρήση ΑΠΕ σε κατοικίες, επιχειρήσεις, μεταφορές και Τοπική Αυτοδιοίκηση.

Σε σχέση με τη δημιουργία υποδομών αποθήκευσης ενέργειας, το Υπουργείο Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας έχει εξασφαλίσει €40 εκατομμύρια, τα οποία θα διαθέσει με σκοπό την εγκατάσταση συστημάτων αποθήκευσης ενέργειας. Τα συστήματα αποθήκευσης, αναλόγως των υπηρεσιών που θα προσφέρουν, μπορούν να βοηθήσουν στην επίλυση προβλημάτων που παρατηρούνται στην ομαλή λειτουργία του δικτύου από τη διαλειπτόμενη παραγωγή ενέργειας από ΑΠΕ, στον περιορισμό των αποκοπών ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται από Ανανεώσιμες Πηγές και στην περαιτέρω διείσδυσή τους στην ηλεκτροπαραγωγή.

Το Υπουργείο έχει θέσει σε δημόσια διαβούλευση, η οποία ολοκληρώνεται στις 14 Ιουνίου 2024, το πλαίσιο του Σχεδίου Χορηγιών για εγκατάσταση υβριδικών συστημάτων αποθήκευσης σε συνδυασμό με έργα ΑΠΕ. Η προκήρυξη του Σχεδίου για έναρξη υποβολής αιτήσεων αναμένεται να πραγματοποιηθεί το φθινόπωρο, μετά από τις απαιτούμενες εγκρίσεις που πρέπει να ληφθούν από τον Έφορο Ελέγχου Κρατικών Ενισχύσεων και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Επιτρέψτε μου να αναφέρω εδώ ότι σε δημόσια διαβούλευση βρίσκεται επίσης, από τη ΡΑΕΚ, το προσχέδιο της Ρυθμιστικής της Απόφασης για την προώθηση και διευκόλυνση της ανάπτυξης των Ενεργειακών Κοινοτήτων και Κοινοτήτων ΑΠΕ. Ημερομηνία ολοκλήρωσης της διαβούλευσης είναι και πάλι η 14^η Ιουνίου 2024.

Κυρίες και κύριοι,

Η περίοδος που διανύουμε αποτελεί μία από τις δυσκολότερες στον τομέα της ενέργειας. Από τη μια έχουμε την περιβαλλοντική πρόκληση, με τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής που απαιτεί την επείγουσα μετάβαση σε πιο καθαρές μορφές ενέργειας και την ελαχιστοποίηση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος από τις ανθρωπογενείς δραστηριότητες. Και από την άλλη, εν μέσω κοινωνικοπολιτικών ταραχών και πολεμικών συγκρούσεων, έχουμε την πρόκληση της διασφάλισης της ενεργειακής επάρκειας, με κόστος προσιτό προς τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις.

Για να επιτύχει η χώρα μας την επιδιωκόμενη αειφόρο ανάπτυξη, πρέπει να γίνουν ακόμα πολλά. Οφείλουμε δε να δουλέψουμε συντονισμένα, όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα και, φυσικά, της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ώστε να υλοποιήσουμε τις δεσμεύσεις μας στη βάση της Συμφωνίας του Παρισιού και της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας.

Αναμφίβολα, η πρωτοβουλία του Δήμου Αραδίππου για την εγκατάσταση και λειτουργία του πρώτου ιδιόκτητου φωτοβολταϊκού πάρκου από Δήμο, είναι προς την ορθή κατεύθυνση και θα ήθελα να συγχαρώ όλους όσοι έχουν εμπλακεί στον σχεδιασμό και την υλοποίησή της.

Σας ευχαριστώ όλους για την προσοχή σας.

(ΓΑ/ΕΑθ/ΑΦ)