Ανακοινωθέντα

Αισθήματα συγκίνησης και εθνικής περηφάνιας οδήγησαν τα βήματά μας σήμερα στον Ιερό Ναό Κοσμά του Αιτωλού, για να αποτίσουμε τον ελάχιστο φόρο τιμής και ευγνωμοσύνης σε δύο αδικοχαμένα τέκνα της Κύπρου. Δύο ήρωες της πρωτοφανούς κι ανείπωτης τραγωδίας, που κλόνισε συθέμελα το παγκύπριο το τραγικό ξημέρωμα της 11ης Ιουλίου 2011. 

Καταθέτουμε σήμερα στέφανα τιμής και ευγνωμοσύνης και μνημονεύουμε τον Αρχιπλοίαρχο Ανδρέα Ιωαννίδη και τον Ανθυπασπιστή Κλεάνθη Κλεάνθους. 

Την ίδια ώρα κλίνουμε ευλαβικά το γόνυ και με απέραντο σεβασμό αναπέμπουμε δέηση στον Ύψιστο υπέρ αναπαύσεως των ψυχών και των υπολοίπων θυμάτων της τραγωδίας: του Πλοίαρχου Λάμπρου Λάμπρου, του Επικελευστή Μιχάλη Ηρακλέους, του κελευστή Αντώνη Χαραλάμπους, των δίδυμων αδελφών Κελευστών Χρήστου και Μίλτου Χριστοφόρου, του Υπαστυνόμου Αντρέα Παπαδόπουλου και των Λοχίων Γιώργου Γιακουμή, Σπύρου Τταντή, Αδάμου Αδάμου, Βασίλη Κρόκου και Παναγιώτη Θεοφίλου. 

Ο Πλοίαρχος Ανδρέας Ιωαννίδης και ο Ανθυπασπιστής Κλεάνθης Κλεάνθους αποτέλεσαν δύο εύψυχα στελέχη του Ναυτικού της Εθνικής Φρουράς (ΕΦ). Πιστοί στον όρκο που έδωσαν στην πατρίδα, εκτέλεσαν στο έπακρο την αποστολή τους, υλοποιώντας στην πράξη το ρηθέν υπό του Περικλέους, «το εύδαιμον το ελεύθερον, το δ’ ελεύθερον το εύψυχον». 

Ο περιεκτικός λόγος του αρχαίου Έλληνα πολιτικού και στρατηγού, ο οποίος πυκνώνει μέσα του με λαμπρότητα το μεγαλείο του αρχαίου ελληνικού πνεύματος, αποκρυσταλλώνεται μέσα από τη θυσία των δύο ηρώων που τιμούμε σήμερα. 

Ευδαίμονες μπορούν να είναι μόνο οι ελεύθεροι και αληθινά ελεύθεροι μόνο οι ψυχωμένοι, οι τολμηροί, οι γενναίοι. 

Η περίφημη φράση του Περικλή συνδυάζει τρείς κυρίαρχες για τον Έλληνα έννοιες: την ευδαιμονία, την ελευθερία και τη γενναιότητα. 

Ξέρετε, η ευδαιμονία δεν έγκειται αποκλειστικά και μόνο στην προσωπική επιτυχία και ευτυχία. Προκύπτει κυρίως από τη συναίσθηση ότι με τις ενέργειές σου καθιστάς τους συνανθρώπους σου ευδαίμονες. Και σε πολλές των περιπτώσεων αξιόλογα και αξιέπαινα επιτεύγματά μας δεν μας προκαλούν χαρά και ικανοποίηση, αλλά πόνο. 

Βασική προϋπόθεση ευδαιμονίας είναι η προσωπική ικανότητα του ανθρώπου να είναι ελεύθερος, χωρίς καταναγκασμούς, χωρίς περιορισμούς. Και ελεύθερος υπό αυτή την έννοια είναι ο γενναίος, ο εύψυχος, αυτός που βλέπει πέρα από τα στενά όρια του προσωπικού του συμφέροντος, πέρα από τα μικρά και τα πρόσκαιρα. Αυτός που αντιμετωπίζει τις προκλήσεις και τις αντιξοότητες που προκύπτουν με σθένος. Αυτός που τολμά να υπερασπιστεί με κάθε κόστος τις αρχές, τις αξίες και τα ιδανικά του, ακόμη και όταν αυτό είναι εξαιρετικά δύσκολο ή επικίνδυνο. 

Ο Αρχιπλοίαρχος Ανδρέας Ιωαννίδης και ο Ανθυπασπιστής Κλεάνθης Κλεάνθους ήταν ελεύθεροι από κάθε άποψη. Στάθηκαν στο ύψος των περιστάσεων, μακριά από κάθε φόβο. Έθεσαν ως προτεραιότητα το κοινό καλό, υπεράνω κάθε προσωπικής προσδοκίας και φιλοδοξίας. Υπήρξαν γενναίοι όσο πολύ λίγοι. 

Και όταν πραγματικά κατέχεις τη γενναιότητα, οι άλλοι δίπλα σου το αντιλαμβάνονται. Το αντιλαμβάνονται στη συγκρότηση της σκέψης σου, στον λόγο σου, στο βλέμμα σου, στον τρόπο που πράττεις σε κάθε περίσταση. Αντιλαμβάνονται την εσωτερική σου παρόρμηση για τα μεγάλα και υψηλά ιδανικά. Την ώθηση που σε κατευθύνει προς το ηθικά ανώτερο. 

Η ευψυχία ως έννοια δεν αποτελεί μόνο μια εσωτερική κατάσταση που επηρεάζει τη ζωή αυτού που τη φέρει ως χαρακτηριστικό. Αποτελεί μια δύναμη που επηρεάζει και τους άλλους, εμπνέοντας και προκαλώντας συνάμα το δέος. 

Κυρίες και κύριοι, 

Σήμερα, με πόνο ψυχής επιστρέφουμε νοερά στον χώρο της καθαγιασμένης από την υπέρτατη θυσία των 13 ηρωομαρτύρων της Κύπρου, Ναυτικής Βάσης «Ευάγγελος Φλωράκης». 

Εκφράζουμε και φέτος απολογίες για όλα εκείνα που η Πολιτεία όφειλε να πράξει, αλλά δεν έπραξε. Που όφειλε να γνωρίζει και δεν γνώριζε. Που όφειλε να είχε διαβλέψει, αλλά παρέμεινε απαθής. 

Η τραγική ιστορία του Μαρί αποτελεί τη χειρότερη στιγμή της σύγχρονης ιστορίας μετά το πραξικόπημα και τη βάρβαρη τουρκική εισβολή του 1974. Αποτελεί ακόμα μια εκκωφαντική υπόμνηση των αξιών και ιδανικών εκείνων, που σαν κοινωνία, πέφτοντας σε λήθαργο, είχαμε ξεχάσει. Υπευθυνότητα, ανιδιοτέλεια, ευθυκρισία, αυταπάρνηση. 

Η θυσία των 13 αδικοχαμένων παλικαριών του Μαρί θα μνημονεύεται, για να υπενθυμίζει σε όλους εμάς την ασύγκριτη αποφασιστικότητα που επέδειξαν, και ταυτόχρονα τα ολέθρια σφάλματα, την αναποφασιστικότητα και την ολιγωρία της Πολιτείας, που οδήγησαν σ’ αυτή την ανείπωτη τραγωδία. 

Κυρίες και κύριοι, 

Ο Αρχιπλοίαρχος Ανδρέας Ιωαννίδης, ο Διοικητής της Διοίκησης Ναυτικού του ΓΕΕΦ, για τρεις δεκαετίες υπηρέτησε με πίστη, αφοσίωση και άρτιο επαγγελματισμό το Ναυτικό της ΕΦ. Πιστός υπηρέτης των δικαίων της πατρίδας μας, την οποία επιθυμούσε να δει απελευθερωμένη και επανενωμένη. 

Ως άξιος απόγονος ένδοξων Ελλήνων αξιωματικών, αγωνίστηκε με σθένος υπερασπιζόμενος τις αξίες και τα ιδανικά του. Δεν υπέκυψε ποτέ στις σειρήνες του εφησυχασμού και της αδράνειας. 

Πίστευε, όπως πολύ εύγλωττα δήλωσε δύο χρόνια μετά τον θάνατό του η σύζυγός του Μαρία Κελίρη-Ιωαννίδη, «πως ο αγώνας, ο κάθε αγώνας δεν γίνεται να είναι μάταιος. Γιατί η αγωνιστική πρακτική εμπεριέχει τα σπέρματα της νίκης, κυοφορεί τη νίκη. Αυτή η κυοφορία, δηλαδή η διαδικασία μέχρι την επίτευξη του στόχου, είναι που θα σπρώξει τον χρόνο προς το μέλλον». 

Την ίδια αγωνιστικότητα και αποφασιστικότητα επέδειξε και το ξημέρωμα της 11ης Ιουλίου 2011. Όταν έφτασε στη Ναυτική Βάση, αν και γνώριζε ότι η μάχη με τις φλόγες ήταν άνιση, παρέμεινε εκεί μέχρι τέλους στην υπεράνθρωπη προσπάθεια για διάσωσης της Βάσης και την προστασία του προσωπικού του. 

Κατά τον ίδιο ακριβώς τρόπο ενήργησε και ο Ανθυπασπιστής Κλεάνθης Κλεάνθους, στενός συνεργάτης και έμπιστος φίλος του Διοικητή του. Ήταν πάντα πρόθυμος να αφιερώσει ακόμα και τη ζωή του για την πατρίδα. Στις 11 Ιουλίου του 2011, σαν έτοιμος από καιρό, δήλωσε βροντερό παρόν και παρέμεινε στην πρώτη γραμμή. Δίχως να διστάσει, αγωνίστηκε μέχρι τέλους για την κατάσβεση της πυρκαγιάς και την αποσόβηση του θανάσιμου κινδύνου. 

Δυστυχώς φαίνεται πως η μοίρα είχε άλλα σχέδια για τα δύο παλικάρια και για άλλους έντεκα που προσέτρεξαν να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση της πύρινης λαίλαπας. Η ισχύς της έκρηξης ήταν τόσο βίαιη, που τους παρέσυρε στον θάνατο, προκαλώντας ταυτόχρονα τεράστιες ζημιές στη Ναυτική Βάση και σε άλλες κρίσιμες υποδομές της Δημοκρατίας. 

Κυρίες και κύριοι, 

Οι δύο ήρωές μας γνώριζαν πολύ καλά την ατομική τους ευθύνη έναντι της κοινωνίας. Το απέδειξαν αυτό με την αυταπάρνηση και τη αυτοθυσία τους την ώρα της κρίσης. 

Γενναίοι και ευθυτενείς, «από το χρέος μη κινούντες». Απεμπόλησαν το «φαίνεσθαι», το ψευδές και το επιφαινόμενο και επέλεξαν με σθένος το «είναι». Το αληθινό, το πραγματικό, αυτό που εν τέλει έχει κόστος. 

Γιατί μόνο τότε μπορεί να έχει νόημα η έννοια της ευθύνης. Μόνο τότε. Όταν η συνείδηση του χρέους δοκιμάζεται απέναντι στον θάνατο. 

Είναι πράγματι ασήκωτο το βάρος της ευθύνης και πολύ επώδυνη η σκέψη πως αυτό που έγινε οφείλεται στην εγκληματική αμέλεια και στη αδυναμία ορθής λειτουργίας των θεσμών. Των θεσμών εκείνων που αυτοί υπηρέτησαν πιστά μέχρι τέλους. 

Ο Ανδρέας Ιωαννίδης, ο Κλεάνθης Κλεάνθους και οι υπόλοιποι έντεκα ηρωομάρτυρες του Μαρί δεν περιορίστηκαν μόνο στην επιτέλεση του καθήκοντος, στο οποίο τάχθηκαν απέναντι στην πατρίδα και τον λαό μας. 

Με την ανυπέρβλητη θυσία τους αφύπνισαν την υπνώττουσα πολιτεία και κοινωνία. Κλόνισαν τις συνειδήσεις μας, επαναπροσδιόρισαν τα ξεχασμένα ιδανικά και τις αξίες μας. Με τον ηρωικό τους θάνατο έδωσαν ξανά περιεχόμενο στη λέξη ευθύνη. 

Η ανάμνηση της καταστροφικής έκρηξης της 11ης Ιουλίου 2011 θα παραμένει ως αδιάλειπτη κι αμείλικτη υπενθύμιση στην πολιτεία, αλλά και στον καθένα μας ξεχωριστά. Για να μην λησμονούμε. Για να μην προβαίνουμε στις ίδιες μοιραίες παραλείψεις και να μην επαναλάβουμε τα ίδια καταστροφικά λάθη. Θα αποτελεί παντοτινό σύμβολο αυτεπίγνωσης και λογοδοσίας για τα σφάλματα του παρελθόντος και τις μελλοντικές προκλήσεις. 

Κυρίες και κύριοι, 

Στα πρόσωπα των οικογενειών των ηρώων που μνημονεύουμε σήμερα, εκφράζουμε για άλλη μια φορά μια ειλικρινή συγγνώμη, αλλά και την απέραντη ευγνωμοσύνη και τον ύψιστο σεβασμό που αισθανόμαστε για τη θυσία των δικών τους ανθρώπων. 

Η αυταπάρνηση που επέδειξαν στις τελευταίες τους στιγμές αναδεικνύει το ύψος της λεβεντιάς τους. Σαν ελπιδοφόρος ούριος άνεμος προσφέρει ανάσα αισιοδοξίας και ελπίδας, ενθαρρύνοντας και παρακινώντας όλους να αρθούμε στο ύψος των περιστάσεων. 

Η γενναιοψυχία τους σαν φωτοδότης ήλιος υπενθυμίζει με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο την έννοια του χρέους προς την πατρίδα, και μας διδάσκει την αλληλεγγύη και την προσφορά απέναντι στον συνάνθρωπο. 

Αιώνια θα είναι η μνήμη τους και η δόξα που θα τους συνοδεύει. Αθάνατοι.

(ΝΖ/ΓΣ)