Ανακοινωθέντα

Η Επιτροπή Φαρμάκων για Ανθρώπινη Χρήση του ΕΜΑ (CHMP) έχει ολοκληρώσει την ανασκόπηση του φαρμάκου Ocaliva (obeticholic acid) και συνιστά την ανάκληση της άδειας κυκλοφορίας του φαρμάκου, καθώς δεν θεωρείται πλέον ότι τα οφέλη υπερτερούν των κινδύνων που σχετίζονται με την εν λόγω αγωγή. Το φάρμακο Ocaliva χρησιμοποιείται για τη θεραπεία ενήλικων ασθενών με πρωτοπαθή χολική χαλαγγειίτιδα (PBC), μία αυτοάνοση πάθηση, η οποία προκαλεί σταδιακή καταστροφή των χοληφόρων στο ήπαρ, και η οποία μπορεί να οδηγήσει σε ηπατική ανεπάρκεια και να αυξήσει τον κίνδυνο για καρκίνο του ήπατος.

Κατά τη χρονική στιγμή της υπό όρους άδειας κυκλοφορίας του το έτος 2016, το Ocaliva είχε δείξει ότι μειώνει τα επίπεδα στο αίμα της αλκαλικής φωσφατάσης (ALP) και της χολερυθρίνης (δείκτες ηπατικής βλάβης) σε ασθενείς με PBC, και αυτό θεωρήθηκε ενδεικτικό βελτίωσης της πάθησης στο ήπαρ. Ωστόσο, τα κλινικά οφέλη του Ocaliva έπρεπε να τεκμηριωθούν σε περαιτέρω μελέτες, οι οποίες ζητήθηκαν από τον EMA ως μέρος των όρων για την άδεια κυκλοφορίας του φαρμάκου. Ειδικότερα, η μελέτη 747-302 ήταν μια τυχαιοποιημένη κλινική δοκιμή με στόχο την επιβεβαίωση των κλινικών οφέλων και της ασφάλειας του Ocaliva σε ασθενείς, για τους οποίους το ουρσοδεοξυχολικό οξύ (UDCA, ένα άλλο φάρμακο για τη PBC) δεν δρα αρκετά καλά ή οι οποίοι δεν μπορούν να λάβουν το UDCA.

Η CHMP έχει τώρα αξιολογήσει τα ευρήματα αυτής της μελέτης, μαζί με άλλα διαθέσιμα δεδομένα, συμπεριλαμβανομένων στοιχείων σε πραγματικές συνθήκες (real world data) και δεδομένων από υποστηρικτικές μελέτες που υποβλήθηκαν από την εταιρεία, που εμπορεύεται το Ocaliva, καθώς και πληροφορίες που υποβλήθηκαν από συνδέσμους επαγγελματιών υγείας και ασθενών. Επιπλέον, η CHMP έλαβε υπόψη την ανατροφοδότηση από μία ομάδα εμπειρογνωμόνων σε θέματα ηπατικής νόσου, η οποία παρείχε τις απόψεις της σχετικά με συγκεκριμένα ερωτήματα που έθεσε η CHMP, καθώς και απόψεις από άτομα με εμπειρία που πάσχουν από PBC.

Αφού εξέτασε τα διαθέσιμα στοιχεία, η επιτροπή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τα κλινικά οφέλη του Ocaliva δεν έχουν επιβεβαιωθεί. Συγκεκριμένα, η μελέτη 747-302 απέτυχε να δείξει ότι το Ocaliva ήταν πιο αποτελεσματικό από το εικονικό φάρμακο (εικονική θεραπεία) όσον αφορά στον αριθμό των ασθενών, των οποίων η νόσος επιδεινώθηκε ή οι οποίοι απεβίωσαν, τόσο στον συνολικό πληθυσμό όσο και σε μια ομάδα ασθενών με πρώιμου σταδίου PBC.

Η επιτροπή έκρινε επίσης ότι τα δεδομένα από υποστηρικτικές μελέτες και από στοιχεία πραγματικών συνθηκών δεν ήταν επαρκή, για να επιβεβαιώσουν τα οφέλη του Ocaliva και δεν μπορούσαν να αντισταθμίσουν τα αρνητικά αποτελέσματα της μελέτης 747-302. Ως εκ τούτου, η CHMP κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τα οφέλη του Ocaliva δεν υπερτερούν των κινδύνων του και συνέστησε την ανάκληση της άδειας κυκλοφορίας του φαρμάκου στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ).

Ο EMA θα αποστείλει τώρα τη γνωμοδότηση της CHMP στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία θα εκδώσει σε εύθετο χρόνο μια τελική, νομικά δεσμευτική, απόφαση που θα ισχύει σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ.

Πληροφορίες για τους ασθενείς

• Μια πρόσφατη μελέτη απέτυχε να επιβεβαιώσει ότι το φάρμακο Ocaliva (obeticholic acid/ομπετιχολικό οξύ) είναι αποτελεσματικό στη θεραπεία της πρωτοπαθούς χολαγγειίτιδας των χοληφόρων (PBC, μια αυτοάνοση πάθηση που προκαλεί σταδιακή καταστροφή των μικρών χοληφόρων πόρων στο ήπαρ).
• Η μελέτη 747-302 απέτυχε να δείξει ότι το Ocaliva ήταν πιο αποτελεσματικό από το εικονικό φάρμακο (εικονική θεραπεία) ως προς τον αριθμό των ασθενών, των οποίων η νόσος επιδεινώθηκε ή οι οποίοι απεβίωσαν, τόσο στον συνολικό πληθυσμό όσο και σε μια ομάδα ασθενών με PBC πρώιμου σταδίου.
• Η Επιτροπή Φαρμάκων για Ανθρώπινη Χρήση του EMA (CHMP) συνέστησε, συνεπώς, την  απόσυρση του Ocaliva από την αγορά της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς δεν θεωρείται πλέον ότι τα οφέλη υπερτερούν των κινδύνων του φαρμάκου.
• Μόλις αυτή η σύσταση επιβεβαιωθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το Ocaliva δεν θα είναι πλέον αδειοδοτημένο στην ΕΕ. H εταιρεία, ωστόσο, δύναται να εξακολουθεί να παρέχει το φάρμακο μέσω προγραμμάτων παρηγορητικής χρήσης ή προγραμμάτων ονομαστικής βάσης σε ασθενείς που λαμβάνουν ήδη το Ocaliva.
• Εάν λαμβάνετε το Ocaliva, θα πρέπει να μιλήσετε με το γιατρό σας σχετικά με αυτήν την απόφαση και τι σημαίνει για εσάς και τη θεραπεία σας. 

Πληροφορίες για επαγγελματίες υγείας

• Μια ανασκόπηση των διαθέσιμων δεδομένων κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τα κλινικά οφέλη του Ocaliva (obeticholic acid/ομπετιχολικό οξύ), που χρησιμοποιείται για τη θεραπεία της πρωτοπαθούς χολαγγειίτιδας των χοληφόρων (PBC), δεν έχουν επιβεβαιωθεί.
• Ειδικότερα, η μελέτη 747-302 απέτυχε να δείξει διαφορές μεταξύ του Ocaliva και του εικονικού φαρμάκου για το πρωτεύον σύνθετο τελικό σημείο θανάτου, μεταμόσχευσης ήπατος ή ηπατικής αντιρρόπησης στον συνολικό πληθυσμό ασθενών με PBC, οι οποίοι είτε δεν ανταποκρίνονται είτε έχουν δυσανεξία στο ουρσοδεοξυχολικό οξύ (HR 1.01 [95%CI: 0,68, 1,51], p-value: 0,954).
• Ως εκ τούτου, ο EMA συνέστησε την ανάκληση της άδειας κυκλοφορίας του Ocaliva στην Ευρωπαϊκή Ένωση, επειδή δεν θεωρείται πλέον ότι τα οφέλη υπερτερούν των κινδύνων του φαρμάκου.
• Μόλις αυτή η σύσταση επιβεβαιωθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, to Ocaliva δεν θα είναι πλέον αδειοδοτημένο στην ΕΕ. H εταιρεία ωστόσο, δύναται να εξακολουθεί να παρέχει το φάρμακο μέσω προγραμμάτων παρηγορητικής χρήσης ή προγραμμάτων ονομαστικής βάσης σε υφιστάμενους ασθενείς.
• Οι επαγγελματίες υγείας δεν πρέπει να ξεκινούν αγωγή με το Ocaliva σε νέους ασθενείς εκτός περιβάλλοντος κλινικής δοκιμής. Για ασθενείς που βρίσκονται επί του παρόντος σε θεραπεία με Ocaliva θα πρέπει να ληφθούν υπόψη οι διαθέσιμες θεραπευτικές επιλογές.

Μια απευθείας επικοινωνία προς επαγγελματίες υγείας (DHPC) θα σταλεί σε εύθετο χρόνο στους επαγγελματίες υγείας που συνταγογραφούν, εκδίδουν ή χορηγούν το φάρμακο. Το DHPC θα δημοσιευτεί επίσης σε ειδική σελίδα στον ιστότοπο του EMA.

Περισσότερα για το φάρμακο

Το Ocaliva (obeticholic acid / ομπετιχολικό οξύ) χρησιμοποιείται για τη θεραπεία ενηλίκων με πρωτοπαθή χολαγγειίτιδα των χοληφόρων (PBC), μια αυτοάνοση πάθηση, στην οποία υπάρχει σταδιακή καταστροφή των χοληφόρων πόρων στο ήπαρ. Ως αποτέλεσμα της βλάβης στους χοληφόρους πόρους, η χολή συσσωρεύεται στο ήπαρ, προκαλώντας βλάβη στον ηπατικό ιστό. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε ουλές και ηπατική ανεπάρκεια και μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο για καρκίνο του ήπατος. Το Ocaliva χρησιμοποιείται μαζί με ένα άλλο φάρμακο, το ουρσοδεοξυχολικό οξύ (UDCA) σε ασθενείς που δεν ανταποκρίνονται επαρκώς στη μονοθεραπεία με UDCA, καθώς και ως μονοθεραπεία σε ασθενείς που δεν μπορούν να λάβουν UDCA.

Η PBC είναι σπάνια νόσος και το Ocaliva χαρακτηρίστηκε ως «ορφανό φάρμακο» (ένα φάρμακο που χρησιμοποιείται σε σπάνιες ασθένειες) στις 27 Ιουλίου 2010.

To Ocaliva έλαβε άδεια κυκλοφορίας υπό όρους τον Δεκέμβριο του 2016. Η υπό όρους άδεια κυκλοφορίας επιτρέπει την αδειοδότηση ενός φαρμάκου στη βάση λιγότερο ολοκληρωμένων δεδομένων από αυτά που απαιτούνται συνήθως. Χορηγείται σε φάρμακα που πληρούν μια ανικανοποίητη ιατρική ανάγκη (unmet medical need) για τη θεραπεία σοβαρών ασθενειών και όταν τα οφέλη από τη διαθεσιμότητά τους νωρίτερα υπερτερούν των κινδύνων που συνδέονται με τη χρήση τους εν αναμονή περαιτέρω στοιχείων.

Κατά τη χρονική στιγμή της έγκρισης, η κύρια μελέτη έδειξε ότι το Ocaliva μείωσε τα επίπεδα στο αίμα των ουσιών ALP και χολερυθρίνης (δείκτες ηπατικής βλάβης) σε ασθενείς με PBC, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που δεν μπορούσαν να υποβληθούν σε θεραπεία με UDCA. Οι μειώσεις της ALP και της χολερυθρίνης θεωρήθηκαν δείκτες για μελλοντικές βελτιώσεις στην κατάσταση του ήπατος. Ωστόσο, τα οφέλη του Ocaliva έπρεπε να επιβεβαιωθούν σε περαιτέρω μελέτες.

Το φάρμακο συνεπώς έλαβε άδεια κυκλοφορίας υπό τον όρο ότι η εταιρεία θα παρείχε περαιτέρω δεδομένα για τα οφέλη και την ασφάλειά του από δύο πρόσθετες μελέτες (μελέτη 747-302 και μελέτη 747-401).

Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το φάρμακο μπορείτε να βρείτε στον ιστότοπο του EMA.

Περισσότερα σχετικά με τη διαδικασία

Η ανασκόπηση του Ocaliva ξεκίνησε κατόπιν αιτήματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, βάσει του άρθρου 20 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 726/2004.

Η ανασκόπηση διενεργήθηκε από την Επιτροπή Φαρμάκων για Ανθρώπινη Χρήση (CHMP), αρμόδια για θέματα που αφορούν σε φάρμακα ανθρώπινης χρήσης, η οποία εξέδωσε τη γνωμοδότηση του Οργανισμού. Η γνωμοδότηση της CHMP θα διαβιβαστεί τώρα στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία θα εκδώσει μια τελική νομικά δεσμευτική απόφαση που θα ισχύει σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ.

(ΔΚ/ΜΣ)