Ανακοινωθέντα

Κατ’ αρχάς θα ήθελα να εκφράσω την ευγνωμοσύνη μου στην Κυβέρνηση του Αζερμπαϊτζάν για τη φιλοξενία της COP29. Σήμερα η προσοχή του κόσμου είναι στραμμένη στις διαβουλεύσεις μας εδώ στο Μπακού, καθώς τα αποτελέσματα της Διάσκεψης είναι κρίσιμα για την κοινή μας δέσμευση για την εξασφάλιση ενός βιώσιμου μέλλοντος για τον πλανήτη μας.

Απευθύνομαι σε σας σήμερα με αισθήματα τιμής, αλλά και έντονου προβληματισμού. Βρισκόμαστε σε μια κρίσιμη συγκυρία, καθώς οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής εντείνονται με ανησυχητική ταχύτητα. Στην περιοχή της Μεσογείου είμαστε μάρτυρες της αύξησης ακραίων καιρικών φαινομένων: ανεξέλεγκτων πυρκαγιών, έντονης και παρατεταμένης ξηρασίας, ακραίας ζέστης, ανόδου της στάθμης της θάλασσας και καταστροφικών θανατηφόρων πλημμυρών, όπως είδαμε πρόσφατα να συμβαίνει στην Ισπανία.

Μιλώντας και από την εμπειρία της δικής μου χώρας, τα ακραία αυτά καιρικά φαινόμενα έχουν αντίκτυπο στα οικοσυστήματά μας, την οικονομία μας, περιλαμβανομένης της γεωργίας και του τουρισμού, τις κοινότητές μας και την ποιότητα ζωής του λαού μας. Λειτουργούν ως μια αυστηρή προειδοποίηση, και επίσης αναδεικνύουν την επείγουσα ανάγκη για αποφασιστική, συντονισμένη δράση. Χρειαζόμαστε άμεσες, στοχευμένες δράσεις, τόσο σε εθνικό όσο και σε περιφερειακό επίπεδο. Η Κύπρος έχει λάβει προληπτικά μέτρα, εφαρμόζοντας από το 2017 μια Εθνική Στρατηγική για την Προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή. Επί του παρόντος, επικαιροποιούμε αυτήν τη στρατηγική, για να ενισχύσουμε την ικανότητά μας να διαχειριζόμαστε σύνθετους και αλληλένδετους κλιματικούς κινδύνους. Παρά το μικρό μας αποτύπωμα άνθρακα, η Κύπρος έχει δεσμευτεί να συμβάλει στη μείωση των ρύπων ανά το παγκόσμιο.

Στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ), υποβάλαμε το 2020 ενισχυμένη Εθνικά Καθορισμένη Συνεισφορά με τη δέσμευση να μειώσουμε τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 55% μέχρι το 2030 συγκριτικά με τα επίπεδα του 1990, και η ΕΕ στο σύνολό της παραμένει αποφασισμένη στη νομική της δέσμευση για επίτευξη μηδενικού ισοζυγίου εκπομπών ρύπων μέχρι το 2050.

Σε περιφερειακό επίπεδο, η Κύπρος πρόσφατα επανενεργοποίησε την Πρωτοβουλία για την Κλιματική Αλλαγή στην Ανατολική Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή, στοχεύοντας στην ανάπτυξη συνεργειών για μετριασμό των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής, με έμφαση σε διασυνοριακά προγράμματα.

Υπάρχει επίσης μια σειρά άλλων, πολλά υποσχόμενων περιφερειακών πρωτοβουλιών, οι οποίες αποσκοπούν στην αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής στην περιοχή μας. Αυτές οι πρωτοβουλίες πρέπει να τύχουν πολιτικής ενθάρρυνσης, αλλά και να χρηματοδοτηθούν επαρκώς, ούτως ώστε να υλοποιηθούν. Για παράδειγμα, λόγω του αυξημένου αριθμού καταστροφικών πυρκαγιών που επηρεάζουν την Ανατολική Μεσόγειο, η Κύπρος και η Ιορδανία συνεργάζονται για τη δημιουργία ενός περιφερειακού σταθμού πυρόσβεσης με εναέρια μέσα στην Κύπρο. Υπάρχουν επίσης πρωτοβουλίες σε περιφερειακό επίπεδο για την προστασία των θαλασσών, για πρακτικές βιώσιμης διαχείρισης υδάτων στη γεωργία, καθώς επίσης και για ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ Μεσογειακών κρατών για άμβλυνση των επιπτώσεων της ξηρασίας.

Είναι απολύτως σαφές πως η δράση από πλευράς κυβέρνησης δεν είναι αρκετή από μόνη της. Πρέπει επίσης να εμπλέξουμε τις κοινωνίες μας, τους πολίτες και τις επιχειρήσεις μας σε αυτήν τη συλλογική αποστολή, και να επανεξετάσουμε ριζικά τη σχέση μεταξύ των οικονομιών μας και της φύσης. Επί παραδείγματι, οι πράσινες επενδύσεις, ο μετασχηματισμός ενεργειακών και βιομηχανικών τομέων και η συνακόλουθη απαλλαγή από τον άνθρακα σε όλους τους τομείς μπορούν να αποτελέσουν την απάντηση για πιο ανταγωνιστικές και υγιείς αγορές.

Όπως έχω ήδη τονίσει, μόνο μέσω συλλογικής δράσης με αίσθηση του κατεπείγοντος και φιλοδοξία μπορούμε να αποτρέψουμε τις εντονότερες συνέπειες της κλιματικής αλλαγής. Η παγκόσμια φιλοδοξία μας πρέπει να ανατροφοδοτηθεί ουσιαστικά, για να ευθυγραμμιστεί με τη Συμφωνία του Παρισιού, έτσι ώστε να παραμείνει ο στόχος του 1,5 βαθμού Κελσίου εφικτός. Έχοντας αυτό κατά νουν, χρειάζεται να ολοκληρώσουμε επιτυχώς την COP29 με ένα αποφασιστικό και μακρόπνοο αποτέλεσμα, ανοίγοντας τον δρόμο και δημιουργώντας ευκαιρίες για κλιματικά ανθεκτική και βιώσιμη ανάπτυξη.

Ολοκληρώνοντας, θα ήθελα να αναγνωρίσω τη σημασία της νεολαίας. Η φωνή των νέων έχει υπάρξει καθοριστικής σημασίας στην ώθηση για μια φιλόδοξη κλιματική ατζέντα. Ας ακούσουμε τη φωνή τους και ας ανταποκριθούμε στο κάλεσμά τους. Αν αγνοήσουμε αυτή την έκκληση, τα παιδιά και τα εγγόνια μας θα κληρονομήσουν μια κλιματική και φυσική δυστοπία.

Ας βαδίσουμε αποφασιστικά μαζί στην πορεία για κλιματική ουδετερότητα. Μόνο ενωμένοι μπορούμε να οικοδομήσουμε ανθεκτικές, βιώσιμες και φιλικές προς το περιβάλλον κοινωνίες για τις γενεές που θα κληρονομήσουν τον πλανήτη μας.

(ΑΦ/ΜΣ)