Ανακοινωθέντα

Είναι με ιδιαίτερη χαρά που αποδέχθηκα την πρόσκληση να απευθύνω χαιρετισμό στη σημερινή Δημοσιογραφική Διάσκεψη και Εκστρατεία Διαφώτισης και Ενημέρωσης για τη Σεξουαλική Κακοποίηση Ανηλίκων «Ποτέ δεν φταις εσύ!», που διοργανώνει η Υποδιεύθυνση Διαχείρισης Υποθέσεων Ευάλωτων Προσώπων του Τμήματος Καταπολέμησης Εγκλήματος της Αστυνομίας με τη στήριξη του Support CY της Τράπεζας Κύπρου και του Διοικητικού Συμβούλιου «Φωνή».

Με την ευκαιρία αυτή συγχαίρω τους διοργανωτές, οι οποίοι ένωσαν τις δυνάμεις τους και υλοποιούν αυτή την ιδιαίτερα σημαντική εκστρατεία με σκοπό τη διαφώτιση και ενημέρωση γύρω από τα θέματα της Σεξουαλικής Κακοποίησης Ανηλίκων.

Κυρίες και κύριοι,

H σημερινή Παγκόσμια Ημέρα Πρόληψης και Θεραπείας από την Παιδική Σεξουαλική Εκμετάλλευση και Κακοποίηση αποτελεί αφορμή, αλλά και ευκαιρία, να φωτίσουμε ένα από τα πιο σκοτεινά, σοβαρά και επείγοντα προβλήματα που μαστίζουν τις κοινωνίες μας: την παιδική σεξουαλική εκμετάλλευση και κακοποίηση. Μια θλιβερή και απολύτως καταδικαστέα μορφή βίας που πλήττει τα πιο αθώα και ευάλωτα μέλη της κοινωνίας μας, τα παιδιά μας.

Η ανάγκη να μιλήσουμε ανοιχτά για το θέμα αυτό δεν ήταν ποτέ μεγαλύτερη. Παρά την πρόοδο που έχει σημειωθεί τα τελευταία χρόνια στον τομέα της ευαισθητοποίησης, της δίωξης των δραστών και της προστασίας των θυμάτων, η πραγματικότητα είναι ότι χιλιάδες παιδιά σε όλο τον κόσμο, και δυστυχώς και στην Κύπρο, συνεχίζουν να υποφέρουν και να γίνονται θύματα αυτής της φρικτής μορφής κακοποίησης.

Ομολογουμένως, η σεξουαλική κακοποίηση ανηλίκων αποτελεί ένα θλιβερό φαινόμενο που ταλανίζει τις κοινωνίες μας. Συνεχίζει να υφίσταται και να αναπαράγεται, συχνά στο σκοτάδι και στη σιωπή, στα σπίτια, τα σχολεία και τις κοινωνίες μας. Πρόκειται για μια μορφή βίας που αφήνει ανεξίτηλα σημάδια στην ψυχολογία των παιδιών και επιφέρει μακροπρόθεσμες συνέπειες όχι μόνο για τα θύματα, αλλά για τις οικογένειες και ολόκληρη την κοινωνία.

Δεν σας κρύβω ότι σοκάρει ιδιαίτερα το γεγονός ότι ένα πολύ μεγάλο ποσοστό των περιστατικών σεξουαλικής κακοποίησης προέρχεται από ενήλικες που βρίσκονται, με τον έναν ή με τον άλλο τρόπο, στο στενό περιβάλλον των παιδιών που κακοποιούνται.

Τα αδικήματα σε σχέση με τη σεξουαλική παραβατικότητα κατά ανηλίκων επισύρουν με βάση τον Νόμο 91(Ι)/2014 υψηλή τιμωρητικότητα. Επιπρόσθετα, σε σχέση με το θέμα αυτό, η Αστυνομία διατηρεί Αρχείο σύμφωνα με το άρθρο 22 του Ν. 91(Ι)/2014, στο οποίο καταχωρούνται τα στοιχεία των προσώπων που καταδικάσθηκαν για σεξουαλικά αδικήματα κατά ανηλίκων.

Σύμφωνα με το ίδιο άρθρο, οποιοσδήποτε προτίθεται να εργοδοτήσει πρόσωπο για επαγγελματικές ή οργανωμένες δραστηριότητες ή δραστηριότητες εθελοντικού χαρακτήρα, οι οποίες περιλαμβάνουν τακτικές επαφές με παιδιά, υπέχει υποχρέωση όπως δεν προχωρήσει στην εργοδότηση οποιουδήποτε προσώπου εκτός αν αυτό προσκομίσει πιστοποιητικό ότι δεν περιλαμβάνεται στο Αρχείο που τηρεί η Αστυνομία.

Το 2015, με βάση τη σχετική νομοθεσία, άρχισε τη λειτουργία της η Αρχή Εποπτείας Καταδικασθέντων για Αδικήματα Σεξουαλικής Φύσης κατά Ανηλίκων, η οποία έχει αρμοδιότητα να τηρεί μητρώο για τους σεξουαλικούς παραβάτες κατά ανηλίκων, να αξιολογεί τον βαθμό επικινδυνότητας τους και να καταρτίζει προγράμματα εποπτείας, ελέγχου και επανένταξης των ατόμων αυτών. Σήμερα επιτηρούνται από την Αρχή Εποπτείας, που λειτουργεί υπό την ευθύνη του Υπουργείου Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως, 70 περίπου άτομα.

Με σκοπό τη βελτίωση της λειτουργίας και αποτελεσματικότητας της Αρχής Εποπτείας, το Υπουργείο Δικαιοσύνης σε συνεργασία με τις συναρμόδιες Υπηρεσίες/Υπουργεία ετοίμασε τροποποιητικό νομοσχέδιο, το οποίο υποβλήθηκε στο Υφυπουργείο Κοινωνικής Πρόνοιας, ως το καθ’ ύλην αρμόδιο, και το οποίο προβλέπει τη διεύρυνση των αρμοδιοτήτων/εξουσιών της Αρχής, ώστε να μπορεί να επιβάλει οποιοδήποτε εύλογο μέτρο κρίνει σκόπιμο και να εντείνει την επιτήρηση όσων καταδικάζονται για σεξουαλικά αδικήματα. Περαιτέρω, περιλαμβάνει πρόνοιες για επιβολή επιπρόσθετων ποινών στους καταδικασθέντες από το Δικαστήριο, όπως την απαγόρευση του εποπτευόμενου να επισκέπτεται το σχολείο του θύματος ή χώρους όπου συχνάζει το θύμα ή άλλα παιδιά. Σημειώνεται ότι το τροποποιητικό νομοσχέδιο βρίσκεται σήμερα στη Νομική Υπηρεσία για το νενομισμένο νομοτεχνικό έλεγχο.

Θέλω με την ευκαιρία αυτή να σας διαβεβαιώσω ότι το Υπουργείο Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως βρίσκεται σε συνεχή εγρήγορση για τον εντοπισμό κενών και αδυναμιών στην εφαρμογή της σχετικής νομοθεσίας και εκεί όπου χρειάζεται υποβάλλει εισηγήσεις για την τροποποίηση της, με σκοπό την αποτελεσματικότερη εποπτεία των σεξουαλικών παραβατών μετά την αποφυλάκιση τους.

Κυρίες και κύριοι,

Η σεξουαλική κακοποίηση ανηλίκων είναι μία απεχθής εγκληματική πράξη που αφήνει ανεξίτηλα σημάδια στις ζωές των παιδιών. Ως κοινωνία και ως πολιτεία, έχουμε την ευθύνη να προστατεύσουμε τα παιδιά μας, να τα εκπαιδεύσουμε για τα δικαιώματά τους και να είμαστε έτοιμοι να παρέμβουμε άμεσα και αποτελεσματικά αν αντιληφθούμε κάτι ανησυχητικό. Η πλήρης ενημέρωση των παιδιών, η επικοινωνία μαζί τους είναι το πρώτο και πιο ισχυρό εργαλείο πρόληψης, αφού είναι σημαντικό τα παιδιά να αναγνωρίζουν τα δικαιώματα τους, να αναγνωρίζουν ποια είναι τα προσωπικά τους «όρια» και πώς να τα υπερασπιστούν.

Ας μην μας διαφεύγει ότι πολλά παιδιά που ζουν στο φαύλο κύκλο της σεξουαλικής κακοποίησης δεν καταφέρνουν να μιλήσουν, είτε επειδή φοβούνται, είτε επειδή ντρέπονται, είτε λόγω απειλών από τον κακοποιητή τους. Αυτή η σιωπή μπορεί να έχει καταστροφικές συνέπειες για τη ζωή τους. Γι’ αυτό είναι καθήκον όλων μας να καταβάλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια για να σπάσει ο κύκλος της σιωπής και να προστατεύσουμε τα παιδιά από κάθε μορφή κακοποίησης. Είναι πρωτίστως και καθήκον όλων εμάς των ενηλίκων να γίνουμε πιο συνειδητοποιημένοι, να εντοπίζουμε και να καταγγέλλουμε τέτοιες καταστάσεις και να σπάμε πρώτοι εμείς το πέπλο σιωπής, ιδίως σε μικρές κοινωνίες.

Κλείνοντας, θέλω να τονίσω ότι η προστασία των ανηλίκων είναι αυτονόητη υποχρέωση της πολιτείας και προτεραιότητα για την κυβέρνηση μας. Η προστασία των παιδιών θωρακίζει τους μελλοντικούς ενήλικες από επώδυνα γεγονότα που στιγματίζουν τις ζωές τους.

Η σημερινή εκστρατεία, για την οποία συγχαίρω τους διοργανωτές άλλη μια φορά, δεν είναι μόνο μια δράση ενημέρωσης, αλλά μια πρόκληση για όλους μας να βάλουμε στο επίκεντρο της κοινωνικής μας συνείδησης και καθημερινής δράσης την προστασία των παιδιών. Όλοι έχουμε ρόλο να διαδραματίσουμε είτε ως πολιτεία, είτε ως γονείς, είτε ως δάσκαλοι, είτε ως πολίτες. Η συνεργασία μας είναι το κλειδί για να χτίσουμε μια κοινωνία που σέβεται και προστατεύει τα παιδιά της από κάθε μορφής κακοποίηση.

Ας βάλουμε λοιπόν τέλος στη σιωπή. Ας ακουστεί σήμερα και κάθε μέρα η φωνή των παιδιών που έχουν ανάγκη από βοήθεια. Ας εργαστούμε όλοι μαζί για έναν κόσμο και μια κοινωνία χωρίς σεξουαλική κακοποίηση και εκμετάλλευση, χωρίς καμιά μορφή βίας κατά τον παιδιών μας.

Σας ευχαριστώ.

(ΑΣ/ΑΦ)