Ανακοινωθέντα

Είναι με μεγάλη χαρά που βρίσκομαι σήμερα στις παρυφές του Ακάμα και στα νερά που φιλοξενούν το σπανιότερο θαλάσσιο θηλαστικό της Ευρώπης, για να απευθύνω χαιρετισμό εκ μέρους της Υπουργού Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος δρος Μαρίας Παναγιώτου, η οποία λόγω ανειλημμένων υποχρεώσεων, δεν κατέστη δυνατό να παρευρεθεί στη σημερινή παρουσίαση. Μεταφέρω τους θερμούς της χαιρετισμούς και τα ειλικρινή της συγχαρητήρια για τη διοργάνωση της εκδήλωσης με θέμα «Μεσογειακή φώκια, παρελθόν, παρόν και μέλλον», η οποία τελεί υπό την αιγίδα της Υπουργού μας. Τέτοιες εκδηλώσεις δεν τιμούν μόνο το μοναδικό αυτό είδος, αλλά αναδεικνύουν τη σημασία της συλλογικής ευθύνης απέναντι στη βιοποικιλότητα και στη θαλάσσια κληρονομιά του τόπου μας.

Η μεσογειακή φώκια, το νούμερο ένα απειλούμενο θαλάσσιο θηλαστικό στην Ευρώπη, δεν είναι απλώς ένα είδος που χρειάζεται προστασία. Είναι ταυτόχρονα σύμβολο ανθεκτικότητας και καθρέφτης της δικής μας συνέπειας απέναντι στην ευθύνη που φέρουμε για τη διατήρηση του φυσικού περιβάλλοντος. Η προστασία του διασφαλίζεται αυστηρά τόσο από την εθνική, περιφερειακή και κοινοτική νομοθεσία, αλλά και από μια σειρά από άλλες διατάξεις της νομοθεσίας για την αλιεία που συμβάλλουν έμμεσα, αλλά ουσιαστικά στη διαφύλαξη του είδους.

Με ικανοποίηση παρατηρούμε την αύξηση του πληθυσμού της μεσογειακής φώκιας στην Κύπρο τα τελευταία χρόνια, κάτι που οφείλεται στις συστηματικές προσπάθειες παρακολούθησης και προστασίας του είδους. Η ομάδα που υλοποιεί το Πρόγραμμα Παρακολούθησης, η οποία απαρτίζεται από εξειδικευμένο προσωπικό του Υπουργείου Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος και του Τμήματος Αλιείας και Θαλασσίων Ερευνών, παρακολουθεί και καταγράφει τον πληθυσμό του είδους, τα ενδιαιτήματά του με έμφαση στις σπηλιές αναπαραγωγής και ξεκούρασης, μελετά τη βιολογία του είδους με έμφαση στις πιέσεις και τις απειλές που αντιμετωπίζει, ενώ διατηρεί για χρόνια αρχείο παρατηρήσεων.

Από τα 7-10 άτομα το 2010, σήμερα, το 2025, ο αριθμός εκτιμάται γύρω στα 20-22 άτομα με γεννήσεις σχεδόν σε ετήσια βάση μέχρι και το 2024. Η προστασία του είδους περνά μέσα από τα Μέτρα Διατήρησης και Προστασίας του στην Κύπρο. Εφαρμόζονται δράσεις όπως η χαρτογράφηση, η παρακολούθηση και αξιολόγηση των σημαντικών ενδιαιτημάτων, δράσεις ενημέρωσης και κήρυξη και διαχείριση προστατευόμενων θαλάσσιων περιοχών. Οι δράσεις αυτές δεν είναι αποσπασματικές· εντάσσονται στη στρατηγική της Κυπριακής Δημοκρατίας για τη βιοποικιλότητα και στον κεντρικό πυρήνα της περιβαλλοντικής πολιτικής μας.

Η διατήρηση του πληθυσμού της μεσογειακής φώκιας δεν είναι τυχαία. Είναι καρπός, αφενός, της επιμονής και των στοχευμένων μέτρων που υλοποιούνται από τα αρμόδια Τμήματα του Υπουργείου μας και, αφετέρου, της στενής συνεργασίας με τοπικούς φορείς και –κυρίως– με την ίδια την τοπική κοινωνία.

Κύριες και κύριοι,

Η προστασία της φύσης δεν εξαντλείται στους νόμους και τις στρατηγικές. Χρειάζεται την ενεργό συμμετοχή όλων μας. Οι τοπικές κοινωνίες, και ειδικά οι άνθρωποι που ζουν κοντά στη φύση, δεν είναι θεατές. Είναι συμμέτοχοι και συμπρωταγωνιστές. Για αυτό, με την ευκαιρία αυτή επιτρέψετέ μου να ευχαριστήσω τον Δήμο Ακάμα για την πρωτοβουλία του να οργανώσει αυτή την εκδήλωση, αλλά και γενικότερα που στέκεται δίπλα σε τέτοιες δράσεις, καθώς και το ξενοδοχείο Cap St Georges για τη φιλοξενία και τη στήριξή του σε αυτή την προσπάθεια για ευαισθητοποίηση.

Ιδιαίτερες ευχαριστίες επίσης στον δρ Πάνο Δεντρινό, πρόεδρο της Μη Κυβερνητικής Οργάνωσης «Mom» και στην ομάδα του για την πολυετή συνεργασία με την Κυπριακή Ομάδα παρακολούθησης, καθώς και για τη βοήθειά του όλα αυτά τα χρόνια.

Προτού ολοκληρώσω θα ήταν παράλειψή μου να μην να εκφράσω τα θερμά μου συγχαρητήρια για την επιτυχή επιστροφή της φώκιας «Παναγής» στις κυπριακές θάλασσες. Το ορφανό φωκάκι διασώθηκε από την Κυπριακή Ομάδα Παρακολούθησης και μεταφέρθηκε τον περασμένο Νοέμβριο στην Ελλάδα, στο κέντρο περίθαλψης της οργάνωσης «Mom».

Χάρη στην απαραίτητη φροντίδα από τα έμπειρα στελέχη της «Mom», καθώς και του Κτηνιατρικού Τμήματος του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, ο Παναγής κατάφερε να αναπτυχθεί και να ανακτήσει τις δυνάμεις του επιστρέφοντας χθες –υγιής και δυνατός– στα νερά της πατρίδας μας. Η ιστορία του Παναγή είναι μια ιστορία ελπίδας. Μια απόδειξη ότι η φύση μπορεί να ανακάμψει, όταν της δώσουμε χώρο, φροντίδα και προστασία.

Θα ήθελα για ακόμη μια φορά να εκφράσω τις θερμές μου ευχαριστίες σε όλους όσοι συνέβαλαν στη διάσωση, αποκατάσταση και επιστροφή αυτού του εμβληματικού ζώου: πέρα από την Ομάδα Παρακολούθησης και την «Mom», ευχαριστίες στους ναυαγοσώστες, τη Λιμενική Αστυνομία, το Τμήμα Αλιείας και Θαλασσίων Ερευνών, καθώς και την ελληνική αεροπορική εταιρεία που με ευαισθησία, άμεσα αποτελεσματικά και αφιλοκερδώς υποστήριξε την πρώτη στιγμή τη μεταφορά του ζώου προς και από την Αθήνα, κάτι το οποίο ήταν κρίσιμο στη διατήρηση του Παναγή στη ζωή ιδιαίτερα τις πρώτες μέρες της ζωής του.

Να ευχηθούμε στον Παναγή να ζήσει ασφαλής, ελεύθερος, μακριά από κινδύνους, τιμώντας με την παρουσία του τις κυπριακές θάλασσες και την πλούσια θαλάσσια βιοποικιλότητα του νησιού μας.

Κλείνοντας, θέλω να τονίσω πως ως Υπουργείο θα συνεχίσουμε να στεκόμαστε αρωγοί σε πρωτοβουλίες όπως η σημερινή –που ενισχύουν τη γνώση, καλλιεργούν συνειδήσεις και μας φέρνουν κοντά σε έναν κοινό στόχο: τη διατήρηση της ζωής στον φυσικό της χώρο.

Σας καλωσορίζω και πάλι στην εκδήλωση, και υπογραμμίζω τη σταθερή προσήλωση της Κυβέρνησης στην προστασία της βιοποικιλότητας της Κύπρου και στη διατήρηση της μεσογειακής φώκιας, ενός είδους που αποτελεί σημαντικό μέρος της φυσικής κληρονομιάς του νησιού και δείκτη του σεβασμού μας προς τη φύση.

Γιατί η προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και η ευημερία των τοπικών κοινωνιών δεν είναι δύο στόχοι αντικρουόμενοι. Θεωρώ τις τοπικές κοινωνίες συνεργάτες και πολύτιμους συμμάχους σε έναν κοινό σκοπό που δεν είναι άλλος από την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος, καθώς και η ευημερία και αρμονική συμβίωση με τα στοιχεία που το περιβάλλουν.

(ΕΦυς/ΓΣ/AΣ)