Ανακοινωθέντα

Ο Υπουργός Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος κ. Κώστας Καδής προέβη σήμερα, Παρασκευή 4 Οκτωβρίου 2019, σε δηλώσεις στη ραδιοφωνική εκπομπή «Πρωινό Δρομολόγιο» του Τρίτου Προγράμματος του ΡΙΚ για τη διαχείριση των σκουπιδιών και τα Πράσινα Σημεία.

Το κείμενο των ερωταπαντήσεων έχει ως ακολούθως:

«Ερώτηση: Τι γίνεται με τη διαχείριση των σκουπιδιών και τα Πράσινα Σημεία;

Απάντηση: Γενικότερα θεωρώ ότι η διαχείριση των σκουπιδιών αποτελεί μεγάλη πρόκληση για τον τόπο μας και, ναι, πολλά πράγματα πήγαν λάθος. Υπήρχε κατακερματισμός ως προς τον σχεδιασμό και την εφαρμογή των πολιτικών. Τα Πράσινα Σημεία άρχισαν να σχεδιάζονται και να εφαρμόζονται από το Υπουργείο Εσωτερικών. Επειδή όμως εμπλεκόταν και το υπουργείο μας, ήρθε το θέμα στο Τμήμα Περιβάλλοντος ενώ την αδειοδότηση νέων Πράσινων Σημείων την ανέλαβε το Τμήμα Αναπτύξεως Υδάτων, που έχει μεγάλη εμπειρία σε κατασκευαστικά έργα. Αυτά λοιπόν είναι στρεβλώσεις. Η στρέβλωση είναι ότι έπρεπε ένας φορέας να έχει την αρμοδιότητα για την πολιτική αυτή στο σύνολό της, να τη σχεδιάσει, να την εφαρμόσει και στη συνέχεια να την παρακολουθεί. Αυτό λοιπόν δεν ίσχυσε στη δική μας περίπτωση. Αυτό που προσπαθούμε εμείς να κάνουμε τώρα, είναι να βάλουμε τα πράγματα σε τάξη.

Έχουν σχεδιαστεί τα επόμενα βήματα. Δεν είναι μόνο για τα Πράσινα Σημεία, αλλά γενικότερα για τα θέματα της διαχείρισης των απορριμμάτων που θα έχουμε εξελίξεις την επόμενη περίοδο. Αυτή τη στιγμή ετοιμάζεται διψήφιος αριθμός ουσιαστικών έργων που θεωρώ ότι θ’ αλλάξουν το τοπίο μέσα στην επόμενη διετία και ένα μέρος αυτών των έργων αφορά και τα Πράσινα Σημεία. Για να είμαστε δίκαιοι όμως, θεωρώ ότι για τα Πράσινα Σημεία πρέπει να έχουμε συνεργασία τόσο με την τοπική αυτοδιοίκηση αλλά και με τους πολίτες. Σε περιπτώσεις που υπήρχε συνεργασία είχαμε πετυχημένα Πράσινα Σημεία, π.χ. στην Πάφο.

Ερώτηση: Στην Πάφο όμως ακούστηκε ότι παίρνουν τα απορρίμματα από τα Πράσινα Σημεία και τα θάβουν κατ’ ευθείαν. Πώς το σχολιάζετε;

Απάντηση: Δεν είναι με όλες τις ροές αποβλήτων που συμβαίνει αυτό. Το Πράσινο Σημείο στη Λευκωσία το επισκέπτομαι κάθε 10-15 μέρες. Το επισκέπτονται επίσης 150-200 συμπολίτες μας την ημέρα και παίρνουν εκεί τα απορρίμματα του σπιτιού τους που δεν μπορούν να απορριφθούν με τη συνηθισμένη διαδικασία.

Ερώτηση: Και πού καταλήγουν αυτά που φέρνουν οι πολίτες στα Πράσινα Σημεία;

Απάντηση: Για συγκεκριμένες ροές αποβλήτων υπάρχουν ειδικές μονάδες στις οποίες αποστέλλονται τα απορρίμματα για επεξεργασία. Άλλες ροές αποβλήτων μπορεί να καταλήγουν για καύση στο Τσιμεντοποιείο Βασιλικού. Είναι πρακτική που είναι αποδεκτή και υπάρχει και μέρος που θάβεται. Ο στόχος είναι να αξιοποιούμε όσο γίνεται περισσότερα από αυτά τα υλικά. Μέρος λοιπόν αυτών των σχεδίων, που βρίσκονται στη φάση του τελικού σχεδιασμού και έχουν προϋπολογιστεί συγκεκριμένες δράσεις, είναι ακριβώς η δημιουργία, και να στηρίξουμε και τους ιδιώτες για τον σκοπό αυτό,  περισσότερων μονάδων διαχείρισης των διαφορετικών ροών απορριμμάτων.

Ερώτηση: Πώς εξηγείτε το γεγονός ότι στη Λάρνακα δημιουργήθηκαν προβλήματα και οι εταιρίες που ανέλαβαν το έργο δεν μπόρεσαν να ανταποκριθούν;

Απάντηση: Αυτό δείχνει ότι έπρεπε να γίνει πιο προσεκτική διαχείριση από την αρμόδια Αρχή (οι τοπικές αρχές, το Συμβούλιο Διαχείρισης Απορριμμάτων). Αν οι εταιρίες δεν μπορούσαν να ανταποκριθούν, δεν θα έπρεπε να αναλάβουν το έργο αυτό και τότε θα υποχρεώνονταν είτε οι τοπικές Αρχές είτε το κράτος να πάρουν επιπρόσθετο εξοπλισμό. Δεν γίνεται να αναλαμβάνεις κάτι όταν εκ των προτέρων γνωρίζεις ότι δεν μπορείς να ανταποκριθείς. Έχω ενημερωθεί ότι αυτό το ζήτημα βαίνει προς επίλυση.

Ωστόσο, η μεγαλύτερη εικόνα είναι ότι για τα Πράσινα Σημεία θα γίνουν κινήσεις προς δύο κατευθύνσεις. Η πρώτη είναι ότι εκεί που διαπιστώσαμε ότι υπάρχει κενό, και δεν υπάρχει Πράσινο Σημείο που να καλύπτει τις ανάγκες της περιοχής, θα δημιουργήσουμε νέα Πράσινα Σημεία. Αυτή τη στιγμή λειτουργούν 22 Πράσινα Σημεία, ενώ ο αρχικός σχεδιασμός προέβλεπε περίπου τα διπλάσια. Εδώ θα ήθελα να σημειώσω τον ρόλο των Αρχών Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Στα αρχικά στάδια ορισμένες Αρχές Τοπικής Αυτοδιοίκησης αντιδρούσαν στη δημιουργία Πράσινων Σημείων στην περιοχή τους. Ενώ λοιπόν υπήρχε σχεδιασμός να δημιουργηθούν Πράσινα Σημεία, π.χ. στην ελεύθερη επαρχία Αμμοχώστου, δεν τα ήθελε κανείς. Ως αποτέλεσμα, υπήρχαν διαμαρτυρίες και δεν ήταν αποδεκτή η δημιουργία Πράσινου Σημείου σε περιοχές που είχαν υποδειχθεί. Τώρα που είδαμε την αξία και τη σημασία τους, έρχονται οι ίδιοι οι δήμοι και επιζητούν τη δημιουργία Πράσινων Σημείων, μετά από παρέλευση αρκετού χρόνου. Θα καλύψουμε λοιπόν με επέκταση του δικτύου των Πράσινων Σημείων τις διάφορες περιοχές και εκεί που δεν μπορούμε να έχουμε Πράσινο Σημείο θα δημιουργήσουμε «κινητά Πράσινα Σημεία».

Η δεύτερη κατεύθυνση προς την οποία θα κινηθούμε θα είναι να βελτιώσουμε τη λειτουργία των υφιστάμενων Πράσινων Σημείων. Έχουν παρατηρηθεί προβλήματα με τα ωράρια και με συγκεκριμένες ροές απορριμμάτων που πρέπει να διαχειριστούμε καλύτερα. Αυτά έχουν αξιολογηθεί και θα ληφθούν οι ανάλογες πρόνοιες για αυτά που θεωρούμε ως στρεβλώσεις.

Ερώτηση: Ποιος διαχειρίζεται αυτά που φτάνουν στα Πράσινα Σημεία;

Απάντηση: Τα Πράσινα Σημεία τυγχάνουν διαχείρισης από τις τοπικές Αρχές, από τα Συμβούλια Εκμετάλλευσης και Διαχείρισης των Δημοτικών Απορριμμάτων.

Η κάθε επαρχία έχει το δικό της. Εμείς τους δίνουμε τα εργαλεία και τη χρηματοδότηση και διαμορφώνουμε το θεσμικό πλαίσιο. Από εκεί και πέρα, είναι οι τοπικές Αρχές που έχουν την ευθύνη της διαχείρισης των Πράσινων Σημείων.

Ερώτηση: Δηλαδή τι ακριβώς κάνουν οι τοπικές Αρχές; Ψάχνουν για εταιρίες να ανακυκλώσουν τα απορρίμματα;

Απάντηση: Όπως είπα, ορισμένα απορρίμματα πάνε στο Τσιμεντοποιείο. Αυτή η πρακτική είναι αποδεκτή. Ροές όπως είναι τα μέταλλα, τα πλαστικά και άλλα μπορούν να αξιοποιηθούν και υπάρχουν μονάδες για τον σκοπό αυτό. Υπάρχει και ένα ποσοστό, στα αποδεκτά πλαίσια, το οποίο θάβεται. Θέλουμε να το περιορίσουμε όσο γίνεται.

Θέλω επίσης να αναφέρω μια παράλειψη που υπήρχε την οποία θα διορθώσουμε: η μη διάθεση ενός χώρου στον οποίο να αποτίθενται αντικείμενα που μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν, απ’ όπου να μπορεί οποιοσδήποτε να προμηθευτεί υλικά σχεδόν καινούρια και να τα επαναχρησιμοποιήσει. Έχω δει έπιπλα που ήταν σχεδόν καινούρια τα οποία προφανώς ο ιδιοκτήτης που έκανε ανακαίνιση δεν τα ήθελε και πάνε για ανακύκλωση/κάψιμο, ενώ θα μπορούσε ένας φοιτητής ή μια οικογένεια που έχει ανάγκη να τα αξιοποιήσει. Η φιλοσοφία της κυκλικής οικονομίας αναφέρεται πρώτα στην επαναχρησιμοποίηση και μετά στην ανακύκλωση. Αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει στην αλυσίδα αυτό το στοιχείο αλλά είναι μία από τις πρόνοιες που πρέπει να ληφθούν σύντομα.

Ερώτηση: Υπάρχει επιχειρηματίας που μαζεύει στρώματα, δεν θα έπρεπε να υπάρχει συντονισμός με τους διάφορους φορείς;

Απάντηση: Στα Πράσινα Σημεία καταλήγουν πάρα πολλές ροές αποβλήτων. Μόνο πολύ εξειδικευμένες περιπτώσεις μένουν εκτός.  Επικοινωνώντας με το Τμήμα Περιβάλλοντος οποιοσδήποτε μπορεί να ξέρει πώς να διαχειριστεί το συγκεκριμένο απόβλητο. Υπήρχαν πολλές στρεβλώσεις που προσπαθούμε να διορθώσουμε. Το Υπουργείο κινείται αφενός προς την κατεύθυνση της δημιουργίας νέων Πράσινων Σημείων και, αφετέρου, προς την κατεύθυνση βελτίωσης της λειτουργίας των ήδη υφιστάμενων. Χρειάζεται και συνδρομή των ίδιων των πολιτών. Πρέπει να ενημερωθούν με μια επίσκεψη είτε στην ιστοσελίδα του ίδιου του Πράσινου Σημείου είτε στην ιστοσελίδα του Τμήματος Περιβάλλοντος. Μπορούν να βρουν αρκετές πληροφορίες. Χρειάζεται επίσης και η συνεργασία των Αρχών Τοπικής Αυτοδιοίκησης.

Πρόθεσή μας είναι μες την επόμενη διετία ν’ αλλάξει το σκηνικό γύρω από τα θέματα διαχείρισης αποβλήτων. Έχουμε προχωρήσει στην ετοιμασία και νέων νομοθεσιών για μια ολοκληρωμένη μεταρρύθμιση αλλά και στον προϋπολογισμό έργων που πλέον προωθούν με νομοθεσία τη διαλογή στην πηγή, την εφαρμογή του συστήματος «Πληρώνω όσο πετώ», τον εξορθολογισμό και την επέκταση των Πράσινων Σημείων, τη δημιουργία νέων μονάδων διαχείρισης απορριμάτων για όλες αυτές τις ροές και γενικά μια σειρά από ενέργειες, οι οποίες δεν γίνονται αποσπασματικά από διάφορες Υπηρεσίες αλλά από ένα μόνο Υπουργείο. Σύντομα θα ανακοινώσουμε όλα αυτά τα μέτρα για να αντιληφθεί και ο κόσμος ότι σιγά-σιγά τα πράγματα αλλάζουν και θα πρέπει και οι πολίτες να συνεργαστούν. Είναι θετικό το ότι κάποια Πράσινα Σημεία λειτουργούν καλά και πρέπει να δούμε πώς μπορούμε να βελτιώσουμε και τα υπόλοιπα».

(ΝΝ/ΜΑΚ/ΜΓ)