Ανακοινωθέντα

Πρώτα να συγχαρώ τον Πρόεδρο και τα μέλη του Κοινοτικού Συμβουλίου Λυθροδόντα για τη διοργάνωση της εκδήλωσης αυτής και την ετοιμασία και προβολή της ταινίας που θα παρακολουθήσουμε στη συνέχεια,  να συγχαρώ επίσης τους δημιουργούς της ταινίας Στυλιανό Χρυσοστόμου και Ανδρέα Συμεού και τους άλλους που εργάστηκαν γι’ αυτήν, πολύ περισσότερο, όμως, να εκφράσω τη μεγάλη εκτίμηση και ευγνωμοσύνη μας για τους πρωταγωνιστές της ταινίας, τους 17 Λυθροδοντιάτες αιχμαλώτους του 1974.

Είναι οι Μόδεστος Φλοκκάς, Γεράσιμος Λοΐζου, Πέτρος Πάμπουκας, Πέτρος Κλατσιάς, Γιώργος Τήλλυρος, Νικόλας Τσιγαρίδης, Λάζαρος Αγαπίου, Αναστάσης Ανδρέου, Ιωάννης Παπαδόπουλος, Κυριάκος Μαζωτιανός, Χρυσήλιος Κωνσταντίνου, Γιώργος Χατζηθεοδοσίου, Χρήστος Καρατζάς, Θεράπων Γεωργίου, Λάζαρος Σωτηρίου, Μιχαλάκης Κασάπης και  Χρήστος Πάσιος. Όλοι σήμερα ηλικίας μεταξύ 60 και 70 ετών.

Κάθε εκδήλωση ή έργο που συμβάλλει στη διατήρηση αλώβητης της μνήμης για τα κατεχόμενα μας εδάφη και τους τόπους που είναι γεμάτοι από τον ιδρώτα και το αίμα των προγόνων μας, καθώς και για εκείνους εκ των συμπατριωτών μας που υπερασπίστηκαν με απαράμιλλο θάρρος και ηρωισμό την ελευθερία της πατρίδας μας, γράφοντας με ανεξίτηλα γράμματα το όνομά τους στο Πάνθεο των Αθανάτων μας,  αποτελεί υπηρεσία προς την πατρίδα και τον αγώνα που συνεχίζουμε να διεξάγουμε με πρωταρχικό στόχο την επιβίωση του Ελληνισμού της Κύπρου. Η ιστορία δεν είναι μόνο μάρτυρας και κριτής των πράξεων και των συμπεριφορών μας, αλλά και σύμβουλός μας για την πορεία που οφείλουμε να ακολουθήσουμε με στόχο τη δικαίωση αυτών που θυσιάστηκαν με όραμα μια ελεύθερη πατρίδα.

Βαρύς ο φόρος αίματος που πλήρωσε ο Λυθροδόντας στη σύγχρονη ιστορική μας διαδρομή.  Πρώτα για του δύο ήρωες σας του 1963-1964 και μετά για τους 20 πεσόντες και αγνοούμενους του 1974. Τρείς εξακολουθούν ακόμη να είναι στον κατάλογο των αγνοουμένων μας.  Όλοι τους έπεσαν υπέρ πίστεως και πατρίδος και, βεβαίως, τους αξίζει κάθε τιμή. 

Στα πρόσωπά τους τιμούμε όλους εκείνους τους νέους της εποχής που ανταποκρίθηκαν με ενθουσιασμό και αγάπη προς την πατρίδα στο κάλεσμα της για υπεράσπιση της ελευθερίας και της εδαφικής ακεραιότητας της από την εισβολή του βάρβαρου Αττίλα, τιμούμε όλους τους συμπατριώτες μας που συνελήφθησαν και υπέφεραν τα πάνδεινα κατά τη διάρκεια της αιχμαλωσίας τους προσβλέποντας στην ώρα της απελευθέρωσης τους, τιμούμε, γενικότερα, τον ηρωισμό και την αυτοθυσία που επέδειξαν οι νέοι μας, αλλά και άτομα μεγαλύτερης ακόμη ηλικίας, το πικρό εκείνο καλοκαίρι της μεγάλης δοκιμασίας για την ιδιαίτερη πατρίδα μας και το λαό μας.

Και, βέβαια, κλίνουμε ευλαβικά το γόνυ προς όσους έπεσαν ηρωικά μαχόμενοι υπερασπίζοντας το πάτριο έδαφος, προς όσους συνελήφθησαν, αιχμαλωτίστηκαν αλλά δεν ανάπνευσαν στη συνέχεια τον αέρα της προσωπικής ελευθερίας τους, προς όσους αγνοείται ακόμα η τύχη τους, 45 χρόνια από τότε.

Η σκέψη μας σήμερα ταξιδεύει στις μαύρες εκείνες μέρες του 1974, χωρίς να παραλείπει να σημειώσει τις τραγικές συνθήκες κάτω από τις οποίες συντελέστηκε το μεγάλο δράμα του λαού μας.  Το προδοτικό πραξικόπημα άνοιξε τις κερκόπορτες για την ακολουθήσασα εισβολή της Τουρκίας.

Ως αποτέλεσμα του πραξικοπήματος, αποδυναμώθηκε σε μεγάλο βαθμό η Εθνική μας Φρουρά.  Παρόλα αυτά, πολλές ήταν οι μονάδες που προσπάθησαν με πολλές θυσίες και κινδύνους να ανταποκριθούν στην αποστολή τους εμπνεόμενες από τον ενθουσιασμό και την αγάπη των νέων μας για την πατρίδα. Σε πολλά μέρη γράφτηκαν ηρωικές σελίδες δόξας και τιμής. Υπήρξαν αξιωματικοί και στρατιώτες που έδωσαν λαμπρό παράδειγμα υπέρτατης προσφοράς και έγραψαν με χρυσά γράμματα το όνομα τους στο Πάνθεον των Αθανάτων μας. Τους τιμούμε και τους ευγνωμονούμε όλους.

Οι ήρωες πεθαίνουν μόνο όταν τους λησμονούμε. Και εμάς, η εθνική μας αυτοσυνειδησία μας επιβάλλει να μην τους λησμονήσουμε ποτέ ως ανεξόφλητη οφειλή χρέους και υπόμνηση ιστορικής ευθύνης έναντι τους να φανούμε αντάξιοι των προσδοκιών και της θυσίας τους.

Μαζί, η σκέψη μας σήμερα πάει στα κατεχόμενα χωριά και τις πόλεις μας, στα ιερά και τα όσια μας που καταπατούνται από τον Αττίλα, σε όλους τους νεκρούς και τους αγνοουμένους μας, στους εγκλωβισμένους, τους πρόσφυγες και στα άλλα θύματα της καταστροφής που συντελέστηκε με την τουρκική εισβολή. Πάει ειδικά στις μανάδες και τους άλλους συγγενείς των αγνοουμένων μας που βιώνουν για όλα αυτά τα χρόνια το δράμα της εξαφάνισης των αγαπημένων τους. Που δεν έχουν πάρει ακόμη καμιά απάντηση στα εναγώνια ερωτήματά τους και ζουν προσμένοντας, έστω, για τη μέρα που θα μπορέσουν να ακουμπήσουν το φέρετρό τους και να εναποθέσουν σε αυτό τα δάκρυα της αγάπης τους. Και, δυστυχώς, πολλοί συγγενείς - μάνες, πατέρες, σύζυγοι και παιδιά - ολοκληρώνουν τον κύκλο της δικής τους ζωής και φεύγουν χωρίς να μπορέσουν να εκπληρώσουν το τάμα τους προς τον Ύψιστο για την εξιχνίαση της τύχης των αγαπημένων τους. Φεύγουν με μεγάλο πόνο και ανοικτές τις πληγές στην ψυχή τους.

Η πιο τραγική πτυχή της Κυπριακής τραγωδίας είναι ,ασφαλώς, αυτή των αγνοουμένων μας. Εξακολουθούν να αγνοούνται 815 και η πρόοδος που έχει επιτελεσθεί τα προηγούμενα χρόνια δεν μπορεί να παραγράψει τις τεράστιες ευθύνες της Τουρκίας για την εξαφάνιση τόσων ανθρώπων.

Η αλήθεια για τα μεγάλα εγκλήματα των στρατευμάτων του Αττίλα, όπως και εκείνων των Τουρκοκυπρίων εξτρεμιστών που για χρόνια ποτίζονταν από την Άγκυρα με το δηλητήριο του μίσους κατά των Ελληνοκυπρίων, δεν μπορεί με κανένα τρόπο να αποκρυβεί.  Φωνάζουν αυτή την αλήθεια οι μαζικοί τάφοι συμπατριωτών μας που συνελήφθησαν από τους Τούρκους ενόπλους και εκτελέστηκαν  εν ψυχρώ. Φωνάζουν ακόμη αυτή την αλήθεια οι βίαιες μετακινήσεις οστών από τους αρχικούς χώρους ταφής σε άλλους που παραμένουν άγνωστοι.

Το χρέος μας ιδιαίτερα έναντι εκείνων των συγγενών που έφυγαν και μας παρακολουθούν από ψηλά, είναι βαρύτατο και θα πράξουμε ό,τι είναι δυνατό  για να φέρουμε σε πέρας την αποστολή μας.

Η τελευταία ημέρα που αφέθηκαν ελεύθεροι από τους Τούρκους οι τελευταίοι αιχμάλωτοι ήταν η 28^η Οκτωβρίου. Η επόμενη ημέρα, η 29^η Οκτωβρίου, καθιερώθηκε τον Απρίλιο του 2010 ως Ημέρα Αγνοουμένων με ομόφωνη απόφαση της Βουλής των Αντιπροσώπων, κατόπιν εισήγησης της Παγκύπριας Οργάνωσης Συγγενών Αδηλώτων Αιχμαλώτων και Αγνοουμένων.

Το πρώτο διάστημα μετά την εισβολή, οι συγγενείς των αγνοουμένων αναζητούσαν απεγνωσμένα στοιχεία, όπως προσωπικές μαρτυρίες, φωτογραφίες ή εικόνες από ξένα πρακτορεία και τηλεοπτικά κανάλια και ανέμεναν καρτερικά την επιστροφή τους. Ένας μεγάλος αριθμός είχε εντοπιστεί με αυτούς τους τρόπους, αλλά άδικα τους περίμεναν οι δικοί τους  στα λεωφορεία που μετέφεραν αιχμαλώτους από τις φυλακές των κατεχομένων και της Τουρκίας τον Σεπτέμβριο του 1974. Πολύ έντονες είναι οι εικόνες από τις τραγικές φιγούρες των συγγενών που περιέφεραν κατά τις ημέρες εκείνες τις φωτογραφίες των συζύγων, των παιδιών και των πατεράδων τους που δεν έδωσαν σημεία ζωής. Είναι εικόνες που για πάντα θα παραμείνουν έντονα χαραγμένες στη μνήμη του καθενός μας.

Από το Νοέμβριο του 1974 και μετά, οι απελευθερώσεις ήταν πλέον ελάχιστες  και επιτεύχθηκαν μόνο χάρη σε ευτυχείς συγκυρίες  και με την βοήθεια του Διεθνούς Ερυθρού Σταυρού και του ΟΗΕ, ενώ έκτοτε ακολούθησε σιωπή από την πλευρά της Τουρκίας και παρελκυστική τακτική στην ίδρυση και λειτουργία της Διερευνητικής Επιτροπής για τους Αγνοουμένους η οποία αποφασίστηκε από τη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών το 1981.

Αντίθετα, με την αναλγησία και την υπεροψία που διακρίνει την κατοχική δύναμη και την προσπάθειά της για συγκάλυψη του απάνθρωπου αυτού εγκλήματος με τις μετακινήσεις λειψάνων, την καταστροφή τάφων, τη σκόπιμη εξαφάνιση και την άρνηση απόδοσης στοιχείων στις αρμόδιες Αρχές, εκείνο που επιδιώκει η Τουρκία είναι το κλείσιμο ουσιαστικά του θέματος των αγνοουμένων.

Αυτό όμως δεν μπορούμε να το επιτρέψουμε. Το θέμα των αγνοουμένων θεωρείται και είναι ένα από τα συστατικά της επιδιωκόμενης λύσης του κυπριακού προβλήματος και οφείλουμε να κάνουμε ό,τι είναι δυνατόν  για τη διακρίβωση όλων των περιπτώσεων των αγνοουμένων μας.

Αγωνιζόμαστε για το θέμα των αγνοουμένων παράλληλα με τις προσπάθειες που καταβάλλουμε για την εξεύρεση λύσης στο εθνικό μας θέμα.  Στόχος και προσπάθεια του Προέδρου της Δημοκρατίας είναι η εξεύρεση μιας λειτουργικής και βιώσιμης λύσης, βασισμένης στα Ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, στο διεθνές δίκαιο και στις αρχές και αξίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μιας λύσης που θα τερματίζει τους στρατούς κατοχής και τις διαχωριστικές γραμμές, μιας λύσης που θα επανενώνει την πατρίδα μας.

Ολοκληρώνοντας συγχαίρω, και πάλι, τους διοργανωτές της σημερινής εκδήλωσης. Είναι μια εκδήλωση μνήμης και τιμής, οργανωμένη από τις Αρχές μιας κοινότητας που πλήρωσε βαρύ τίμημα το 1974.

Στις οικογένειες όλων εκφράζουμε τη μεγάλη εκτίμηση και τη βαθειά ευγνωμοσύνη μας για όσα πρόσφεραν οι αγαπημένοι τους. Ας ευχηθούμε η θυσία τους να δικαιωθεί σύντομα.

____________

ΑΜ/ΣΧ