Ανακοινωθέντα

Σήμερα εδώ, στον Ιερό Ναό Αγίων Βαρνάβα και Ιλαρίωνος μνημονεύουμε και τιμούμε επτά νέους, οι οποίοι ορμώμενοι από την Περιστερώνα έσπευσαν στο μέτωπο και υπερασπίστηκαν την πατρίδα και την ελευθερία μπροστά στην επέλαση των ορδών του «Αττίλα».

Με πόνο ψυχής θυμόμαστε την τραγική αλυσίδα των γεγονότων εκείνου του μαύρου Καλοκαιριού που άλλαξε τόσο τη ζωή μας όσο και τη χώρα. Την απίστευτη μωρότητα του προδοτικού εκείνου πραξικοπήματος που έκανε η Χούντα, αλλά που βρήκε και υποστήριξη από τοπικές δυνάμεις, οι οποίες στο όνομα του εθνικού ιδεώδους σήκωσαν οπλισμένο το χέρι εναντίον Ελλήνων και κατά του κράτους και της νομιμότητας. Τη δημιουργία μιας χαώδους κατάστασης στο εσωτερικό, με πλήρη αποσυντονισμό της άμυνας της Κύπρου, η οποία όμως είχε ήδη δραστικά αποψιλωθεί από τον Δεκέμβριο 1967 όταν η Χούντα απέσυρε τη στρατιωτική δύναμη που είχε στείλει ο Πρωθυπουργός Γεώργιος Παπανδρέου και με την οποία είχε κάνει την Κύπρο απόρθητη. Και τελικά, την ενορχηστρωμένη επίθεση μεγάλων τουρκικών δυνάμεων, οι οποίες βρήκαν την ευκαιρία να πραγματοποιήσουν ένα σχεδιασμό που από καιρό γινόταν και πάτησαν στη γη μας και με ασυγκράτητη βία και βαρβαρικές συμπεριφορές έσπειραν τον τρόμο, εξανάγκασαν σε εκκένωση περιοχών και διωγμό του γηγενούς πληθυσμού, βάζοντας θεμέλια σε μια επιχείρηση διχοτόμησης και τελικά ελέγχου της Κύπρου.

Ταυτόχρονα όμως θυμόμαστε και το μεγαλείο ψυχής με το οποίο χιλιάδες νέοι σαν τους επτά της Περιστερώνας στάθηκαν όρθιοι και αγωνίστηκαν και μας δίνουν παράδειγμα ελευθεροφροσύνης ακόμα και μέσα από εκείνον τον άνισο και προδομένο πόλεμο.

Αντρέας Πηλαβάς και Κώστας Ανδρέου. Αγωνίστηκαν και έπεσαν στην Κερύνεια.

Χαράλαμπος Πάλμας, υπερασπίστηκε την πατρίδα δίνοντας τη ζωή του πολεμώντας στον Άγιο Παύλο.

Δώρος Χαραλάμπους, πολέμησε και έπεσε σε μάχη κοντά στα Καζιβερά.

Νέοι οικογενειάρχες με παιδιά, στιγμή δεν δίστασαν και με το κάλεσμα της πατρίδας μπροστά στη βάναυση τουρκική επιδρομή, κατατάγηκαν ως έφεδροι και πολέμησαν γενναία.

Ο Ανδρέας Πηλαβάς γεννημένος στην Περιστερώνα έμενε τότε με την οικογένειά του, σύζυγο και δυο παιδιά, στη Λευκωσία και εργαζόταν την ΑΤΗΚ. Παρά το ότι θα μπορούσε να παραμείνει στην εργασία του τότε, έσπευσε και κατατάγηκε ως έφεδρος στην Εθνική Φρουρά. Από την πρώτη μέρα της τουρκικής εισβολής συμμετείχε με το 306 ΤΠ στις σφοδρές μάχες στην περιοχή Αγίου Γεωργίου της Κερύνειας. Όταν το τάγμα μπροστά στην τεράστια συντονισμένη πίεση της επιτιθέμενης τουρκικής αεροπορίας και των εισβολέων αναγκάστηκε να υποχωρήσει, ο Πηλαβάς διέφυγε μαζί με άλλους στην Κερύνεια. Στις 24 Ιουλίου τον συνέλαβαν οι Τούρκοι. Μέχρι το 2007 όταν και εντοπίστηκαν τα λείψανά του σε ομαδικό τάφο στην Κερύνεια, ήταν αγνοούμενος. Τα οστά του τάφηκαν στην Παλλουριώτισσα.

Ο Κώστας Ανδρέου, 28 χρονών τότε, ζούσε στην Περιστερώνα. Λίγες μέρες πριν από την τουρκική εισβολή απέκτησε το πρώτο του παιδί, αλλά στις 20 Ιουλίου κατατάχθηκε ως έφεδρος στο 306 Τ.Π. επίσης. Έλαβε μέρος στις σκληρές μάχες στον Άγιο Γεώργιο Κερύνειας. Με την οπισθοχώρηση, τα ίχνη του χάθηκαν επίσης κάπου κοντά στην Κερύνεια. Τα λείψανά του εντοπίστηκαν σε ομαδικό τάφο στην Κερύνεια και ταυτοποιήθηκαν το 2007.  Η ταφή έγινε εδώ, στη γη της Περιστερώνας.

Ο επίσης 28χρονος Χαράλαμπος Πάλμας καταγόταν από τα Λειβάδια Λάρνακας, αλλά έμενε μαζί με τη γυναίκα του και τα τρία παιδιά του στην Περιστερώνα. Στις 20 Ιουλίου 1974 εντάχθηκε ως έφεδρος στο 391 Τ.Π. στη Λάρνακα. Εστάλη και πολέμησε υπεραμυνόμενος της γραμμής της Λευκωσίας, στην περιοχή του Αγίου Παύλου. Αγωνίστηκε γενναία στις σκληρές συγκρούσεις μέχρι τις 16 Αυγούστου όταν καταλήφθηκε το φυλάκιο που υπερασπιζόταν. Από τότε χάθηκαν τα ίχνη του. Τα λείψανά του ταυτοποιήθηκαν το 2000 και τάφηκαν στην Περιστερώνα.

Ο Δώρος Χαραλάμπους είχε γεννηθεί στο Αργάκι της Μόρφου. Πατέρας δυο μικρών παιδιών το 1974, έσπευσε να ανταποκριθεί στο κάλεσμα της πατρίδας και έτρεξε από τους πρώτους στην επιστράτευση. Πολέμησε υπεραμυνόμενος της πατρίδος με το 256 Τ.Π. και έπεσε στις 20 Ιουλίου 1974 σε μάχη κοντά στα Καζιβερά. Τάφηκε στο κοιμητήριο της Μόρφου. Τα οστά του αναγνωρίστηκαν με τη μέθοδο του DNA το 2019 και στη συνέχεια επανατάφηκαν στον Τύμβο Μακεδονίτισσας.

Συμπατριώτες, συμπατριώτισσες,

Οι ήρωες που μαζί με την κοινότητα της Περιστερώνας τιμούμε σήμερα, όπως θα έλεγε ο ποιητής Ανδρέας Κάλβος, υπήρξαν ψυχές που έπεσαν «εις τον αγώνα ανδρείως, τάγμα εκλεκτών ηρώων, καύχημα νέον». Με τον ίδιο αυθορμητισμό και αυταπάρνηση ρίχθηκαν στην άνιση μάχη με τον εισβολέα και οι τρεις αγνοούμενοι της Περιστερώνας, για τους οποίους σήμερα αναπέμπουμε δέηση στον Ύψιστο. Προσευχόμαστε για τον Ανδρέα Παπατρύφωνος, τον Μάμα Κυριάκου Τσιακλή και τον Κυριάκο Χατζημάμα, των οποίων μέχρι σήμερα αγνοείται η τύχη. 

Ο Ανδρέας Παπατρύφωνος, με την εκδήλωση της τουρκικής εισβολής στις 20 Ιουλίου κατατάχθηκε έφεδρος στο 366 Τ.Π. Έλαβε μέρος σε σκληρές μάχες στην περιοχή Λαπήθου-Καραβά. Μετά από μεγάλη εχθρική επίθεση, στις 15 Αυγούστου, διατάχθηκε οπισθοχώρηση κατά την οποία χάθηκαν τα ίχνη του.

Ο Κυριάκος Χατζημάμας, κατατάχθηκε επίσης ως έφεδρος στο 306 Τ.Π., όπου υπηρετούσαν και ο Πηλαβάς και ο Ανδρέου. Πολέμησε στο μέτωπο του Αγίου Γεωργίου Κερύνειας. Τα ίχνη του χάθηκαν στις 22 Ιουλίου μετά από σφοδρή επίθεση των Τούρκων. Από τότε το όνομά του περιλαμβάνεται στον μακρύ κατάλογο των αγνοουμένων μας. 

Ο Μάμας Κυριάκου Τσιακλής, 18χρονος τότε, υπηρετούσε τη στρατιωτική θητεία του στον Καραβά. Την 20^η Ιουλίου μαζί με τους συμπολεμιστές του έλαβαν οδηγίες να κινηθούν προς την Κερύνεια. Κατά την πορεία τους, κοντά στην περιοχή «6 μίλι» δέχθηκαν αεροπορική επίθεση και έσπευσαν να καλυφθούν. Σύμφωνα με μαρτυρίες, η ομάδα του Μάμα κινήθηκε προς θάλασσα. Έκτοτε αγνοείται η τύχη του.

Η Περιστερώνα σήμερα τιμά τους ήρωές της. Τους λεβέντες που έτρεξαν χωρίς στιγμή να διστάσουν και τη δύσκολη εκείνη ώρα στάθηκαν όρθιοι και πολέμησαν για να φράξουν το δρόμο στους εισβολείς και τους κατακτητές. Έτοιμοι ήταν να τα δώσουν όλα και τη ζωή τους ακόμα για την πατρίδα και την ελευθερία. Από αγάπη για τη γη και την κοινότητά τους, για την οικογένεια τους και όλους τους ανθρώπους του τόπου τους, υπερασπιζόμενοι το υπέρτατο δικαίωμα για ειρηνική ζωή και δημιουργία. Απέναντι σε ξένες δυνάμεις που εκμεταλλευόμενες λάθη και αδυναμία ήρθαν να αρπάξουν, να λεηλατήσουν και να κατακτήσουν τόπους και κόπους που δεν είναι δικά τους. Οι επτά εκείνοι νέοι, όπως και τόσοι άλλοι ήρωες της ελευθερίας, θα στέκουν ψηλά στη συνείδησή μας και ανανεώνουν το μήνυμα της ιστορίας του Ελληνισμού σε αυτό τον τόπο, ότι υπέρτερο αγαθό είναι η ελευθερία του ανθρώπου.

Ελληνίδες, Έλληνες,

Για 46 χρόνια τώρα, η ελληνική κυπριακή πλευρά, με τις ακούραστες προσπάθειες επτά διαδοχικών Προέδρων της Δημοκρατίας και τη στήριξη του λαού μας, επεδίωξε την ειρηνική επίλυση του Κυπριακού. Μέσα από έναν έντιμο συμβιβασμό, για μια ειλικρινή συνεννόηση με την τουρκοκυπριακή πλευρά, στη βάση πάντα του διεθνούς δικαίου, των αποφάσεων των Η.Ε. και των ευρωπαϊκών αρχών και κανόνων. Οι προσπάθειες αυτές, ακόμα και όταν φάνηκε πως υπήρχε κάποιο θετικό έδαφος, ουδέποτε μπόρεσαν να τελεσφορήσουν. Διότι κάθε φορά αποδεικνύεται ότι η Τουρκία δεν επιζητεί την ειρηνική επίλυση του Κυπριακού, αλλά την επέκταση της επιρροής και του ελέγχου της σε όλη την Κύπρο, μηδέποτε υποχωρώντας από τα διχοτομικά τετελεσμένα που συνεχώς καλλιεργεί στα κατεχόμενα. Εννοεί μάλιστα να χρησιμοποιήσει ακόμα και μια συμφωνία λύσεως ως στρατηγικό πλεονέκτημα που θα της δώσει δυνατότητες μόχλευσης και αναμόχλευσης των κυπριακών υποθέσεων προκειμένου να διασφαλίσει την εσαεί παρέμβαση και αυτό τον έλεγχο της χώρας μας κατά τα δικά της συμφέροντα και βλέψεις.

Το τελευταίο χρονικό διάστημα, στη συστηματική επιχείρηση εμπέδωσης του ελέγχου της Τουρκίας στα κατεχόμενα, με τη δημογραφική αλλοίωση και την εγκαθίδρυση δομών άμεσου από την Άγκυρα, προστέθηκε και η ριψοκίνδυνη και πολεμοχαρής πειρατία του τουρκικού κράτους στις θάλασσες. Παραταύτα, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Νίκος Αναστασιάδης και η Κυβέρνησή μας, σε όλο αυτό το διάστημα, κατ’επανάληψη έχει δείξει έμπρακτα την πολιτική βούληση και την ετοιμότητα να συνεχίσει τη διαπραγμάτευση, στη βάση και του Πλαισίου που πρότεινε ο Γενικός Γραμματέας των Η.Ε. Ακόμα και μετά την τελευταία προσπάθεια, στη συνάντηση στο Βερολίνο με τον Γ.Γ. και τη συνεννόηση ως προς τους Όρους Αναφοράς για συνέχεια των διαπραγματεύσεων, το δείγμα γραφής που δίνει η τουρκική πλευρά είναι η συνεχής επιθετικότητα. Είτε με απειλές για εποικισμό της Αμμοχώστου είτε με πειρατία ενάντια στα κυριαρχικά δικαιώματα της Δημοκρατίας στη θάλασσα είτε με προκλήσεις και παρασπονδίες στην ουδέτερη ζώνη.

Άκρατης αυθάδειας και ιταμής προκλητικότητας δείγμα, που έρχεται να επισφραγίσει τον απροκάλυπτα αναχρονιστικό αυταρχισμό και τις νεο-οθωμανικές φαντασιώσεις της τουρκικής ηγεσίας, είναι και η βεβήλωση αυτές τις μέρες του υπέρτατου χριστιανικού μνημείου, του ναού της Αγίας Σοφίας. Του πιο ξακουστού ναού της χριστιανοσύνης που αιώνες τώρα, μετά την Άλωση, πιο πολύ και από ναός, έχει αναδειχτεί ως πολιτιστικό μνημείο οικουμενικής εμβέλειας και σημασίας.

Μπροστά στην έξαλλα προκλητική συμπεριφορά του καθεστώτος Ερντογάν κάθε πολιτισμένος άνθρωπος στον κόσμο επιστρατεύει τη λογική και δειρωτάται και σκέφτεται...

- Όλοι οι λαοί κατασκευάζουν εκκλησίες, ναούς, τεμένη και άλλους ιερούς χώρους για να εκφράσουν ευλάβεια, σεβασμό στα θεία και βεβαίως αγάπη για τον άνθρωπο· τι σημαίνει και τι δηλώνει άραγε ένα κράτος και μαζί και ένας λαός που θέλει να αρπάξει ένα ναό που έκτισαν και ανέδειξαν άλλοι και μετά από αιώνες επιδεικτικά να τον μεταστρέψει σε δικό του λατρευτικό χώρο; Αυτό που συμβαίνει στην Αγία Σοφία έχει άραγε να κάνει με την ισλαμική τελετουργία ή μήπως είναι περισσότερο κατάκτηση και περιφρόνηση των άλλων ανθρώπων;

Οι προσπάθειες της Τουρκίας να εμπεδώσει και να διαιωνίσει την κατοχή στην Κύπρο, μαζί με τους σημερινούς επιθετικούς πολέμους της από τη Συρία μέχρι και τη Λιβύη, αλλά και η επικίνδυνα επεκτατική πολιτική στη θάλασσα, θα πρέπει να αντιμετωπισθεί από την ενωμένη Ευρώπη στις ακριβείς διαστάσεις τους. Ως ένας κίνδυνος για τη σταθερότητα και την ειρήνη, αλλά και ως μια άκρως επικίνδυνη πρόκληση για ολόκληρη την Ευρώπη και τον πολιτικό όπως και τον εν γένει πολιτισμό μας. Η οφειλόμενη απάντηση θα είναι και επιβεβαίωση ότι η Ευρώπη είναι όντως ενωμένη Ευρώπη και μπορεί να σταθεί απέναντι στις νέες προκλήσεις και εκφάνσεις της βαρβαρότητας.

Την ίδια όμως ώρα θα πρέπει και εμείς οι ίδιοι, εδώ στην Κύπρο όπως και σε πλήρη συνεννόηση και συντονισμό Κύπρου και Ελλάδας, να συσπειρωθούμε και να αναπτύξουμε τα κατάλληλα και ανάλογα αντανακλαστικά άμυνας και υπεράσπισης της κρατικής κυριαρχίας μας, αλλά και αυτής της ελευθερίας και της Ιστορίας μας. Και πρώτα απ’όλα να σταθούμε ενωμένοι. Το οφείλουμε στο μέλλον αυτού του τόπου, αλλά το οφείλουμε και στους αγωνιστές και τους ήρωες οι οποίοι όπως οι επτά έφεδροι της Περιστερώνας το 1974, πολέμησαν για την ελευθερία. 

Τιμώντας τους σήμερα αντιλαμβανόμαστε και συνειδητοποιούμε ότι εκείνο που πιο πολύ τους οφείλουμε και από τιμή, είναι να συνεχίσουμε με το ίδιο πνεύμα αντίστασης. Αντίστασης κατά των κατακτητικών σχεδίων της Τουρκίας εις βάρος της Κύπρου και του Ελληνισμού.

Οφείλουμε να συνεχίσουμε τον ίδιο αγώνα για την ελευθερία και την Κύπρο, χωρίς αναπαμό μέχρι τη δικαίωση, όπως χωρίς ανάπαυλα θα συνεχίσουμε και τις προσπάθειες για να χυθεί φως και να μάθουμε για την τύχη των αγνοουμένων μας.  

Αιωνία ας είναι η μνήμη όσων αντιστάθηκαν και έπεσαν για την ελευθερία.

 ΙΠ