Ανακοινωθέντα

Προσήλθαμε σήμερα εδώ, στον Ιερό Ναό Αγίας Μαρίνας και Αρχαγγέλου Μιχαήλ στο Δασάκι της Άχνας, μερικές μόνο εκατοντάδες μέτρα μακριά από το κατεχόμενο χωριό σας, για να τιμήσουμε τον ήρωα του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα 1955-59 Γιασουμή Χατζηθεοδοσίου μαζί με άλλα εννιά δικά σας παλληκάρια, που έδωσαν τη ζωή τους κατά την ώρα του οφειλόμενου προς την πατρίδα καθήκοντος, καθώς και τους τρεις συγχωριανούς σας που είχαν άνανδρα φονευθεί από τους Τούρκους, κατά τη διάρκεια της τουρκικής εισβολής.

Τετάρτη, 28 Αυγούστου 1974. Μια από τις τελευταίες μέρες εκείνου του ζοφερού και καταστροφικού για την πατρίδα μας καλοκαιριού. «Έρχονται οι Τούρκοι», έσκασε στην Άχνα, σαν άλλη μια βόμβα, η τραγική πληροφορία. Ανυπεράσπιστοι ως ήταν, οι κάτοικοι του χωριού, άρπαξαν ό,τι πιο χρήσιμο ή πολύτιμο βρήκαν μπροστά τους και έτρεξαν να σωθούν. Οι περήφανοι Αχνιώτες, που από την πρώτη μέρα της τουρκικής εισβολής φιλοξενούσαν χιλιάδες άλλους εκδιωγμένους από τα χωριά τους συμπατριώτες μας, βίωναν πια και οι ίδιοι τον αβάσταχτο πόνο του ξεριζωμού, ως οι τελευταίοι ίσως πρόσφυγες της τουρκικής εισβολής. Και από τότε, τιμούν τη μνήμη των ηρώων τους, των πεσόντων και φονευθέντων συγχωριανών τους και αναπέμπουν δεήσεις για διακρίβωση της τύχης των αγνοουμένων τους, εδώ, λίγα μόνο χιλιόμετρα μακριά από τις εστίες τους, τόσο κοντά και συνάμα τόσο μακριά…

Συμπατριώτισσες και συμπατριώτες,

Λαοί με ελπιδοφόρο μέλλον είναι μόνο αυτοί που ανατρέχουν στην Ιστορία τους, μαθαίνουν από τα λάθη τους και τιμούν ότι αξίζει από το παρελθόν τους.

Η τουρκική εισβολή του 1974, την οποία, δυστυχώς, διευκόλυνε ο διχασμός του λαού μας και το προδοτικό πραξικόπημα που προηγήθηκε στις 15 Ιουλίου, έφερε μεγάλα δεινά στην πατρίδα μας, με χιλιάδες νεκρούς, εκατοντάδες χιλιάδες πρόσφυγες, εκατοντάδες εγκλωβισμένους και πάνω από 1500 αγνοούμενους. Το μεγαλύτερο ίσως δράμα, αυτό των αγνοούμενων συμπατριωτών μας, το βιώνετε μαζί με όλους τους Κύπριους και εσείς οι Αχνιώτες, εδώ και 44 χρόνια. Έξι ελληνοκύπριοι με καταγωγή από την Άχνα, οι Αδούλλης Σενέκκης, Γιαννάκης Κόκκινος, Γεώργιος Γεωργίου, Νικόλας Λίγγης, Ανδρέας Παύλου και Θεοδόσης Γιαννάκη αγνοούνται ακόμα, μετά τα τραγικά γεγονότα της τουρκικής εισβολής. Οι εν ζωή συγγενείς των ανθρώπων αυτών και οι βασανισμένες ψυχές των αποβιώσαντων γονέων τους ή άλλων προσφιλών τους προσώπων, επιθυμούν και επιζητούν διακαώς την άμεση διακρίβωση της τύχης τους. Είναι υποχρέωση της Πολιτείας, να συνεχίσει να προβαίνει σε όλες τις απαραίτητες ενέργειες για τη διακρίβωση της τύχης όλων ανεξαίρετα των αγνοουμένων, ασκώντας ακόμα μεγαλύτερες πιέσεις στη διεθνή κοινότητα και, μέσω αυτής, στην αδιάλλακτη και ενίοτε αδιάφορη για το θέμα τουρκική πλευρά.

Κύριες και κύριοι,

Μιλώντας για την Ιστορία της πατρίδας μας, αναμφίβολα περίοπτη, μοναδική, κορυφαία θέση σε αυτήν, καταλαμβάνει ο εθνικοαπελευθερωτικός αγώνας της ΕΟΚΑ. Το αμιγώς ελληνικό χωριό της Άχνας, δεν μπορούσε ασφαλώς να απουσιάσει από τον αγώνα αυτό. Ένα από τα παλληκάρια του χωριού που ανταποκρίθηκε στο κάλεσμα της πατρίδας, ήταν και ο Γιασουμής Χατζηθεοδοσίου. Ο Γιασουμής, γεννήθηκε στην Άχνα το 1940 και ήταν το μικρότερο από τα εννιά παιδιά του Κυριάκου και της Χαμπούς Χατζηθεοδοσίου, οι οποίοι ασχολούνταν αποκλειστικά με τη γεωργία για να μεγαλώσουν και να συντηρήσουν την πολυμελή οικογένειά τους. Ο Γιασουμής, που έχασε από μικρός τη μητέρα του, άρχισε νωρίς νωρίς να δείχνει τα πατριωτικά του αισθήματα και την πίστη του στον Θεό αλλά και στο μεγάλο όραμα του Αγώνα.  Ήταν, κατά γενική ομολογία, εξαίρετος χαρακτήρας και ιδιαίτερα αγαπητός στους συγχωριανούς και στους συμμαθητές του, τόσο του Δημοτικού Σχολείου Άχνας όσο και του Εμπορικού Λυκείου Αμμοχώστου. Συμμετείχε ενεργά σε όλες τις εθνικές εκδηλώσεις και ήταν πολύ καλός ποδοσφαιριστής και αθλητής. Ο ήρωας, καθοδηγούμενος από τα αγνά του ιδεώδη, εισήλθε σε ηλικία μόλις 17 ετών στον Αγώνα. Αρχικά, το 1957, εντάχθηκε στις τοπικές ομάδες νεολαίας της Οργάνωσης και λίγο πριν τη θυσία του ανέλαβε θέση στις μάχιμες ομάδες κρούσης, στην πρώτη γραμμή. Η δράση του, συνέπεσε με τις συγκρούσεις με Τούρκους σε χωριά της περιοχής του, το καλοκαίρι του 1958. Ο μικρόψυχος άγγλος κατακτητής, εξυπηρετώντας τα συμφέροντά του, χρησιμοποιούσε τότε περίπολα δικών του στρατιωτών για την προστασία των Τούρκων, οι οποίοι κτυπούσαν απομονωμένους και άοπλους ελληνοκύπριους βοσκούς και αγρότες, προκαλώντας την οργή και την αντίδραση της ΕΟΚΑ. Η Οργάνωση, για αντιμετώπιση των άνανδρων αγγλοτουρκικών περιπόλων, επιστράτευσε νάρκες πιέσεως-έλξεως σε ελληνικές περιουσίες που συνόρευαν με τουρκικά χωριά. Κατά τη διάρκεια ναρκοθέτησης δίπλα από το τουρκικό χωριό Πέργαμος, στην οποία συμμετείχε και ο Γιασουμής, μια νάρκη εκπυρσοκρότησε, οδηγώντας το ατρόμητο παλληκάρι στον θάνατο και τραυματίζοντας άλλους τρεις συναγωνιστές του.  Ήταν 2 Αυγούστου του 1958. Στην κηδεία του δεκαοκτάχρονου ηρωομάρτυρα συμμετείχαν χιλιάδες συμπατριώτες μας. Οι ελληνικές σημαίες υψώθηκαν μεσίστιες στο χωριό και υπό τον ήχο εθνικών εμβατηρίων, ο ήρωας Γιασουμής Χατζηθεοδοσίου παραδόθηκε στη γη που τον μεγάλωσε. Η αγέρωχη ψυχή του έφυγε για να συναντήσει τον Λεωνίδα, τον Παλαιολόγο, τον Διάκο, τον Αυξεντίου, τον Παλληκαρίδη.

Φίλες και φίλοι,

Η προσφορά της Άχνας προς την Πατρίδα, δεν σταμάτησε ασφαλώς στον αγώνα της ΕΟΚΑ. Συνεχίστηκε και συνεχίζεται μέχρι και σήμερα. Μετά την απελευθέρωση από τους Άγγλους, η Κύπρος πέρασε δύσκολες στιγμές. Σε αυτές, οι Αχνιώτες δήλωναν πάντα παρόντες. Σήμερα, εκτός από τον Γιασουμή Χατζηθεοδοσίου, τιμούμε και μνημονεύουμε:

• Τον Θεοδόση Πιτσιλλίδη, γεωργό, προερχόμενο από πολυμελή οικογένεια, που απεβίωσε εν ώρα υπηρεσίας κατά τη γενική επιστράτευση του 1967, θυσιάζοντας τη ζωή του για την πολυαγαπημένη του πατρίδα.
• Τον Παναγιώτη Κωνσταντίνου, έναν φιλήσυχο και με άριστο χαρακτήρα νέο, που έπεσε υπέρ βωμών και εστιών κατά τον βομβαρδισμό του στρατοπέδου στο οποίο υπηρετούσε στη Λευκωσία, το 1974.
• Τον Γεώργιο Ιωακείμ, που έπεσε και αυτός μαχόμενος ενάντια στον τούρκο κατακτητή. Ο Γεώργιος, μέλος φτωχής οικογένειας, ήταν εξαίρετος χαρακτήρας και πρότυπο μαθητή. Αξιοσημείωτο είναι ότι ο πατέρας του, απεβίωσε ύστερα από άγριο ξυλοκόπημα ΄Αγγλων και Τούρκων, κατά την περίοδο του 1955-59. 
• Τον Γεώργιο Ανδρέου Γιωρκάτζη, προερχόμενο επίσης από πολυμελή και φτωχή οικογένεια, νυμφευμένο με 5 παιδιά, που έπεσε στο χωριό Κούκλια, ηρωικά μαχόμενος ενάντια στον τούρκο εισβολέα.
• Τον έφεδρο στρατιώτη, πατέρα δύο παιδιών και με καταγωγή από την ηρωομάνα Λύση, Κυριάκο Νικολέττη, που σκοτώθηκε πολεμώντας με σθένος στις μάχες του Αγίου Παύλου στη Λευκωσία.
• Τον έφεδρο καταδρομέα Χριστόφορο Παναγή Ττόφα, που επίσης έλαβε μέρος στις μάχες του Αγίου Παύλου στη Λευκωσία, όπου και συνελήφθη από τους τούρκους εισβολείς. Έκτοτε, ο ήρωας θεωρείτο για πολλά χρόνια αγνοούμενος, μέχρι που τα οστά του ανευρέθηκαν και αναγνωρίστηκαν, για να ταφεί με τις δέουσες τιμές. Ο Χριστόφορος ήταν νυμφευμένος και η σύζυγός του ήταν έγκυος, όταν αυτός χάθηκε.
• Τον δεκανέα Κυριάκο Παναή Κκολού, που υπηρέτησε στην 181 Μοίρα Πεδινού Πυροβολικού και έπεσε υπέρ βωμών και εστιών κατά την ηρωική μάχη στο χωριό Συγχαρί, στη νότια πλευρά του Πενταδακτύλου.
• Τον έφεδρο καταδρομέα Λάμπρο Βαρδάκη, ο οποίος έλαβε μέρος σε πολλές μάχες κατά την περίοδο της τουρκικής εισβολής και φονεύθηκε από τους Τούρκους σε μια από αυτές. Και ο Λάμπρος περιλαμβανόταν αρχικά στον κατάλογο των αγνοουμένων, μέχρι που τα οστά του ανευρέθηκαν σε ομαδικό τάφο παρά το χωριό Τζιάος.
• Τον Λοχία του 399 Τάγματος Πεζικού Άδωνη Χριστοφόρου, ο οποίος θεάθηκε για τελευταία φορά βόρεια του χωριού Συγχαρί. Τα οστά του εντοπίστηκαν στην περιοχή και ταυτοποιήθηκαν αρκετά χρόνια μετά. Το όνομα του Άδωνη διαγράφηκε από τον μακρύ κατάλογο των αγνοουμένων και γράφτηκε με χρυσά γράμματα στον κατάλογο των ηρωικών νεκρών.

Μαρτυρικά θύματα της τουρκικής εισβολής, ήταν και άλλοι τρεις συγχωριανοί σας, οι οποίοι δολοφονήθηκαν άνανδρα από τον κατακτητή. Πρόκειται για τους Ευστάθιο και Ιωάννη Θεοδώρου, πατέρα και γιό, που δολοφονήθηκαν σε ηλικία 36 και 15 χρονών αντίστοιχα στο χωριό Καλοψίδα και την Αντρούλα Σάββα, την οποία οι εισβολείς σκότωσαν βάναυσα σε περιοχή κοντά στην Άχνα.

Αγαπητοί μου,

Σήμερα, 60 ακριβώς χρόνια μετά τον θάνατο του ήρωα της ΕΟΚΑ Γιασουμή Χατζηθεοδοσίου και 44 χρόνια μετά την καταστροφική τουρκική εισβολή, μεγάλο μέρος της πατρίδας μας εξακολουθεί να βρίσκεται ακόμα υπό το βάρος της τουρκικής κατοχής. Νιώθουμε να μας βαραίνουν οι θυσίες των ηρώων μας. Χρέος μας είναι να συνεχίσουμε τον αγώνα για την ελευθερία, την επανένωση και την ευημερία του τόπου μας. Επιδίωξή μας είναι να επιτύχουμε μια δίκαιη και βιώσιμη λύση στο εθνικό μας πρόβλημα, που να διασφαλίζει την ιστορική συνέχεια του λαού μας στη γη των προγόνων του.

Δυστυχώς, η Τουρκία επιδεικνύει εδώ και δεκαετίες την ίδια αδιάλλακτη στάση και επικαλούμενη την ασφάλεια των τουρκοκυπρίων συνεχίζει τον σφετερισμό περιουσιών, την παραβίαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τον εποικισμό, την αλλοίωση του δημογραφικού χαρακτήρα των κατεχομένων και την αξίωση μόνιμης παρουσίας τουρκικών στρατευμάτων στην Κύπρο. Όπως επεσήμανε και ο ίδιος ο Προέδρος της Δημοκρατίας, η Τουρκία αγνοεί και παραγνωρίζει ότι για την ελληνοκυπριακή κοινότητα, ήταν δύσκολος ο συμβιβασμός, να αποδεχτεί τη διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία με πολιτική ισότητα. Την ίδια ώρα, περιφρονεί το ευρωπαϊκό κεκτημένο και τις αρχές του διεθνούς δικαίου, κύριο γνώρισμα των οποίων είναι η προστασία των δικαιωμάτων όλων των πολιτών.

Έχουμε τονίσει πολλές φορές ότι είναι δεδομένη η βούληση της δικής μας πλευράς για την επανέναρξη του διαλόγου, με την ίδια αποφασιστικότητα και καλή διάθεση που επιδείξαμε μέχρι σήμερα. Απαραίτητη όμως προϋπόθεση για  να διασφαλιστεί η θετική έκβαση των διαπραγματεύσεων, είναι η δημιουργία συνθηκών που θα επιτρέψουν τη διεξαγωγή ενός διαλόγου στη βάση του αλληλοσεβασμού και της καλής θέλησης από όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη. Στο πλαίσιο αυτό, ευελπιστούμε ότι η επικείμενη άφιξη ειδικής απεσταλμένης του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ θα έχει αποτέλεσμα και θα ενεργοποιήσει τις διαδικασίες επανέναρξης του διαλόγου.

Ανεξάρτητα όμως από την όποια στάση της άλλης πλευράς, μόνο η ενότητα του κυπριακού λαού και των πολιτικών δυνάμεων μπορεί να μας δείξει τον δρόμο προς την απαλλαγή από την κατοχή και την ελευθερία. Τα οδυνηρά αποτελέσματα του διχασμού, ας είναι ο οδηγός μας για να φτάσουμε στην επιζητούμενη καθολική ενότητα, που με τη σειρά της θα μας οδηγήσει στην πολυπόθητη λύση. Αυτή είναι η υποχρέωση μας έναντι όσων έδωσαν τη ζωή τους για την πατρίδα, ανάμεσα στους οποίους και οι τιμώμενοι σήμερα Αχνιώτες. Οι ήρωές μας, με τη θυσία τους, απαιτούν να παραδώσουμε στην επόμενη γενιά μια πατρίδα πραγματικά ελεύθερη, ανταποκρινόμενοι στις προσδοκίες ολόκληρου του κυπριακού λαού. Ας μην τους διαψέυσουμε.

Αιώνια η μνήμη όλων των ηρωικών νεκρών της Άχνας και της πατρίδας μας.

---------------------------

ΜΑΚ/ΕΙ