Ανακοινωθέντα

Κυρίες και Κύριοι,

Ολοκληρώθηκε σήμερα η 4^η Σύνοδος των Υπουργών των πέντε κρατών μελών πρώτης γραμμής των MED 5 αρμόδιων για τη Μετανάστευση.

Θέλω να ευχαριστήσω τους συναδέλφους Υπουργούς για το εποικοδομητικό πνεύμα συναντίληψης με το οποίο διαχειριστήκαμε τα κρίσιμα θέματα και τις προκλήσεις που έχουμε ενώπιον μας.

• Αυτό το διήμερο, αξιολογήσαμε την πρόοδο στις διεργασίες για το Ευρωπαϊκό Σύμφωνο της Μετανάστευσης και του Ασύλου εν όψει και της επικείμενης συνόδου των Υπουργών Εσωτερικών την ερχόμενη βδομάδα στο Λουξεμβούργο.

• Οι πέντε χώρες επαναβεβαιώσαμε σήμερα τη θέση μας για την αναγκαιότητα αποτελεσματικής φύλαξης των εξωτερικών συνόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης συμπεριλαμβανομένης της πράσινης γραμμής η οποία παρά το ότι δεν αποτελεί εξωτερικό σύνορο της Κυπριακής Δημοκρατίας, εντούτοις, δυστυχώς, αποτελεί το χώρο διέλευσης του 94 % των παράτυπων μεταναστών από τα κατεχόμενα εδάφη μας.

• Πρόσθετα, συζητήθηκε το θέμα της εργαλειοποίησης των μεταναστών από τρίτες χώρες και η σύνοδος επιβεβαίωσε τη θέση της, όπως αυτή διατυπώθηκε στις προηγούμενες παρεμβάσεις μας και ιδιαίτερα με τη θέσπιση σχετικού Κανονισμού τον οποίο προώθησε η Τσεχική προεδρία με τη συμβολή του φίλου Υπουργού Εσωτερικών Vit Rakusan τον οποίο και θερμά ευχαριστώ.  

• Την ίδια ώρα, μέσα από τη σημερινή συζήτηση διαφάνηκε εκ νέου η ανησυχία όλων μας για τα αυξανόμενα μεταναστευτικά ρεύματα στα οποία προστίθενται πλέον και οι προσφυγικές ροές από την Ουκρανία. Ήδη στην Κύπρο οι αιτήσεις για άδεια προσωρινής προστασίας μόνο από Ουκρανούς πρόσφυγες έφτασαν τις 16788, ενώ έχουν ήδη εξεταστεί και παραχωρηθεί 14152 τέτοιες άδειες. Είναι όμως αξιοσημείωτο πως στη μικρή Κύπρο αφίχθηκαν συνολικά 53589 Ουκρανοί, με τους 39437 όμως να έχουν ήδη επιστρέψει στη χώρα τους.

• Εάν στους αριθμούς αυτούς προστεθούν και οι 16705 αιτητές ασύλου που αφίχθηκαν στην Κύπρο μέσα στο 2022, γίνεται αμέσως αντιληπτό το σκεπτικό της Κυβέρνησης για λήψη αποτελεσματικών μέτρων αποτροπής εισόδου διά μέσου της πράσινης γραμμής.

• Αναφορικά με την αναγκαιότητα επίδειξης αλληλεγγύης προς τα κράτη μέλη, οι MED5 επαναβεβαιώσαμε τη θέση μας ότι είναι επιβεβλημένη η εφαρμογή ενός αποτελεσματικού μηχανισμού υποχρεωτικής αλληλεγγύης ώστε να ανταποκρίνεται στις ανάγκες και τις δυσανάλογες πιέσεις που σήμερα δέχονται οι χώρες μας. Οι MED 5 εμμένουν σε αυτή τους τη θέση κρίνοντας ότι η εφαρμογή αλληλεγγύης σε εθελούσια βάση δεν μπορεί να συνεισφέρει αποτελεσματικά ιδιαίτερα στα κράτη μέλη πρώτης γραμμής.

• Παρά ταύτα, δεν μπορούμε να μην χαιρετίσουμε την πρωτοβουλία της Γερμανίας και της Γαλλίας που πρόσφεραν τη δυνατότητα στην Κυπριακή Δημοκρατία της μετεγκατάστασης τουλάχιστο 500 μεταναστών σε κάθε μια από τις δύο χώρες μέχρι το τέλος του χρόνου, με προοπτική ο αριθμός αυτός να φτάσει σταδιακά τους 1500, πάντα σε κάθε μια από τις δύο χώρες.

• Χαιρετίζουμε, επίσης, τη συνεχιζόμενη έμπρακτη εκδήλωση αλληλεγγύης από το Βατικανό για μετεγκατάσταση αριθμού μεταναστών όπως και την ανάληψη ανάλογων πρωτοβουλιών προς την Κυπριακή Δημοκρατία από τη Ρουμανία και τη Βουλγαρία.

• Αξιοσημείωτη μπορεί να χαρακτηριστεί και η ευαισθησία της Ελβετικής Κυβέρνησης, η οποία συνδράμει την Υπηρεσία Ασύλου του Υπουργείου Εσωτερικών με το ποσό των 10 εκατομμυρίων ευρώ με τη σχετική συμφωνία να υπογράφεται μεταξύ των συναρμόδιων Υπουργών στη Βέρνη στις 31 Οκτωβρίου.   

• Ανάλογες ευχαριστίες εκφράζουμε και προς την Τσεχία για την ευγενή χειρονομία της παραχώρησης οικονομικής βοήθειας ύψους 1 εκατομμυρίου ευρώ για να στηριχθεί η προσπάθεια του Γραφείου Επιστροφών του ΥΠΕΣ.

• Ενός Γραφείου Επιστροφών που αισίως πέτυχε κάτω από εξαιρετικά αντίξοες συνθήκες να επιστρέψει μέσα στη φετινή χρονιά σχεδόν 5000 παράτυπους μετανάστες στις χώρες καταγωγής τους, κατατάσσοντας την Κύπρο στην 1^η θέση μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ κατ’ αναλογία πληθυσμού και στη 2^η σε πραγματικούς αριθμούς σε επιστροφές.

• Δηλώνω την ικανοποίηση μου για τη συμπερίληψη στο κοινό ανακοινωθέν της εισήγησης της Κύπρου για την αναγκαιότητα για επείγουσα επαναξιολόγηση εκείνων των τρίτων χωρών που σήμερα χαρακτηρίζονται ως ανασφαλείς και αποτελούν την πηγή των μεγαλύτερων μεταναστευτικών ροών προς την Ευρώπη ώστε να τερματιστεί η εκμετάλλευση των συστημάτων ασύλου από εκείνους που δεν έχουν πραγματική ανάγκη.

• Για μας η υιοθέτηση προληπτικών πολιτικών πρέπει να ιεραρχηθεί ψηλά στις προτεραιότητες της ΕΕ. Είναι γι’ αυτό που θεωρούμε ότι θα πρέπει να μελετηθεί και το ενδεχόμενο τροποποίησης του μηχανισμού υποβολής αιτημάτων ασύλου ώστε αυτά να υποβάλλονται εκτός της ΕΕ, είτε στις χώρες καταγωγής, είτε διέλευσης των μεταναστών και εν πάση περιπτώσει πριν την άφιξη τους σε ευρωπαϊκό έδαφος, θέση την οποία προτίθεμαι να θέσω στο επερχόμενο Συμβούλιο στο Λουξεμβούργο.

Θέλω να εκφράσω τις ευχαριστίες μου στους φίλους Υπουργούς και τους συνεργάτες τους για την εδώ παρουσία τους.

Πολλές ευχαριστίες στους συνεργάτες μου και ειδικά το Γραφείο Τύπου και Πληροφοριών για τον επαγγελματισμό που επέδειξαν και την άψογη διοργάνωση της συνόδου. Σας ευχαριστώ όλους από καρδιάς. Ο λόγος στον φίλο Υπουργό Μετανάστευσης της Ελληνικής Δημοκρατίας Νότη Μηταράκη.

(ΕΦυς/ΕΠ/IK)