Ανακοινωθέντα

Tο συνέδριο που διοργανώνει η Βουλή των Αντιπροσώπων, σε συνεργασία με το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο του Υπουργείου Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας. 

Είναι με ιδιαίτερη χαρά και ικανοποίηση που αποδέχτηκα την πρόσκληση να μετάσχω στο σημερινό συνέδριο, το οποίο φιλοδοξεί να ενημερώσει, να διαφωτίσει και προπάντων να δώσει ορατότητα σε κρίσιμα έμφυλα ζητήματα που διαπερνούν, όπως πολλούς άλλους τομείς, και τον τομέα της εκπαίδευσης. Είμαι βέβαιη ότι η παρουσία και ενεργή συμβολή πληθώρας καταξιωμένων ακαδημαϊκών, επιστημόνων, βουλευτών και βουλευτριών με γνώση και εμπειρία στα θέματα έμφυλης ισότητας, θα συμβάλει τα μέγιστα στην επιτυχία του συνεδρίου.

Κυρίες και κύριοι,

Ο θεμελιώδους σημασίας ρόλος της εκπαίδευσης στην καλλιέργεια σύγχρονων στάσεων και αντιλήψεων αποδοχής και προαγωγής της ισότητας και του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων είναι κοινά και καθολικά παραδεκτός. Σ’ ένα σύγχρονο εκπαιδευτικό σύστημα, το οποίο θέτει στο επίκεντρο την ολόπλευρη ανάπτυξη κοινωνικά ενεργών και κριτικά σκεπτόμενων πολιτών, η βία, οι ανισότητες και οι διακρίσεις κάθε μορφής δεν έχουν καμία απολύτως θέση. Αντίθετα, θα πρέπει να κυριαρχούν σε κάθε βαθμίδα και κάθε επίπεδο της εκπαίδευσης οι αρχές της ισότητας, της ελεύθερης έκφρασης, του αλληλοσεβασμού, της αποδοχής της διαφορετικότητας, του διαλόγου και της συμμετοχικότητας.

Με ικανοποίηση παρατηρούμε ότι, τα τελευταία χρόνια έχουν σημειωθεί σημαντικά βήματα προόδου προς την κατεύθυνση αυτή και έχουν επιτευχθεί βαθιές και ουσιαστικές τομές σε ότι αφορά την κατοχύρωση της ισότητας μεταξύ ανδρών και γυναικών. Σημειώνω ενδεικτικά την ψήφιση σημαντικών νομοθεσιών για καταπολέμηση του σεξισμού και της έμφυλης βίας σε βάρος των γυναικών, τη θέσπιση του ιδιώνυμου αδικήματος της γυναικοκτονίας στον νόμο για τη βία κατά των γυναικών και τη σύσταση του Εθνικού Συντονιστικού Φορέα για την Πρόληψη και Καταπολέμηση της Βίας κατά των Γυναικών, ως μέτρα πολιτικής με ουσιαστικό αντίκτυπο στα δικαιώματα των γυναικών και των κοριτσιών. Σημαντικές είναι και οι δράσεις που προωθήθηκαν και προωθούνται από την πολιτεία με στόχο την τόνωση της γυναικείας απασχόλησης, την ενίσχυση των ψηφιακών δεξιοτήτων των γυναικών, τη σύζευξη οικογενειακών και επαγγελματικών υποχρεώσεων και τη μείωση της ανισομισθίας.

Με πρωτοβουλία του Εθνικού Μηχανισμού για τα Δικαιώματα της Γυναίκας, του οποίου προεδρεύω, υλοποιούμε επίσης σε σταθερή και συστηματική βάση δράσεις που έχουν ως στόχο την προώθηση της ισόρροπης συμμετοχής ανδρών και γυναικών στα κέντρα λήψεως αποφάσεων και την εν γένει ενδυνάμωση των γυναικών για συμμετοχή τους στο κοινωνικό, πολιτικό και οικονομικό γίγνεσθαι. Πολύ σύντομα αναμένεται να υλοποιήσουμε δράσεις ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των γυναικών γύρω από τα αναπαραγωγικά τους δικαιώματα και τη σεξουαλική υγεία.

Το κλειδί σε όλες αυτές τις προσπάθειες βρίσκεται χωρίς αμφιβολία στην εκπαίδευση, την ενημέρωση, τη διαφώτιση και την ευαισθητοποίηση. Η εκπαίδευση καλείται να δράσει προληπτικά, ενημερώνοντας και ευαισθητοποιώντας ισότιμα αγόρια και κορίτσια γύρω από κεφαλαιώδη ζητήματα έμφυλης ισότητας, αποδομώντας με ουσιαστικό τρόπο παρωχημένα κοινωνικά στερεότυπα και προκαταλήψεις, τα οποία δημιουργούν και διαιωνίζουν την ανισότητα των φύλων και γεννούν φαινόμενα βίας, εκμετάλλευσης και ανισοτήτων. Όπως καταδεικνύουν έρευνες σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο, τα έμφυλα στερεότυπα περιορίζουν τις εκπαιδευτικές επιλογές των μαθητών και μαθητριών και συχνά καθιστούν τα κορίτσια πιο ευάλωτα απέναντι στη βία, τον σχολικό εκφοβισμό, τις ανισότητες και τις διακρίσεις.

Η εκπαίδευση μπορεί και πρέπει να ενδυναμώσει τα αγόρια και τα κορίτσια να διεκδικούν με σθένος τα δικαιώματά τους και να μοιράζονται ισότιμα τις ευθύνες που τους αναλογούν. Παρά τις αντικειμενικά πολλαπλές προκλήσεις, οι γυναίκες και τα κορίτσια διακρίνονται για τις υψηλές σχολικές και ακαδημαϊκές επιδόσεις τους και θα πρέπει να ενθαρρύνονται να στρέφουν το ενδιαφέρον τους και να επενδύουν και σε παραδοσιακούς ανδροκρατούμενους τομείς, όπως είναι οι επιστήμες, η μηχανική, τα μαθηματικά και οι τεχνολογίες.

Φίλες και φίλοι,

Γνωρίζω τις συστηματικές και στοχευμένες προσπάθειες που καταβάλλονται από το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο του Υπουργείου Παιδείας για καταπολέμηση των έμφυλων στερεοτύπων, των διακρίσεων, της βίας, του ρατσισμού, της ξενοφοβίας και όλων των μορφών ανισοτήτων που βρίσκονται διάχυτες στον χώρο της εκπαίδευσης. Αξίζει να σημειώσω ότι αυτές χαιρετίστηκαν πρόσφατα, στο πλαίσιο αξιολόγησης της Κύπρου από την Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων GREVIO του Συμβουλίου της Ευρώπης, η οποία ασχολείται με θέματα πρόληψης και καταπολέμησης της έμφυλης βίας στα κράτη μέλη του Οργανισμού.

Εντούτοις, όπως όλες και όλοι γνωρίζουμε, οι προσπάθειες για να επιφέρουν αποτελέσματα θα πρέπει να είναι εντατικές, συστηματικές και αδιάλειπτες και θα πρέπει ν’ αποσκοπούν στην εκρίζωση όλων των ουσιαστικών εμποδίων που δυσχεραίνουν την επίτευξη της ισότητας. Αναγνωρίζοντας ότι η αρχή της ισότητας αποτελεί βασική και ουσιώδη προϋπόθεση για αειφόρο ανάπτυξη, ευημερία και πρόοδο σε όλους ανεξαιρέτως τους τομείς της ζωής, σας διαβεβαιώνω ότι ως Κυβέρνηση θα εντατικοποιήσουμε τις προσπάθειές μας μέχρι την πλήρη και ουσιαστική εφαρμογή της.

Φίλες και φίλοι,

Κλείνοντας, ας καταστεί σαφές μέσα από το βήμα του σημερινού συνεδρίου ότι οι γυναίκες μπορούν να συνεισφέρουν ισότιμα με τους άντρες σε όλο το φάσμα του δημόσιου και ιδιωτικού βίου και σε καμία περίπτωση δεν πρέπει οι κοινωνικές κατασκευές, αντιλήψεις και προκαταλήψεις να συνεχίσουν να τις έχουν στο περιθώριο, δέσμιες μιας βαθιά πατριαρχικής κοινωνίας και νοοτροπίας.

Η εκπαίδευση μπορεί και έχει να διαδραματίσει καταλυτικό ρόλο στην προσπάθεια αυτή, μέσα από την οριζόντια ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου σε όλα τα εκπαιδευτικά προγράμματα και πολιτικές, μέσα από την υιοθέτηση και εφαρμογή ολοκληρωμένων στρατηγικών σχεδιασμών ισότητας, την εντατικοποίηση των προγραμμάτων ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης εκπαιδευτικών, γονέων και παιδιών και την καλλιέργεια και εμπέδωση κουλτούρας ισότητας και υγιών προτύπων, ανεξαρτήτως φύλου. 

Με τις σκέψεις αυτές εύχομαι κάθε επιτυχία στις εργασίες του συνεδρίου και σας συγχαίρω για την πρωτοβουλία διοργάνωσής του.

(ΝΓ/ΣΧ)