Ανακοινωθέντα

Αρχικά, επιτρέψτε μου να σας καλωσορίσω στην Κύπρο και να σας ευχηθώ να έχετε μια παραγωγική επίσκεψη. Είμαι βέβαιη ότι θα έχετε μια διεξοδική ενημέρωση για τις πολιτικές που υλοποιούνται την προγραμματική περίοδο 2021-2027 από τις κυπριακές Αρχές, στο πλαίσιο της ευρύτερης στρατηγικής όπως εγκρίθηκε μέσω του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Κύπρος_Το Αύριο».

Η στρατηγική της Κυβέρνησης Αναστασιάδη στα θέματα κοινωνικής πρόνοιας βασίζεται κυρίως στον σχεδιασμό πολιτικών με στόχευση στη διευκόλυνση της προσβασιμότητας των πολιτών στην αγορά εργασίας, εφαρμόζοντας παράλληλα προγράμματα για τα παιδιά και τους ηλικιωμένους που επικουρούν στον κεντρικό στόχο.

Προς αυτή την κατεύθυνση εστιάζει και το Σχέδιο που παρουσιάζουμε σήμερα, το οποίο είχε σχεδιαστεί από την αείμνηστη Ζέτα Αιμιλιανίδου, την Υπουργό Εργασίας, με όραμα τη διασφάλιση των αναγκαίων υπηρεσιών και ίσες ευκαιρίες για όλα τα παιδιά από την πρώιμη ηλικία, χωρίς διακρίσεις, έτσι ώστε να αναπτυχθούν ομαλά και δίκαια και, την ίδια ώρα, να διευκολύνεται η ένταξη των γονέων στην αγορά εργασίας και, κατ’ επέκταση, η ενίσχυση του θεσμού της οικογένειας.

Η υλοποίηση του Σχεδίου ήδη από τη φετινή χρονιά έχει πολλαπλά οφέλη και συμβάλλει στην εφαρμογή πρόσθετων σχετικών πολιτικών που προωθεί η Κυβέρνηση. Ενδεικτικά, η εφαρμογή του Σχεδίου υποστηρίζει την ευρύτερη δημογραφική πολιτική του κράτους, και θα συμβάλει στη μείωση του κινδύνου φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού, κυρίως για τα παιδιά.

Απόρροια της μειωμένης πρόσβασης των παιδιών σε προσχολικά εκπαιδευτικά προγράμματα είναι η παρεμπόδιση της ανάπτυξης κοινωνικής δικαιοσύνης και ο κοινωνικός αποκλεισμός των παιδιών. Μέσα από το Σχέδιο, φιλοδοξούμε να διευκολύνουμε την προσβασιμότητα όλων των παιδιών σε ποιοτικά προγράμματα προσχολικής εκπαίδευσης, αλλά και να διασφαλίσουμε ικανοποιητικά επίπεδα προσχολικής φροντίδας και εκπαίδευσης, έτσι ώστε να επιτευχθεί αύξηση του ποσοστού των παιδιών που φοιτούν σε ποιοτικές δομές ημερήσιας φροντίδας και εκπαίδευσης.

Η εφαρμογή του Σχεδίου ενδυναμώνει την προσπάθεια που γίνεται για αύξηση των επιλογών για δωρεάν ή χαμηλού κόστους προσχολική εκπαίδευση και φροντίδα, που επιβαρύνουν δυσανάλογα τον οικογενειακό προϋπολογισμό, ιδιαίτερα τις οικογένειες με χαμηλά ή και μεσαία εισοδήματα. Έχει παρατηρηθεί ότι συχνά η έλλειψη οικονομικά προσιτών επιλογών για την προσχολική εκπαίδευση και φροντίδα υποχρεώνει έναν εκ των δύο γονέων, συχνότερα τη γυναίκα, να αναλαμβάνει την φροντίδα των παιδιών και να μένει εκτός της αγοράς εργασίας. Αποτέλεσμα αυτού είναι η δημιουργία μεγάλου χάσματος στο ποσοστό απασχόλησης μεταξύ των φύλων, με τα στοιχεία να δείχνουν ότι για το 2019 το ποσοστό απασχόλησης των γυναικών σε σχέση με τους άντρες ήταν 11,7 ποσοστιαίες μονάδες χαμηλότερο.

Η ανάγκη στήριξης της οικογένειας με στόχο την αντιμετώπιση της φτώχειας και τη δημιουργία ευνοϊκών συνθηκών συμφιλίωσης του επαγγελματικού και οικογενειακού βίου είναι επιτακτική ιδιαίτερα εν μέσω κραδασμών που προκαλούνται εξαιτίας του παγκόσμιου πληθωρισμού και των κοινωνικών συνεπειών από την εμπόλεμη κατάσταση στην Ουκρανία. Ως μέρος της γενικότερης στρατηγικής μας για διασφάλιση ικανοποιητικών επιπέδων φροντίδας και εκπαίδευσης προς όλα τα παιδιά, προχωρούμε σε σειρά ενεργειών που αυξάνουν την παροχή προσβάσιμων, ευέλικτων και ποιοτικών υπηρεσιών παιδικής φροντίδας, με στόχο να ενισχύσουμε την προσπάθεια αύξησης του ποσοστού συμμετοχής του αδρανούς εργατικού δυναμικού και την παραμονή των υφιστάμενων εργαζόμενων στην αγορά εργασίας.

Εξ ου και η προσέγγιση του Κράτους σε ό,τι αφορά στο ζήτημα της ποιοτικής προσχολικής εκπαίδευσης και παιδικής φροντίδας είναι πολύπλευρη. Το Σχέδιο Επιχορήγησης Διδάκτρων και Σίτισης Παιδιών μέχρι 4^ων ετών εμπίπτει στον ευρύτερο σχεδιασμό και στοχεύει στην αύξηση των προσφερόμενων θέσεων για παιδιά ηλικίας μέχρι 4^ων ετών, με μεγαλύτερη επικέντρωση στα παιδιά μέχρι 2 ετών, όπου εντοπίζεται χαμηλό ενδιαφέρον για φροντίδα και εκπαίδευση.

Ο σκοπός αυτός επιδιώκεται παράλληλα και μέσω σχετικού επενδυτικού έργου που έχει περιληφθεί στο Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Κύπρος_Το Αύριο». Συγκεκριμένα, το επενδυτικό έργο, με προϋπολογισμό ύψους 15 εκατομμυρίων ευρώ, αφορά σε σχέδιο παραχώρησης χορηγιών προς Μη Κερδοσκοπικούς Οργανισμούς και Αρχές Τοπικές Αυτοδιοίκησης για τη δημιουργία τουλάχιστον 25 Πολυδύναμων Κέντρων για παιδιά ηλικίας 0 μέχρι 4 ετών και 6 μέχρι 13 ετών και Κέντρων Φροντίδας Παιδιών ηλικίας 0 μέχρι 4 ετών. Το εν λόγω Έργο, σε συνδυασμό με το Σχέδιο Επιδότησης Διδάκτρων, εκτιμάται ότι θα συμβάλει σε μεγάλο βαθμό, ώστε να αυξηθεί ουσιαστικά η διαθεσιμότητα οικονομικά προσιτής προσχολικής εκπαίδευσης και φροντίδας.

Το Σχέδιο Επιχορήγησης Διδάκτρων και Σίτισης Παιδιών μέχρι 4^ων ετών σχεδιάστηκε με γνώμονα την ενίσχυση των παιδιών και του θεσμού της οικογένειας και προβλέπει τη διάθεση ποσού ύψους 16 εκατομμυρίων ευρώ ετησίως για τη χρηματοδότηση ποσοστού μέχρι 80% του ύψους των τροφείων παιδιών μέχρι 4^ων ετών που φοιτούν σε ιδιωτικούς και κοινοτικούς βρεφονηπιακούς σταθμούς και νηπιαγωγεία, με μέγιστο ποσό που κυμαίνεται από €100 μέχρι και €350 μηνιαίως για κάθε παιδί, με ιδιαίτερα αυξημένη επιδότηση για παιδιά ηλικίας μέχρι και 2 ετών, καθώς και για μονογονεϊκές και πολύτεκνες οικογένειες.

Δικαιούχες είναι οι οικογένειες που έχουν παιδιά μέχρι 4^ων ετών και λαμβάνουν Επίδομα Τέκνου. Η επιδότηση δίνεται στη βάση κριτηρίων εισοδήματος της οικογένειας, της σύνθεσης της οικογένειας, της ηλικίας του παιδιού, αλλά και του ωραρίου φοίτησης. Παράλληλα, στο Σχέδιο λήφθηκε υπόψη το ωράριο παραμονής των παιδιών στις δομές, με επιπρόσθετη επιδότηση €50 τον μήνα για τα παιδιά που θα φοιτούν και το απόγευμα (μετά τις 3:30 μ.μ.), με σκοπό να διασφαλιστεί η φροντίδα των παιδιών και τις απογευματινές ώρες και, κατ’ επέκταση, η πρόσβαση των γονέων στην εργασία.

Το Επίδομα, που είναι ακόμη μια πρωτοτυπία που έχει συμφωνηθεί με τους κοινωνικούς εταίρους, καταβάλλεται απευθείας στους παρόχους και όχι στις οικογένειες, ενώ, ως ασφαλιστική δικλείδα, στο Σχέδιο έχει περιληφθεί απαραίτητη προϋπόθεση ότι οι πάροχοι που θα συμμετάσχουν θα διατηρήσουν τα δίδακτρα σταθερά και δεν θα προβούν σε αυξήσεις πέραν των €10. Το Επίδομα παρέχεται αθροιστικά για κάθε παιδί της οικογένειας ηλικίας μέχρι 4^ων ετών. Αφορά την περίοδο μέχρι την ολοκλήρωση του σχολικού έτους εντός του οποίου το παιδί συμπληρώνει την ηλικία των 4^ων ετών. Η ημερομηνία έναρξης καταβολής του Επιδόματος αρχίζει από τον μήνα υποβολής της αίτησης (όχι νωρίτερα από τον Σεπτέμβριο του 2022).

Για την εκπόνηση του Σχεδίου αξιοποιούμε κονδύλια από εθνικούς πόρους, αλλά και τις δυνατότητες που μας προφέρει το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, στο πλαίσιο του Προγράμματος ΘΑΛΕΙΑ (2022-2025), αποδεικνύοντας έμπρακτα τη δέσμευσή μας για ορθή διαχείριση και εκμετάλλευση των ευκαιριών που μας παρέχουν τα ευρωπαϊκά προγράμματα χρηματοδότησης.

Ο φιλόδοξος στόχος για τον πρώτο χρόνο εφαρμογής που είχε τεθεί, για αξιοποίηση της ευκαιρίας αυτής μέσω του Σχεδίου από το 50% των δυνάμει δικαιούχων παιδιών φαίνεται να επιτυγχάνεται πλήρως αφού από τον πρώτο μήνα εφαρμογής του Σχεδίου έχουν εγκριθεί για επιδότηση 6.552 παιδιά που αποτελούν το 49% των δυνάμει δικαιούχων παιδιών κατά τον μήνα αυτό. Σημειώνεται ότι ο αριθμός αυτός αυξάνεται κατά τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς καθώς περισσότερα παιδιά γεννιούνται ή και αρχίζουν τη φοίτησή τους σε βρεφονηπιακούς σταθμούς, εφόσον η ημερομηνία αναφοράς για το ηλικιακό όριο των 4^ων ετών παραμένει σταθερή ως η 31^η Αυγούστου 2022.

Πιστεύουμε ότι η επιτυχία αυτή του Σχεδίου θα ωθήσει την Κύπρο για να πετύχει τους Στόχους της Βαρκελώνης του 2022 για 33% συμμετοχή των παιδιών ηλικίας 0-3 ετών σε δομές προσχολικής εκπαίδευσης και ακόμη περισσότερο, θα θέσει τις βάσεις ώστε τα επόμενα χρόνια η Κυπριακή Δημοκρατία να προχωρήσει ουσιαστικά προς τους αναθεωρημένους Στόχους της Βαρκελώνης που αυτή την περίοδο βρίσκονται στο τραπέζι των συζητήσεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο, τόσο ως προς τους ποσοτικούς στόχους για το ποσοστό συμμετοχής, αλλά και όσον αφορά σε ποιοτικούς στόχους που πολύ ορθά θα περιληφθούν στην υπό διαμόρφωση πρόταση προς την Επιτροπή.

Η διαδικτυακή πλατφόρμα που έχει αναπτυχθεί για την πρόσβαση των γονέων και η με απλοποιημένο και εύκολο τρόπο εγγραφή των παιδιών τους στο Σχέδιο είναι συνεχώς ανοικτή και κάθε παιδί που δηλώνεται στο Σχέδιο, εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις που έχουν τεθεί, είναι δικαιούχος της επιδότησης από την πρώτη μέρα του μήνα, εντός του οποίου υποβάλλεται η ηλεκτρονική αίτηση. Σημειώνεται ότι η εξέταση των αιτήσεων είναι πλήρως αυτοματοποιημένη και οι γονείς ενημερώνονται αυθημερόν για την έγκριση της αίτησής τους, όπως και οι αντίστοιχοι βρεφονηπιακοί σταθμοί και νηπιαγωγεία.

Οι 342 βρεφονηπιακοί σταθμοί και νηπιαγωγεία που συμμετέχουν στο Σχέδιο αντιπροσωπεύουν το 90% των αδειοδοτημένων βρεφονηπιακών σταθμών και νηπιαγωγείων στην Κυπριακή Δημοκρατία και αυτό αποτελεί σημαντική επιτυχία του Σχεδίου, καθώς οι πάροχοι αυτοί αγκάλιασαν το Σχέδιο, συμβάλλοντας στην επιτυχία του.

Με βάση τους όρους προκήρυξης τους Σχεδίου, οι πάροχοι εισπράττουν προκαταβολικά τον πρώτο μήνα, αναλόγως ημερομηνίας εγγραφής, από τους γονείς ως η συνήθης πρακτική που εφαρμόζουν, καθώς οι εγκρίσεις για συμμετοχή των γονέων στο Σχέδιο δίδονται καθ’ όλη τη διάρκεια του συγκεκριμένου μήνα. Το ποσό αυτό συμψηφίζεται με επόμενες πληρωμές των γονέων, ώστε να μην υπάρχει υπερπληρωμή, εφόσον στο τέλος του μήνα καταβάλλεται η επιδότηση μέσω του Σχεδίου απευθείας στους παρόχους.

Η ίδια απλή διαδικασία συνεχίζει να ακολουθείται για την καταβολή της επιδότησης, δηλαδή με το τέλος κάθε μήνα και αφού ο πάροχος επιβεβαιώσει μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας ότι έχει φοιτήσει το παιδί για τη συγκεκριμένη περίοδο για την οποία καταβάλλεται το επίδομα, πραγματοποιούνται οι πληρωμές προς τους παρόχους με ταυτόχρονη ενημέρωση των γονέων.

Για την πληρωμή της πρώτης περιόδου εφαρμογής του Σχεδίου, δηλαδή του Σεπτεμβρίου 2022, η περίοδος υποβολής αιτήσεων από τους γονείς ολοκληρώθηκε στις 30 Σεπτεμβρίου και μέσω μηχανογραφημένης διαδικασίας υπολογίστηκαν τα ποσά επιδότησης βάσει των όρων του Σχεδίου. Από τις 3 Οκτωβρίου μέχρι τις 10 Οκτωβρίου οι πάροχοι είχαν την ευκαιρία να επιβεβαιώσουν τις εγγραφές και τη φοίτηση των δικαιούχων παιδιών διαδικτυακά.

Στις 10 Οκτωβρίου 2022 καταβλήθηκε η επιδότηση των παιδιών απευθείας στους βρεφονηπιακούς σταθμούς, για την περίοδο 1-30 Σεπτεμβρίου 2022, και καταβλήθηκαν €902 χιλιάδες για επιδότηση Σεπτεμβρίου για 5.436 παιδιά.

Σημειώνεται ότι στο Σχέδιο έχουν εγγραφεί και εγκριθεί 6.552 παιδιά με συνολική μηνιαία επιδότηση ύψους €1.034.575 και η διαφορά οφείλεται στο γεγονός ότι υπάρχουν αρκετά παιδιά των οποίων η φοίτηση αρχίζει από τον Οκτώβριο 2022 ή και, σε ορισμένες περιπτώσεις, αργότερα.

Στις διαφάνειες 17-22 που ακολουθούν, μπορείτε να δείτε αναλυτικά πίνακες με τα εισοδηματικά κριτήρια, τη σύνθεση του νοικοκυριού και παραδείγματα των επιδοτήσεων που δίνονται.

Με την εφαρμογή του Σχεδίου, υλοποιείται ακόμα μια προτεραιότητα της Κυβέρνησης, με στόχευση την προστασία και την ευημερία των παιδιών, τη στήριξη των γυναικών και την ενίσχυση του θεσμού της οικογένειας. Θα ήθελα για ακόμα μια φορά να σας ευχαριστήσω για την παρουσία σας σήμερα εδώ και να επαναλάβω τη δέσμευσή μας να εφαρμόσουμε κοινωνικές πολιτικές που να προάγουν την εξέλιξη των παιδιών.

Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας.

Το αρχείο της παρουσίασης είναι αναρτημένο εδώ.

________________

Σημ.: Τον χαιρετισμό μετέφερε, εκ μέρους της Υφυπουργού Κοινωνικής Πρόνοιας, η Αν. Γενική Διευθύντρια του Υφυπουργείου κα Μαρίνα Ιωάννου-Χασάπη.

(ΜΚυ)