Ανακοινωθέντα

Με αισθήματα τιμής και υπερηφάνειας βρισκόμαστε απόψε στον εορτασμό, που διοργανώνει το Σωματείο Ένωσης Νέων Αγίου Δομετίου με την ευκαιρία της εθνικής επετείου της 28^ης Οκτωβρίου 1940, η οποία αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες στιγμές στην ιστορία του σύγχρονου ελληνισμού.

Η ΕΝΑΔ Αγίου Δομετίου, με απόλυτο σεβασμό στις αξίες που πρεσβεύει, στα 85 χρόνια ίδρυσης και λειτουργίας της, εορτάζει με μεγαλοπρέπεια την εθνική επέτειο με σκοπό να διατηρήσει ζωντανή τη συγκίνηση και τη βαθιά εθνική συνείδηση του κυπριακού ελληνισμού, μεταφέροντας τη σκέψη μας στις δραματικές και συνάμα ένδοξες εκείνες μέρες, κατά τις οποίες, σύμφωνα με το Reuter: «Εις ολόκληρον την Κύπρον επικρατεί αφάνταστος ενθουσιασμός αφ’ ης στιγμής ελήφθη η είδησης ότι η Ελλάς απεφάσισε να αμυνθεί διά των όπλων εις την ιταλικήν επίθεσιν. Εις το Προξενείον της Λευκωσίας κατά πυκνάς μάζας προσέρχονται ευσταλείς Κύπριοι, ζητούντες να αποσταλούν εις την Ελλάδα, όπως υπηρετήσουν εις τας τάξεις του ελληνικού στρατού».

Όπως τότε έτσι και σήμερα, η Κύπρος συμμετέχει ενεργά και συνεορτάζει το υπέροχο και αγέρωχο σε έννοια ελληνικό «ΟΧΙ», που καταγράφηκε με αποφασιστικότητα την 3^η πρωινή της 28^ης Οκτωβρίου 1940.

Με την αποψινή διοργάνωση η ΕΝΑΔ Αγίου Δομετίου τιμά μία κορυφαία στιγμή του Έθνους μας, αναδεικνύοντας την ταύτιση ανάμεσα στους εθνικούς αγώνες των απανταχού Ελλήνων και στο υπέρτατο αγαθό της ελευθερίας!

Δεν θα ανέμενε κανείς τίποτα λιγότερο από ένα Σωματείο, του οποίου η μορφωτική και αθλητική δράση ανέκαθεν καλλιεργούσε τα εθνικά ιδεώδη και την ηθική ανάπτυξη των μελών του, που με τη σειρά τους προσφέρουν διαχρονικά πολύτιμες υπηρεσίες προς την πατρίδα.

Ελληνίδες, Έλληνες,

Την 28^η Οκτωβρίου 1940 η Ελλάδα βροντοφώναξε το ηρωικό «ΟΧΙ» ως απάντηση στο τελεσίγραφο του δικτάτορα Μουσολίνι, που απαιτούσε να γίνει δεκτή η ελεύθερη είσοδος του ιταλικού στρατού στα αλβανικά σύνορα. Η αρνητική απάντηση της Ελλάδας σήμανε την καθοριστική εμπλοκή της στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και απέδειξε περίτρανα την πίστη και την αφοσίωση του ελληνικού λαού στον αγώνα για ελευθερία και δημοκρατία.

Τα φιλόδοξα σχέδια και η μανία του Αδόλφου Χίτλερ και του Μπενίτο Μουσολίνι να υποτάξουν στον ναζισμό και στον φασισμό τη Γηραιά Ήπειρο και να κυριαρχήσουν σε ολόκληρο τον κόσμο, παρέσυραν την ανθρωπότητα στην πιο ολέθρια, αιματηρή και καταστροφική σύγκρουση της ιστορίας της. Στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο συμμετείχαν 70 σχεδόν έθνη ενώ 100 περίπου εκατομμύρια άνδρες έλαβαν μέρος στις εχθροπραξίες. Οι νεκροί ανήλθαν σε 34 περίπου εκατομμύρια στα πεδία των μαχών ενώ άλλα 30 σχεδόν εκατομμύρια αριθμούσαν οι τραυματίες και οι ανάπηροι.

Το φθινόπωρο του 1940, όλες σχεδόν οι χώρες της ηπειρωτικής Ευρώπης, κάποιες μετά από αντίσταση και μερικές άλλες χωρίς αντίσταση, βρίσκονταν κάτω από την κυριαρχία της ναζιστικής Γερμανίας. Οι λαοί της Ευρώπης τρομοκρατημένοι παραδίδονταν στις πανίσχυρες δυνάμεις του Άξονα. Ο Χίτλερ είχε καταφέρει να υποδουλώσει και να θέσει υπό τον έλεγχό του σχεδόν ολόκληρη την Ευρώπη. Μέσα σ’ αυτόν τον τρόμο και τον ξεπεσμό ακούστηκε το αναπάντεχο ελληνικό ΟΧΙ, το οποίο άλλαξε την έκβαση ενός παγκόσμιου επεκτατικού πολέμου. Τρία γράμματα, που περιφρόνησαν  τη λογική και την αριθμητική υπεροχή του εχθρού και κινητοποίησαν έναν ολόκληρο λαό να αγωνιστεί, δίνοντας σκληρές και άνισες μάχες, μέσα από τις οποίες έγραψε ωστόσο αδιαμφισβήτητες σελίδες δόξας και μεγαλείου.

Τα χαράματα της 28^ης Οκτωβρίου 1940, ο Ιταλός Πρέσβης ζητούσε τελεσιγραφικά από τον τότε Έλληνα Πρωθυπουργό Ιωάννη Μεταξά: «Να καταλάβει δια των ενόπλων αυτής δυνάμεων ορισμένα στρατηγικά σημεία του ελληνικού εδάφους. Η Ιταλική Κυβέρνηση ζητεί από την Ελληνική Κυβέρνηση όπως μη εναντιωθεί εις την κατάληψιν ταύτην και όπως μη παρεμποδίσει την ελευθέραν διέλευσιν των στρατευμάτων των προορισμένων να την πραγματοποιήσουν…» και κατέληγε ως εξής: «Σε περίπτωση αντιστάσεως, η αντίστασις αυτή θα καμφθεί δια των όπλων».

Η απάντηση, που πήρε ο Ιταλός Πρέσβης, ήταν ανάλογη του αρχαιοελληνικού «Μολών λαβέ». Ήταν μία μόνο λέξη: «OXI».

Ένα «ΟΧΙ» που έγινε πράξη στις παγωμένες βουνοκορφές του αλβανικού μετώπου και της Πίνδου από τον κάθε Έλληνα στρατιώτη, που πολεμούσε ηρωικά και με αυταπάρνηση, αλλά και την κάθε ηπειρώτισσα γυναίκα, που αψηφώντας τους κινδύνους και τις κακουχίες συμπαραστάθηκε ηθικά και συνέβαλε καθοριστικά στον ανεφοδιασμό του ελληνικού στρατού. Οι αλλεπάλληλες νίκες στα αλβανικά σύνορα γελοιοποίησαν τη φασιστική Ιταλία, οι απειλές της οποίας δεν στάθηκαν ικανές να κάμψουν το ακλόνητο φρόνημα και την μαχητικότητα των Ελλήνων.

Αναμφισβήτητα το έπος του 1940-1941 ανήκει σ’ όλους τους Έλληνες, που με πνεύμα ενότητας και ομοψυχίας όρθωσαν το ανάστημά τους στον ορμητικό χείμαρρο του φασισμού και σε μια αυτοκρατορία 45 εκατομμυρίων, η οποία διέθετε έναν πάνοπλο στρατό για να διαφυλάξουν την τιμή, την αξιοπρέπεια, τα ιερά και τα όσια του Ελληνισμού. Την ίδια στιγμή, που η Γαλλία των 50 εκατομμυρίων αντιστάθηκε μόνο έναν μήνα.

Η Πολωνία των 30 εκατομμυρίων άντεξε μόνο 15 μέρες, η μικρή Ελλάδα των 7 εκατομμυρίων πολέμησε γενναία για 6½ ολόκληρους μήνες. Η σθεναρή αντίσταση των Ελλήνων και οι μεγάλες επιτυχίες στην πολύπαθη Βόρειο Ήπειρο, στην Κορυτσά, στο Αργυρόκαστρο και στους Άγιους Σαράντα απέσπασαν τον θαυμασμό ολόκληρης της ανθρωπότητας. Ακόμη και ο ίδιος ο Χίτλερ δήλωνε στις 4 Μαΐου 1941:

«Ο Ελληνικός λαός ηγωνίσθη τόσον γενναίως, ώστε και αυτοί ακόμα οι εχθροί του δεν δύνανται να αρνηθώσι την προς αυτόν εκτίμησιν. Εξ όλων των αντιπάλων, οίτινες μας αντιμετώπισαν, μόνον ο Έλλην στρατιώτης επολέμησε με παράτολμον θάρρος και ύψιστην περιφρόνησιν προς τον θάνατον. Δεν εσυνθηκολόγει παρά μόνον όταν πάσα περαιτέρω αντίστασις απέβαινεν αδύνατος και απολύτως ματαία».

Ο Ραδιοφωνικός Σταθμός της Μόσχας, στην εκπομπή της 27^ης Απριλίου 1942 απευθυνόμενος προς τους Έλληνες έλεγε: «Επολεμήσατε άοπλοι εναντίον πανόπλων και ενικήσατε. Επολεμήσατε μικροί εναντίον μεγάλων και επικρατήσατε. Δεν ήταν δυνατό να γίνει διαφορετικά, γιατί είστε Έλληνες! Ως Ρώσοι, ως άνθρωποι εκερδίσαμε χάρης στη θυσία σας, χρόνο για να αμυνθούμε! Σας ευγνωμονούμε!».

Το γεγονός ότι η αντίσταση του ελληνικού λαού στον φασισμό και στον ναζισμό άλλαξε σημαντικά την πορεία του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου αναγνώρισε και ο τότε Υπουργός Εξωτερικών της Αγγλίας Άντονι Ήντεν, ο οποίος ανέφερε τα ακόλουθα: «Αν το μεσογειακό σχέδιο του Χίτλερ, που απότυχε χάρις στη νικηφόρα αντίσταση της Ελλάδας, επιτύγχανε, η επίθεση της Γερμανίας εναντίον της Ρωσίας θα είχε εντελώς διαφορετικά αποτελέσματα. Οι ήρωες, που έχουν βάψει με το αίμα τους την ιερή γη της Βορείου Ηπείρου, οι μαχηταί της Πίνδου κι οι άλλοι, θα ‘ναι οδηγοί μαζί με τους Μαραθωνομάχους, θα φωτίζουν μέσα στους αιώνες την Οικουμένη».

Στο έπος του 1940-41 οι Έλληνες προσθέτουν σελίδες δόξας και τιμής με τη μάχη της Κρήτης, συνέπεια της οποίας ήταν η πανωλεθρία των επίλεκτων αερομεταφερόμενων δυνάμεων του Χίτλερ. Στην Κρήτη, οι Γερμανοί είχαν 6.000 νεκρούς και αγνοούμενους, 400 αεροπλάνα τους καταστράφηκαν, μα πάνω από όλα ματαιώθηκαν τα μεσογειακά σχέδια του Χίτλερ σε βάρος της Κύπρου και της Μέσης Ανατολής.

Με απαράμιλλο θάρρος και τόλμη αντιμετώπισαν οι Έλληνες και τη σκληρή περίοδο της κατοχής που ακολούθησε με τη λήξη του ελληνοϊταλικού πολέμου και την εισβολή των σιδερόφρακτων στρατιών του Χίτλερ, στις 6 Απριλίου 1941 στα Ελληνοβουλγαρικά σύνορα. Ένα νέο «ΟΧΙ» ακούστηκε στα οχυρά του Ρούπελ και του Λισσέ. Μετά από αντίσταση 21 ημερών, στις 27 Απριλίου 1941 η ναζιστική σημαία υψωνόταν στον Ιερό Βράχο της Ακρόπολης. Ακόμη και αυτή τη στιγμή ο Ραδιοφωνικός Σταθμός των Αθηνών έστελνε το μήνυμα: «Έλληνες θάρρος! Δεν ενικηθήκαμεν. Η ελευθερία γρήγορα και πάλιν θα έλθη. Ψηλά τα κεφάλια. Έλληνες, περιφρονήστε τους κατακτητάς. Όχι δάκρυα και λυγμούς. Σταθήτε υπερήφανα, κλεισθήτε όλοι στα σπίτια σας. Όταν θα μπαίνουν οι βάρβαροι, ούτε ένας δεν πρέπει να βρεθή στους δρόμους. Σφίξτε τις καρδιές σας. Η Ελλάς δεν πεθαίνει…». Και πράγματι ο ελληνικός λαός αντιστάθηκε, υπομένοντας  με πείσμα και γενναιότητα φτώχεια, πείνα, τρομοκρατία, μαζικές εκτελέσεις, φυλακίσεις και φρικτά βασανιστήρια.   

Δίπλα από το έπος της Αλβανίας, των Οχυρών της Μακεδονίας και της Μάχης της Κρήτης, ο ελληνικός λαός προσέθεσε και το έπος της Εθνικής Αντίστασης. Ανάμεσα στον απολογισμό της Ελλάδας από τη χρονική περίοδο 1940-1944, συγκαταλέγονται 558.000 νεκροί, το υψηλότερο αναλογικά ποσοστό μεταξύ των κρατών, που είχαν εμπλακεί στη δίνη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.  

Στο ελληνικό θαύμα του 1940 είχε και η ιδιαίτερή μας πατρίδα τη δική της συνεισφορά. Μόλις έγινε γνωστή η άρνηση της Ελλάδας να παραδώσει στη φασιστική Ιταλία γην και ύδωρ, οι Κύπριοι, αψηφώντας τις απαγορεύσεις που είχαν επιβάλει οι Βρετανοί αποικιοκράτες, ξεχύθηκαν στους δρόμους με τις γαλανόλευκες, ψάλλοντας τον εθνικό μας ύμνο. Ο χώρος της Αρχιεπισκοπής κατακλύστηκε από την κυπριακή νεολαία, που αυθόρμητα δήλωνε την πρόθεσή της να καταταγεί εθελοντικά στον ελληνικό στρατό.

Κάπου 650 Κύπριοι άφησαν την τελευταία τους πνοή στα πεδία των μαχών, αγωνιζόμενοι για την ελευθερία και την αξιοπρέπεια του ανθρώπου, επιβεβαιώνοντας παράλληλα τους στενούς και αδελφικούς δεσμούς, που διαχρονικά μας ενώνουν με τον Μητροπολιτικό Ελληνισμό.

Ελληνίδες, Έλληνες,

Η σημερινή επέτειος αποτελεί ανεξόφλητο και επιτακτικό μας χρέος προς όλους όσοι με τους αγώνες και τις θυσίες τους υπερασπίστηκαν τον πόθο και την ελπίδα για την οικοδόμηση ενός καλύτερου και ειρηνικού κόσμου.

Η ενότητα, το σθένος και η υπέρβαση, που επέδειξε ο ελληνικός λαός το 1940, αποτελούν άξιο παράδειγμα προς μίμηση για όλες τις δυσκολίες και τις προκλήσεις, που καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε ως έθνος στις μέρες μας.

Ειδικότερα για μας, που εξακολουθούμε να ζούμε εδώ και 48 χρόνια σε μια ημικατεχόμενη πατρίδα με στρατεύματα κατοχής να παραβιάζουν προκλητικά το διεθνές δίκαιο και τις βασικές μας ελευθερίες.

Η προσήλωση στις αξίες μας, ο αλληλοσεβασμός, η αποφασιστικότητα, η ενότητα, μακριά και πέρα από ιδεολογικές διαφορές, αποτελούν επιτακτική ανάγκη αλλά και τις βασικότερες προϋποθέσεις, ώστε να μπορούμε να ατενίζουμε με προοπτική και αισιοδοξία το μέλλον του τόπου μας.

Οι σημερινές συνθήκες μάς υποχρεώνουν να συνεχίσουμε τη διπλωματική κινητοποίηση και τις προσπάθειες για επανένωση του νησιού μας, αξιοποιώντας τη στρατηγική θέση της χώρας μας ως Ευρωπαϊκού πυλώνα σταθερότητας και ασφάλειας με τα κράτη και τους λαούς της περιοχής.

Επιδιώκουμε την ειρηνική συνεργασία και διεκδικούμε για τον τόπο μας το αυτονόητο: τον απόλυτο σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα καθώς και στις αρχές και αξίες, που διέπουν ένα κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ως εκ τούτου, θα συνεχίσουμε να στηρίζουμε τις προσπάθειες για επανέναρξη των διαπραγματεύσεων, στο πλαίσιο των αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, επιδιώκοντας μια βιώσιμη και λειτουργική συμφωνία, η οποία θα μας απαλλάσσει από ξένες κηδεμονίες, εγγυήσεις, παρεμβατικά δικαιώματα και στρατεύματα κατοχής.

Σήμερα η Κύπρος όσο και ευρύτερα ο ελλαδικός χώρος, καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε τις επιθετικές συμπεριφορές της Τουρκίας, που δρουν έξω από το πλαίσιο της διεθνούς νομιμότητας καθώς και τις συνεχείς απειλές για επικράτηση της βίας και της δύναμης, καταπατώντας τα δικαιώματα του ανθρώπου, ηθικές αρχές αλλά και τους κανόνες διεθνούς δικαίου.

Στην προσπάθεια αυτή, ας ανταποκριθούμε ενωμένοι, διατηρώντας αναλλοίωτη την ιστορική μας μνήμη και την εθνική μας αξιοπρέπεια, έτσι όπως την κληρονομήσαμε από τους αγώνες των προγόνων μας, προκειμένου να επιτελέσουμε στο ακέραιο το καθήκον μας για ελευθερία και δικαίωση.

Συγχαίρω θερμά τον Πρόεδρο και τα Μέλη της Ένωσης Νέων Αγίου Δομετίου, που μας έδωσαν την ευκαιρία με την αποψινή εκδήλωση να νιώσουμε εθνική ανάταση, μνημονεύοντας το ηρωικό έπος του 1940. Ένα έπος, γεμάτο ανδραγαθήματα και απόλυτη πίστη στα μεγάλα ιδανικά! Μια γιορτή της μονάκριβης λευτεριάς, ικανή να αναπτερώνει παντοτινά το ηθικό και την αυτοπεποίθηση των απανταχού Ελλήνων.

Τιμή και δόξα σε όσους έδωσαν τη ζωή τους για την ελευθερία  της πατρίδας! Αιωνία ας είναι η μνήμη όσων περήφανα αγωνίστηκαν και με ενότητα ψυχής προκάλεσαν το θαύμα!

Ζήτω το βροντερό, ελληνοπρεπέστατο και ομόφωνο ΟΧΙ!

Ζήτω η 28^η Οκτωβρίου 1940!

(ΡΜ/ΜΓ/ΙΚ)