Ανακοινωθέντα

Με μεγάλη χαρά σας καλωσορίζω στη σημερινή ημερίδα με θέμα τη βιολογική διαχείριση των τρωκτικών στην κυπριακή ύπαιθρο. Πρόκειται για μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα ημερίδα, που διοργανώνεται από το Υπουργείο Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, στο πλαίσιο του Εθνικού Σχεδίου Δράσης διαχείρισης των τρωκτικών με τη χρήση του ανθρωποπουλιού. Το Σχέδιο αυτό συνάδει τόσο με τον ειδικό στόχο του Υπουργείου μας για μείωση της χρήσης τρωκτικοκτόνων όσο και με τους γενικότερους στόχους της Πράσινης Συμφωνίας και της Στρατηγικής για τη Βιοποικιλότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στη διαμόρφωση και παρακολούθηση της υλοποίησης του Εθνικού Σχεδίου Δράσης, συμμετέχουν το Τμήμα Δασών, το Τμήμα Γεωργίας, οι Κτηνιατρικές Υπηρεσίες, η Υπηρεσία Θήρας και ο Πτηνολογικός Σύνδεσμος Κύπρου, με τα αποτελέσματα να είναι ήδη πολύ ενθαρρυντικά.

Γενικά, ως βιολογική καταπολέμηση αναφέρεται η χρήση θηρευτών ή παθογόνων οργανισμών, για τον έλεγχο των πληθυσμών επιβλαβών οργανισμών. Η βιολογική καταπολέμηση αποτελεί διαδικασία που απαντούσε ανέκαθεν στη φύση, χωρίς την παρέμβαση του ανθρώπου. Εδράζεται στην αρχή ότι οι περισσότεροι οργανισμοί αποτελούν λεία για άλλους οργανισμούς, γεγονός που σε πολλές περιπτώσεις οδηγεί σε δραστική μείωση των πληθυσμών του θηρευόμενου είδους. Αυτή η απλή αρχή αξιοποιείται στο πλαίσιο της βιολογικής καταπολέμησης για την αποτελεσματική αντιμετώπιση εχθρών και ασθενειών των καλλιεργειών.

Στις μέρες μας, η βιολογική καταπολέμηση επιτυγχάνεται και με την παρέμβαση του ανθρώπου, ιδιαίτερα με την προώθηση φυσικών εχθρών για την προστασία από επιβλαβείς οργανισμούς, ιδιαίτερα σε καλλιέργειες. Η βιολογική καταπολέμηση έχει εξελιχθεί πολύ τα τελευταία χρόνια και αποτελεί μια αξιόπιστη μέθοδο προστασίας στη σύγχρονη γεωργία, η οποία παρουσιάζει πολυδιάστατα πλεονεκτήματα έναντι των συμβατικών τρόπων καταπολέμησης επιβλαβών οργανισμών.

Η ευρεία χρήση των φυτοπροστατευτικών προϊόντων χημικής προέλευσης, κατά τις τελευταίες δεκαετίες έχει επιφέρει τις γνωστές αρνητικές συνέπειες όπως η περιβαλλοντική ρύπανση, η απώλεια βιοποικιλότητας, οι αρνητικές επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία και το υψηλό κόστος παραγωγής. Σε μεγάλο βαθμό, η βιολογική καταπολέμηση αποτελεί απάντηση στα προβλήματα αυτά, αφού είναι μια αποτελεσματική μέθοδος προστασίας, η οποία διασφαλίζει αφενός την παραγωγή προϊόντων υψηλής ποιότητας και αφετέρου την προστασία του περιβάλλοντος και την υγεία των καταναλωτών.

Τα τελευταία χρόνια έχει αξιοποιηθεί σε μεγάλο βαθμό το ανθρωποπούλι, ένα είδος κουκουβάγιας, για τη βιολογική καταπολέμηση των τρωκτικών. Το ανθρωποπούλι είναι ένας από τους καλύτερους σύμμαχους των αγροτών για την καταπολέμηση των τρωκτικών στην ύπαιθρο αφού τρέφεται σχεδόν αποκλειστικά με τρωκτικά.

Στο πλαίσιο του «Εθνικού Σχεδίου Διαχείρισης των τρωκτικών με τη χρήση του ανθρωποπουλιού», με ετήσιο προϋπολογισμό ύψους 75 χιλιάδων ευρώ, εφαρμόζεται η στοχευμένη τοποθέτηση τεχνητών φωλιών ανθρωποπουλιού σε όλες τις επαρχίες. Παράλληλα, επιδιώκεται η ενημέρωση του αγροτικού κόσμου για τη σημασία της βιολογικής καταπολέμησης και της ανάγκης μείωσης των χημικών σκευασμάτων που χρησιμοποιούνται πολλές φορές ανεξέλεγκτα στην ύπαιθρο. Τα αποτελέσματα της εφαρμογής του Εθνικού Σχεδίου Δράσης είναι εντυπωσιακά. Από το 2020 που άρχισε να εφαρμόζεται σταδιακά το Σχέδιο μέχρι και σήμερα, η παραγωγή τρωκτικοκτόνου από το Τμήμα Γεωργίας, και κατ΄επέκταση η χρήση του από τους δικαιούχους φορείς μειώθηκε κατά 50%. Είναι ενδεικτικό το γεγονός ότι κοινότητες οι οποίες χρησιμοποιούσαν στο παρελθόν πολύ μεγάλες ποσότητες τρωκτικοκτόνου σήμερα καταπολεμούν τα τρωκτικά αποκλειστικά με την αξιοποίηση του ανθρωποπουλιού.

Σημαντικές ενισχυτικές δράσεις προγραμματίζονται και στο πλαίσιο του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης, με επιδότηση της μείωσης χρήσης των τρωκτικοκτόνων στην ύπαιθρο και την ενίσχυση και προστασία της βιοποικιλότητας.

Σε αυτή μας την προσπάθεια έχουμε συμπαραστάτες τις τοπικές κοινότητες και οργανωμένα σύνολα, όπως οι οργανωμένοι κυνηγοί. Θα ήθελα από καρδιάς να ευχαριστήσω όλους όσοι συνδράμουν αυτή μας την προσπάθεια, η οποία μόνο οφέλη μπορεί να έχει προς τον άνθρωπο και το περιβάλλον.

Καταλήγοντας, και αφού συγχαρώ και ευχαριστήσω θερμά τόσο τους εταίρους του Εθνικού Σχεδίου Δράσης όσο και τους διοργανωτές και ομιλητές της σημερινής εκδήλωσης, σας καλωσορίζω και πάλι στην πολύ ενδιαφέρουσα αυτή ημερίδα, τα αποτελέσματα της οποίας αναμένεται να συμβάλουν στην υιοθέτηση μεθόδων διαχείρισης της φύσης που οδηγούν στην πράσινη μετάβαση, στην αειφορία και στην αρμονική συμβίωση του ανθρώπου με το περιβάλλον.

(ΕΠ/ΙΚ)