Ανακοινωθέντα

Η κλιματική αλλαγή αποτελεί πλέον γεγονός. Υπό το βάρος της ανθρώπινης δραστηριότητας, της τρύπας του όζοντος και του φαινομένου του θερμοκηπίου, συνέπεια της κλιματικής αλλαγής είναι η συχνότερη καταγραφή ακραίων καιρικών φαινομένων, όπως οι εξαιρετικά υψηλές θερμοκρασίες, οι έντονες βροχοπτώσεις και η ξηρασία. Η επιβάρυνση του κλίματος αποτελεί άμεση απειλή με επιβλαβείς επιπτώσεις στην υγεία των ανθρώπων, στα οικοσυστήματα και στην κοινωνική και οικονομική συνοχή.

Για την αντιμετώπιση των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής, απαιτούνται συντονισμένες και στοχευμένες δράσεις σε πολλαπλά επίπεδα. Ο οικολογικός προσανατολισμός των κοινοτήτων και η βελτίωση του σχεδιασμού των κτιρίων συντείνουν, μεταξύ άλλων, στη βελτίωση της προστασίας του περιβάλλοντος, της ανθρώπινης υγείας και της βιοποικιλότητας.

Επιδίωξη της Κυβέρνησης Χριστοδουλίδη είναι ο μετριασμός των συνεπειών και των κρίσεων που προκαλούνται εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής. Προς αυτή την κατεύθυνση, προωθείται η υλοποίηση δράσεων και πολιτικών, σε ευθυγράμμιση με τις ευρωπαϊκές και διεθνείς οδηγίες και πρακτικές.

Η προστασία του περιβάλλοντος αφορά όλους, κράτος και κοινωνία των πολιτών. Η αποκέντρωση των δράσεων με την ανάληψη πρωτοβουλιών σε επίπεδο τοπικών κοινωνιών μπορεί να συμβάλει στην καλύτερη διαχείριση του προβλήματος. Ιδιαίτερα ενόψει της εφαρμογής του μεγαλεπήβολου εγχειρήματος της μεταρρύθμισης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και τη σύσταση συμπλεγμάτων παροχής υπηρεσιών στις Κοινότητες προς καλύτερη και αμεσότερη εξυπηρέτηση των πολιτών, οι τοπικές κοινωνίες θα πρέπει να ενισχύσουν την ικανότητά τους να ανταποκρίνονται επαρκώς και αποτελεσματικά στις σύγχρονες προκλήσεις, όπως είναι η κλιματική αλλαγή.

Στο πλαίσιο αυτό και αξιοποιώντας τις ευκαιρίες του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Κύπρος_το Αύριο», το Υπουργικό Συμβούλιο ενέκρινε τον προηγούμενο Ιούλιο το Σχέδιο Χορηγιών Ενίσχυσης της Ανθεκτικότητας και Προσαρμογής των Κοινοτήτων στην Κλιματική Αλλαγή, το οποίο χρηματοδοτείται από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Next Generation EU, με συνολικό προϋπολογισμό ύψους €2.9 εκατομμυρίων. Περισσότερα για το Σχέδιο θα ακούσουμε στη συνέχεια από τον κ. Κιτρομηλίδη και τον κ. Βλάχο.

Δικαιούχοι του Σχεδίου είναι τα Κοινοτικά Συμβούλια, τα οποία καλούνται να πρωταγωνιστήσουν αναλαμβάνοντας δράση για τον μετριασμό και την άμβλυνση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής, ώστε να αυξήσουν το επίπεδο ευημερίας των πολιτών τους. Το εν λόγω Σχέδιο αποτελεί ένα ισχυρό εργαλείο για τις κοινότητες και, συνδυαστικά με άλλα Σχέδια Κινήτρων, αναμένεται να ενισχύσει την ανθεκτικότητά τους στις σοβαρές κλιματικές αλλαγές που διαδραματίζονται με δυσοίωνες προβλέψεις για μεγέθυνση του προβλήματος στο μέλλον.

Η πράσινη μετάβαση αποτελεί μακροπρόθεσμη δέσμευση και απαιτεί πολλαπλές και ευρείες δράσεις. Αντίστοιχα, τα οφέλη από τις δράσεις αυτές είναι πολλαπλά. Η υιοθέτηση δράσεων για τη διαχείριση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής που να επιδρούν θετικά στη μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, στον δροσισμό, στην απορροή των όμβριων, στην ανάπτυξη της βιοποικιλότητας, καθώς και στην ποιότητα ζωής και την ευημερία των ανθρώπων.

Οι δράσεις αυτές περιλαμβάνουν τον ορθολογικό χωροταξικό σχεδιασμό που ρυθμίζει τις χρήσεις γης λαμβάνοντας υπόψη τις περιοχές πλημμύρας, τα ρέματα, τη διάβρωση και άλλους γεωλογικούς κινδύνους, τις περιοχές υψηλού κινδύνου πυρκαγιάς, την τροφική επάρκεια και την προστασία της χλωρίδας και πανίδας. Η προώθηση πολυλειτουργικών περιοχών μέσω της μίξης χρήσεων, η ενθάρρυνση συμπαγών πόλεων μέσω εργαλείων όπως ο αστικός αναδασμός και ο περιορισμός της αστικής εξάπλωσης, αποτελούν σημαντικούς στόχους της Δήλωσης Πολιτικής για την Ύπαιθρο που ρυθμίζει την ανάπτυξη στις πλείστες Κοινότητες. Οι αρχές αυτές αποτελούν την θεμελιώδη βάση για την άμβλυνση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής.

Οι δράσεις σε σχέση με την κλίμακα των δομημένων περιοχών –πόλεων και χωριών- αφορούν στον σχεδιασμό των δημόσιων ανοικτών χώρων, τη δημιουργία πεζόδρομων και ποδηλατοδρόμων για τη διευκόλυνση της βιώσιμης αστικής κινητικότητας, τη χρήση υδατοπερατών και ψυχρών υλικών και τη φύτευση δέντρων σε ανοικτούς εξωτερικούς χώρους, τη δημιουργία πάρκων και πράσινων οάσεων. Η φύτευση δέντρων από μόνη της έχει ήδη αποδειχθεί ότι μειώνει αποτελεσματικά το φαινόμενο της αστικής θερμικής νησίδας. Ο στόχος του κράτους είναι η φύτευση ενός εκατομμυρίου δέντρων. 

Η εφαρμογή σχεδίων παροχής κινήτρων που ενθαρρύνουν την αλλαγή κουλτούρας με την υιοθέτηση φιλικών προς το περιβάλλον παρεμβάσεων επιτρέπουν την ταχεία μετάβαση στην πράσινη ανάπτυξη και την κυκλική οικονομία και οδηγούν στην κλιματική ουδετερότητα. Η πράσινη μετάβαση συνιστά μεγάλη πρόκληση για τις κυβερνήσεις παγκόσμια, γι΄ αυτό οφείλουμε να αναπτύξουμε έναν μακροπρόθεσμο ολοκληρωμένο σχεδιασμό για την προώθηση βιώσιμων ενεργειακών και περιβαλλοντικών πρακτικών προς όφελος του πλανήτη μας και των επόμενων γενεών.

Κλείνοντας, θα ήθελα να συγχαρώ το Ενεργειακό Γραφείο Κύπρου, τον φορέα υλοποίησης του Σχεδίου, και την Ένωση Κοινοτήτων Κύπρου, φορέα υποστήριξης, για την προσήλωσή τους στην επίτευξη των στόχων της δράσης αυτής. Η διασφάλιση της ανθεκτικότητας της χώρας μας στην κλιματική αλλαγή, υπό το πρίσμα των αρχών αειφόρου ανάπτυξης, μπορεί να επιτευχθεί μόνο μέσα από συνέργειες και τη στήριξη των τοπικών κοινωνιών και την ευαισθητοποίηση των πολιτών και είναι σημαντικό να βλέπουμε οργανισμούς να στοχεύουν σε αυτή την κατεύθυνση.

Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας.

(ΜΚυ)