Ανακοινωθέντα

Ο πλανήτης μας αντιμετωπίζει μερικές από τις μεγαλύτερες προκλήσεις: κλιματική κρίση, απώλεια βιοποικιλότητας, ρύπανση της ατμόσφαιρας, εξάντληση φυσικών πόρων. Κύριες αιτίες είναι οι αλόγιστες ανθρώπινες δραστηριότητες σε πρωτοφανή κλίμακα, ο άκρατος καταναλωτισμός σε μέρος του πλανήτη και οι ανεπαρκείς κανονιστικές ρυθμίσεις.

Χωρίς επείγουσα δράση θα συνεχίσει να εντείνεται η υπάρχουσα οικολογική, οικονομική και κοινωνική κρίση σε παγκόσμια κλίμακα. Οι ελλείψεις στα περιφερειακά, εθνικά και τοπικά συστήματα περιβαλλοντικής διακυβέρνησης επιδεινώνουν την κρίση ανά τον πλανήτη. Ωστόσο, πολλές τρέχουσες στρατηγικές και πρωτοβουλίες για την περιβαλλοντική διακυβέρνηση δίνουν ελπίδα.

Στόχος θα πρέπει να είναι να υποστηριχθεί η Κυβέρνηση, οι επιχειρήσεις και η Κοινωνία των Πολιτών ώστε να ενισχυθεί, χωρίς αποκλεισμούς και με αποτελεσματικά συστήματα, η προώθηση της περιβαλλοντικής δικαιοσύνης, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της βιωσιμότητας, τώρα!

Η Σύμβαση Aarhus, το σχετικό περιβαλλοντικό κεκτημένο στην Κύπρο, οι εθνικές και ευρωπαϊκές πολιτικές, οι τοπικές δομές λήψης αποφάσεων και η Κοινωνία των Πολιτών αποτελούν σημαντικούς, αλληλένδετους και αναπόσπαστους παράγοντες για αποτελεσματική περιβαλλοντική διακυβέρνηση στη βάση αρχών που περιλαμβάνουν ενημέρωση, αποτελεσματική συμμετοχή, διαφάνεια και λογοδοσία.

Η Κύπρος έχει υπογράψει τη Σύμβαση Aarhus για την πρόσβαση στην πληροφόρηση, τη συμμετοχή του κοινού στη λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση στη δικαιοσύνη για περιβαλλοντικά θέματα το 1998 και την έχει επικυρώσει το 2003. Ιδιαίτερα από το 2004 και μετά την ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ, τηρούνται θεσμικά, και σε μεγάλο βαθμό πρακτικά, οι δύο πρώτοι πυλώνες της Σύμβασης, οι οποίοι αποτελούν ευρωπαϊκό κεκτημένο – αυτοί της πρόσβασης στην πληροφόρηση και της συμμετοχής του κοινού στην κατάρτιση σχεδίων και προγραμμάτων που αφορούν το περιβάλλον.

Ο κ. Michel Forst έχει εκλεγεί το 2022 ως ο πρώτος Ειδικός Εισηγητής για τους Υπερασπιστές του Περιβάλλοντος στο πεδίο της Σύμβασης Aarhus της UNECE (Οικονομική Επιτροπή των Ηνωμένων Εθνών για την Ευρώπη), για σκοπούς καθιέρωσης ενός μηχανισμού ταχείας αντίδρασης για την αντιμετώπιση υποθέσεων κυρώσεων, δίωξης, παρενόχλησης και άλλων μορφών αντιποίνων προς οποιοδήποτε άτομο, το οποίο ασκεί τα δικαιώματά του σύμφωνα με τις διατάξεις της Σύμβασης.

Τον καλωσορίζω στην Κύπρο μαζί με τις συνεργάτιδές του, σε αυτή την επίσκεψή τους η οποία πραγματοποιείται μετά από πρόσκληση του Υπουργείου Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος. Στο πλαίσιο της συνάντησής μας στο Γραφείο της Επιτρόπου Περιβάλλοντος είχα την ευκαιρία να συζητήσω μαζί του θέματα σχετικά με την αρμοδιότητά του και, κυρίως, σχετικά με την κατάσταση των υπερασπιστών του περιβάλλοντος στην Κύπρο.

Με την ολοκλήρωση της επίσκεψης του Ειδικού Εισηγητή θα αναμένω την έκθεσή του. Στο πλαίσιο των δυνατοτήτων και των αρμοδιοτήτων του Γραφείου της Επίτροπου, και σε ουσιαστική συνεργασία με το Υπουργείο Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, τις Δημόσιες Αρχές, τη νομική και την ακαδημαϊκή κοινότητα και φυσικά με την Κοινωνία των Πολιτών σε όλα τα επίπεδα, στόχος μου είναι να αξιοποιήσω τα ευρήματα της έκθεσης και να προβώ σε σχετικές δράσεις για βελτίωση της συμμετοχής της Κυβέρνησης στη διαδικασία προστασίας των υπερασπιστών του περιβάλλοντος.

Δεν θα επεκταθώ περαιτέρω στα θέματα που θα απασχολήσουν το Συνέδριο, εφόσον θα ακολουθήσουν εισηγήσεις από το Τμήμα Περιβάλλοντος, παρουσιάσεις από ακαδημαϊκούς και νομικούς εμπειρογνώμονες και συζήτηση.

Κλείνοντας, αυτό που θεωρώ πολύ σημαντικό να αναφέρω είναι ότι η Κοινωνία των Πολιτών στην Κύπρο είναι ήδη αρκετά ενεργή, ενώ αναγκάστηκε να καταφύγει στη δικαιοσύνη για περιπτώσεις που θεωρεί ότι προκαλείται βλάβη στο περιβάλλον και ότι έχουν ληφθεί λανθασμένες αποφάσεις από τις αρμόδιες Αρχές.

Καλή επιτυχία στις εργασίες του Συνεδρίου.

Ευχαριστώ.

(ΑΣΠ)