Ανακοινωθέντα

Παρακαλώ επιτρέψτε μου αρχικά να μεταφέρω τα θερμά συγχαρητήρια του Προέδρου της Δημοκρατίας, ο οποίος λόγω ειλημμένων υποχρεώσεων δεν μπόρεσε να παρευρεθεί στη σημερινή τελετή υπογραφής της πολύ σημαντικής Συμφωνίας για την Ίδρυση Ερευνητικού Κέντρου για το Καρκίνο (Cancer Research Center). Η συμφωνία μεταξύ του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Κύπρου και του Γερμανικού Ογκολογικού Κέντρου αναδεικνύει το επίπεδο της επιστημονικής δραστηριότητας και του τομέα της έρευνας και της καινοτομίας κατά του καρκίνου.

Όπως επανειλημμένα έχουμε υπογραμμίσει, η προώθηση του τομέα της έρευνας και της καινοτομίας αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες προτεραιότητες της παρούσας Κυβέρνησης. Είναι ακράδαντη πεποίθησή μας πως η συνέργεια του ευρύτερου δημόσιου με τον ιδιωτικό τομέα, συμβάλλει στην ενίσχυση και τη βελτίωση της ίδιας της ιατρικής επιστήμης.

Η δική σας δέσμευση σε αυτή την προσπάθεια δείχνει τον δρόμο σε όλους εμάς τους υπόλοιπους για να συμπαραταχθούμε με όσους συμπολίτες μας δίνουν καθημερινά την προσωπική τους μάχη.

Κατά τις τελευταίες δεκαετίες έχει σημειωθεί αξιοσημείωτη πρόοδος, τόσο όσον αφορά στην κατανόηση της ασθένειας, όσο και σε τομείς που σχετίζονται με τη θεραπεία και την αποκατάσταση των ασθενών.

Οφείλουμε να αξιοποιήσουμε όλους τους διαθέσιμους πόρους μας που μας προσφέρει η επιστήμη και η τεχνολογία, έτσι ώστε να επιταχύνουμε τη διαδικασία μεταφοράς των επιστημονικών ανακαλύψεων στον τομέα του καρκίνου σε συγκεκριμένες κλινικές εφαρμογές, οι οποίες επικουρούμενες από την ιατρική και επιστημονική αριστεία θα τεθούν προς όφελος του ασθενούς.

Είναι γεγονός ότι οι επιδράσεις όλων των παραγόντων κινδύνου, που έχουν μέχρι σήμερα αναγνωριστεί, για την καρκινογένεση, δεν μπορούν να προσδιοριστούν με ακρίβεια ή να ποσοτικοποιηθούν, ενώ προφανώς κι άλλοι πρόσθετοι παράγοντες διαφεύγουν ακόμα των ειδικών. Ωστόσο, τα μέχρι τώρα ευρήματα υποδεικνύουν τις δυνατότητες και τις προοπτικές που υπάρχουν για αντιμετώπιση και μείωση της νοσηρότητας, αλλά και της θνησιμότητας, έχοντας υπόψη ότι περίπου 9 εκατομμύρια άνθρωποι παγκόσμια αναμένεται να χάσουν τη ζωή τους κατά τη φετινή χρονιά, από τον καρκίνο, σύμφωνα και με τους υπολογισμούς του Διεθνούς Οργανισμού Έρευνας κατά του Καρκίνου.

Ο Διεθνής Οργανισμός Έρευνας κατά του Καρκίνου εκτιμά ότι ένας στους πέντε άνδρες και μια στις έξι γυναίκες θα αναπτύξουν καρκίνο κατά την διάρκεια της ζωής τους κι ότι ο καρκίνος θα αποτελέσει την αιτία για ένα στους οκτώ θανάτους μεταξύ των ανδρών και ένα στους έντεκα μεταξύ των γυναικών. Αναμένεται επίσης ότι κατά την φετινή χρονιά τα νέα περιστατικά θα ανέλθουν, ανά το παγκόσμιο, στα 18 εκατομμύρια.

Η αύξηση, σε συνδυασμό με την γήρανση του πληθυσμού, όπως και διάφορες παράμετροι της σύγχρονης κοινωνικο-οικονομικής ανάπτυξης και τρόπου ζωής, φαίνεται να αποτελούν παράγοντες που βρίσκονται πίσω από την παρατηρούμενη αύξηση του καρκίνου.

Στην Κύπρο, ο καρκίνος αποτελεί τη δεύτερη αιτία θανάτου μετά τα καρδιαγγειακά νοσήματα. Τα περιστατικά καρκίνου στην πατρίδα μας υπερβαίνουν σήμερα τις 14 χιλιάδες, ενώ παρατηρούνται ετήσια γύρω στις 3 χιλιάδες νέα περιστατικά. 

Η πρόσβαση στην καταλληλότερη διάγνωση και την αποτελεσματικότερη θεραπεία περνά σήμερα από την πολυθεματικότητα. Η πολυθεματική έρευνα στον τομέα του καρκίνου συμβάλλει στην καλύτερη κατανόηση της ασθένειας, αλλά και των παραγόντων κινδύνου που συνδέονται μαζί της, οδηγώντας έτσι και σε καλύτερες στρατηγικές πρόληψης.

Αλλά θα πρέπει να ομολογήσουμε ότι ακόμα και η ποιότητα των ιατρικών επιλογών δεν είναι το μόνο ζήτημα στο οποίο θα πρέπει να εστιαστούμε. Δεν πρέπει ποτέ να ξεχνούμε ότι ο τρόπος εμπλοκής και συμμετοχής του ίδιου του ασθενούς στη θεραπευτική διαδικασία, στην εσωτερική μάχη που δίνει απέναντι στον καρκίνο, όπως και η δύναμη της ελπίδας του και η θέλησή του για ζωή, αποτελούν βασική προϋπόθεση για την έκβαση της προσωπικής του μάχης.

Θα πρέπει να αναγωρίσουμε ότι προγράμματα που στόχο έχουν να περιγράψουν την επιδημιολογία του καρκίνου και να καθορίσουν τυχόν γεωγραφικές διαφορές, στην εκδήλωση και ανάπτυξη του, ειδικά στο νησί μας, είναι εξαιρετικά σημαντικά. Ο προσδιορισμός γεωγραφικών διαφοροποιήσεων ανοίγει τον δρόμο για επιπρόσθετες μελέτες που θα αποκάλυπταν, ενδεχομένως, τα αίτια αυτών των διαφορών, που ίσως να έχουν έρεισμα είτε σε περιβαλλοντικούς παράγοντες και κάποιον ιδιαίτερο τρόπο ζωής, αλλά ακόμα και σε γενετικούς παράγοντες. Τα προγράμματα που επικεντρώνονται στις αληλεπιδράσεις μεταξύ γενετικών και περιβαλλοντικών παραγόντων είναι ιδιαίτερα ελπιδοφόρα.

Όπως είναι γνωστό, πολλοί περιβαλλοντικοί παράγοντες έχουν συνδεθεί με την ανάπτυξη του καρκίνου, περιλαμβανομένου του καπνίσματος, της διατροφής, του αλκοόλ, διαφόρων ιών, του αμιάντου, της ακτινοβολίας, της ρύπανσης του νερού και του αέρα. Η κατανόηση του τρόπου με τον οποίο οι παράγοντες αυτοί αληλεπιδρούν μεταξύ τους, αλλά και με το ιδιαίτερο γενετικό δυναμικό του κάθε ατόμου, αναμένεται ασφαλώς να οδηγήσει και στην καλύτερη αντιμετώπιση της ασθένειας, τόσο προληπτικά, όσο και θεραπευτικά.

Το μικρό μέγεθος του νησιού μας διευκολύνει τη διερεύνηση του τρόπου αλληλεπίδρασης μεταξύ γενετικών και περιβαλλοντικών παραγόντων. Εξίσου ενδιαφέρουσα είναι επίσης η παρακολούθηση των διαφόρων τάσεων ανάπτυξης του καρκίνου διαχρονικά. Όπως είναι γνωστό, το Υπουργείο Υγείας διατηρεί Αρχείο Καρκίνου, τα δεδομένα του οποίου επιτρέπουν την σε βάθος ανάλυση και μελέτη της ανάπτυξης του καρκίνου στη βάση των ιδιαιτεροτήτων που χαρακτηρίζουν τη δική μας κυπριακή κοινωνία.

Η πρόοδος όσον αφορά στην επιστημονική έρευνα για την ανάπτυξη του καρκίνου, σημειώνει πραγματικά άλματα. Πρωταρχική σημασία, εντούτοις, στην αντιμετώπιση της ασθένειας ενέχει η πρόληψη κι αυτό επιτυγχάνεται τόσο με την αγωγή υγείας, όσο και με τις κατάλληλες αλλαγές σε νοσηρές συμπεριφορές και συνήθειες, χωρίς να παραγγνωρίζεται η σημασία των συστηματικών προληπτικών ιατρικών ελέγχων και εξετάσεων.

Κυρίες και κύριοι,

Η σημερινή μας συνάντηση σηματοδοτεί την έναρξη μιας καινοτόμας για τον τόπο μας συνεργασίας. Ο ακαδημαϊκός και ο κλινικός κόσμος ενώνουν δυνάμεις για να προσφέρουν στην Κύπρο μας καλύτερη επιστημονική γνώση για τον καρκίνο και να προωθήσουν τρόπους καλύτερης και αποτελεσματικότερης θεραπείας.

Αγαπητοί φίλοι,

Η μάχη κατά του καρκίνου αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις του αιώνα μας. Μια πρόκληση που υπερβαίνει τα σύνορα των χωρών και που βρίσκεται πέρα από την ιατρική και την επιστήμη. Μια πρόκληση που απαιτεί την εμπλοκή όλων μας. Να είστε βέβαιοι ότι η μικρή Κύπρος διεκδικεί και θα έχει την θέση της σε αυτό τον αγώνα.

Με αφορμή την υπογραφή της σημερινής Συμφωνίας, θα ήθελα να τονίσω τη στήριξη τόσο εμού του ιδίου όσο και της Κυβέρνησης μου στις αρχές που τη διέπουν και στις οποίες εδράζεται, όπως και τη στήριξή μου στη δράση, στην οποία με τόλμη έχετε δεσμευτεί. Εύχομαι ολόψυχα να αγκαλιαστεί από την ευρύτερη ιατρική και επιστημονική κοινωνία, συμβάλλοντας έτσι στην αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση του καρκίνου.

Για άλλη μια φορά, σας συγχαίρω για την πρωτοβουλία και τη Συμφωνία που συνομολογήσατε και υπογράφετε σήμερα. Δεν έχω καμία αμφιβολία πως θα λειτουργήσει προς όφελος των Κύπριων ασθενών.

Σας ευχαριστώ και σας εύχομαι κάθε επιτυχία.

Σημ.: Τον χαιρετισμό εκφώνησε, εκ μέρους του Προέδρου της Δημοκρατίας, ο Υπουργός Υγείας κ. Κωνσταντίνος Ιωάννου.

(ΜΚΥ)