Ανακοινωθέντα

Με αισθήματα σεβασμού και υπερηφάνειας τιμούμε σήμερα την επέτειο της έναρξης της Ελληνικής Επανάστασης, στις 25 Μαρτίου του 1821. Η σημερινή επετειακή εκδήλωση αποκτά ξεχωριστή σημασία και αξία, αφού διοργανώνεται από ανθρώπους που, δεκαετίες αργότερα, παρέλαβαν τη σκυτάλη της εθνικής αξιοπρέπειας και σήκωσαν ξανά το λάβαρο της επανάστασης, επιζητώντας την απελευθέρωση της πατρίδας μας της Κύπρου από την βρετανική αποικιοκρατία. Ευχαριστώ θερμά, εκ μέρους της Πολιτείας, τους αγωνιστές της ΕΟΚΑ, η θρυλική δράση των οποίων οδήγησε στη δημιουργία της ανεξάρτητης Κυπριακής Δημοκρατίας και στα δικαιώματα που ως πολίτες απολαμβάνουμε εμείς σήμερα, παρά την τουρκική κατοχή. Συγχαίρω τους Συνδέσμους Αγωνιστών ΕΟΚΑ, οι οποίοι, με τις πρωτοβουλίες που αναλαμβάνουν, συμβάλλουν διαχρονικά στην καλλιέργεια της εθνικής συνείδησης και στην τόνωση του αγωνιστικού φρονήματος του λαού μας. Εκδηλώσεις όπως η σημερινή αναδεικνύουν την καθοριστική συνεισφορά των απλών ανθρώπων της πατρίδας μας στην απόκτηση της Ελευθερίας και στη θεμελίωση της Δημοκρατίας.

Σηματοδοτούν, παράλληλα, την ευθύνη και το ηθικό μας χρέος να συνεχίσουμε τον αγώνα, ενόσω η πατρίδα μας παραμένει ακόμα υπό τουρκική κατοχή, μέχρι την τελική δικαίωση και την απελευθέρωση.

Κυρίες και κύριοι,

Ο ελληνικός λαός, παρά το μικρό συγκριτικά αριθμητικό του μέγεθος και τα πενιχρά μέσα που διέθετε, τόλμησε το 1821 να διεκδικήσει με περισσό θάρρος την ελευθερία του, αψηφώντας ενάντια σε κάθε λογική την υπεροπλία της δύναμης στην οποία παρέμεινε υπόδουλος για τετρακόσια περίπου χρόνια.

Και ήταν τότε που στην Ελλάδα, σε αυτό το «πέτρινο ακρωτήρι στη Μεσόγειο, που δεν έχει άλλο αγαθό παρά τον αγώνα του λαού, τη θάλασσα, και το φως του ήλιου», όπως έγραψε και ο Σεφέρης, γράφτηκαν στιγμές απαράμιλλου ηρωισμού και δόξας. Ήταν τότε, που μια χούφτα Ρωμιοί ξεσηκώθηκαν, αποδεικνύοντας στην οικουμένη ότι η Ελευθερία δεν χαρίζεται, αλλά κατακτιέται με θυσίες και αγώνες.

Ο πόθος των Ελλήνων για αποτίναξη του οθωμανικού ζυγού σιγόκαιγε για τέσσερεις αιώνες, κρατώντας τη φλόγα της ελπίδας και της πίστης για απελευθέρωση αναμμένες στις καρδιές τους. Οι ιδέες του Διαφωτισμού, η Γαλλική Επανάσταση, η οικονομική ευρωστία των Ελλήνων εμπόρων που διέπρεπαν και δραστηριοποιούνταν στις χώρες της Ευρώπης, η παράλληλη δημιουργία αξιόλογου ναυτικού δυναμικού από τα ελληνικά νησιά, αλλά και η αποδυνάμωση της οθωμανικής αυτοκρατορίας, δημιουργούσαν ευνοϊκές συνθήκες για έναρξη ένοπλου αγώνα.

Οι πλούσιοι και μορφωμένοι Έλληνες, μαζί με τον απλό ραγιά, που δεχόταν τη μεγαλύτερη καταπίεση, δεν έπαψαν ποτέ να οργανώνουν την αντίσταση κατά των κατακτητών. Εμπνευσμένοι πατριώτες όπως ο Αθανάσιος Τσακάλωφ, ο Νικόλαος Σκουφάς και ο Εμμανουήλ Ξάνθος, ως πρωτεργάτες της επανάστασης, ίδρυσαν τη Φιλική Εταιρεία, με τις συντονισμένες προσπάθειες της οποίας οργανώθηκε το Έθνος για την τελική αναμέτρηση με τον δυνάστη. Η συγκυρία του 1821 φάνταζε πλέον ιδανική για τον ξεσηκωμό των Ελλήνων.

Στις 25 Μαρτίου 1821 ο Μητροπολίτης Παλαιών Πατρών Γερμανός, μαζί με τους οπλαρχηγούς Ανδρέα Λόντο και Ανδρέα Ζαΐμη, σήκωσαν το λάβαρο της Επανάστασης στο μοναστήρι της Αγίας Λαύρας, κοντά στα Καλάβρυτα. Τρεις μέρες αργότερα, στις 28 Μαρτίου 1821, σχηματίστηκε προσωρινή Κυβέρνηση στην Καλαμάτα, την οποία είχαν ελευθερώσει από τις 23 Μαρτίου οι Μανιάτες και οι Μεσσήνιοι με οπλαρχηγούς τον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη και τον Πέτρο Μαυρομιχάλη. Οι Τούρκοι, ως αντίποινα, απαγχόνισαν στην Κωνσταντινούπολη τον Πατριάρχη Γρηγόριο, αλλά το μόνο που κατάφεραν ήταν να δυναμώσουν την πίστη και τη θέληση για ελευθερία. Από την Πελοπόννησο η Επανάσταση διαδόθηκε σε ολόκληρη την υπόδουλη Ελλάδα, με ένα και μόνο σύνθημα: «Ελευθερία ή Θάνατος».

Το Μεσολόγγι, η Αλαμάνα, τα Δερβενάκια, η Χίος, το Μανιάκι, τα Ψαρά, έγιναν χώροι ηρωικών κατορθωμάτων, παραδείγματα θυσίας και αγάπης για την πατρίδα, τρανές αποδείξεις του θάρρους, της ανδρείας και της θέλησης των Ελλήνων για Ελευθερία. Η Μαυρογένους, η Μπουμπουλίνα, ο Παπαφλέσας, ο Μιαούλης, ο Κανάρης, ο Διάκος και εκατοντάδες άλλοι γνωστοί και άγνωστοι αγωνιστές έδωσαν χωρίς κανένα δισταγμό τις δικές τους μάχες σε θάλασσα και ξηρά, εμπνεόμενοι από τους επαναστατικούς στίχους του Ρήγα Φεραίου: «Καλύτερα μίας ώρας ελεύθερη ζωή, παρά σαράντα χρόνια σκλαβιά και φυλακή».

Τα ηρωικά κατορθώματα του ελληνικού λαού και η ιδιαίτερα σκληρή αντίδραση των Οθωμανών προκάλεσαν τη συμπάθεια των λαών της Ευρώπης και ανάγκασαν τους ηγέτες τους να υποστηρίξουν την απελευθέρωση της Ελλάδας. Η Επανάσταση των Ελλήνων το 1821 αναδείχθηκε σε έναν αγώνα που απέδειξε ότι η πίστη, η αγωνιστικότητα και η ισχυρή θέληση ενός λαού, µπορούν να αλλάξουν την ιστορική του µοίρα. Για αυτό και αποτέλεσε πρότυπο, εμπνέοντας και άλλους λαούς να διεκδικήσουν τη δική τους ελευθερία.

Εκτός βέβαια από την πίστη τους στην πατρίδα και την ελευθερία, οι Έλληνες διατήρησαν μέσω των χρόνων βαθιά την πίστη τους στην ορθόδοξη θρησκεία. Η εκκλησία ήταν διά μέσου της ιστορίας σταθερό και σημαντικό στήριγμα στους αγώνες τους.

Η Κύπρος, όπως και σε κάθε εθνικό αγώνα, δήλωσε από την αρχή παρούσα στην Επανάσταση του 1821. Είναι χαρακτηριστικός ο βαρύς φόρος αίματος που πλήρωσε το νησί μας το καλοκαίρι του 1821, με φάρο αντίστασης τον Αρχιεπίσκοπο Κυπριανό. Βέβαια, η βίαιη αντίδραση των Τούρκων αλλά και τα κατορθώματα των Ελλήνων στα πεδία των μαχών στη μητροπολιτική Ελλάδα, γιγάντωναν τη θέληση και τον ασίγαστο πόθο τον Κυπρίων για ελευθερία. Δεκαετίες αργότερα, τα παλληκάρια της Κύπρου μιμήθηκαν το παράδειγμα των αγωνιστών της Επανάστασης, μέσα από ένα άλλο αγώνα, τον δικό τους μεγάλο Αγώνα εναντίον ενός νέου δυνάστη, της πανίσχυρης Βρετανικής Αυτοκρατορίας.

Έναν Αγώνα ευγενή, θεμελιωμένο στην ενότητα και την ομοψυχία, στον οποίο οφείλουμε την εθνική μας υπόσταση και υπερηφάνεια, την πρόοδο και την ευημερία μας. Η Αγία Λαύρα, το Χάνι της Γραβιάς, η Τριπολιτσά και η 9η Ιουλίου προδιέγραψαν την 1η Απριλίου του 1955, τα Φυλακισμένα Μνήματα, τον Μαχαιρά και τον Αχυρώνα του Λιοπετρίου.

Κυρίες και κύριοι,

Αποδίδοντας τον απαιτούμενο σεβασμό και την οφειλόμενη τιμή στους ανθρώπους που καθόρισαν με τον αγώνα και τη θυσία τους τη συνέχεια του Ελληνισμού, στρέφουμε το βλέμμα μας στο παράδειγμα και στην απαράμιλλη φιλοπατρία τους. Έχουμε χρέος να διαφυλάξουμε τα υψηλά ιδανικά που μας κληροδότησαν. Έχουμε χρέος να βαδίσουμε στον δρόμο που μας δείχνετε όλοι εσείς, οι αγωνιστές του ηρωικού έπους της ΕΟΚΑ, παραμένοντας αφοσιωμένοι στη διαφύλαξη του ιστορικού μας παρελθόντος και στον αγώνα για δικαίωση της πατρίδας μας.

Ιδιαίτερα κατά αυτή την χρονική περίοδο, που η πατρίδα μας αντιμετωπίζει σημαντικές εθνικές προκλήσεις, παραμένοντας για 50 χρόνια μετά την τουρκική εισβολή υπό συνθήκες κατοχής, καλούμαστε να υπερασπιστούμε την επιβίωση, τα δίκαια και τα δικαιώματα του λαού μας. Ύψιστη προτεραιότητά μας παραμένει η απελευθέρωση και επανένωση της πατρίδας μας, καθώς και η απαλλαγή της από τα ξένα στρατεύματα, τις αναχρονιστικές συνθήκες εγγυήσεων και τα επεμβατικά δικαιώματα τρίτων χωρών. Προς την κατεύθυνση αυτή, παραμένουμε προσηλωμένοι στην εξεύρεση μιας δίκαιης και βιώσιμης λύσης που θα επιτρέπει τη συνολική διευθέτηση του κυπριακού ζητήματος. Μιας λύσης που θα δίνει τη δυνατότητα στον λαό μας να δημιουργήσει και να προοδεύσει μέσα σε συνθήκες ασφάλειας και ευημερίας.

Ως Υπουργείο Παιδείας, ο στόχος μας είναι να καλλιεργήσουμε στους νέους και τις νέες μας, εκείνες τις αξίες και δεξιότητες, δημιουργώντας πολίτες με φιλοπατρία και κριτική σκέψη, οι οποίοι, αντλώντας διδάγματα από την Ιστορία μας, ζουν δυναμικά στο παρόν με το βλέμμα δημιουργικά και αισιόδοξα στο μέλλον, σε μια επανενωμένη, ελεύθερη πατρίδα.

Για αυτό τον στόχο θα συνεχίσουμε να αγωνιζόμαστε εξαντλώντας κάθε ειρηνική προσπάθεια. Αυτό χρωστάμε στις παρούσες, τις απελθούσες και τις μέλλουσες γενιές του τόπου μας. Αυτό χρωστάμε σε όσους αγωνίστηκαν και έδωσαν τη ζωή τους για την Ελλάδα και την Κύπρο. Από αυτό εδώ τον χώρο, με αισθήματα περηφάνειας και συγκίνησης, σας απευθύνω θερμές ευχαριστίες για όλες τις θυσίες σας για το τόπο μας!

Χρόνια Πολλά σε όλες και όλους!

(ΑΦ/ΜΣ)