Ανακοινωθέντα

Με την ευκαιρία της Διεθνούς Ημέρας Αστροναυτικής σας συγχαίρω για την εξαιρετική διοργάνωση των σημερινών εκδηλώσεων αλλά, κυρίως, για το αξιόλογο έργο που επιτελείτε εδώ στο Πλανητάριο Κύπρου, τοποθετώντας την Κύπρο στον χάρτη της αστρονομίας και της παιδείας σε θέματα επιστημών και περιβάλλοντος.

Η Ανθρωπότητα συνειδητοποίησε το μέγεθος της κλιματικής αλλαγής (κλιματικού χάους σε σύγχρονους όρους), μόνο όταν μπόρεσε να δει τη γη από ψηλά, κατά τη δεκαετία του ‘60. Τότε έγινε αντιληπτό το ενιαίο του πλανήτη αλλά, ταυτόχρονα, και η ευαλωτότητά του. Δυστυχώς, όμως, οι επιστήμονες και οι ερευνητές δεν λήφθηκαν υπόψη στις πολιτικές αποφάσεις, δεν έγιναν όσα θα έπρεπε και, σήμερα, ολόκληρος ο πλανήτης πληρώνει το τίμημα.

Είναι αξιέπαινο το γεγονός ότι το Πλανητάριο Κύπρου επενδύει σε χρόνο αλλά και οικονομικά σε ανθρώπινο δυναμικό, σε επιστήμονες και ερευνητές, καθώς και σε εξοπλισμό προηγμένης τεχνολογίας, με στόχο την προώθηση της ερευνητικής παιδείας, της επιστήμης, της αγάπης και του σεβασμού για τη φύση. Γι’ αυτούς τους λόγους με τιμά ιδιαίτερα η προοπτική συνεργασίας με την 10.10 Cosmos, το Interstellar Institute και το Πλανητάριο Κύπρου, μια συνεργασία που ανακοινώνουμε σήμερα και από την οποία αναμένω πολλά.

Ο έναστρος ουρανός της Κύπρου, αυτό που είναι διεθνώς γνωστό ως dark sky, αποτελεί προνόμιο για τη χώρα μας, και χρειάζεται να καταβάλουμε στοχευμένες προσπάθειες για την προστασία του από ένα φαινόμενο του σύγχρονου κόσμου, τη φωτορύπανση, δηλαδή τη διάχυτη φωτεινότητα του νυχτερινού ουρανού με υπερβολικό και λανθασμένο τεχνητό φωτισμό. Η φωτορύπανση έχει δυσμενείς επιπτώσεις σε πολλά επίπεδα:

• Στο περιβάλλον, ιδιαίτερα, στην πανίδα και στη χλωρίδα (αποπροσανατολισμός ζώων, επιπτώσεις σε φυσιολογία και συμπεριφορά), με έμμεσες επιδράσεις στα οικοσυστήματα και στους υδάτινους πόρους, καθώς και έμμεσα μέσω της αυξημένης κατανάλωσης ενέργειας που συνεπάγεται αυξημένη χρήση ορυκτών καυσίμων, αύξηση εκπομπών αεριών του θερμοκηπίου και εξάντληση ενεργειακών πόρων.
• Στην οικονομία, με τη σπατάλη ενέργειας και το αντίστοιχο οικονομικό κόστος.
• Στην αστρονομία, με πλήρη εξαφάνιση των ουράνιων αντικειμένων από τον νυχτερινό ουρανό.
• Στην υγεία των ανθρώπων με εμφάνιση διάφορων συμπτωμάτων όπως πονοκέφαλοι και αϋπνίες καθώς και μείωση της ικανότητας νυχτερινής όρασης.
• Στην ποιότητα ζωής και ανάπτυξης των ανθρώπων. Οι άνθρωποι αποκόπτονται από τον ουρανό, από την ομορφιά των αστερισμών και των ουράνιων φαινομένων που αποτέλεσαν διαχρονικά πηγή έμπνευσης για τις επιστήμες, τη λογοτεχνία, τις τέχνες.

Μπορούμε, λοιπόν, να ενώσουμε δυνάμεις μέσα από καινοτόμες πρωτοβουλίες αυτού του μεγέθους και ποιότητας, όπως είναι το Πλανητάριο, που αποτελούν εργαλεία επιμόρφωσης των πολιτών και βάσεις για τη διαμόρφωση των πολιτικών μας, οι οποίες είναι απαραίτητο να προσαρμοστούν στα επιστημονικά δεδομένα που έχουμε στη διάθεσή μας.

Η έγκυρη πληροφόρηση, που με τόσο έντεχνο τρόπο προσφέρεται στο Πλανητάριο και ερευνητικά αλλά και στο ευρύ κοινό μέσα από την ψυχαγωγία, είμαι σίγουρη ότι θα αποδώσει σύντομα καρπούς!

Πίσω από κάθε μεγάλο έργο κρύβεται ένα όραμα. Και εδώ στο Πλανητάριο Κύπρου, το μεγαλύτερο στην ανατολική Μεσόγειο, το όραμα του κ. Ζαρένκοφ και η απόφασή του να το υλοποιήσει στη Κύπρο αποτελεί τιμή για τη χώρα μας. Η ανταμοιβή για κάθε οραματιστή είναι να βλέπει τη νέα γενιά να αγκαλιάζει το έργο του και αυτό να έχει αντίκτυπο στην κοινωνία. Οι δεκάδες χιλιάδες των παιδιών που έχουν επισκεφθεί το πλανητάριο Κύπρου ήδη, μέσα σε μόνο 10 μήνες από την ίδρυσή του, αποτελούν απτή μαρτυρία ότι σε ένα έντονα ανταγωνιστικό περιβάλλον η ποιότητα και ο επαγγελματισμός επιβιώνει και ανθίζει.

Ολοκληρώνοντας, και εφόσον βρίσκομαι στο ανάλογο περιβάλλον, επιθυμώ να αναφερθώ στην έκκληση για ειρήνη που απηύθυνε στην πιο σκοτεινή στιγμή της κούρσας των εξοπλισμών ο Γιούρι Γκαγκάριν, ο Σοβιετικός κοσμοναύτης που στις 12 Απριλίου το 1961 έγινε ο πρώτος άνθρωπος που ταξίδεψε στο διάστημα: «Σε τροχιά γύρω από τη Γη, είδα πόσο όμορφος είναι ο πλανήτης μας. Άνθρωποι, ας διατηρήσουμε και ας αυξήσουμε αυτή την ομορφιά, ας μην την καταστρέψουμε!»

Τα θερμά μου συγχαρητήρια ξανά στους οραματιστές, την επιστημονική ομάδα και τη διοίκηση του Πλανητάριου Κύπρου.

(ΑΣΠ)