Ανακοινωθέντα

Μακαριότατε,

Κυρίες και κύριοι,

Φίλες και φίλοι,

Κάθε βιβλίο που πραγματεύεται την ιστορία της πατρίδας μας έχει ξεχωριστό ενδιαφέρον γιατί, ανάμεσα σε πολλά άλλα, μας βοηθά να γνωρίσουμε, να κατανοήσουμε καλύτερα σημαντικά γεγονότα, αλλά την ίδια στιγμή, να αντλήσουμε τα απαραίτητα διδάγματα για αντιμετώπιση των σημερινών προκλήσεων. Το βιβλίο που παρουσιάζουμε απόψε υπηρετεί ακριβώς αυτόν τον στόχο στο μέγιστο βαθμό, αφού έχει ως πηγή και αφετηρία μία από τις σημαντικότερες πολιτικές προσωπικότητες της Κύπρου, με δράση το τελευταίο μισό του 20ού αιώνα.

Ο Σπύρος Κυπριανού, κυρίες και κύριοι, δεν χρειάζεται τις όποιες συστάσεις. Είχε σημαίνοντα ρόλο στα πολιτικά και γενικότερα στα δημόσια δρώμενα της πατρίδας μας, πριν από τη γέννηση ακόμα της Κυπριακής Δημοκρατίας, την οποία στη συνέχεια υπηρέτησε από όλα τα σημαντικά μέχρι και τα κορυφαία πολιτειακά αξιώματα: Βουλευτής, Υπουργός, Πρόεδρος της Βουλής και Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Η μοναδική αυτή πολιτική διαδρομή και μάλιστα σε εξαιρετικά κρίσιμες περιόδους για την Κύπρο, τον αναδεικνύει σε πολύτιμη, αυθεντική ιστορική πηγή, εξόχως σημαντική τόσο για τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο που πραγματεύεται ο πρώτος τόμος του βιβλίου –και αναμένουμε, αγαπητέ Γιώργο, και τους επόμενους τόμους με αγωνία– αλλά και, όπως προανέφερα, την αντιμετώπιση των σημερινών προκλήσεων.

Η παρουσία μου λοιπόν εδώ, τόσο θεσμικά ως Πρόεδρος της Δημοκρατίας όσο και προσωπικά ως πολίτης αυτού του τόπου, αποτελεί ένδειξη εκτίμησης και σεβασμού έναντι του αείμνηστου Σπύρου Κυπριανού, του ανθρώπου του πολιτικού, του πολιτειακού αξιωματούχου, που υπηρέτησε τη χώρα μας με αφοσίωση και με ανιδιοτέλεια, ειδικά σε ιδιαίτερα δυσχερείς περιόδους.

Ευπατρίδης, διεκδικητικός και επίμονος, ο Πρόεδρος Κυπριανού, πάντα προσιτός και ανθρώπινος, ταύτισε την παρουσία του στη δημόσια ζωή του τόπου μας, στα δημόσια δρώμενα, με την προσήλωσή του στις αρχές της Δικαιοσύνης. Ορόσημο στην πολιτική του διαδρομή υπήρξε ασφαλώς και πρέπει να το αναγνωρίσουμε δημόσια η τιτάνια προσπάθεια ανασυγκρότησης της Κύπρου, ανασυγκρότησης της Κύπρου πάνω στα ερείπια που άφησε η καταστροφή του 1974 και η ανάληψη του πηδαλίου του κράτους μετά τον θάνατο του πρώτου Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας, του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου. Στα πεπραγμένα του Σπύρου Κυπριανού, πρώτου Υπουργού Εξωτερικών της Κυπριακής Δημοκρατίας, περιλαμβάνονται επίσης σημαντικότατα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, όπως. Το Μάρτιο του 1964, σε μια ιδιαίτερα δύσκολη περίοδο της Κυπριακής Δημοκρατίας, τα οποία, όπως γνωρίζετε, παραμένουν μέχρι και σήμερα μοναδικά νομικά, πολιτικά και διπλωματικά εργαλεία στη φαρέτρα που διαθέτουμε για αντιμετώπιση κάθε επιβουλής κατά της υπόστασης, της ανεξαρτησίας, της εδαφικής ακεραιότητας και της κυριαρχίας της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Για όλα αυτά και για πολλά άλλα, ο Σπύρος Κυπριανού έχει δεσπόζουσα θέση στην πολιτική επετηρίδα και ως εκ τούτου ο πρώτος αυτός τόμος της βιογραφίας του προσθέτει σημαντικά και καινούργια στοιχεία στη μελέτη μιας περιόδου που, χωρίς υπερβολή, μπορεί να χαρακτηριστεί και ως η μήτρα από την οποία γεννήθηκε το κυπριακό κράτος, αλλά την ίδια στιγμή δυστυχώς γεννήθηκε και το κυπριακό πρόβλημα.

Κυρίες και κύριοι,

Στις σελίδες του πρώτου τόμου της βιογραφίας του Σπύρου Κυπριανού, που επιμελήθηκε ο Γιώργος Τσαλακός, ένας ακούραστος υπηρέτης της δημοσιογραφίας και μελετητής της ιστορίας του τόπου μας, αποτυπώνεται ουσιαστικά το κοινωνικό, το πολιτικό, το οικονομικό περιβάλλον που επικρατούσε στην Κύπρο αλλά και διεθνώς, όταν οι παππούδες μας, θα μου επιτρέψετε την αναφορά, κοιμήθηκαν υπήκοοι της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και ξύπνησαν πολίτες του Βρετανικού στέμματος. Και στη συνέχεια, αρκετά χρόνια μετά, ξύπνησαν με την ιδιότητα του πολίτη, του ανεξάρτητου κυπριακού κράτους της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Να μου επιτρέψετε και μένα να μην καταπιαστώ με το βιβλίο αυτό καθ' αυτό, αφού θα ακολουθήσουν οι εμπεριστατωμένες παρουσιάσεις από τους εκλεκτούς ακαδημαϊκούς, τους φίλους τον Πέτρο Παπαπολυβίου και τον Αχιλλέα Αιμιλιανίδη.

Ως Πρόεδρος της Δημοκρατίας, αλλά και ως ιστορικός, δεν έχω καμία αμφιβολία ότι τα γεγονότα εκείνης της περιόδου που πραγματεύεται το βιβλίο, μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και με τον ξεσηκωμό των καταπιεσμένων λαών για αυτοδιάθεση, ήταν η περίοδος της αποαποικιοποίησης μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο –ανάμεσά τους φυσικά και ο κυπριακός Ελληνισμός, με τον ανεπανάληπτο αγώνα της ΕΟΚΑ– δεν είναι παρά οι ψηφίδες που σχηματίζουν τη μεγάλη εικόνα αυτού που βιώνουμε μέχρι και σήμερα. Η μάχη μεταξύ του εφικτού και του ευκταίου. Η αέναη πάλη ανάμεσα στην ισχύ του δικαίου και το δίκαιο του ισχυρού, το δυσδιάκριτο σύνορο που χωρίζει την επιτυχία από την καταστροφή και πολλά άλλα. Αυτά είναι μερικά από τα διδάγματα της ιστορίας σε ό,τι αφορά στην πορεία της πατρίδας μας, από την αποικιοκρατία μέχρι και την ανεξαρτησία. Και ασφαλώς εξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσιάζει το κουβάρι του νήματος των διαπραγματεύσεων μεταξύ Λευκωσίας, Αθήνας, Άγκυρας, Ζυρίχης και Λονδίνου, που όρισαν και ορίζουν την τύχη της χώρας μας και του λαού μας.

Ιδιαίτερα σημαντικές είναι και οι παραπομπές του βιβλίου σε διάφορες άλλες πηγές πληροφόρησης, με αξιόπιστα στοιχεία τεκμηρίωσης που καθιστούν το βιβλίο ιδιαίτερα πολύτιμο, ειδικά για τους μελετητές των γεγονότων αλλά και των πρωταγωνιστών της περιόδου που πραγματεύεται το μοναδικό αυτό σύγγραμμα. Με την πλήρη καταγραφή της η «μάχη της ιστορίας», όπως την έζησε ο αείμνηστος Σπύρος Κυπριανού, θα είναι ένα ακόμα σημαντικό ντοκουμέντο που θα προσθέσει στη συλλογική γνώση. Με αυτές τις σκέψεις λοιπόν, να μου επιτρέψετε να συγχαρώ την οικογένεια του Σπύρου Κυπριανού, τα παιδιά του, την κυρία Κυπριανού, την εγγονή, την αγαπητή Μιμή αλλά και τον Γιώργο Τσαλακό για την εκδοτική κληρονομιά που αφήνουν στον τόπο μας, με τη βεβαιότητα ότι το βιβλίο θα είναι καλοτάξιδο και θα κατακτήσει μια περίοπτη θέση στις βιβλιοθήκες τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Κύπρο. Σας ευχαριστώ πολύ.

(ΑΣ/ΑΦ)