Ανακοινωθέντα

Με ιδιαίτερη χαρά σας καλωσορίζω με τη σειρά μου στην ενημερωτική εκδήλωση «Ενεργειακή απόδοση στις επιχειρήσεις: απαιτήσεις και ευκαιρίες χρηματοδότησης», ευχαριστώντας τον Παγκύπριο Σύνδεσμο Εξοικονόμησης Ενέργειας και την Ομοσπονδία Εργοδοτών και Βιομηχάνων (ΟΕΒ) για την πρωτοβουλία της διοργάνωσης, που πραγματοποιείται σε συνεργασία με το Υπουργείο Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας.

Το Υπουργείο μας δίνει μεγάλη έμφαση σε πολιτικές που θα οδηγήσουν στην ταχύτερη μετάβαση της χώρας μας στην πράσινη οικονομία. Κύριο μέλημά μας είναι, με τις πολιτικές αυτές, αλλά και με τα επιμέρους μέτρα που δρομολογούμε και εφαρμόζουμε, να επιτύχουμε όλους τους εθνικούς μας στόχους για την ενέργεια, διασφαλίζοντας παράλληλα την ευημερία των πολιτών και την ανάπτυξη της οικονομίας. Μεταξύ άλλων, εργαζόμαστε για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης, την περαιτέρω αξιοποίηση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ), την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων, τη μείωση του κόστους ενέργειας για όλους τους καταναλωτές, την άρση της ενεργειακής απομόνωσης της Κύπρου, την ενίσχυση της ασφάλειας του ενεργειακού εφοδιασμού και τη λειτουργία ανταγωνιστικής εσωτερικής αγοράς ηλεκτρισμού.

Το αναθεωρημένο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα, που θα υποβληθεί την ερχόμενη εβδομάδα στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στοχεύει ακριβώς στο να παράσχει ένα λεπτομερή χάρτη για τη μετάβασή μας σε ένα ανταγωνιστικό ενεργειακό σύστημα, με χαμηλές εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου. Η πιστή εφαρμογή του θα επιτρέψει στην Κυπριακή Δημοκρατία να επιτύχει τους νέους υποχρεωτικούς και πιο φιλόδοξους στόχους που έχουν ήδη τεθεί για την ενέργεια μέσα από τη νομοθετική δέσμη «Fit-for-55».

Αξίζει να σημειωθεί ότι μέχρι στιγμής έχουμε καταφέρει να επιτύχουμε σχεδόν όλους τους ενδιάμεσους στόχους μας. Το 2022, η κατανάλωση πρωτογενούς ενέργειας και η κατανάλωση ενέργειας κατά την τελική χρήση ανήλθαν σε 2,48 και 1,82 εκατ. Τόνων Ισοδύναμου Πετρελαίου αντίστοιχα, και συνάδουν με τις αντίστοιχες προβλέψεις που είχαν καθοριστεί στο υφιστάμενο Εθνικό Σχέδιο. Επιπρόσθετα, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία που δημοσιεύτηκαν από την Eurostat, το μερίδιο ενέργειας από ΑΠΕ στην ακαθάριστη κατανάλωση ενέργεια της Κύπρου ανερχόταν στο 20,2% το 2023.

Με βάση τον νέο προγραμματισμό, η Κύπρος θα καταφέρει να επιτύχει 33,17% μερίδιο ΑΠΕ στην ακαθάριστη τελική κατανάλωση ενέργειας μέχρι το 2030, ενώ η τελική κατανάλωση ενέργειας της χώρας το 2030 δεν θα ξεπεράσει τα 1,8 εκατ. Τόνων Ισοδύναμου Πετρελαίου. Επιπλέον, θα επιτευχθεί και ο εθνικός υποχρεωτικός στόχος για σωρευτική εξοικονόμηση ενέργειας 349,04 χιλιάδων Τόνων Ισοδύναμου Πετρελαίου κατά την τελική χρήση μέχρι το 2030, με 15,1% του στόχου αυτού να αφορά μέτρα που θα ληφθούν προς όφελος ενεργειακά φτωχών νοικοκυριών και άλλων ευπαθών ομάδων του πληθυσμού.

Για την επίτευξη των πιο πάνω στόχων θα δοθεί έμφαση στην υλοποίηση πρόσθετων μέτρων, ώστε να βελτιωθεί η ενεργειακή απόδοση στα οικιστικά κτήρια και στα κτήρια των επιχειρήσεων, αφού μεγάλο μέρος του υφιστάμενου κτηριακού αποθέματος ευθύνεται για ένα σημαντικό ποσοστό της κατανάλωσης ενέργειας στην Κύπρο. Παράλληλα, θα ληφθούν μέτρα που θα μειώσουν την κατανάλωση ενέργειας σε βιομηχανικές εγκαταστάσεις και σχετικές διεργασίες.

Όπως γνωρίζετε, η λήψη μέτρων εξοικονόμησης ενέργειας στις επιχειρήσεις συμβάλλει ουσιαστικά στην αύξηση της αποδοτικότητας και της ανταγωνιστικότητάς τους. Είναι συνεπώς σημαντικό, όταν εφαρμόζεται ή μελετάται οποιαδήποτε τεχνολογία για την προστασία του περιβάλλοντος ή την εγκατάσταση συστημάτων ΑΠΕ σε μια επιχείρηση, να εξασφαλίζεται ότι ταυτόχρονα ή προηγουμένως έχει βελτιωθεί και η ενεργειακή απόδοση στα κτήρια και εγκαταστάσεις της επιχείρησης, μέσω συστημάτων εξοικονόμησης ενέργειας.

Για την προώθηση της ενεργειακής απόδοσης στις επιχειρήσεις, λοιπόν, το Υπουργείο προκηρύσσει ανά τακτά χρονικά διαστήματα Σχέδια Χορηγιών που στοχεύουν στην παραχώρηση σχετικών κινήτρων. Προς τον σκοπό αυτό, το Υπουργείο έχει εξασφαλίσει συνολικό κονδύλι €40 εκατ. στο πλαίσιο του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, το οποίο διατίθεται μέσω του Σχεδίου «Εξοικονομώ – Αναβαθμίζω στις Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις και Μη Κερδοσκοπικούς Οργανισμούς». Η πρώτη προκήρυξη του Σχεδίου εφαρμόστηκε τη διετία 2022-2023, για συνολικό ποσό χορηγίας που φτάνει τα €16 εκατ. Πρόσφατα, ανακοινώθηκε και η δεύτερη πρόσκληση του Σχεδίου, με συνολικό προϋπολογισμό €24 εκατ.

Αξίζει να σημειωθεί εδώ ότι και για τις ανάγκες των Μεγάλων Επιχειρήσεων, το 2024, εφαρμόστηκε για πρώτη φορά Σχέδιο Χορηγιών για την Ενεργειακή τους Αναβάθμιση και την Ενίσχυση της Ανταγωνιστικότητάς τους, με συνολικό προϋπολογισμό €17 εκατ. Από αυτά, τουλάχιστον τα €10 εκατ. θα διατεθούν αποκλειστικά σε δαπάνες ενεργειακής αναβάθμισης. Το Σχέδιο χρηματοδοτείται από τον Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και η περίοδος υποβολής αιτήσεων ολοκληρώθηκε στις 30 Σεπτεμβρίου 2024. Λήφθηκαν συνολικά 31 αιτήσεις, οι οποίες είναι υπό αξιολόγηση.

Φίλες και Φίλοι,

Για να πετύχουμε τους κοινούς μας στόχους, επισπεύδοντας τη μετάβαση της χώρας μας σε μια πράσινη, βιώσιμη και ανταγωνιστική οικονομία, αλλά και προωθώντας κατά προτεραιότητα, όπως μας το επιβάλλει και το κοινοτικό κεκτημένο, την ενεργειακή απόδοση, χρειάζεται συντονισμένη και συλλογική προσπάθεια. Πρέπει να αξιοποιήσουμε με τον βέλτιστο δυνατό τρόπο τους διαθέσιμους ευρωπαϊκούς και εθνικούς πόρους, να κινητοποιήσουμε περισσότερες ιδιωτικές επενδύσεις, να παρακολουθούμε την πρόοδο των πολιτικών μας και να αντιδρούμε τάχιστα, εισάγοντας πρόσθετα μέτρα εκεί και όπου χρειάζεται.

Αυτό όμως που απαιτείται πρωτίστως, είναι η στενή συνεργασία μεταξύ ιδιωτικού και δημόσιου τομέα και η παροχή στοχευμένης ενημέρωσης, ώστε να καταφέρουμε να πείσουμε για τα πραγματικά οφέλη. Σε αυτό το πλαίσιο, είμαι σίγουρος ότι με πρωτοβουλίες σαν και τη σημερινή θα μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε τις όποιες προκλήσεις και να εκμεταλλευτούμε τις ευκαιρίες που αναφύονται για την περαιτέρω ανάπτυξη της χώρας μας.

Κλείνοντας, θα ήθελα να συγχαρώ ξανά τον Παγκύπριο Σύνδεσμο Εξοικονόμησης Ενέργειας και την ΟΕΒ για τη διοργάνωση αυτής της εκδήλωσης και να ευχηθώ κάθε επιτυχία στις εργασίες της.

Ευχαριστώ για την προσοχή σας.

(ΓΑ/ΝΖ/AΣ)