Ανακοινωθέντα

Είναι με ιδιαίτερη χαρά που βρίσκομαι απόψε στον Πολυχώρο Δημιουργικότητας και Πολιτισμού του Δήμου Λάρνακας, για να τελέσουμε τα εγκαίνια της νέας «Δημοτικής Πινακοθήκης Λάρνακας – Συλλογή Χριστοφόρου». 

Σήμερα, σε αυτή τη σεμνή τελετή, αποτελεί κοινό τόπο η διαπίστωση, που διατυπώθηκε στη «Διακήρυξη του Μεξικού για την Πολιτιστική Πολιτική» της UNESCO το 1972, ότι ο Πολιτισμός είναι το πλέγμα όλων εκείνων των διακριτών πνευματικών, υλικών, διανοητικών και συναισθηματικών χαρακτηριστικών που προσδιορίζουν μια κοινωνία ή κοινωνική ομάδα, και περιλαμβάνει όχι μόνο την καλλιτεχνική δημιουργία, αλλά και τρόπους ζωής, συστήματα αξιών, παραδόσεις και πεποιθήσεις. 

Ως διακυβέρνηση, ενστερνιζόμενοι πλήρως αυτή τη θέση, προχωρούμε στη χάραξη μιας ολιστικής προσέγγισης μέσα από μια σειρά πολιτικών παρεμβάσεων που καλύπτουν το πλήρες φάσμα του πολιτισμού μας, που οφείλουμε να παραδεχθούμε ότι διαχρονικά ο πολιτισμός στη χώρα μας ήταν και ακόμη και σήμερα είναι ο φτωχός συγγενής. Και οφείλουμε ως Πολιτεία, ως Τοπική Αυτοδιοίκηση, να στηρίξουμε ακόμη περισσότερο τον κόσμο του πολιτισμού. Η ανάδειξη του πολιτισμού είναι ένα μοναδικό χαρακτηριστικό για τη χώρα μας, είμαστε περήφανοι για τον πολιτισμό μας, και με αφορμή κάποιες συγκεκριμένες δράσεις που έχουμε αναλάβει –στις οποίες θα αναφερθώ στη συνέχεια– αλλά ειδικότερα και με αφορμή την επερχόμενη Προεδρία του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης το πρώτο εξάμηνο του 2026, όπου εκδηλώσεις θα πραγματοποιηθούν σε όλη την Κύπρο, συμπεριλαμβανομένης φυσικά και της Λάρνακας, η σημερινή εκδήλωση είναι ακόμη πιο επίκαιρη. 

Είπα για τον πολιτισμό, γιατί, μεταξύ άλλων, θέλω να το αναφέρω, γιατί είμαστε περήφανοι ως διακυβέρνηση. Σε αυτόν τον τόπο, το επάγγελμα του καλλιτέχνη δεν ήταν θεσμοθετημένο. Ήταν κάτι έπρεπε να γίνει εδώ και πάρα πολλά χρόνια, και χαίρομαι, γιατί πρόσφατα στο Υπουργικό Συμβούλιο εγκρίθηκε το σχετικό νομοσχέδιο και έχει ήδη σταλεί στη Βουλή. 

Το Νομοσχέδιο αφορά τη δημιουργία μητρώου καλλιτεχνών και θέσπιση καλλιτεχνικής χορηγίας, με σκοπό την καταγραφή του δημιουργικού δυναμικού της χώρας μας, αλλά και την υποβοήθηση των αυτοτελώς εργαζομένων στον χώρο του πολιτισμού όσον αφορά την κάλυψη των εισφορών στα ταμεία Κοινωνικών Ασφαλίσεων και Ασφάλισης Υγείας ‒εγώ τα ονομάζω βασικά ανθρώπινα δικαιώματα– κάτι που δεν υπάρχει εν έτι 2025 στη χώρα μας. 

Ταυτόχρονα, με μια παράλληλη δέσμη πρωτοβουλιών, διαφυλάττουμε την υλική και άυλη πολιτιστική κληρονομιά. Έργα, όπως η καταγραφή και η πιστοποίηση παραδοσιακών κλάδων και τεχνικών χειροτεχνίας ‒ένα άλλο είδος πολιτισμού στη χώρα μας, για το οποίο είμαστε περήφανοι‒ η ψηφιοποίηση καλλιτεχνημάτων πολιτιστικής κληρονομιάς –με τη δημιουργία του Εθνικού Αποθετηρίου Ψηφιακής Πολιτιστικής Κληρονομιάς εντός του 2025– καθώς και η συντήρηση, αποκατάσταση και ανάδειξη μνημείων, όπως ο αρχαιολογικός χώρος του Κουρίου και η ενοποίηση των αρχαιολογικών χώρων Λάρνακας και Πόλεως Χρυσοχούς, εντάσσονται στο πλαίσιο αυτής της μεγάλης μας προσπάθειας. Και όπως συζητήσαμε πρόσφατα και με την Υφυπουργό, έχουμε πολλά να μάθουμε από την Ελλάδα που έχει προχωρήσει στον τομέα του πολιτισμού. Υπάρχει μια άριστη συνεργασία, και σε αυτό το πλαίσιο θα αξιοποιήσουμε και εμείς πολλές από τις πρωτοβουλίες που ήδη έχουν υλοποιηθεί από πλευράς της Ελληνικής Κυβερνήσεως. 

Καμιά, όμως, κρατική πολιτιστική πολιτική ή παρέμβαση δεν μπορεί να αποδώσει τους πλήρεις καρπούς της χωρίς την ύπαρξη και τη συνδρομή άλλων, ανεξάρτητων θεσμών και υποδομών. Και χαίρομαι που βλέπω ανθρώπους που συνεισφέρουν στον πολιτισμό της χώρας μας. Είναι σημαντικό ότι υπάρχει αυτή η ιδιωτική πρωτοβουλία που και στον τομέα του πολιτισμού, όπως και σε πολλούς άλλους, είναι σαφώς πιο μπροστά από την κρατική, την κυβερνητική, την πολιτική πρωτοβουλία. 

Με την ανακαίνιση αυτής της εμβληματικής «Λέσχης με τα Εφτά Τζάκια», ή «της οικίας Ματτέι», όπως είναι γνωστό στους Λαρνακείς, το κτήριο που μας φιλοξενεί απόψε, και με τη μετατροπή του σε Πολυχώρο Δημιουργικότητας και Πολιτισμού, ο Δήμος Λάρνακας όχι μόνο διέσωσε ένα ατόφιο κομμάτι της ιστορίας της πόλης, αλλά παρέδωσε στους κατοίκους της Λάρνακας, και της Κύπρου ευρύτερα, έναν πνεύμονα πολιτισμού που θεωρώ ότι θα προσελκύσει και το ενδιαφέρον αρκετών ξένων επισκεπτών της χώρας μας. 

Στον πρώτο όροφο της «οικίας Ματτέι» στεγάζεται η «Δημοτική Πινακοθήκη Λάρνακας – Συλλογή Χριστοφόρου», τα εγκαίνια της οποίας έχουμε την τιμή να τελέσουμε απόψε. Η συλλογή περιλαμβάνει 160 έργα Ελλήνων ζωγράφων και χαρακτών, τα οποία δώρισε στον Δήμο Λάρνακας το ζεύγος συλλεκτών Χαράλαμπου και Μαρίας Χριστοφόρου. Είναι άξιο αναφοράς και ενδεικτικό της διάθεσης που τον διακατέχει για κοινωνική προσφορά το γεγονός ότι αυτή είναι η δεύτερη δωρεά, στην οποία προβαίνει ο φίλος Πρέσβης Χαράλαμπος Χριστοφόρου. Έχει προηγηθεί η δημιουργία του «Μουσείου Χριστιανικής Τέχνης – Συλλογή Χριστοφόρου» στην Αραδίππου, στο οποίο παρουσιάζονται έργα θρησκευτικής τέχνης τόσο του Χριστιανικού Ορθόδοξου όσο και άλλων δογμάτων και θρησκειών. 

Εμβριθείς λάτρεις της ελληνικής τέχνης, ο Χαράλαμπος και η Μαρία Χριστοφόρου κατόρθωσαν με τα χρόνια να συγκεντρώσουν ένα σώμα έργων που καταγράφουν και τεκμηριώνουν την ιστορική διαδρομή της ελληνικής τέχνης από τα μέσα του 19^ου αιώνα μέχρι τα τέλη του 20^ού ουσιαστικά, δηλαδή καθ’ όλη την ύπαρξη του νεοελληνικού κράτους. Μέσα από τα έργα που εκτίθενται σήμερα εδώ, βλέπουμε να ξεδιπλώνονται με ενάργεια όλοι οι μεγάλοι σταθμοί της ελληνικής τέχνης, οι οποίοι είναι άμεσα επηρεαζόμενοι από την πολιτική κατάσταση στην Ελλάδα, τις ιστορικές εξελίξεις, από τα οικονομικά και κοινωνικά δεδομένα –από τη Σχολή του Μονάχου με τις αναπόφευκτες επιρροές του Κλασικισμού στο εγχείρημα της Γενιάς του ’30 να συνομιλήσει με τα δυτικά πρότυπα και να τα εντάξει οργανικά στην ελληνική ιδιοπροσωπία και στην επιτυχή αφομοίωση των σύγχρονων ρευμάτων, δείγμα της αυτοπεποίθησης που διακρίνει τη νέα ελληνική τέχνη. 

Και όλα αυτά, θυμάμαι, τα είχαμε διδαχθεί και στο Λύκειο. Άρα, η έκθεση προσφέρεται και για επισκέψεις από τα σχολεία όχι μόνο της Λάρνακας, αλλά όλης της Κύπρου. 

Με αυτά τα λίγα, να μου επιτρέψετε να συγχαρώ θερμά τον Δήμο Λάρνακας και τον Δήμαρχο για τη ζέση, με την οποία περιβάλλει τον πολιτισμό, και φυσικά το ζεύγος των δωρητών-συλλεκτών Χαράλαμπου και Μαρίας Χριστοφόρου για τη μεγάλη τους προσφορά στην κυπριακή κοινωνία. Εκ μέρους της Πολιτείας και εμού προσωπικά, τους ευχαριστώ θερμά, και η παρουσία μου απόψε εδώ είναι ελάχιστη ένδειξη εκτίμησης και αναγνώρισης του σημαντικού έργου που επιτελείτε. 

Με τον κ. Χριστοφόρου ήμασταν κάποτε συνάδελφοι, και να αναφέρω το σημαντικό έργο που επιτέλεσε ως κατά γενική ομολογία και αναγνώριση πετυχημένος διπλωμάτης της Κυπριακής Δημοκρατίας. 

(ΡΜ/ΑΣ/ΓΣ)