Ανακοινωθέντα

Ευχαριστώ για την πρόσκλησή σας να θέσω υπό την αιγίδα μου και να χαιρετίσω τη σημερινή ημερίδα με θέμα τις επιδράσεις της γήρανσης του πληθυσμούστο εργασιακό περιβάλλον.

Ο ρυθμός μεταβολής της πληθυσμιακής πυραμίδας, κατά τις τελευταίες δεκαετίες είναι υψηλός και η διαδικασία γήρανσης του πληθυσμού επιταχύνεται διαρκώς, γεγονός που αναμένεται να συνεχιστεί και να ενταθεί ακόμη περισσότερο τα επόμενα χρόνια. Γήρανση του πληθυσμού ή δημογραφική γήρανση παρατηρείται όταν η γονιμότητα είναι χαμηλή και το προσδόκιμο ζωής αυξάνεται. Αυτή η δημογραφική αλλαγή δεν σημαίνει μόνο την αύξηση του αριθμού των ατόμων μεγαλύτερης ηλικίας αλλά και την αύξηση της αναλογίας τους στον συνολικό πληθυσμό και είναι ο συνδυασμός αυτών των δύο παραγόντων που δημιουργεί το φαινόμενο της γήρανσης του πληθυσμού.

Η ραγδαία πρόοδος που σημειώθηκε κατά το δεύτερο ήμισυ του 20ού αιώνα στους τομείς της ιατρικής έρευνας, της υγειονομικής περίθαλψης, των επιπέδων υγείας και του βιοτικού επιπέδου είχαν ευνοϊκό αντίκτυπο στη συνεχή μείωση της θνησιμότητας και την αύξηση της προσδοκώμενης διάρκειας ζωής ειδικά στις αναπτυγμένες χώρες, περιλαμβανομένης και της Κύπρου. Οι θετικές αυτές εξελίξεις στον τομέα αυτό, συνοδεύτηκαν δυστυχώς από μια σημαντική μείωση των γεννήσεων, ιδιαίτερα κατά τις τελευταίες δεκαετίες.

Ένα άλλο σημαντικό γεγονός που σχετίζεται με την γήρανση στο εργασιακό περιβάλλον, ιδιαίτερα στην Κύπρο, είναι η αργοπορημένη ένταξή των νέων στην αγορά εργασίας κυρίως λόγω της παράτασης της διάρκεια των σπουδών τους. Πιο ειδικά, όλο και λιγότεροι νέοι εισέρχονται στην αγορά εργασίας, ενώ το ποσοστό των μεγαλύτερων σε ηλικία που εντάσσονται στο εργατικό δυναμικό όλο και αυξάνεται.

Η αλλαγή αυτή της δημογραφικής σύνθεσης του πληθυσμού επιφέρει σημαντικές επιδράσεις και στο εργασιακό περιβάλλον, παρουσιάζοντας τόσο ευκαιρίες όσο και προκλήσεις, καθώς ο επαγγελματικός βίος αναπτύσσεται µε τον δικό του ρυθμό, χωρίς όμως να συμβαδίζει κατ’ ανάγκην µε τον ρυθμό της φυσιολογικής διαδικασίας γήρανσης του ανθρώπου.

Η ομάδα των μεγαλύτερων σε ηλικία εργαζόμενων χαρακτηρίζεται από ολοένα και πιο περιορισμένη γεωγραφική και επαγγελματική κινητικότητα καθώς το περισσότερο χρονικό διάστημα βρίσκονται στον χώρο εργασίας τους. Επίσης, σήμερα βρισκόμαστε στην εποχή της καινοτομίας, της εισαγωγής νέων τεχνικών μεθόδων στον εργασιακό χώρο και της αξιοποίησης της τεχνολογίας για αύξηση της παραγωγικότητας. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οι μεγαλύτεροι σε ηλικία εργαζόμενοι μπορούν να προσφέρουν πολλά με τη συσσωρευμένη γνώση τους και την εμπειρία τους.

Αδιαμφισβήτητα, οι εργαζόμενοι μεγαλύτερης ηλικίας αποτελούν σημαντικό μέρος του εργατικού δυναμικού στις σύγχρονες κοινωνίες καθώς αποτελούν ένα πολύτιμο κεφάλαιο του εργασιακού βίου και της κοινωνίας ευρύτερα. Οι εργαζόμενοι αυτής της ηλικίας έχουν διαφορετικές δεξιότητες και ικανότητες σε σύγκριση µε άλλες γενιές. Ο ισχυρός συνδυασμός ικανοτήτων στον χώρο εργασίας βασίζεται στα διαφορετικά πλεονεκτήματα των γενεών. Επίσης, η μεταλαμπάδευση της άρρητης γνώσης στις νεότερες γενιές είναι αναντικατάστατη. Επομένως, η συμμετοχή των εργαζομένων μεγαλύτερης ηλικίας στον εργασιακό βίο είναι απολύτως απαραίτητη για την επιτυχία των οργανισμών και επιχειρήσεων.

Συνεπώς, το φαινόμενο της γήρανσης του πληθυσμού μπορεί να αντιμετωπιστεί ως πρόκληση ή να αξιοποιηθεί ως ευκαιρία από τις επιχειρήσεις, τους οργανισμούς αλλά και την κοινωνία. Το Υπουργείο Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, θέτει σε προτεραιότητα την προώθηση πολιτικών και καλών πρακτικών για την καλύτερη δυνατή αξιοποίηση των ευκαιριών που παρέχει η γήρανση του πληθυσμού, αλλά και την αντιμετώπιση των προκλήσεων που παρουσιάζονται με βάση την κοινωνική αλληλεγγύη μεταξύ των γενεών και τη διασφάλιση αξιοπρέπειας σε όλους, ανεξαρτήτως ηλικίας.

Ταυτόχρονα, επειδή η αύξηση του ρυθμού γεννήσεων είναι καθοριστικής σημασίας στην αντιμετώπιση των συναφών με τη γήρανση του πληθυσμού προκλήσεων, η Κυβέρνηση και το Υπουργείο προωθούν σειρά πολιτικών που στοχεύουν στην αντιμετώπιση του προβλήματος της υπογεννητικότητας. Τα μέτρα αυτά περιλαμβάνονται σε Σχέδιο Δράσης Δημογραφικής και Οικογενειακής Πολιτικής 2019-2020 το οποίο περιλαμβάνει σειρά δράσεων με στόχο την στήριξη της οικογένειας και την αύξηση των γεννήσεων. Ενδεικτικά αναφέρω ότι προωθούμε τη δημιουργία Δικτύου Στήριξης της Οικογένειας, αποσκοπώντας στην πολύπλευρη παροχή επιστημονικής και κοινωνικής συνδρομής στις οικογένειες ενώ ένας από τους σημαντικούς στόχους που έχουμε θέσει είναι η επιχορήγηση των υπηρεσιών φροντίδας παιδιών προσχολικής ηλικίας και της λειτουργίας βρεφοκομικών και παιδοκομικών σταθμών για τον σκοπό αυτό.

Κλείνοντας, θα ήθελα να σας διαβεβαιώσω ότι το Υπουργείο Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων θα συνεχίσει να εργάζεται προς την κατεύθυνση της αντιμετώπισης των προκλήσεων που συνδέονται με την γήρανση του πληθυσμού και την αξιοποίηση των ευκαιριών που δημιουργούνται. Εύχομαι καλή επιτυχία στις εργασίες του συνεδρίου σας.

Σημ.:  Τον χαιρετισμό διάβασε, εκ μέρους της κας Υπουργού ο Διευθυντής του Τμήματος Επιθεώρησης Εργασίας κ. Αναστάσιος Γιαννάκη.

(ΑΧ/ΕΙ)