Ανακοινωθέντα

Αναφορικά με την Ειδική Έκθεση ΥΜΔΠ/01/2025 της Ελεγκτικής Υπηρεσίας, που αφορά στη διαχείριση του μεταναστευτικού ζητήματος κατά την περίοδο 2021-2023, το Υφυπουργείο Μετανάστευσης και Διεθνούς Προστασίας (ΥΜΔΠ) και το Υπουργείο Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως επιθυμούν να διευκρινίσουν τα ακόλουθα:

Αξιοσημείωτο είναι ότι η ίδια η Έκθεση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας αναγνωρίζει σημαντικές βελτιώσεις που έχουν ήδη επιτευχθεί από το 2023 μέχρι σήμερα. Ενδεικτικά, καταγράφεται η ουσιαστική μείωση των παράτυπων εισροών και η εντυπωσιακή αύξηση των επιστροφών (Πρόλογος Γενικού Ελεγκτή και σσ. 2, 24), γεγονός που κατατάσσει την Κυπριακή Δημοκρατία στις πρώτες θέσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Το 2024, το ποσοστό των αφίξεων παράτυπων μεταναστών μειώθηκε κατά 65% σε σχέση με το 2022, με συνακόλουθη μείωση των αιτημάτων ασύλου. Ταυτόχρονα, το 2024, οι αναχωρήσεις αυξήθηκαν κατά 179% σε σχέση με τις αφίξεις. Από την ανάληψη των καθηκόντων της παρούσας Κυβέρνησης έχουν αναχωρήσει από τη Δημοκρατία πέραν των 25 χιλιάδων αλλοδαπών.

Σημαντική είναι και η μείωση των εκκρεμουσών αιτήσεων διεθνούς προστασίας, οι οποίες, από περίπου 34.000 τον Μάρτιο 2023 έχουν περιοριστεί στις 19.000 τον Μάρτιο 2025 (σσ. 4, 37, 41), εκ των οποίων οι 13.000 αφορούν αιτήσεις Σύρων, οι οποίες δεν εξετάζονται, δυνάμει πολιτικής απόφασης. Σήμερα οι αιτήσεις ασύλου εξετάζονται μεταξύ ενός και τριών (1-3) μηνών.

Αναφορικά με επιμέρους σημεία, παρατίθενται τα κάτωθι:

• Κατά την περίοδο 2021-2023 υπήρξε δραματική αύξηση μεταναστευτικών ροών και η πανδημία COVID-19 που δυσχέρανε την αντιμετώπιση του μεταναστευτικού.
• Από τα δαπανηθέντα ποσά, έχουν ήδη ανακτηθεί πάνω από 100 εκατομμύρια (σελ. 11). Πρόσθετα ποσά αναμένεται να ανακτηθούν εντός του τρέχοντος και των επόμενων ετών.
• Οι μεγαλύτερες δαπάνες αφορούν σε κατασκευαστικά έργα για την ανέγερση νέων υποδομών (σελ. 12). Τα περισσότερα έργα υποδομής χρηματοδοτούνται σε μεγάλο ποσοστό (άνω του 90%) από την Ευρωπαϊκή Ένωση και άλλους διεθνείς οργανισμούς. Τα έργα αυτά ολοκληρώνονται περί τα τέλη του 2025.
• Οι όποιες καθυστερήσεις στην εξέταση αιτήσεων ασύλου δεν δημιουργούν περισσότερα έξοδα, καθώς οι αιτούντες άσυλο μπορούν να εργάζονται εννέα (9) μήνες μετά από την υποβολή του αιτήματός τους, άρα δεν λαμβάνουν επιδόματα.
• Σε σχέση με την αναφορά σε 290.000 άτομα που εισήλθαν στη Δημοκρατία μεταξύ των ετών 2014-2023 και δεν φαίνεται να έχουν αναχωρήσει, διευκρινίζεται από την ίδια την Έκθεση ότι το 80% προέρχονται από Ηνωμένο Βασίλειο, Ρωσία, Ισραήλ, Κίνα, Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, Ουκρανία, Αυστραλία (σελ. 3, υποσημ. 1). Συνεπώς, δεν πρόκειται για πρόσωπα που υποβάλλουν αιτήσεις ασύλου ή επιβαρύνουν με άλλο τρόπο τη Δημοκρατία. Υπάρχει μια σειρά από λόγους, για τους οποίους τα άτομα αυτά φαίνεται να μην έχουν αναχωρήσει από τη Δημοκρατία (π.χ. έχουν αναχωρήσει από μη ελεγχόμενο σημείο, έχουν αποκτήσει άδεια παραμονής, έχουν αποβιώσει κ.ά.).
• Όσον αφορά στις εκτιμήσεις για τον αριθμό παρανόμως διαμενόντων, σημειώνεται ότι αυτές βασίζονται σε μεθοδολογικές υποθέσεις. Εν πάση περιπτώσει, οι αυξημένοι αριθμοί αναχωρήσεων έχουν μειώσει σημαντικά τον αριθμό των παρανόμως διαμενόντων και οι επιχειρήσεις επαναπατρισμών συνεχίζονται ακόμα πιο εντατικά.

Καταληκτικά, αναγνωρίζουμε τον κρίσιμο και σημαίνοντα ρόλο της Ελεγκτικής Υπηρεσίας. Ωστόσο, θα πρέπει να αναδειχθεί η τεράστια προσπάθεια που έχει καταβληθεί και συνεχίζει να καταβάλλεται από την Κυβέρνηση και τους λειτουργούς των αρμοδίων τμημάτων/υπηρεσιών, οι οποίοι, κάτω από αντίξοες συνθήκες, έχουν καταφέρει να βελτιώσουν σε τεράστιο βαθμό την εικόνα σε σχέση με τη διαχείριση του μεταναστευτικού.

Διαβεβαιώνουμε τους συμπολίτες μας ότι θα συνεχίσουμε την υπεύθυνη και στοχευμένη μεταναστευτική πολιτική, πάντοτε με γνώμονα τη διαφύλαξη των συμφερόντων του κράτους μας και των πολιτών, στο πλαίσιο των διεθνών και ευρωπαϊκών μας υποχρεώσεων.

(ΑΝ/ΕΑθ/ΜΣ)