Ανακοινωθέντα

Σε συνέχεια προηγούμενων ανακοινώσεων για το θέμα αυτό, το Τμήμα Δημοσίων Έργων σημειώνει θέσεις που παρατέθηκαν από τον Βουλευτή κ. Κώστα Κώστα στην εφημερίδα «Αλήθεια», στις 8 Απριλίου 2025. Κάποιες από αυτές βασίζονται και στο γραπτό σημείωμα του σχεδιαστή που κατετέθη στη συνεδρία της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων, στις 3 Απριλίου 2025, και επιβάλουν την ανάγκη παροχής από το Τμήμα Δημοσίων Έργων διασαφήνισης των θεμάτων που εγείρονται.

Συγκεκριμένα:

1. Ο Βουλευτής κ. Κώστα αναφέρει στο δημοσίευμα ότι ο κατασκευαστής προβαίνει σε αδικαιολόγητες τροποποιήσεις.

Το Τμήμα Δημοσίων Έργων διευκρίνισε, τόσο κατά τη διάρκεια της συνεδρίας της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων όσο και σε προηγούμενη ανακοίνωσή του, ότι ο σχεδιαστής λανθασμένα αναφέρει, τόσο στο σημείωμά του όσο και στις δημόσιες δηλώσεις του, ότι ο κατασκευαστής προβαίνει σε αδικαιολόγητες τροποποιήσεις που επεμβαίνουν στον σχεδιασμό και τις προδιαγραφές του διαγωνισμού. Αντίθετα, τα έγγραφα του διαγωνισμού, συμπεριλαμβανομένων των σχεδίων που δόθηκαν από τον ίδιο τον σχεδιαστή, απαιτούσαν ρητά όπως ο κατασκευαστής θα προέβαινε σε αλλαγές για την επίλυση σειράς κατασκευαστικών θεμάτων που προέκυπταν από τον αρχικό σχεδιασμό του και την ανάπτυξη σχεδιαστικών λύσεων που απαιτούνται για τη βιομηχανική παραγωγή των στεγάστρων και την τοποθέτησή τους στα πεζοδρόμια. Συνεπώς, η βάση του διαγωνισμού ήταν ίση προς όλους τους ενδιαφερόμενους οικονομικούς φορείς και δεν πρόκειται περί σκανδάλου, όπως επανειλημμένα έχει αναφερθεί από τον Βουλευτή κ. Κώστα. Επίσης, ο κ. Κώστα αναφέρει ότι η διαφορά από τον δεύτερο προσφοροδότη ύψους €6 εκατ. θα έπρεπε να κτυπήσει καμπανάκια. Αντίθετα, η προσφορά του επιτυχόντα ήταν €36 εκατ., ήτοι 4,74% πάνω από την εκτίμηση του Τμήματος. Συνεπώς, η εν λόγω προσφορά δεν ήταν ασυνήθιστα χαμηλή και ήταν υποχρέωση του Τμήματος να την κατακυρώσει.

2. Ο Βουλευτής κ. Κώστα αναφέρει ότι ο κατασκευαστής χρησιμοποιεί απλά λαμαρίνα αντί πασαμάνα.

Σημειώνεται ότι στα έγγραφα του διαγωνισμού, δεδομένου ότι ο κατασκευαστής θα έπρεπε να επιλύσει σειρά θεμάτων, απαιτήθηκε για κάθε τελικό τύπο στεγάστρου στατική μελέτη, σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά πρότυπα για τα στατικά και κινητά φορτία, τα φορτία σεισμού και ανεμοπιέσεις από ρυπές ανέμου μέχρι 120χιλ. την ώρα, οι οποίες ελέγχθηκαν τόσο από ανεξάρτητο μελετητή όσο και από τους μελετητές του Τμήματος. Το ελάχιστο πάχος μετάλλου για στατικό σκελετό ορίζεται στα έγγραφα του διαγωνισμού στα τρία (3) χιλιοστά και το σχήμα διατομής είναι επιλογή του κατασκευαστή. Η στατική μελέτη, που υπέβαλε ο Σχεδιαστής βάσει ίδιων προτύπων, αφορούσε τον δικό του προκαταρτικό σχεδιασμό και την ασφαλή κατασκευή και τοποθέτηση των δειγμάτων που κατασκεύασε και τοποθέτησε σε δημόσιο χώρο, η οποία ελέγχθηκε στην προκειμένη περίπτωση από το Τμήμα. Ο σχεδιαστής επέλεξε την χρήση πασαμάνων για την κατασκευή των δειγμάτων, αλλά η λύση αυτή παρουσίασε σοβαρές αδυναμίες για την επίτευξη ολοκληρωμένης ικανοποιητικής λύσης, όπως δυσκολίες στην στήριξη πανέλων, οπές, εμφανείς σειρές από βίδες, μαλακά εξωτερικά πανέλα.

3. Ο Βουλευτής κ. Κώστα αναφέρει ότι έγιναν αλλαγές στο μέγεθος του καθίσματος.

Το Τμήμα Δημοσίων Έργων υπογραμμίζει ότι η τροποποίηση στο παγκάκι αφορούσε αποκλειστικά στο ύψος του ποδιού, κάτι που αναφέρει και ρητά ο σχεδιαστής στο σημείωμά του στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων. Ο λόγος για μικρή μείωση του ύψους του ποδιού και την στήριξή του σε βίδες ήταν για να εξασφαλιστεί η δυνατότητα προσαρμογής του σε κλίσεις πεζοδρομίου. Καμία μείωση δεν έχει γίνει στο μήκος του παγκακιού, και αυτό υπογραμμίζεται, για να διορθώσει εντυπώσεις που αφήνουν αόριστες αναφορές.

4. Ο Βουλευτής κ. Κώστα αναφέρει ότι ο σχεδιαστής δεν κλήθηκε να εξετάσει τις αλλαγές στον σχεδιασμό που επέφερε ο κατασκευαστής.

Το αντίθετο ισχύει. Ο Σχεδιαστής κλήθηκε να εξετάσει τόσο τα κατασκευαστικά σχέδια όσο και τα δείγματα που παρήχθησαν βάσει αυτών. Τα δείγματα αυτά παρουσιάστηκαν από τον Υπουργό Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων σε συνέντευξη Τύπου, που πραγματοποιήθηκε τον Ιούνιο 2024, στην παρουσία εκπροσώπων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, του σχεδιαστή και MME.

5. Ο Βουλευτής κ. Κώστα αναφέρει ότι ο σχεδιαστής δεν γνωρίζει γιατί απουσιάζει η έξυπνη λειτουργία.

Το Τμήμα έχει επεξηγήσει, τόσο στη συνεδρία της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής όσο και σε προηγούμενες ανακοινώσεις του για το ίδιο θέμα, ότι τα στέγαστρα τοποθετούνται σε στάδια. Αρχικά τοποθετείται ο σκελετός, ακολουθούν τα γυαλιά και τα ηλεκτρολογικά συστήματα. Σε επιλεγμένα 500 κεντρικά σημεία θα εγκατασταθούν ηλεκτρονικές οθόνες με ηχητική ανακοίνωση. Η εγκατάσταση των ηλεκτρολογικών συστημάτων και γυαλιών γίνεται ήδη σε στέγαστρα που έχουν τοποθετηθεί. Συνεπώς, συστήνεται υπομονή για την ολοκλήρωση όλων των εγκαταστάσεων. Επίσης, εγκατάσταση μεγαλύτερου τύπου στεγάστρων θα ακολουθήσει τους επόμενους μήνες.

6. Ο Βουλευτής κ. Κώστα επαναλαμβάνει ότι ο Σχεδιαστής δεν γνώριζε για την έκταση χρήσης του μέτριου μεγέθους στεγάστρου τύπου Β και ότι αυτά προοριζόταν μόνο για περιοχές ειδικού χαρακτήρα.

Αυτό δεν ισχύει. Ο αριθμός των στεγάστρων αυτών και οι χώροι εγκατάστασής τους αναφέρθηκαν σε πολλές παρουσιάσεις και ανακοινώσεις του Τμήματος, και περιλαμβάνονται στα προκαταρτικά έγγραφα του διαγωνισμού για την κατασκευή τους, που ο ίδιος ο σχεδιαστής κατέθεσε στο πλαίσιο του συμβολαίου του. Διευκρινίζεται ότι στο κατασκευαστικό συμβόλαιο προβλέπεται η τοποθέτηση 1.350 μέτριου μεγέθους επεκτάσιμων στεγάστρων, για τοποθέτησή τους στις αστικές περιοχές σε σημεία με μειωμένη επιβατική κίνηση, όπου σήμερα υπάρχει στις περισσότερες περιπτώσεις κυρίως ένας πάσσαλος και περιορισμένος χώρος. Υπογραμμίζεται ότι ο πυλώνας χωρίς στέγαστρο, τύπος Α, είναι ο τύπος κατασκευής, που προορίζεται για περιοριστικά περιβάλλοντα, όπως το ιστορικό κέντρο πόλης, όπου τα πεζοδρόμια είναι ακόμα πιο στενά ή μπροστά από ιστορικά κτήρια που δεν πρέπει να επισκιάζονται.

7. Ο Βουλευτής κ. Κώστα αναφέρει ότι οι «μικρές» στάσεις τοποθετήθηκαν έξω από σχολεία και στο Παραλιακό Μέτωπο του Πρωταρά, όπου αναμένονται πολλοί τουρίστες.

Το Τμήμα αναφέρει ότι κανένα στέγαστρο δεν έχει αφαιρεθεί έξω από σχολείο και αντικατασταθεί με μικρότερο μέγεθος. Αυτό επεξηγήθηκε εκτενώς από το Τμήμα στη συνεδρία της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής. Όσον αφορά την τοποθέτησή τους στο παραλιακό μέτωπο Πρωταρά, σημειώνεται ότι η τοποθέτηση στεγάστρων έγινε σύμφωνα με την επιβατική κίνηση, η οποία προκύπτει από το ηλεκτρονικό σύστημα επιβατών στα λεωφορεία που εκτελούν υπηρεσίες δημόσιων μεταφορών, και έχει συμφωνηθεί τόσο με τον Δήμο Παραλιμνίου και Δερύνειας όσο και με την εταιρεία λεωφορείων που εκτελεί την υπηρεσία. Εκεί όπου υπάρχει μεγαλύτερη ζήτηση το καλοκαίρι θα τοποθετηθούν τα στέγαστρα μεγαλύτερου τύπου.

8. Ο Βουλευτής κ. Κώστα αναφέρει ότι γίνονταν για τέσσερα (4) χρόνια αλλαγές στα σχέδια.

Η διαδικασία σχεδιασμού ξεκίνησε με την ανάθεση σχεδιασμού και συνεχίστηκε, όπως προέβλεπε το συμβόλαιο του σχεδιαστή, μέχρι και την ολοκλήρωση του διαγωνισμού για την κατασκευή των νέων στεγάστρων. Συνεπώς, οι γενικές αναφορές σε μεγάλη διάρκεια και συνεχείς αλλαγές δεν αντικατοπτρίζουν την πραγματικότητα.

Για διασαφήνιση της διαδικασίας αναφέρεται ότι ο σχεδιασμός ανατέθηκε στην εταιρεία βιομηχανικού σχεδιαστή στη Κύπρο Demades Design Ltd και προνοούσε τη χρήση προτύπων accessible bus stop design guidance-transport for London, τα οποία χρησιμοποιούνται στη Μεγάλη Βρετανία για τη χωροθέτηση των στεγάστρων. Ο σχεδιαστής υπέβαλε προκαταρτικές προτάσεις για πέντε διαφορετικά στέγαστρα, ως ολοκληρωμένα συστήματα: πασσάλου, μικρού στεγάστρου και μεγάλου στεγάστρου με δυνατότητες επέκτασης. Σημειώνεται ότι και στις πέντε προκαταρτικές προτάσεις, ο πυλώνας, για τον οποίο γίνεται λόγος, ήταν στη μεριά όπως υλοποιείται σήμερα. Συνεπώς, δεν υπήρξε καμία αλλαγή στη θέση του πυλώνα, η οποία και παρέμεινε όπως είχε προταθεί. Επιπλέον, στην περίπτωση του στεγάστρου, για το οποίο γίνεται λόγος, το παγκάκι ήταν ως υλοποιείται σήμερα.

Επισημαίνεται ότι, ενώ σε πολλές τοποθετήσεις του ο σχεδιαστής απέφυγε να διευκρινίσει τη θέση του πυλώνα, τόσο στη συνεδρία της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Μεταφορών, ημερομηνίας 3 Απριλίου 2025, όσο και σε διάφορες εκπομπές, καθώς και στη συνέντευξή του στην εφημερίδα «Πολίτης της Κυριακής» αναφέρει ρητά ότι δεν πρόκειται περί λάθους στον σχεδιασμό. Το μέγεθος του στεγάστρου είναι βάσει του δικού του αρχικού σχεδιασμού, τον οποίο ο ίδιος χαρακτηρίζει πρωτοποριακό

Το Τμήμα Δημοσίων Έργων υποστηρίζει την ορθότητα του σχεδιασμού και, στα διάφορα στάδια της εξέλιξης του τελικού κατασκευαστικού προτύπου, έχει ζητήσει βελτιώσεις και μείωση του κόστους, όπως ο ίδιος ο Σχεδιαστής έχει επιβεβαιώσει.

9. Κλείνοντας, και προς επιβεβαίωση των πιο πάνω, αναφέρεται ότι το σύνολο των εγγράφων, τα οποία αποτέλεσαν τη βάση του διαγωνισμού είναι δημόσια διαθέσιμα στο ηλεκτρονικό σύστημα προκήρυξης διαγωνισμών e-procurement και έχουν ήδη ελεγχθεί από την αρμόδια Αρχή Δημοσίων Συμβάσεων. Επιβεβαιώνεται ότι τα έγγραφα του διαγωνισμού, καθώς επίσης η διαδικασία αξιολόγησης έχουν ελεγχθεί από την αρμόδια Αρχή Δημοσίων Συμβάσεων, η οποία έχει εκδώσει τα πιστοποιητικά συμβατότητας τόσο για τα έγγραφα και τη διαδικασία ανάθεσης.

(ΣαΠ/ΜΣ/AΣ)