Ανακοινωθέντα

Θα ήθελα να σας καλωσορίσω στην Κύπρο και στις εργασίες της δεύτερης συνάντησης του Δικτύου Υψηλού Επιπέδου για τις Επιστροφές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Καταρχήν επιτρέψτε μου να δώσω τα συγχαρητήρια μου για την πρωτοβουλία αυτή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, και ιδιαίτερα στην  αρμόδια  Επίτροπο κα Ίλβα Γιόχανσον, για τη σύσταση αυτού του σημαντικού δικτύου και να συγχαρώ θερμά την αγαπητή Μαρί για τον διορισμό της ως την πρώτη συντονίστρια. Θεωρώ ότι το Δίκτυο θα συμβάλει τα μέγιστα στο συντονισμό της προσπάθειάς, μεταξύ των κρατών μελών και των αρμόδιων οργανισμών της ΕΕ, για αποτελεσματικές, βιώσιμες και ασφαλείς επιστροφές υπηκόων τρίτων χωρών στις χώρες καταγωγής τους, κάτι που αποτελεί προτεραιότητα για ολόκληρη την Ένωση.  

Κύριες και κύριοι,

Οι προκλήσεις στη μετανάστευση είναι ενώπιον μας. Δυστυχώς ως Κύπρος δίνουμε καθημερινά έναν άνισο αγώνα με τους αριθμούς και η διαχείριση των ολοένα αυξανόμενων αφίξεων παράτυπων  μεταναστών είναι εξαιρετικά δύσκολη

Από τον Ιανουάριο μέχρι τον Οκτώβριο 2022, οι αιτήσεις ασύλου έχουν ανέλθει σε 18.345. Συνολικά οι αιτητές ασύλου και οι δικαιούχοι καθεστώτος προστασίας, έφτασαν να αποτελούν πέραν από το 6% του πληθυσμού της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Δυστυχώς η ιδιαιτερότητα της Κύπρου με την κατοχή του 37% του εδάφους μας από την Τουρκία και την ύπαρξη της πράσινης γραμμής η οποία δεν είναι το εξωτερικό μας σύνορο μας καθιστά ως μια ιδιάζουσα περίπτωση μεταξύ των κρατών μελών, Την πράσινη γραμμή, την οποία και θα έχετε την ευκαιρία να επισκεφθείτε αύριο και θα διαπιστώσετε ότι παρά τις προσπάθειες και τα μέτρα  που έχουν ληφθεί, συνεχίζει να αποτελεί την αχίλλειο πτέρνα μας, αλλά και το μέσο που χρησιμοποιείται για την εργαλειοποίηση των μεταναστών από την Τουρκία, με την καθημερινή διοχέτευση τους από τις κατεχόμενες προς τις ελεύθερες περιοχές. Αυτό διαπιστώνεται εύκολα αφού το 95% των παράτυπων μεταναστών διέρχεται παράνομα μέσω της πράσινης γραμμής.

Αυτοί οι αριθμοί επιβεβαιώνουν τη θέση μας για εργαλειοποίηση του μεταναστευτικού από την Τουρκία, αλλά και της επιμονής μας  υπέρ της  αναγκαιότητας ανακοπής των ροών με αποτρεπτικά μέσα επί του εδάφους.

Η δεύτερη προτεραιότητα μας στην προσπάθεια αποφόρτισης της χώρας από τις υπέρμετρα αυξημένες ροές, εστιάζεται σε μια συνεχή προσπάθεια αύξησης επιστροφών με ιδία μέσα, αλλά παράλληλα και στη συνομολόγηση  συμφωνιών τόσο με κράτη μέλη, όσο και με τρίτες χώρες, με έμφαση στο πρόγραμμα εθελούσιων επιστροφών με χρηματικά κίνητρα.

Τα   ποσοστά απόδοσης των επιστροφών σε σύγκριση με τις αφίξεις, είναι δυστυχώς δυσανάλογα.

Παρόλα αυτά, με αριθμό τρίτων χωρών φαίνεται ότι πετύχαμε να ξεπεράσουμε γραφειοκρατικές διαδικασίες και δυσκολίες συντονισμού και συνεργασιών υλοποιώντας καταφέραμε την επιστροφή σημαντικού αριθμού μεταναστών.   

Το 2022, δημιουργήσαμε το Γραφείο Επιστροφών, μια καινοτόμα πρωτοβουλία του Υπουργείου Εσωτερικών, το οποίο συντονίζει τις αρμόδιες υπηρεσίες του κράτους όπως το Τμήμα Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης του ΥΠΕΣ, την Υπηρεσία Αλλοδαπών και Μετανάστευσης της Αστυνομίας και την Υπηρεσία Ασύλου, όπως και με τους ευρωπαϊκούς οργανισμούς Frontex και Europol. Αποτελεί δε το σημείο επαφής για τα θέματα επιστροφών με την ίδια την ΕΕ, αλλά και με τις τρίτες χώρες.

Σαν αποτέλεσμα αυτής της συντονισμένης δράσης, η Κύπρος σήμερα είναι στην πρώτη θέση σε αριθμό επιστροφών μεταξύ των κρατών μελών κατ’ αναλογία πληθυσμού. Εντός του 2022 έχουν ήδη επιστραφεί σχεδόν 7000, με αποτέλεσμα οι φετινές επιστροφές να αποτελούν το 40% σε σχέση με τις αφίξεις, σε αντίθεση με το 17% κατά την περσινή χρονιά. Μια επίδοση που σαφώς μας ικανοποιεί.  Πετύχαμε ακόμα να αυξήσουμε κατακόρυφα τις υποβοηθούμενες εθελούσιες επιστροφές σε σύγκριση με τις αναγκαστικές επιστροφές, με το ποσοστό τους για φέτος να φτάνει το 87%. Και είμαι βέβαιος, ότι η συμμετοχή της Κύπρου στο Δίκτυο Επιστροφών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής θα συμβάλει περαιτέρω στην ενίσχυση αυτών των προσπαθειών μας.

Αυτές οι επιστροφές έγιναν κατορθωτές χάρη στις τεράστιες προσπάθειες μας για σύναψη συμφωνιών και μνημονίων για πρώτη φορά με χώρες όπως η Ινδία, το Μπαγκλαντές, το Πακιστάν, το Βιετνάμ, ενώ είναι σε τελικό στάδιο μια συμφωνία με το Κογκό. Σε αυτή μας την προσπάθεια μεγάλος υποστηρικτής και συμπαραστάτης η υπηρεσία FRONTEX αλλά και η ίδια η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τους οποίους θέλω θερμά να ευχαριστήσω.

Κύριες και κύριοι,

Είμαι βέβαιος ότι το Δίκτυο Επιστροφής το οποίο αποτελεί ακόμη μια πρωτοβουλία αλλά και απόδειξη της βούλησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να στηρίξει και βοηθήσει τα κράτη μέλη στον τομέα αυτό,  θα συμβάλει καθοριστικά ώστε η διαδικασία των επιστροφών να μην είναι αμελητέο ποσοστό έναντι των αφίξεων αλλά μια σημαντική παράμετρος αποθάρρυνσης των παράτυπων αφίξεων μεταναστών αλλά και των διακινητών.

Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε και η Επίτροπος Ίλβα Γιοχανσον στην πρώτη συνάντηση του δικτύου «η αποτυχία μας να ελέγξουμε τις επιστροφές υπονομεύει τη νομιμότητα του συστήματος ασύλου μας». Και συμφωνώ απόλυτα με αυτό.

Είναι γι’ αυτό που επιμένουμε στη θέση μας για την ανάγκη διαχείρισης των επιστροφών και επανεισδοχής με κεντρικό τρόπο, υπό τον επιχειρησιακό συντονισμό της Επιτροπής. Είναι πεποίθηση μας ότι  το δίκτυο αυτό αποτελεί το πρώτο σημαντικό βήμα προς αυτή την κατεύθυνση.

Με αυτά επιτρέψετε μου να κλείσω την παρέμβαση μου. Σας καλωσορίζω σε αυτό το χώρο και σας ευχαριστώ όλους για τη συμμετοχή σας. Σας εύχομαι καλή παραμονή στο όμορφο νησί μας.

Είμαι βέβαιος ότι οι εργασίες της συνόδου αυτής θα βοηθήσουν ώστε να υλοποιήσουμε τον κοινό στόχο για αποδοτικότερες διεργασίες επιστροφών.

[Ακολουθούν δηλώσεις εδώ]

(ΕΦυς)