Ανακοινωθέντα

Σας καλωσορίζω στην παρουσίαση του νέου Επιχειρησιακού Προγράμματος Θάλασσας, Αλιείας και Υδατοκαλλιέργειας 2021-2027 και σας ευχαριστώ για την παρουσία σας εδώ.

Το Πρόγραμμα, που υποβλήθηκε επίσημα στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή μετά και την έγκριση του από το Υπουργικό Συμβούλιο στις 30 Μαρτίου 2022, ετοιμάστηκε μέσα από δημόσια διαβούλευση με όλους τους κοινωνικοοικονομικούς εταίρους, σε μια δύσκολη χρονική περίοδο, με πρωτοφανείς προκλήσεις και δυσκολίες λόγω της πανδημίας. Στις προκλήσεις αυτές ήρθε να προστεθεί και η κρίση που προκλήθηκε λόγω της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία. Οι πρόσφατες αυτές εξελίξεις και ο τρόπος αντιμετώπισής τους έχουν ενσωματωθεί στο αναπτυξιακό πρόγραμμα του Υπουργείου, χωρίς όμως να διαφοροποιείται ο μακροχρόνιος στόχος για την αντιμετώπιση των διαρθρωτικών προβλημάτων του αλιευτικού μας τομέα. Προχωράμε λοιπόν, με όραμα την ανάπτυξη μιας γαλάζιας και αποδοτικής στη χρήση των πόρων οικονομίας, την καθιέρωση μιας πιο ανταγωνιστικής και βιώσιμης αλιείας, που θα συμβάλλει στην τόνωση της οικονομίας μας, καθώς και τη διατήρηση ενός υγιούς θαλάσσιου περιβάλλοντος. Η εφαρμογή της Κοινής Αλιευτικής Πολιτικής της ΕΕ, η οποία πλέον έχει ευθυγραμμιστεί με τους στόχους της Πράσινης Συμφωνίας, της Στρατηγικής «Από το Αγρόκτημα στο Πιάτο», και τους στόχους της Βιώσιμης Ανάπτυξης του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, βρίσκεται στο επίκεντρο του Προγράμματος. 

Ο προϋπολογισμός του νέου Προγράμματος ανέρχεται σε 55 εκατομμύρια ευρώ περίπου, με τη συνεισφορά της ΕΕ να ανέρχεται στα €38,5 εκατομμύρια. Μέσα από τις διάφορες προσκλήσεις που θα προκηρυχθούν, θα επιδιωχθεί η στήριξη έργων που να συμβάλλουν στη βιώσιμη εκμετάλλευση και διαχείριση των υδάτινων και θαλάσσιων πόρων. Έτσι, τα σχέδια που περιλαμβάνονται στο Πρόγραμμα αποσκοπούν: 

• στη βελτίωση των συνθηκών υγείας, ασφάλειας και εργασίας στα αλιευτικά σκάφη,
• στην αναβάθμιση της κοινωνικοοικονομικής ελκυστικότητας του επαγγέλματος του αλιέα, με έμφαση στην παράκτια αλιεία μικρής κλίμακας και στην ηλικιακή ανανέωση του αλιευτικού τομέα,
• στη βιώσιμη ανάπτυξη της υδατοκαλλιέργειας,
• στη μείωση των εκπομπών ρύπων και αερίων του θερμοκηπίου στον ευρύτερο αλιευτικό τομέα,
• στην προστασία της θαλάσσιας βιοποικιλότητας και των οικοσυστημάτων,
• στην παροχή ποιοτικών και υγιεινών θαλασσινών προϊόντων στους καταναλωτές,
• στη στήριξη των παράκτιων κοινοτήτων και γενικότερα στην προώθηση της γαλάζιας οικονομίας.

Οι πιο πάνω στόχοι θα καλυφθούν μέσω σχεδίων χορηγιών προς τους αλιείς και υδατοκαλλιεργητές, όπως σχέδια για βελτίωση των αλιευτικών σκαφών, αποζημιώσεις για τις ζημιές που προκαλούνται από τα δελφίνια, καταπολέμηση των ξενικών ειδών όπως ο λαγοκέφαλος, βελτίωση της επιλεκτικότητας και χρήση ακουστικών συσκευών για μείωση της αλληλεπίδρασης των θαλάσσιων θηλαστικών με τα αλιευτικά εργαλεία, παραγωγικές επενδύσεις στην υδατοκαλλιέργεια και αντιμετώπιση κρίσεων και απρόβλεπτων περιστατικών που διαταράσσουν την αγορά. Ήδη, σε ό,τι αφορά το τελευταίο, και παρόλο που δεν έχει ακόμη εγκριθεί το Πρόγραμμα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, έχει ενεργοποιηθεί σχέδιο χορηγιών για την προσωρινή παύση αλιευτικών δραστηριοτήτων λόγω της υγειονομικής κρίσης, ενώ μελετάται και η στήριξη του αλιευτικού τομέα λόγω της αύξησης του κόστους παραγωγής, ως επακόλουθο του πολέμου στην Ουκρανία.

Επιπρόσθετα, όπως έχω αναφέρει, το Πρόγραμμα έχει ως επίκεντρο την προστασία και αποκατάσταση του θαλάσσιου περιβάλλοντος και σε αυτό τον τομέα προβλέπεται η χρηματοδότηση για τη συλλογή δεδομένων ώστε να υπάρχει μια ολοκληρωμένη εικόνα για την κατάσταση του θαλάσσιου περιβάλλοντος και των αλιευτικών αποθεμάτων. Θα συνεχίσει, επίσης, ο εκσυγχρονισμός των αλιευτικών καταφυγίων και η εφαρμογή των διαχειριστικών σχεδίων για τις θαλάσσιες περιοχές NATURA 2000 και τις περιοχές τεχνητών υφάλων, ενώ θα επιδιωχθεί η περαιτέρω ενδυνάμωση και στελέχωση του Τομέα Ελέγχου της αλιείας και της επιτήρησης των προστατευόμενων περιοχών. Επίσης, μέσα από το Πρόγραμμα επιδιώκεται η στήριξη συγκεκριμένων περιοχών αλιείας, με την εφαρμογή στρατηγικών τοπικής ανάπτυξης.

Τέλος, στο πλαίσιο της προσπάθειάς μας για ψηφιακό μετασχηματισμό, έχουμε εντάξει στο Πρόγραμμα ένα σημαντικό εργαλείο για τη διαχείριση του θαλάσσιου περιβάλλοντος, τη δημιουργία του ενοποιημένου ολοκληρωμένου συστήματος πληροφορικής του Τμήματος Αλιείας και Θαλασσίων Ερευνών. Το σύστημα θα εκσυγχρονίσει τον τρόπο λειτουργίας του Τμήματος, τόσο για εφαρμογή της νομοθεσίας, όσο και για την εξυπηρέτηση του αλιευτικού τομέα και των πολιτών γενικότερα.

Μέσω της υλοποίησης του Προγράμματος, αναμένεται να επωφεληθούν πέραν των 700 οντοτήτων/επιχειρήσεων - κυρίως πολύ μικρές επιχειρήσεις, θα διατηρηθούν περίπου 1000 θέσεις εργασίας, ενώ θα δημιουργηθούν άλλες 35 νέες επιχειρήσεις και 100 νέες θέσεις εργασίας. Επίσης, αναμένεται να επωφεληθούν άμεσα περίπου 2500 πρόσωπα.

Στην παρουσίαση που θα ακολουθήσει, θα έχετε την ευκαιρία να δείτε σε μεγαλύτερη λεπτομέρεια τους στόχους και το περιεχόμενο του Προγράμματος.

Θα ήθελα, κλείνοντας, να ευχαριστήσω και να συγχαρώ τη Διεύθυνση και το προσωπικό του Τμήματος Αλιείας και Θαλασσίων Ερευνών καθώς και όλους όσοι συνέβαλαν με οποιοδήποτε τρόπο στην ετοιμασία του Προγράμματος. Ευχαριστώ και τους εκπροσώπους των ΜΜΕ για την εδώ παρουσία τους και τη διάχυση των σημαντικών πληροφοριών για τις προσπάθειές μας για στήριξη των τομέων της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας καθώς και για προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος.

(ΜΓ/ΣΧ)