Ανακοινωθέντα

Kαταρχάς να σας ευχαριστήσω για την πρόσκληση σας να χαιρετίσω τη σημερινή Παγκύπρια Συνδιάσκεψη της Δημοκρατικής Εργατικής Ομοσπονδίας Κύπρου (ΔΕΟΚ), εκφράζοντας την πηγαία εκτίμησή μου προς την ηγεσία και τα μέλη της, για τα 60 χρόνια ουσιαστικής συνεισφοράς στο εργασιακό γίγνεσθαι. Συνεισφορά που μετουσιώνεται στην κατοχύρωση βασικών εργασιακών δικαιωμάτων με σεβασμό πάντοτε στις αρχές της κοινωνικής δικαιοσύνης και του κοινωνικού διαλόγου.

Ο ρόλος των κοινωνικών εταίρων στη διαμόρφωση της κοινωνικής πολιτικής και της πολιτικής απασχόλησης, μέσω της ανάπτυξης κοινωνικού διαλόγου, είναι αδιαμφισβήτητα σημαντικός και θεμελιώδης. Οι ραγδαίες αλλαγές που σημειώνονται στην οικονομία και την αγορά εργασίας τόσο από τις οικονομικές κρίσεις όσο και από τις ψηφιακές, οικολογικές και δημογραφικές μεταβολές προκαλούν βαθιές αλλαγές για τους εργαζόμενους, τους εργοδότες και τις μεταξύ τους σχέσεις υπαγορεύοντας την ανάγκη για περαιτέρω ενίσχυση του ρόλου του κοινωνικού διαλόγου και των συλλογικών διαπραγματεύσεων.

Η προσφορά της ΔΕΟΚ για επίτευξη καλύτερων και αξιοπρεπέστερων συνθηκών εργασίας, για βελτίωση των μισθών, για τις κοινωνικές ασφαλίσεις και για τα διάφορα ωφελήματα που απορρέουν από αυτές, η ανάπτυξη θεσμών και διαδικασιών που προωθούν και διευκολύνουν την επίλυση των διαφορών μεταξύ εργοδοτών και εργοδοτουμένων, είναι αδιαμφισβήτητη και μακρόχρονη, εδώ και 60 χρόνια.

Οι αγώνες της ΔΕΟΚ, σε συνεργασία και με τις υπόλοιπες συνδικαλιστικές οργανώσεις του τόπου, έχουν συμβάλει σημαντικά στη βελτίωση των εργασιακών σχέσεων, την τριμερή συνεργασία, στην εναρμόνιση των νέων Ευρωπαϊκών πολιτικών απασχόλησης, τη βελτίωση του συστήματος των κοινωνικών ασφαλίσεων και τη συνεργασία για υιοθέτηση κατώτατου μισθού στην Κύπρο. Παράλληλα συνέβαλαν στην ορθότερη διαχείριση της πανδημίας και την αξιοποίηση νέων, πιο ευέλικτων μορφών απασχόλησης, καθώς και στην προάσπιση της εργατικής νομοθεσίας, η οποία παρέχει την κοινωνική και εργατική δικαιοσύνη στηρίζοντας παράλληλα τα άτομα που χάνουν τις εργασίες τους και αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο της μακροχρόνιας ανεργίας και του κοινωνικού αποκλεισμού.

Η οικονομική ανάκαμψη συνεχίζεται, με τον ρυθμό της οικονομίας να βελτιώνεται σημαντικά και το ποσοστό ανεργίας να παρουσιάζει καθοδική πορεία.Σταθερή επιδίωξη της Κυβέρνησης είναι η επένδυση στο ανθρώπινο κεφάλαιο της χώρας και η δημιουργία σύγχρονης και πιο ευέλικτης αγοράς εργασίας. Ως εκ τούτου, στοχεύει στην ανάπτυξη ενός άρτια καταρτισμένου ανθρώπινου δυναμικού, ικανού να ανταποκρίνεται αποτελεσματικά στις συνεχώς μεταβαλλόμενες συνθήκες και τις αυξανόμενες προκλήσεις και απαιτήσεις της οικονομίας.

Ο ανθρώπινος παράγοντας ειδικά τα τελευταία χρόνια συγκεντρώνει ιδιαίτερο ενδιαφέρον λόγω των αλλαγών που συμβαίνουν στο επιχειρησιακό περιβάλλον, της έντασης στον διεθνή χώρο και της ενοποίησης των αγορών, της ανάπτυξης της τεχνολογίας και των πληροφοριακών συστημάτων. Οι αλλαγές αυτές καθιστούν αναγκαίο τον στρατηγικό προγραμματισμό για τη λήψη σωστών αποφάσεων οι οποίες θα οδηγήσουν στην ανάπτυξη και επιβίωση των επιχειρήσεων και στον κατάλληλο προγραμματισμό, κατάρτιση και διαχείριση του ανθρώπινου δυναμικού τους.

Ο σεβασμός στον κοινωνικό διάλογο αποτελεί τον θεμέλιο λίθο εξεύρεσης αποτελεσματικών λύσεων στα εργασιακά δρώμενα του τόπου μας. Παράδειγμα αποτελεί η εισαγωγή, από την 1^η Ιανουαρίου 2023, του Εθνικού Κατώτατου Μισθού, η θεσμοθέτηση του οποίου δεν θα ήταν ποτέ εφικτή χωρίς την καθοριστική συνεισφορά όλων των εμπλεκόμενων μερών. Η προσήλωσή μας στον διάλογο και την κοινωνική συναίνεση στοχεύει στην προώθηση του δημόσιου συμφέροντος, της υγιούς ανάπτυξης της κυπριακής οικονομίας και της αύξησης του βιοτικού επιπέδου των εργαζομένων.

Η προστασία των εργαζομένων αποτελούσε ανέκαθεν προτεραιότητα του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων. Ως εκ τούτου, πέραν της εφαρμογής, για περισσότερα από 40 χρόνια, του Κώδικα Βιομηχανικών Σχέσεων, συνεχίζονται με εντατικούς ρυθμούς έλεγχοι και επιθεωρήσεις για διασφάλιση της εφαρμογής της εργατικής νομοθεσίας. Ενδεικτικά να αναφέρω ότι, κατά το πρώτο εξάμηνο του 2022, πραγματοποιήθηκαν, από το Τμήμα Εργασιακών Σχέσεων, πέραν των 4.000 επιθεωρήσεων για έλεγχο της τήρησης των όρων εργοδότησης και γενικότερα της εργατικής νομοθεσίας.

Ως έχω αναφέρει και πιο πάνω, η προστασία των εργαζομένων, και ιδιαίτερα όσων δεν είναι οργανωμένοι συνδικαλιστικά, αποτελούσε ανέκαθεν μια από τις βασικότερες προτεραιότητες του Υπουργείου Εργασίας. Στο πλαίσιο αυτό, η πάταξη της παράνομης και αδήλωτης εργασίας, αποτελεί πρώτιστο μέλημα μας, για την επίτευξη του οποίου εργαζόμαστε μεθοδικά μέσω στοχευμένων επιθεωρήσεων και αυστηρότερου ελέγχου της αγοράς εργασίας, με αποτρεπτικές ποινές και διοικητικά πρόστιμα εκεί και όπου διαπιστώνεται μη συμμόρφωση με τις εργατικές νομοθεσίες.

Η Υπηρεσία Επιθεωρήσεων έχει διενεργήσει, το πρώτο εννιάμηνο του 2022, 5000 και πλέον στοχευμένες επιθεωρήσεις για την αδήλωτη εργασία αλλά και για τη διασφάλιση των δικαιωμάτων των εργαζομένων. Αξιοσημείωτη είναι εξάλλου η μείωση στο ποσοστό της αδήλωτης απασχόλησης, η οποία σύμφωνα με τα στοιχεία των επιθεωρήσεων, το 2009 υπολογιζόταν στο 27% ενώ μέχρι και τον Σεπτέμβριο 2022 πετύχαμε μείωση του ποσοστού αυτού στο 5% περίπου. Σημαντικό εργαλείο στην προσπάθεια πάταξης της αδήλωτης απασχόλησης αποτελεί από τις 13 Σεπτεμβρίου 2021, κατόπιν απόφασης του Υπουργικού Συμβουλίου, το πληροφοριακό σύστημα ΕΡΓΑΝΗ, μέσω του οποίου δηλώνονται ηλεκτρονικά όλες οι προσλήψεις νέων εργοδοτουμένων, ενώ όπως είναι γνωστό ευρισκόμαστε στη διαδικασία εφαρμογής του ΕΡΓΑΝΗ 2.

Θα ήταν σαφώς παράλειψή μου να μην τονίσω το γεγονός ότι το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων συνεχίζει να θέτει υψηλά στις προτεραιότητές του τον στόχο της καταπολέμησης της ανεργίας. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας Κύπρου, το ποσοστό ανεργίας στο νησί κατά το δεύτερο τρίμηνο του 2022, έχει μειωθεί κατά 1,6% σε σύγκριση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2021 και ανέρχεται στο 6,8%.

Από τους βασικότερους πυλώνες της πολιτικής του Υπουργείου αποτελεί η προάσπιση της ισότητας ανδρών και γυναικών, αναπόσπαστο μέρος της αποστολής μας. Οι ενέργειες που γίνονται προς αυτή την κατεύθυνση δεν περιορίζονται μόνο στην καταπολέμηση των διακρίσεων λόγω φύλου αλλά και στην αντιμετώπιση των βαθύτερων αιτιών που δημιουργούν την ανισότητα αυτή. Ο Εθνικός Φορέας Πιστοποίησης Επιχειρήσεων (στον οποίο συμμετέχει και η ΔΕΟΚ ως ενεργό μέλος) από τη σύστασή του το 2014, διενεργεί σε ετήσια βάση αξιολογήσεις σε επιχειρήσεις που επιθυμούν να λάβουν πιστοποίηση ως εργοδότες ισότητας ή εργοδότες που εφαρμόζουν πολιτικές οι οποίες διασφαλίζουν συνθήκες ισότητας μεταξύ ανδρών και γυναικών στο εργασιακό περιβάλλον και συμφιλίωσης της επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής.

Προς επαλήθευση της δέσμευσής μας για εκσυγχρονισμό και συμπλήρωση της νομοθεσίας και του θεσμικού πλαισίου, έχει ετοιμαστεί μια σειρά από προσχέδια νομοσχεδίων, σκοπός των οποίων είναι η εναρμόνιση της Κυπριακής Δημοκρατίας με Ευρωπαϊκές Οδηγίες. Εκ των νομοσχεδίων που έχουν συνταχθεί, είναι το Νομοσχέδιο για τη μεταφορά της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/1152 (διαφανείς και προβλέψιμοι όροι εργασίας στην ΕΕ) το οποίο υποβλήθηκε ενώπιον της Βουλής των Αντιπροσώπων για ψήφιση και το νομοσχέδιο για τη ρύθμιση της τηλεργασίας το οποίο, με υποχρέωση βάσει του RRF θα ψηφιστεί μέχρι τον Ιούλιο του 2023, αφού παραλάβουμε και τη σχετική οδηγία της ΕΕ.

Επιπρόσθετα, με το νομοσχέδιο που βρίσκεται ενώπιον της ΒτΑ με τίτλο «ο περί Αδειών (Πατρότητας, Γονικής, Φροντίδας, Ανωτέρας βίας) και Ευέλικτων Ρυθμίσεων Εργασίας για την Ισορροπία μεταξύ Επαγγελματικής και Ιδιωτικής Ζωής Νόμος του 2022», εισάγονται στην εθνική νομοθεσία, ανάμεσα σε άλλα το δικαίωμα πληρωμένης γονικής άδειας, το δικαίωμα λήψης της γονικής άδειας με ευέλικτο τρόπο, το δικαίωμα άδειας φροντίδας, καθώς επίσης το δικαίωμα για τους εργαζόμενους γονείς και τους φροντιστές να ζητούν ευέλικτες ρυθμίσεις εργασίας.

Όπως είναι γνωστό διεξάγεται αυτή την περίοδο διαβούλευση μεταξύ των Κοινωνικών Εταίρων για την ΑΤΑ. Δυστυχώς όπως διαφάνηκε από τις συζητήσεις που είχα με τις συνδικαλιστικές και εργοδοτικές οργανώσεις, δεν μπορώ να είμαι αισιόδοξος, τουλάχιστον σε αυτό το στάδιο, για κατάληξη σε μια συναινετική συμφωνία. Θέλω να επικαλεστώ για ακόμη μια φορά τη σοβαρότητα και την υπευθυνότητα των κοινωνικών εταίρων και να τους καλέσω να προσέλθουν σε ένα διάλογο όπου με συναινετικές προσεγγίσεις θα μπορέσουμε να καταλήξουμε σε μια αμοιβαία αποδεκτή λύση για το συμφέρον του κοινωνικού συνόλου, των ευάλωτων ομάδων, την προστασία των χαμηλά αμειβόμενων, της προστασίας του υγιούς ανταγωνισμού, της εργασιακής ειρήνης αλλά και της προοπτικής της οικονομίας του τόπου μας. Θα σταθώ ιδιαίτερα στην Εργασιακή Ειρήνη. Οι συνθήκες επιβάλλουν τη διατήρησή της. Έχουμε περάσει, με επιτυχία θέλω να τονίσω, δύο διαδοχικές κρίσεις, αυτής του 2013 και της πανδημίας του κορωνοϊού, ενώ τώρα δυστυχώς βιώνουμε τις συνέπειες της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία. Η οικονομία του τόπου δέχεται πολλαπλές πιέσεις. Εάν θέλουμε να αντιμετωπίσουμε και να διαχειριστούμε και αυτή την κρίση, αυτήν την πρόκληση, οφείλουμε να διατηρήσουμε με ευλάβεια την εργασιακή ειρήνη.

Είναι λοιπόν θερμή παράκληση και προτροπή μου στους κοινωνικούς εταίρους με θετική προσέγγιση να αντιμετωπίσουμε και να επιλύσουμε τις οποιεσδήποτε διαφορές, στα πλαίσια του νόμου, των κανονισμών, των Συλλογικών Συμβάσεων και του Κώδικα Βιομηχανικών Σχέσεων.

Κυρίες και κύριοι,

Η Κυβέρνηση, αφουγκραζόμενη τις προκλήσεις των καιρών, δηλώνει παρούσα και έτοιμη να τις αντιμετωπίσει, με γνώμονα πάντοτε το καλώς νοούμενο συμφέρων των πολιτών, διασφαλίζοντας τις αρχές της κοινωνικής δικαιοσύνης, της ισότητας και της συνοχής. Ο αγώνας και οι προσπάθειές μας δεν σταματούν, αλλά αντίθετα ενδυναμώνονται με σκοπό τη συνεχή ανάπτυξη και βελτίωση. Στον αγώνα αυτό είμαστε βέβαιοι ότι θα σας έχουμε συνοδοιπόρους.

Κλείνοντας, θέλω να ξέρετε ότι στέκομαι ενώπιον σας με συναίσθημα ευθύνης και επαναβεβαιώνω τη δέσμευση της Κυβέρνησης να συνεχίσει ακατάπαυστα να εργάζεται για τη δημιουργία τέτοιων συνθηκών για μια ευημερούσα κοινωνία, αναγνωρίζοντας πάντοτε την καθοριστική παρουσία του συνδικαλιστικού κινήματος, με διάθεση συνεργασίας, αλληλοσεβασμού και κοινών στοχοθετήσεων για ένα καλύτερο αύριο. Με τις σκέψεις αυτές, εύχομαι κάθε επιτυχία στις εργασίες της Συνδιάσκεψης σας.

(ΝΓ/ΣΧ)