Ανακοινωθέντα

Αίθουσα Καστελιώτισσα

 Είναι με ιδιαίτερη χαρά και τιμή που βρίσκομαι σήμερα ανάμεσά σας για να χαιρετήσω την Ημερίδα που διοργανώνει το Ίδρυμα Αντζουλή με θέμα: «Από τον Εθνικό Ύμνο στον «Ύμνο εις την Ελευθερίαν» - Διακόσια χρόνια από τη συγγραφή του «Ύμνου εις την Ελευθερίαν» του Διονυσίου Σολωμού».

Θα ήθελα να ευχαριστήσω το Διοικητικό Συμβούλιο της σχετικά νεοσύστατης κοιτίδας πολιτισμού που εδρεύει, επί του παρόντος, στη Λάρνακα, για τον ζωτικό ρόλο που διαδραματίζει στα θέματα πολιτισμού, στην προώθηση των Γραμμάτων και των Τεχνών, στην ενίσχυση των Ανθρωπιστικών Σπουδών, καθώς και στην προσέγγιση θεμάτων όπως της σημερινής Ημερίδας, τα οποία αποτελούν πηγή έμπνευσης για εμάς τους συμμετέχοντες και συμβάλλουν συνάμα στην εμβάθυνση της γνώσης και της πολιτισμικής μας συνείδησης. Kαι γι’ αυτό θέλω να ευχαριστήσω ιδιαίτερα τον Πρόεδρο κ. Κυριάκο Αντζουλή και τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου του Ιδρύματος Αντζουλή για τον επαγγελματισμό και την αφοσίωσή τους.

Επενδύοντας στην παρουσία του σοβαρού αυτού οργανισμού, της πολυσύνθετης δράσης του και της εξωστρεφούς πολιτικής του, που σίγουρα θα συμβάλει ποιοτικά στο έργο του δικού μας Υφυπουργείου, θα ήθελα να σημειώσω κάποια ακόμη βασικά στοιχεία που το χαρακτηρίζουν.

Γνωρίζω ότι η ιδέα για τη δημιουργία του Ιδρύματος γεννήθηκε αρκετά χρόνια πριν, ως καρπός του κοινού οράματος των κοινών προσδοκιών και των αναζητήσεων της ίδιας της οικογένειας Αντζουλή. Πρόκειται, κυρίες και κύριοι, για Ίδρυμα Πολιτισμού μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, καθώς το Ίδρυμα δεν οικειοποιείται οποιαδήποτε έσοδα και κέρδη από τις δράσεις του. Όλα επιστρέφουν στην κοινωνία και στους πολίτες, νοουμένου ότι οι αιτούμενες δράσεις εξυπηρετούν τον σκοπό για τον οποίο έχει συσταθεί το Ίδρυμα και για τον οποίο η Κυπριακή Δημοκρατία έχει εγκρίνει τη σύστασή του.

Παραλαμβάνοντας την πρόσκληση για να απευθύνω τον σημερινό χαιρετισμό, με είχε εντυπωσιάσει το έμβλημα του Ιδρύματος με την αινιγματική φράση «ἐδιζησάμην ἐμεωυτόν». Η μνήμη μου στράφηκε στο Περί Φύσεως έργο του Ηράκλειτου, από το οποίο προέρχεται η εν λόγω ρήση, και στην απόδοσή της στη Νέα Ελληνική ως «αναζήτησα τον εαυτό μου».  Μια δήλωση στροφής προς το βάθος του ανθρώπινου εαυτού, γραμμένη στην ιωνική διάλεκτο και η οποία παρουσιάζει νοηματική συνάφεια με την αρχαία ελληνική φράση  «γνῶθι σαὐτόν». Συνειδητοποίησα, λοιπόν, ότι το Ίδρυμα αυτό επιδιώκει μία στροφή στο βάθος των πραγμάτων.

Όντως, οι δράσεις του Ιδρύματος καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα της πολιτισμικής παραγωγής, αν αναλογιστεί κανείς ότι αναφέρονται και σε κάθε έναν από τους επιμέρους τομείς των Ανθρωπιστικών Σπουδών όπως αυτοί της Γλώσσας, της Λογοτεχνίας, της Ιστορίας, της Αρχαίας Ελληνικής και Λατινικής Γραμματείας, της Φιλοσοφίας, της Αρχαιολογίας, ακόμη των Εικαστικών Τεχνών, της Φωτογραφίας, του Θεάτρου, του Κινηματογράφου και άλλων σύγχρονων μορφών τέχνης.

Το έργο του Ιδρύματος δεν σταματά εδώ. Παρέχει βοήθεια και στήριξη στον πολίτη όταν εμπίπτει στις βασικές κατηγορίες που το Ίδρυμα έχει θέσει, όπως: (α) Συγγραφείς – Δημιουργοί – Εκδότες, (β) Καλλιτέχνες – Εικαστικοί – Παραγωγοί,  (γ) Ακαδημαϊκοί – Επιστήμονες – Ερευνητές, (δ) Προπτυχιακοί και Μεταπτυχιακοί Φοιτητές και (ε) Ιδρύματα και Οργανισμοί.

Ακόμη, στηρίζει έμπρακτα τις θεατρικές παραστάσεις σχολείων Μέσης Εκπαίδευσης που αδυνατούν να τις υποστηρίξουν οικονομικά, έχει προκηρύξει υποτροφίες, έχει προβεί στην αγορά έργων Βυζαντινής και Σύγχρονης Τέχνης και έχει ενισχύσει Μουσεία, όπως το «Καλλινίκειο Μουσείο» στην Αθηαίνου.

Στηριζόμενο στο πρώτο πενταετές πλάνο του για την περίοδο 2021-2026, το Ίδρυμα Αντζουλή έχει ήδη εγκαινιάσει μία ξεχωριστή παρουσία στον χώρο των εκδόσεων, τόσο με τη σύσταση δικού του εκδοτικού οίκου στην Κύπρο όσο και με τη συνεργασία με εκδοτικούς οίκους του εξωτερικού. Ο προγραμματισμός των παρουσιάσεων των πρώτων εκδόσεων του Ιδρύματος στην Κύπρο επεκτείνεται και στο εξωτερικό. Αναφέρομαι στην έκδοση μίας μονογραφίας για τον Διονύσιο Σολωμό που έγινε στην Αθήνα και στην έκδοση μίας ποιητικής συλλογής του Ανδρέα Γεωργαλλίδη, Κύπριου, πολυβραβευμένου, πολυμεταφρασμένου και διεθνώς γνωστού δημιουργού, που έγινε στην Ισπανία από συνεργαζόμενο με το Ίδρυμα εκδοτικό οίκο.

Σήμερα, με αφορμή τη συμπλήρωση των 200 χρόνων από τη συγγραφή του «Ύμνου εις την Ελευθερίαν», του εθνικού μας ποιητή Διονύσιου Σολωμού, το Ιδρυμα διοργανώνει μία ξεχωριστή Επιστημονική Ημερίδα στον σπουδαίο αυτόν μεσαιωνικό χώρο, στην «Καστελιώτισσα».

Πρώτη επίσημη εκδήλωση λοιπόν που γίνεται στην Κύπρο, με αφορμή το επετειακό αυτό γεγονός, και από τις πρώτες σε εθνικό επίπεδο,  μαζί με τις προγραμματισμένες δράσεις που λαμβάνουν ήδη χώρα φέτος στη Ζάκυνθο και στην Κέρκυρα, από τα Μουσεία Σολωμού. Σημειώνουμε ότι είναι η πρώτη επίσημη εκδήλωση στο νησί μας, η οποία γίνεται με αποκλειστική ευθύνη του Ιδρύματος Αντζουλή, και η οποία φέρνει στον τόπο μας τους δύο πυλώνες της σολωμικής κληρονομιάς: τα Μουσεία Σολωμού Κέρκυρας και Ζακύνθου, διά της επίσημης εκπροσώπησης της Εταιρείας Κερκυραϊκών Σπουδών και του Μουσείου Σολωμού και Επιφανών Ζακυνθίων.

Ως γνωστόν, ο «Ύμνος εις την Ελευθερίαν» γράφτηκε, στο πλαίσιο ενός ηχηρού πατριωτικού ξεσπάσματος του εθνικού μας ποιητή, τον Μάιο του 1823 στη Ζάκυνθο, τυπώθηκε το 1824 στο Μεσολόγγι και μελοποιήθηκε από τον Κερκυραίο Νικόλαο Μάντζαρο τέσσερα χρόνια αργότερα.

Οι δύο πρώτες στροφές του εκτενούς αυτού ποιήματος της σολωμικής νεότητας (158 τετράστιχες στροφές/632 στίχοι) χαρακτηρίστηκε από τον Βασιλιά Γεώργιο Α΄, το 1865, έναν χρόνο μετά την Ένωση των Επτανήσων με την Ελλάδα, ως «επίσημον εθνικόν άσμα» και αποτέλεσε έκτοτε τον Εθνικό Ύμνο του νέου ελληνικού κράτους. Έναν αιώνα μετά, και συγκεκριμένα το 1966, καθιερώθηκε και ως Εθνικός Ύμνος της νεοσύστατης Κυπριακής Δημοκρατίας.

Σημειώνεται ότι το Ίδρυμα Αντζουλή έχει ήδη κυκλοφορήσει στην Αθήνα σχετικό τόμο για το ώριμο ποιητικό έργο του Διονυσίου Σολωμού, στο πλαίσιο της επετειακής συμπλήρωσης των 200 χρόνων από την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης, ενώ πέραν της έκδοσης των Πρακτικών της σημερινής Ημερίδας, θα προχωρήσει σε νέα αυτοτελή επανέκδοση του «Ύμνου εις την Ελευθερίαν» στη βάση του πρωτότυπου κειμένου. Η έκδοση θα αποσταλεί σε όλα τα δημόσια και ιδιωτικά σχολεία Μέσης Εκπαίδευσης της Κύπρου και στα Μουσεία Σολωμού -Ζακύνθου και Κέρκυρας-, ως κεντρικά σημεία διανομής, αντιστοίχως, για τα σχολεία των δύο νησιών των Επτανήσων.

Κλείνοντας τη σύντομη αυτή παρέμβασή μου, θα ήθελα να αναφερθώ και στις παρεμφερείς δράσεις του Ιδρύματος, με αφορμή το επετειακό αυτό γεγονός της συγγραφής του «Ύμνου εις την Ελευθερίαν».

Στο πλαίσιο, λοιπόν, αυτών των δράσεων:

- έχει ήδη προκηρυχθεί ένας πολυεπίπεδος μαθητικός διαγωνισμός, σε συνεργασία με το Υπουργείο Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας της Κύπρου,

- έχει προχωρήσει, σε συνεργασία με την Περιφερειακή Εκπαίδευση Ιονίων Νήσων του Υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων της Ελλάδας, η αδελφοποίηση τριών σχολείων Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης της Ζακύνθου με τρία σχολεία Μέσης Εκπαίδευσης της Κύπρου και

-  έχει γίνει πρόταση στις Ταχυδρομικές Υπηρεσίες για σχεδιασμό γραμματοσήμων Φακέλου Πρώτης Κυκλοφορίας για τον Μάιο του 2023.

Είμαι βέβαιος ότι σύντομα, το Ίδρυμα Αντζουλή, ετοιμάζοντας τον δικό του πολυχώρο με υπερσύγχρονες εγκαταστάσεις, θα έχει να μας δώσει πολύ περισσότερα. Κι αυτό γιατί έπεται η μεταστέγαση του Ιδρύματος στη μόνιμη έδρα του στην Αθηαίνου. Καθόλου τυχαία, αφού οι ιδρυτές κατάγονται από την ακριτική αυτή περιοχή. Εξάλλου, επιτακτική είναι για τους ίδιους η επιστροφή στη γενέτειρά τους και μάλιστα με την αγορά ενός αριστουργήματος μεσαορίτικης αρχιτεκτονικής επί της βασιλικής οδού των Γόλγων.

Ευγενής φιλοδοξία του Ιδρύματος Αντζουλή είναι οι πολίτες αλλά και η πολιτεία να σταθούν δίπλα σε παρόμοιες προσπάθειες που έχουν να κάνουν με τα Γράμματα, τις Τέχνες και εν γένει τον Πολιτισμό.

Εύχομαι καλή επιτυχία στο έργο που επιτελεί το Ίδρυμα Αντζουλή, αλλά και στη σημερινή σπουδαία Ημερίδα που διοργανώνει. Το Υφυπουργείο Πολιτισμού θα στηρίξει έμπρακτα το έργο του.

 (ΕΠ/ΣΧ)