Ανακοινωθέντα

Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Τροφίμων στις 16 Οκτωβρίου πραγματοποιήθηκε την Κυριακή 15 Οκτωβρίου στο Εκπαιδευτικό Κέντρο Ατσάς, στη Σκουριώτισσα, η εκδήλωση «Περιβάλλον – Βιώσιμη παραγωγή και κατανάλωση». Την εκδήλωση συνδιοργάνωσε το Γραφείο Επιτρόπου Περιβάλλοντος, η Αναπτυξιακή Εταιρεία Τροόδους, το Σύμπλεγμα Κοινοτήτων Σολέας, το Εκπαιδευτικό Κέντρο Ατσάς, το Δίκτυο Κοινωνικής Στήριξης Ορεινών Περιοχών και το Centre for Social Innovation (CSI). Η ημερίδα τελούσε υπό την αιγίδα της Πρώτης Κυρίας της Δημοκρατίας Φιλίππας Καρσερά Χριστοδουλίδη και συγχρηματοδοτείτο από τη Γενική Διεύθυνση Ανάπτυξης του Υπουργείου Οικονομικών.

Στο πλαίσιο της εκδήλωσης, η οποία απευθυνόταν σε μικρούς και μεγάλους, συζητήθηκε η δημιουργία ενός συστήματος τροφίμων φιλικού προς το περιβάλλον και την κοινωνία, ενώ οι συμμετέχοντες είχαν την ευκαιρία να γευτούν τοπικά αγροδιατροφικά προϊόντα του Τροόδους και να μάθουν για τη σημασία της διατροφής και του περιβάλλοντος μέσα από βιωματικά εργαστήρια για παιδιά και εφήβους.

Χαιρετισμούς στην εκδήλωση απηύθυναν η Διευθύντρια του Εκπαιδευτικού Κέντρου Ατσάς Δρ Φρόσω Χατζηλουκά, η Εκτελεστική Διευθύντρια Έρευνας και Ανάπτυξης Mount Med Institute κα Μελίνα Φιλίππου, εκ μέρους της Προέδρου του Δικτύου Κοινωνικής Στήριξης Ορεινών Περιοχών η Δρ Θεοδοσία Ανθοπούλου, ο Πρόεδρος Αναπτυξιακής Εταιρείας Τροόδους και Εκπρόσωπος Συμπλεγμάτων Κοινοτήτων Σολέας και Μόρφου κ. Ξενάκης Ξενοφώντος, εκ μέρους της Διευθύντριας Βιώσιμης Ανάπτυξης της Γενικής Διεύθυνσης Ανάπτυξης Υπουργείου Οικονομικών ο κ. Μάριος Θεοφίλου και η Επίτροπος Περιβάλλοντος Δρ Μαρία Παναγιώτου.

Η Επίτροπος Περιβάλλοντος στον χαιρετισμό της ανέφερε ότι για πρώτη φορά πραγματοποιείται μια εκδήλωση στη γεωγραφική περιοχή του Τροόδους και δη της Σολέας που συνδυάζει την επιστημονική και εξειδικευμένη γνώση με τη βιωματική εφαρμογή της αξιοποίησης των αγροδιατροφικών προϊόντων Τροόδους και της μείωσης της σπατάλης τροφίμων.

Τόνισε ότι η εκδήλωση, πέραν από την ανάγκη ανάδειξης της παραγωγής και κατανάλωσης τοπικών και εποχιακών προϊόντων, στόχευε στην ενίσχυση της συλλογικής προσπάθειας για μείωση των οργανικών αποβλήτων, η οποία είναι εκ των προτεραιοτήτων της Κυβέρνησης Χριστοδουλίδη. Για αυτό και η εκδήλωση τελείτο υπό την Υψηλή Προστασία της Πρώτης Κυρίας, κας Φιλίππας Καρσερά Χριστοδουλίδη, την οποία και ευχαρίστησε.

Η κα Παναγιώτου τόνισε, επίσης, ότι η εκδήλωση ανταποκρίνεται και στους 17 στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης γι’ αυτό και έτυχε χρηματοδότησης από τη Γενική Διεύθυνση Ανάπτυξης.

Ο κ. Μάριος Θεοφίλου αναφέρθηκε στη βιώσιμη παραγωγή και κατανάλωση ως έναν από τους 17 Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης (ΣΒΑ), και τόνισε ότι αποτελεί μια σημαντική παγκόσμια προτεραιότητα που υιοθετήθηκε από τα Ηνωμένα Έθνη μέσα από την Ατζέντα 2030. «Στην Κύπρο», όπως είπε, «παρά τις προκλήσεις, γίνεται προσπάθεια προώθησης της βιώσιμης ανάπτυξη μέσα από όλες τις κυβερνητικές πολιτικές. Η Υπηρεσία μου, η Γενική Διεύθυνση Ανάπτυξης του Υπουργείου Οικονομικών, ως ο αρμόδιος φορέας για τον συντονισμό και την εφαρμογή των ΣΒΑ, έχει εκπονήσει μελέτη με τη βοήθεια του Ινστιτούτου Κατάρτισης και Έρευνας των Ηνωμένων Εθνών (UNITAR), με σκοπό τη βελτίωση της υλοποίησης των ΣΒΑ, μέσα από τη συστηματική παρακολούθηση της προόδου και τον καλύτερο συντονισμό όλων των κυβερνητικών Υπηρεσιών. Ταυτόχρονα, επιδιώκουμε να βελτιώσουμε τη συνεργασία με την κοινωνία των πολιτών, με όλα τα οργανωμένα σύνολά και με τον κάθε πολίτη ξεχωριστά. Προς αυτή την κατεύθυνση, έχουμε αναπτύξει πλατφόρμα για να αναρτώνται πρωτοβουλίες που προωθούν όλα τα οργανωμένα σύνολα για την προώθηση των ΣΒΑ, οι οποίες θα αποτελούν βέλτιστες πρακτικές και για τους υπόλοιπους».

Αναφερόμενος στην εκδήλωση τόνισε ότι αποτελεί μια σημαντική πρωτοβουλία που προωθεί γενικά τη βιώσιμη ανάπτυξη. «Γι’ αυτό, με μεγάλη προθυμία, δεχθήκαμε να χρηματοδοτήσουμε ένα μεγάλο μέρος του κόστους διοργάνωσής της».

Σε ειδική ενότητα της εκδήλωσης με θέμα «Η γεωργία έχει και όνομα θηλυκό» μίλησαν η Επίτροπος Ισότητας των Φύλων κα Τζόζη Χριστοδούλου για τη γυναίκα αγρότισσα, η Καθηγήτρια Κοινωνικής Γεωγραφίας στο Τμήμα Κοινωνικής Πολιτικής του Πάντειου Πανεπιστημίου και Επιστημονική Συντονίστρια του Δικτύου Κοινωνικής Στήριξης Ορεινών Περιοχών Δρ Θεοδοσία Ανθοπούλου για τις μικρές επιχειρήσεις γυναικών της υπαίθρου, και η παραγωγός τοπικών παραδοσιακών προϊόντων κα Χαριτίνη Χρυσάνθου για την περίπτωση μιας επιτυχημένης αγρότισσας.

Η Επίτροπος Ισότητας των Φύλων κα Τζόζη Χριστοδούλου στην ομιλία της ανέφερε πως «ο ρόλος της γυναίκας της υπαίθρου, της αγρότισσας, της επιχειρηματία, υπήρξε ιστορικά ζωτικής σημασίας. Η αγρότισσα, η επιχειρηματίας της υπαίθρου έχει αφήσει το στίγμα της κρατώντας ζωντανή την ύπαιθρο, συμβάλλοντας στην αγροτική και στην οικονομική ανάπτυξη. Εργαζόταν και εργάζεται σκληρά, στήριζε, στηρίζει και φρόντιζε αλλά και φροντίζει την οικογένειά της, συνέβαλε και συμβάλλει στη διατήρηση της πολιτιστικής παράδοσης και κληρονομιάς μας».

Ωστόσο, πρόσθεσε, οι γυναίκες αντιμετώπιζαν συχνά και ακόμη αντιμετωπίζουν εμπόδια κοινωνικά, οικονομικά, πολιτιστικά, πλέον και τεχνολογικά/ψηφιακά, περιορίζοντας την παραγωγικότητά τους και τη δυνατότητά τους να αναγνωριστούν ή/και να συμμετέχουν ισότιμα στην αγροτική ανάπτυξη και στην οικονομική ανάπτυξη γενικότερα, αφήνοντας τις μέχρι και σήμερα στην αφάνεια.

Η κα Χριστοδούλου τόνισε πως η Κυβέρνηση έχει θέσει ψηλά στην ατζέντα της την προαγωγή της ισότητας μεταξύ γυναικών και ανδρών, και η γυναίκα αγρότισσα, η γυναίκα της υπαίθρου, είναι μέρος αυτής της προσπάθειας. Εδώ, είπε, είναι και ο ρόλος του Γραφείου Επιτρόπου Ισότητας των Φύλων, καθώς σε συνεργασία με όλα τα Υπουργεία και Υφυπουργεία, θα συντονίζει και θα παρακολουθεί την υλοποίηση δράσεων που προωθούν την έμφυλη ισότητα σε όλους τους τομείς της ζωής.

Συμπλήρωσε πως «αυτή η συνεργασία επεκτείνεται και με το Γραφείο της Επιτρόπου Περιβάλλοντος αλλά και με φορείς όπως ο Εθνικός Μηχανισμός για τα Δικαιώματα της Γυναίκας, το Τμήμα Αγροτισσών της Ένωσης Κυπρίων Αγροτών, οι γυναικείες πολιτικές οργανώσεις, συνδικαλιστικές οργανώσεις, το δίκτυο κοινωνικής στήριξης ορεινών περιοχών και ΜΚΟ που σκοπός τους, άμεσα ή έμμεσα, είναι να διαφυλάξουν τα δικαιώματα των γυναικών, ως ανθρώπινα δικαιώματα, και να ενισχύσουν τις προσπάθειες και τους αγώνες για την ισότητα των φύλων». Το Γραφείο Επιτρόπου Ισότητας, σημείωσε η κα Χριστοδούλου, αναλαμβάνει δράση ώστε να αναπτυχθούν εκείνες οι ενέργειες που θα συμβάλουν στην εμπέδωση της ισότητας μεταξύ γυναικών και ανδρών. Ανέφερε πως «ήδη έχουμε ξεκινήσει να σχεδιάζουμε αυτές τις δράσεις και κάποιες θα αποτελέσουν και μέρος της νέας Εθνικής Στρατηγικής για την Ισότητα των Φύλων για την περίοδο από το 2024 μέχρι το 2026».

H Πρόεδρος του Δικτύου Κοινωνικής Στήριξης Ορεινών Περιοχών αναφέρθηκε, μεταξύ άλλων, στον ρόλο της γυναίκας στη βιωσιμότητα των ορεινών περιοχών. Σημείωσε ότι ο ρόλος αυτός «υπήρξε διαχρονικά καταλυτικός, τόσο σε ό,τι αφορά στην προστασία και τη διαχείριση των φυσικών και πολιτιστικών πόρων όσο και την κοινωνική συνοχή των περιοχών αυτών, αλλά βεβαίως και την οικονομική ανάπτυξη. Ο σύνθετος ρόλος των γυναικών στις αγροτικές ορεινές περιοχές αναγνωρίζεται ευρέως μέσα από πολλές διεθνείς συμφωνίες και ευρωπαϊκές πολιτικές. Συχνά αποτελούν τους βασικούς θεματοφύλακες της παραδοσιακής τεχνογνωσίας και του τοπικού πολιτισμού. Συμβάλλουν σημαντικά στη γεωργική παραγωγή, την επισιτιστική ασφάλεια και τη διατροφή, τη διαχείριση της γης και των φυσικών πόρων και την οικοδόμηση ανθεκτικότητας στο κλίμα. Ταυτόχρονα, όμως, αναγνωρίζεται πως οι έμφυλες ανισότητες, καθώς και οι δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες και τα κορίτσια επιτείνονται στις αγροτικές και ειδικά στις ορεινές περιοχές».

Πρόσθεσε, επίσης, ότι ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών καθιέρωσε τη 15^η Οκτωβρίου ως Διεθνή Ημέρα Αγρότισσας για να υπενθυμίζει τη συμβολή της γυναίκας στην αγροτική παραγωγή και την αγροτική κοινωνία εν γένει, αλλά και τις προκλήσεις τις οποίες αντιμετωπίζει. Αναφέρθηκε, ακόμη, στο εργαστήρι που πραγματοποίησε το Δίκτυο, αφιερωμένο στη Γυναίκα Αγρότισσα, το οποίο σηματοδοτεί την έναρξη του πρώτου κύκλου διαλέξεων της «Ακαδημίας Διά Βίου Μάθησης και Ενεργού Πολιτότητας», ενός νέου θεσμού, τον οποίο ο οργανισμός μας εγκαινιάζει φέτος επενδύοντας στο ανθρώπινο κεφάλαιο της περιοχής και τους κατοίκους, ως φορείς κοινωνικής αλλαγής και προόδου.

Τέλος, η κα Μελίνα Φιλίππου χαιρετίζοντας την εκδήλωση ανέφερε τα εξής: «Στο Ινστιτούτο MountMed, μέσα από πιλοτικά προγράμματα, έρευνα στο πεδίο και εκπαιδευτικές δραστηριότητες, επιδιώκουμε να προχωρήσουμε πέρα από την παραδοσιακή προσέγγιση πως η ανάπτυξη θα έρθει από την πόλη ή ακόμα από την αντίληψη πως η ανάπτυξη, κοινοτήτων και η προστασία του περιβάλλοντος είναι μη συγκλίνουσες, και να συνεισφέρουμε με προτάσεις που προετοιμάζουν το Τρόοδος για την προσαρμογή σε σύγχρονες παγκόσμιες προκλήσεις, όπως η κλιματική αλλαγή.

Λανθάνουσα δυναμική σε αυτόν τον μετασχηματισμό αποτελεί η αναγέννηση του πρωτογενούς και δευτερογενούς τομέα γύρω από το αγροτρόφιμο κατά τρόπο σύγχρονο που διασφαλίζει το εισόδημα και εξέλιξη παραγωγών και μεταποιητών, ανταποκρίνεται στη διαφύλαξη της ανταγωνιστικότητας, προστατεύει το περιβάλλον και διατηρεί ζωντανές τις αγροτικές περιοχές.

Το Ινστιτούτο σήμερα, μέσα από παρουσιάσεις για το πολυετές πιλοτικό πρόγραμμα «Σχέδιο για την ανοικοδόμηση της Γεωργίας Τροόδους» θα αναδείξει πώς η στροφή στα τοπικά προϊόντα, η ανάδειξη της ποιότητας, αυθεντικότητας και ιστορίας των αγροτροφίμων του Τροόδους, μπορεί να συμβάλει στην οικοδόμηση μιας νέας ορεινής οικονομίας με προοπτικές για τη νέα γενιά».

(ΡΜ/ΕΠ/ΣΧ)