Ανακοινωθέντα

Κύριε Αρχηγέ,

Κύριε Διοικητή της ΥΚΑΝ,

Εκλεκτοί προσκεκλημένοι,

Αγαπητοί συνεργάτες,

Κυρίες και κύριοι,

Είναι μεγάλη τιμή και χαρά να σας καλωσορίσω στη σημερινή Ημερίδα με τον τίτλο «Παράνομες διεγερτικές ουσίες - Πάγιες και αναδυόμενες τάσεις». Είναι ευκαιρία για εμάς όλους να μοιραστούμε γνώσεις και εμπειρίες σε ένα πνεύμα ανοικτού διαλόγου, κριτικής σκέψης και ανάπτυξης.

Ως Υπουργείο Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως εκφράζουμε σοβαρή ανησυχία για τις διεθνείς προκλήσεις στη δημόσια υγεία και ασφάλεια που θέτει η κατανάλωση των διεγερτικών ναρκωτικών, καθώς επηρεάζονται από τις πρόσφατες παγκόσμιες κοινωνικοοικονομικές αλλαγές με αντίκτυπο στην επιδείνωση της ψυχικής υγείας των ανθρώπων και των κοινωνικών προβλημάτων. Η ευρύτερη διαθεσιμότητα, η οικονομική προσιτότητα, η χρήση και ο συνδυασμός λήψης αυτών των ουσιών σχετίζονται σε κάποιο βαθμό με συμπεριφορές που θέτουν σοβαρούς κινδύνους για την υγεία και τη θνησιμότητα, οι οποίες περιλαμβάνουν υπερβολικές δόσεις, οξεία χρόνια προβλήματα ψυχικής υγείας και μολυσματικές ασθένειες.

Συνάμα, επιβεβαιώνουμε την αποφασιστικότητά μας να αντιμετωπίσουμε αυτές τις προκλήσεις με συντονισμό και συνεργασία των αρμόδιων υπουργείων, μέσω παρεμβάσεων που στοχεύουν στη μείωση της ζήτησης και στη μείωση της βλάβης, καθώς και στην πρόληψη και στην καταπολέμηση της παράνομης παρασκευής, εμπορίας, εκτροπής και διακίνησης των ναρκωτικών και των πρόδρομων ουσιών τους και τα συναφή εγκλήματα.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Αστυνομίας και του Εθνικού μας Εστιακού Κέντρου τα τελευταία χρόνια οι διεγερτικές ουσίες κοκαΐνη, αμφεταμίνη, μεθαμφεταμίνη και, πιο πρόσφατα, οι συνθετικές καθινόνες είναι διαθέσιμες σε μορφές υψηλής καθαρότητας και αποτελούν τη δεύτερη ομάδα χρήσης ναρκωτικών που επικρατούν στην παράνομη αγορά και καταναλώνονται κυρίως από τις νεαρότερες ηλικίες. Εκτιμάται ότι ο αριθμός των χρηστών που έχουν πειραματιστεί με κοκαΐνη έχει τετραπλασιαστεί τα τελευταία 20 χρόνια. Η ποσότητα των 303 τόνων κοκαΐνης που κατασχέθηκαν σε μεγάλα λιμάνια της Ευρώπης, καθώς και η παράνομη παραγωγή κοκαΐνης στο έδαφος της ΕΕ, καταδεικνύουν την υψηλή διαθεσιμότητα της ουσίας και παράλληλα την εγκληματική δραστηριότητα των ομάδων του οργανωμένου εγκλήματος ως μείζονα απειλή για την κοινωνία.

Από τις κατασχέσεις της Αστυνομίας Κύπρου την τελευταία τριετία, δηλαδή από το 2021 μέχρι και το πρώτο δεκαπενθήμερο του 2023, καταγράφονται σημαντικές για τα κυπριακά δεδομένα κατασχέσεις διεγερτικών ουσιών πέραν των 65 κιλών κοκαΐνης, 16 κιλών μεταφεταμίνης, καθώς και άλλες διεγερτικές ουσίες σε μικρότερες ποσότητες. Η ύπαρξη του φαινομένου της χρήσης τόσο της κοκαΐνης, όσο και της κρυσταλλικής μεθαμφεταμίνης στην κυπριακή κοινωνία επιβεβαιώνεται επίσης από την έρευνα ανάλυσης αστικών λυμάτων που διενεργήθηκε εκ μέρους της ΑΑΕΚ από το Ερευνητικό Κέντρο ΝΗΡΕΑΣ του Πανεπιστήμιου Κύπρου. Παρόλο που η εν λόγω έρευνα κατατάσσει την Κύπρο στις χαμηλότερες θέσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση αναφορικά με τη χρήση διεγερτικών, εντούτοις η χρήση τους σε κάποιες περιοχές, ιδιαίτερα τα σαββατοκύριακα, είναι ανησυχητική.

Στην Κύπρο περίπου ένα στα τέσσερα άτομα που αιτούνται θεραπείας αναφέρουν ως κύρια ουσία κατάχρησης την κοκαΐνη, δηλαδή γύρω στο 24% ενώ περίπου 1 στους 10 αναφέρουν μεθαμφεταμίνη, συγκεκριμένα το 10,5%.

Έχοντας υπόψη τα πιο πάνω, η παρακολούθηση και η έγκαιρη ανταπόκριση στις εξελίξεις σε αυτόν τον τομέα αποτελεί επομένως αυξανόμενη προτεραιότητα για το μέλλον για τις υπηρεσίες υγείας και τις αρχές επιβολής του νόμου, που καλούνται να ανταποκριθούν σε πολλαπλές και σύνθετες ανάγκες.

Κυρίες και κύριοι,

Tο πρόβλημα των ναρκωτικών αποτελεί μια παγκόσμια πρόκληση που απαιτεί τη συντονισμένη δράση της εκτελεστικής και νομοθετικής εξουσίας, με στρατηγικές που επικεντρώνονται στην πρόληψη, τη θεραπεία και τα μέτρα καταστολής για τη διακίνηση και την εμπορία. Παράλληλα, ο στιγματισμός και η κοινωνική αποξένωση του χρήστη θα πρέπει αντιμετωπιστεί με κατάλληλες προσεγγίσεις και πολιτικές, ώστε να παρέχεται η δυνατότητα στους επηρεαζόμενους συνανθρώπους μας για επανένταξή τους στο κοινωνικό σύνολο. Στόχος μας είναι η δημιουργία των κατάλληλων επιλογών ούτως ώστε, σε ένα συνεχώς μεταβαλλόμενο κοινωνικό περιβάλλον, να βρίσκουμε καινοτόμες, ρεαλιστικές και εφαρμόσιμες πρακτικές που θα παρέχουν πολλαπλές επιλογές τόσο στην θεραπεία όσο και την κοινωνική επανένταξη των επηρεαζόμενων.  

Να εκφράσω και τις ευχαριστίες μου προς τους αξιότιμους εισηγητές που σήμερα μας τιμούν με την παρουσία, τη συμβολή και την εμπειρογνωμοσύνη τους για τα θέματα που θα αναπτυχθούν σήμερα.

Καταληκτικά, θέλω να ευχαριστήσω συνολικά την ΥΚΑΝ για το έργο που επιτελεί τόσο στον κατασταλτικό όσο και στον προληπτικό τομέα και ιδιαίτερα να την συγχαρώ για τον σχεδιασμό και την οργάνωση της σημερινής Ημερίδας. Ευχαριστίες απευθύνω στους υποστηρικτές της Ημερίδας, την Αρχή Αντιμετώπισης Εξαρτήσεων Κύπρου και το Πανεπιστήμιο Κύπρου. Και τέλος, όλους εσάς που βρίσκεστε εδώ, για να μοιραστούμε και να βελτιώσουμε την κατανόησή μας για το φαινόμενο των διεγερτικών ναρκωτικών, με μια εποικοδομητική και ενδιαφέρουσα ημέρα.

Καλή συνέχεια.

(ΑΦ/ΕΧΡ)