Ανακοινωθέντα

Είναι με ιδιαίτερη χαρά και ικανοποίηση που βρίσκομαι σήμερα μαζί σας για τα εγκαίνια του φωτοβολταϊκού πάρκου της Αρχής Ηλεκτρισμού Κύπρου, συνολικής δυναμικότητας 12 MW, στην περιοχή Ακρωτηρίου στη Λεμεσό. Ενός φωτοβολταϊκού πάρκου που έρχεται να προστεθεί στο πράσινο χαρτοφυλάκιο της Αρχής, το οποίο εύχομαι ότι σύντομα θα εμπλουτιστεί περαιτέρω με πρόσθετα έργα Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ), για να βοηθήσει την ΑΗΚ στην επιβεβλημένη πλέον πράσινη μετάβασή της, αλλά ταυτόχρονα και για να μειώσει το κόστος παραγωγής, το κόστος αγοράς δικαιωμάτων θερμοκηπιακών αερίων και, κατ’ επέκταση, το κόστος του ηλεκτρισμού που παρέχει η Αρχή στους πελάτες της.

Την ίδια στιγμή, το φωτοβολταϊκό αυτό πάρκο έρχεται να συνεισφέρει και στην αύξηση της υπάρχουσας φωτοβολταϊκής ισχύος της Κύπρου, συμβάλλοντας καθοριστικά αφενός στην ενίσχυση του μοντέλου πράσινης ανάπτυξης που υιοθετήσαμε ως Κυβέρνηση και, αφετέρου, στην επίτευξη των εθνικών ενεργειακών στόχων που θέσαμε με ορίζοντα υλοποίησης το 2030.

Στόχοι οι οποίοι βρίσκονται σε πλήρη εναρμόνιση με την κοινή κλιματική στρατηγική των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, προωθώντας, ανάμεσα σε άλλα, την αλλαγή του ενεργειακού μείγματος της χώρας, την περαιτέρω προώθηση των ΑΠΕ, την εξοικονόμηση πρωτογενούς και τελικής ενέργειας και τον περιορισμό και τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.

Όπως γνωρίζετε, οι στόχοι αυτοί γίνονται όλο και πιο φιλόδοξοι και η Κύπρος, όπως και τα υπόλοιπα κράτη μέλη της ΕΕ, καλείται να επιταχύνει τις προσπάθειές της προς την πράσινη μετάβαση. Προς τον σκοπό αυτό, μαζί με τα άλλα συναρμόδια Υπουργεία, τον περασμένο Ιούλιο υποβάλαμε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή προσχέδιο του αναθεωρημένου Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα, στο οποίο καταγράφονται τα υφιστάμενα και τα πρόσθετα μέτρα, με τα οποία η Κύπρος θα επιτύχει του φιλόδοξους αυτούς στόχους. Στην παρούσα φάση επεξεργαζόμαστε τις συστάσεις που μας απέστειλε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για βελτίωση του τελικού κειμένου του Εθνικού Σχεδίου, το οποίο και πρέπει να υποβληθεί έως το τέλος Ιουνίου του τρέχοντος έτους.

Όσον αφορά στην πορεία επίτευξης των στόχων, θα ήθελα να αναφέρω ότι το 2022 το μερίδιο ενέργειας από ΑΠΕ στην ακαθάριστη τελική κατανάλωση της χώρας ανήλθε στο 19,4%, ανεβάζοντας την Κύπρο στην 16^η θέση μεταξύ των 27 κρατών μελών της Ένωσης. Παρόλα αυτά, η διείσδυση των ΑΠΕ στον ηλεκτρισμό παραμένει ένα θέμα ιδιαίτερα δύσκολο λόγω του μικρού και απομονωμένου μεγέθους της αγοράς, της απουσίας συστημάτων αποθήκευσης, καθώς επίσης και της εποχιακής ζήτησης. Το 2022 το ποσοστό ΑΠΕ στον ηλεκτρισμό ανήλθε στο 17%, κατατάσσοντας την Κύπρο στις τελευταίες θέσεις μεταξύ των χωρών της Ευρώπης και, συγκεκριμένα, στην 23^η θέση.

Δεδομένων των πιο πάνω, θα πρέπει να επιταχύνουμε τους ρυθμούς μας, να συνεχίσουμε την απλοποίηση των διαδικασιών μας και να προωθήσουμε εκείνες τις λύσεις που θα μας βοηθήσουν να αυξήσουμε αποτελεσματικά το ποσοστό της ενέργειας από ΑΠΕ, με το μικρότερο δυνατό κόστος.

Κυρίες και κύριοι,

Οι σημερινές συγκυρίες, μετά από την πανδημία και τον πόλεμο στην Ουκρανία και τη Μέση Ανατολή, κάνουν επιτακτικότερη την ανάγκη όχι μόνο για την περαιτέρω προώθηση των ΑΠΕ, αλλά και για την εξεύρεση αποτελεσματικών λύσεων για μείωση του αυξημένου ενεργειακού κόστους που επωμίζονται τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις. Ως Κυβέρνηση προχωρήσαμε με την εξαγγελία μέτρων για συγκράτηση της ακρίβειας, τα οποία, μεταξύ άλλων, περιλάμβαναν και τη στήριξη νοικοκυριών και επιχειρήσεων σε σχέση με το κόστος ηλεκτρισμού.

Σημαντικοί προς αυτή την κατεύθυνση είναι ασφαλώς και οι ευρωπαϊκοί και εθνικοί πόροι που έχει εξασφαλίσει το Υπουργείο Ενέργειας για την Προγραμματική Περίοδο μέχρι το 2027, ύψους €370 εκατομμυρίων, τους οποίους χρησιμοποιούμε στοχευμένα για σκοπούς επίσπευσης της πράσινης μετάβασης και, ταυτόχρονα, έμπρακτης στήριξης νοικοκυριών και επιχειρήσεων. Σε αυτό το πλαίσιο έχει συσταθεί και λειτουργεί ήδη, υπό τη Μονάδα Διευκόλυνσης Επιχειρήσεων του Υπουργείου, η Υπηρεσία Ενιαίας Εξυπηρέτησης (One-Stop-Shop) για έργα ΑΠΕ και αποθήκευσης ενέργειας, έχει ολοκληρωθεί η πρώτη φάση της ηλεκτρονικής πλατφόρμας για διεκπεραίωση του συνόλου της αδειοδοτικής διαδικασίας που απαιτείται για έργα ΑΠΕ, αποθήκευσης και ενεργειακής απόδοσης κτηρίων, και έχουν δρομολογηθεί οι διαδικασίες για απλοποίηση των διαδικασιών αδειοδότησης των έργων ΑΠΕ.

Επιπρόσθετα, αξιοποιούμε τα εν λόγω κονδύλια για την επέκταση, αναβάθμιση και ψηφιοποίηση των δικτύων, τη δημιουργία υποδομών αποθήκευσης ενέργειας, τη λειτουργία της ανταγωνιστικής αγοράς ηλεκτρισμού, την ηλεκτρική διασύνδεση με Ισραήλ και Ελλάδα, καθώς και την εφαρμογή Σχεδίων Χορηγιών για μέτρα ενεργειακής απόδοσης και χρήση ΑΠΕ σε κατοικίες, επιχειρήσεις, μεταφορές και Τοπική Αυτοδιοίκηση. Σε σχέση με τα εν λόγω Σχέδια, να αναφέρω ότι τον Δεκέμβριο δόθηκε παράταση στο πολύ δημοφιλές μας Σχέδιο για την «ενθάρρυνση της χρήσης Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και της Εξοικονόμησης Ενέργειας σε κατοικίες», μέχρι την προκήρυξη του νέου, αναβαθμισμένου Σχεδίου, το οποίο θα περιλαμβάνει και τη νέα κατηγορία «Φωτοβολταϊκά για Όλους».

Στο σημείο αυτό, επιτρέψτε μου να ευχαριστήσω την ΑΗΚ για τη διαχρονική και αγαστή συνεργασία, αλλά και για τη βοήθεια που παρέχει στο Ταμείο ΑΠΕ και ΕΞΕ και στο Υπουργείο, για την υλοποίηση και την εφαρμογή των Σχεδίων Χορηγιών που αφορούν στην παραγωγή ηλεκτρισμού από ΑΠΕ.

Φίλες και Φίλοι,

Για να διασφαλίσουμε την ανταγωνιστικότητα της χώρας μας, αλλά και την επιδιωκόμενη αειφόρο ανάπτυξη της οικονομίας μας, στη βάση της Συμφωνίας του Παρισιού και της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, απαιτείται ο στενός συντονισμός και συνεργασία από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς.

Αναμφίβολα, η ΑΗΚ, ως ένας από τους μεγαλύτερους οργανισμούς δημοσίου δικαίου και ως ο μεγαλύτερος παίχτης στην αγορά ενέργειας, έχει πρωταγωνιστικό ρόλο να διαδραματίσει. Ο Οργανισμός θα πρέπει να ανταποκριθεί στις προκλήσεις της εποχής, να εργαστεί με ταχείς ρυθμούς προς την πράσινη μετάβαση και να παρέχει εξαιρετικής ποιότητας υπηρεσίες προς τους πελάτες της, ώστε να μπορέσει να ανταγωνιστεί επάξια τους ιδιώτες που θα ενταχθούν στην ανταγωνιστική αγορά ηλεκτρισμού. Επιβάλλεται, ως εκ τούτου, τάχιστα να προχωρήσει με τον εκσυγχρονισμό, την ψηφιοποίηση και τη βελτιστοποίηση των εργασιών του.

Κλείνοντας λοιπόν, θα ήθελα να σας διαβεβαιώσω ότι τόσο εγώ προσωπικά όσο και οι συνεργάτες μου στο Υπουργείο, θα στηρίξουμε τις προσπάθειες αυτές της ΑΗΚ, όπως το πράξαμε και στο παρελθόν με την προσπάθεια της Αρχής για ανάπτυξη μεγάλων φωτοβολταϊκών πάρκων, υποβάλλοντας στη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας Κύπρου το πλάνο εγκατάστασης συστημάτων ΑΠΕ, καθώς και με την προσπάθεια για καταρτισμό και υλοποίηση ενός ολοκληρωμένου σχεδιασμού για την αναβάθμιση του ηλεκτροπαραγωγού σταθμού στη Δεκέλεια, ο οποίος αυτή τη στιγμή βρίσκεται υπό επεξεργασία.

Σας ευχαριστώ όλους για την προσοχή σας.

(ΓΑ)