Ανακοινωθέντα

Το Δημοσιονομικό Συμβούλιο (ΔΣΚ) παρέλαβε σήμερα την Αναλογιστική Μελέτη 2023 για τη Βιωσιμότητα του Ταμείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων (ΤΚΑ), την οποία έχει μελετήσει. Παρά το γεγονός ότι η ενδελεχής μελέτη συνεχίζεται, επιθυμούμε να εκφράσουμε τις πιο κάτω παρατηρήσεις:

• Χαιρετίζουμε την ολοκλήρωση της μελέτης, έστω και με την καθυστέρηση που έχει παρατηρηθεί.
• Σημειώνουμε πως η μελέτη υιοθετεί τις εισηγήσεις του ΔΣΚ όσον αφορά στην Επενδυτική Πολιτική του ΤΚΑ. Η μελέτη, μεταξύ άλλων, αναφέρει^[1]: 

 «..συστήνεται η διαμόρφωση στρατηγικού πλάνου για την αναθεώρηση της υφιστάμενης επενδυτικής πολιτικής του ΤΚΑ. Σήμερα, τα ενεργητικά του ΤΚΑ επενδύονται κυρίως σε μη εμπορεύσιμες κυβερνητικές καταθέσεις (98.6%), ενώ τα υπόλοιπα ενεργητικά επενδύονται σε μεσοπρόθεσμο κυβερνητικό χρέος (bonds) και καταθέσεις ρευστού σε κυπριακές εμπορικές τράπεζες. Το ΤΚΑ θα μπορούσε να εξετάσει το ενδεχόμενο αύξησης του ποσοστού των ενεργητικών του που επενδύονται σε μη κυβερνητικούς τίτλους με σκοπό να ενισχύσει τη διαφοροποίηση (diversification) του επενδυτικού του χαρτοφυλακίου και να επιτύχει υψηλότερες αποδόσεις…» 

• Σημειώνουμε επίσης πως η μελέτη υιοθετεί πλήρως τις εισηγήσεις του ΔΣΚ σε σχέση με την Πολιτική  Χρηματοδότησης (financing policy) του Ταμείου. Η μελέτη σημειώνει: 

«Πέρα από την ανάπτυξη επενδυτικής πολιτικής, για τους σκοπούς ενίσχυσης της οικονομικής διαχείρισης του ΤΚΑ, την ασφάλεια των δικαιωμάτων και τη δικαιοσύνη μεταξύ των γενεών (intergenerationalequity), συστήνεται επίσης προς την κυβέρνηση η διαμόρφωση γραπτής πολιτικής χρηματοδότησης. Η Πολιτική Χρηματοδότησης εδραιώνει μια σειρά από κανόνες για τις εισφορές και/ή τα δικαιώματα, για να σιγουρευτεί (toensure) πως τα δικαιώματα κοινωνικών ασφαλίσεων θα χρηματοδοτούνται με ένα δίκαιο και βιώσιμο τρόπο». 

Η εν λόγω πολιτική θα πρέπει να περιλαμβάνει ρητούς «στόχους και χρονικούς ορίζοντες». 

• Χαιρετίζουμε την αναθεώρηση των παραδοχών σε σχέση με την προηγούμενη μελέτη (στοιχεία 2017), σημειώνοντας πως οι παραδοχές κρίνονται ως πιο ρεαλιστικές στην πλειοψηφία τους. 

• Σημειώνουμε τη διατήρηση της υπόθεσης εργασίας για σταδιακή μείωση του λεγόμενου «αποθεματικού», (δηλαδή το χρέος της Κεντρικής Κυβέρνησης προς το Ταμείο) και χαιρετίζουμε την εισήγηση για σταδιακή αντιστροφή της, δυστυχώς, εδραιωμένης πρακτικής. 

• Σημειώνουμε επίσης πως διατηρούνται οι ρυθμοί αύξησης των εισφορών, καθώς και η διασύνδεση της ηλικίας αφυπηρέτησης με την αύξηση στο προσδόκιμο ζωής. Σημειώνουμε επίσης τον σημαντικό ρόλο της καθαρής μετανάστευσης τα επόμενα χρόνια (μ.ό. περίπου 8,000 άτομα τον χρόνο) ως κεντρική παραδοχή της μελέτης.   

Εκφράζουμε τη στήριξή μας σε όλες τις προσπάθειες που γίνονται από το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης προς τη διατήρηση, όχι μόνο της βιωσιμότητας του ΤΚΑ, αλλά και τη μείωση της οικονομικής επιβάρυνσης που αυτή συνεπάγεται για τις επόμενες γενιές.

Καλούμε την εκτελεστική και νομοθετική εξουσία να υιοθετήσουν τις εισηγήσεις της Αναλογιστικής Μελέτης προς τη διαμόρφωση απτής αλλά σταδιακής αντιστροφής της σημερινής πρακτικής με την οποία το «αποθεματικό» του ΤΚΑ αξιοποιείται για τρέχουσες δαπάνες.

Σημειώνουμε επιπλέον πως το χρέος της Κεντρικής Κυβέρνησης προς το Ταμείο έφτασε πλέον σε επικίνδυνα επίπεδα. Συμφωνούμε με τη Μελέτη πως κάτω από τα σενάρια δυσμενούς οικονομικής συγκυρίας, η κυβέρνηση και το Ταμείο πολύ πιθανόν να δεχτούν πιέσεις ταυτόχρονα. Αυτή η υψηλή πιθανότητα μπορεί να ανατρέψει τις εκτιμήσεις ριζικά και σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα.

(ΝΖ/ΕΠ)