Ανακοινωθέντα

Κυρίες και κύριοι,

Με ιδιαίτερη χαρά βρίσκομαι σήμερα εδώ, για να χαιρετίσω την ημερίδα με τίτλο «Εκπομπές Αερίων του Θερμοκηπίου στη Γεωργία και ο ρόλος της Κυκλικής Οικονομίας στην αντιμετώπιση της Κλιματικής Αλλαγής», η οποία συνδιοργανώνεται από το Ινστιτούτο Γεωργικών Ερευνών (ΙΓΕ) και το Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου. Το θέμα της εκδήλωσης δεν θα μπορούσε να είναι πιο επίκαιρο, καθώς η κλιματική αλλαγή και η ανάγκη για βιώσιμη ανάπτυξη αποτελούν προτεραιότητες τόσο σε εθνικό, όσο και σε διεθνές επίπεδο.

Πριν προχωρήσω, θα ήθελα να συγχαρώ θερμά τους διοργανωτές για τη σημαντική αυτή πρωτοβουλία (και ειδικά την Ομάδα μου στο Υπουργείο, αλλά και τους δρα Μιχάλη Ομήρου και δρα Αντώνη Ζορπά). Η συμβολή τους στην προώθηση της κυκλικής οικονομίας και στην έρευνα είναι καθοριστική, καθώς παρέχουν εργαλεία για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και την προώθηση μιας γεωργίας που σέβεται το περιβάλλον και στηρίζει την αγροτική παραγωγή.

Η σημερινή εκδήλωση αναδεικνύει, αφενός, τις δράσεις που υλοποιούνται στο πλαίσιο της κλιματικής δράσης, αλλά και την αξία της συνεργασίας μεταξύ του δημόσιου και ερευνητικού τομέα. Αυτή η συνεργασία είναι το κλειδί, για να προωθήσουμε καινοτομίες και να διασφαλίσουμε ένα βιώσιμο μέλλον. Ερευνητικά Ιδρύματα, όπως το Ινστιτούτο Γεωργικών Ερευνών και ακαδημαϊκά Ιδρύματα, όπως το Ανοικτό Πανεπιστήμιο, διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη νέων τεχνολογιών και πρακτικών που συνεισφέρουν στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Η έρευνα και η καινοτομία είναι άλλωστε, χωρίς αμφιβολία, οι πυλώνες που θα μας επιτρέψουν να αντιμετωπίσουμε αποτελεσματικά τις προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής.

Επιτρέψτε μου, σε αυτό το σημείο, να αναφερθώ συγκεκριμένα στο Ινστιτούτο Γεωργικών Ερευνών, ένα από τα πιο σημαντικά τμήματα του Υπουργείου μας, το οποίο διαδραματίζει έναν σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη του πρωτογενούς τομέα. Το Ινστιτούτο έχει αναπτύξει ένα ευρύ φάσμα ερευνητικών δραστηριοτήτων που επικεντρώνονται σε θέματα, όπως είναι η διαχείριση του εδάφους και του νερού, η ενίσχυση της αγροτικής παραγωγικότητας και η βελτίωση της ανθεκτικότητας των καλλιεργειών στην κλιματική αλλαγή, αλλά και στις μετρήσεις των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου στον γεωργικό τομέα. Μέσω της συνεργασίας του με διεθνή ερευνητικά κέντρα και τοπικούς φορείς, το ΙΓΕ συμβάλλει αποφασιστικά στην εφαρμογή πρακτικών που μειώνουν τις εκπομπές και βελτιώνουν την αποδοτικότητα των γεωργικών πόρων.

Το ΙΓΕ, το οποίο αναγνωρίστηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση ως Κέντρο Άριστων Επιδόσεων στη Γεωργία και το Περιβάλλον, έχει δημιουργήσει υποδομές που διατηρούν, αξιολογούν και βελτιώνουν τη γενετική βάση της γεωργοκτηνοτροφικής παραγωγής της Κύπρου. Οι υποδομές αυτές αποτελούν σημαντική βάση για τη διασύνδεση της έρευνας με την παραγωγή, η οποία προωθείται μέσω της Εθνικής Πολιτικής Εφαρμοσμένης Αγροτικής Έρευνας. Η πολιτική αυτή ενισχύει τον συντονισμό μεταξύ θεσμικών, ακαδημαϊκών και επιχειρηματικών φορέων, διασφαλίζοντας τη βιώσιμη ανάπτυξη της γεωργίας.

Είναι σε αυτό το πλαίσιο που εντάσσεται και η συνεργασία μας με το Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου, ένα σημαντικό εκπαιδευτικό ίδρυμα της χώρας μας.

Μεταξύ άλλων, μαζί καταφέραμε να υλοποιήσουμε μια σημαντική περιβαλλοντική δράση, απότοκο της κοινής πρωτοβουλίας που είχαμε με την Πρώτη Κυρία. Είναι για αυτό που θα ήθελα να εκφράσω, με την ευκαιρία αυτή, τις θερμές μου ευχαριστίες στον Πρύτανη του Πανεπιστημίου Καθηγητή Σταύρο Σταύρου, καθώς και στους αγαπητούς / αγαπητές δρες Αντώνη Ζορπά, Παντελίτσα Λοϊζιά και Ειρήνη Βουκαλλή για τη συμβολή τους, κάνοντας πράξη τη μετατροπή του Προεδρικού Μεγάρου σε πρότυπο «Zero Waste to Landfill». Χάρη στη συλλογική μας προσπάθεια, το Προεδρικό κατάφερε να διαχειριστεί πάνω από το 95% των απορριμμάτων του, ώστε να μην καταλήξουν στις χωματερές, αποδεικνύοντας τη δύναμη της συνεργασίας δημοσίου τομέα και ακαδημαϊκών φορέων, αλλά και τον πολυσήμαντο ρόλο της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης του τόπου μας στη βιωσιμότητα και την προστασία του περιβάλλοντος.

Το Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου, μέσα από τα ερευνητικά του προγράμματα και την εκπαιδευτική του δραστηριότητα προωθεί τη γνώση και την έρευνα σε κρίσιμους τομείς, όπως η περιβαλλοντική διαχείριση, η κυκλική οικονομία και η βιώσιμη ανάπτυξη. Θα ήταν παράλειψη εάν δεν ανέφερα πως εκ των καθηγητών του Ανοικτού Πανεπιστημίου, ο Αναπληρωτής Καθηγητής Αντώνης Ζορπάς, συγκαταλέγεται στο 1% του πλανήτη με τους επιστήμονες με τη μεγαλύτερη επιστημονική επιρροή στα πεδία της Χημικής Μηχανικής και των Περιβαλλοντικών Επιστημών, καταφέρνοντας τα τελευταία πέντε χρόνια να είναι 14ος στον πλανήτη σύμφωνα με βιβλιομετρικά δεδομένα. Επιπλέον, οι φοιτητές του και οι ερευνητές του έχουν διακριθεί για τις πρωτοπόρες τους ερευνητικές προτάσεις που ενισχύουν την κυκλική οικονομία και συμβάλλουν στη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος της γεωργίας.

Κύριες και κύριοι,

Η προστασία του περιβάλλοντος, η κλιματική δράση, η ορθολογική διαχείριση των φυσικών πόρων και η ενίσχυση της κυκλικής οικονομίας αποτελούν βασικούς άξονες της πολιτικής της κυβέρνησης του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Νίκου Χριστοδουλίδη.

Η Κυπριακή Δημοκρατία έχει δεσμευτεί να επιτύχει τους στόχους της πράσινης ανάπτυξης και της μείωσης των εκπομπών, μέσα από την υιοθέτηση καινοτόμων γεωργικών πρακτικών και ενισχύοντας την κυκλική οικονομία. Στόχος μας είναι η μείωση του αποτυπώματος άνθρακα της γεωργίας, ενώ παράλληλα διασφαλίζουμε την οικονομική βιωσιμότητα των αγροτικών περιοχών και τη διατήρηση της παραγωγικότητας των φυσικών μας πόρων.

Πολιτικές όπως η Στρατηγική του Πρωτογενούς Τομέα, που εγκρίθηκε τον Οκτώβριο του 2024 από το Υπουργικό Συμβούλιο, αποσκοπούν ακριβώς στην αύξηση της συνεισφοράς του τομέα στο Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ) της χώρας, με έμφαση στη βιωσιμότητα και την καινοτομία. Μέσα από τη Στρατηγική αυτή επιδιώκουμε, μεταξύ άλλων, την ενίσχυση της ανθεκτικότητας του γεωργικού τομέα στις μεταβαλλόμενες συνθήκες που δημιουργεί η κλιματική αλλαγή. Επιπλέον, μέσω της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ) (2023-2027), έχουμε θέσει φιλόδοξους στόχους για την κλιματική δράση. Τουλάχιστον 40% των πόρων της ΚΑΠ διατίθενται για δράσεις που αφορούν την προστασία του περιβάλλοντος, τη διαφύλαξη των πόρων, καθώς και τη βελτίωση και αλλαγή των παραγωγικών πρακτικών, που εφαρμόζουν οι γεωργοί και κτηνοτρόφοι μας μέσα από οικολογικά προγράμματα και αγροπεριβαλλοντικά μέτρα. Στο μικρό επενδυτικό μέτρο, η προκήρυξη του οποίου είναι ακόμα σε ισχύ μέχρι 29 του Νοέμβρη, έχουμε αυξήσει το ποσοστό επιδότησης για περιβαλλοντικές επενδύσεις στο 80%, δίνοντας κίνητρα στους αγρότες να υιοθετήσουν πρακτικές που μειώνουν τις εκπομπές και το ανθρακικό τους αποτύπωμα και προάγουν τη βιώσιμη και αειφορική ανάπτυξη στη γεωργία.

Αγαπητοί,

Κλείνοντας, θα ήθελα να τονίσω και πάλι τη σπουδαία συμβολή της έρευνας και της επιστημονικής γνώσης στη βιώσιμη ανάπτυξη και την αειφορία. Είναι γι’ αυτόν τον λόγο που ως Υπουργείο στηρίζουμε και επιβραβεύουμε πρωτοβουλίες που ενισχύουν την ενεργειακή αποδοτικότητα, την προστασία του περιβάλλοντος και τη βιώσιμη γεωργία. Η προκήρυξη αυτού του διαγωνισμού, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος, αναδεικνύει ακριβώς αυτή την προσπάθεια. Πρόσθετα, η διασύνδεση της έρευνας, της καινοτομίας, της συνεργασίας, της διασύνδεσης της γνώσης και της καινοτομίας με τον πρωτογενή τομέα είναι πολύ σημαντικός πυλώνας για το μέλλον κάθε χώρας που σέβεται τον εαυτό του και τις νεότερες γενεές.

Είναι λοιπόν με μεγάλη χαρά που σήμερα απονέμουμε τα βραβεία του 1ου Παγκύπριου Διαγωνισμού Περιβαλλοντικών Βραβείων για Φοιτητές και Φοιτήτριες σε Περιβαλλοντικές Σπουδές, στο πλαίσιο αυτής της ημερίδας. Η απονομή των βραβείων αυτών στην ουσία τιμά τις νέες γενιές επιστημόνων, που οι καινοτόμες ιδέες τους προωθούν λύσεις για την προστασία του περιβάλλοντος και την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Η δουλειά σας αποτελεί θεμέλιο για ένα βιώσιμο μέλλον. Συγχαρητήρια στους διακριθέντες και σε όλους τους συμμετέχοντες στον διαγωνισμό, που αποδεικνύουν ότι η αλλαγή ξεκινά από το πάθος για νέες ιδέες και πρόοδο.

Εύχομαι να συνεχίσετε να πρωτοπορείτε και να προσφέρετε στην κοινή μας προσπάθεια για την αντιμετώπιση των προκλήσεων που θέτει η κλιματική αλλαγή.

Σας ευχαριστώ.

(ΕΦυς/ΕΑθ/ΓΣ)