Ανακοινωθέντα

Θλίβεται και πονά η καρδιά μας σήμερα. Σαράντα επτά χρόνια από την προδοσία και τη σταύρωση της Κύπρου συγκεντρωθήκαμε στο πάνσεπτο αυτό ιερό ναό για να τιμήσουμε τη μνήμη των ηρωικώς πεσόντων Δαλιτών το 1963-64 και το 1974, και να δεηθούμε, επίσης, για τη διακρίβωση της τύχης των αγνοουμένων του ιστορικού Ιδαλίου, το οποίο πλήρωσε ένα από τους πιο βαρείς φόρους αίματος για την υπεράσπιση της ελευθερίας και της εδαφικής ακεραιότητας της πατρίδας μας.

Βαρύ και επώδυνο εξακολουθεί να είναι το καθήκον μας, γιατί πέραν της προσευχής για ανάπαυση της ψυχής τους, η φωνή της συλλογικής μας συνείδησης μας πάλλει έντονα μέσα μας υπενθυμίζοντάς μας ότι δεν έχουμε το δικαίωμα να αποδειχθούμε κατώτεροι της δικής τους θυσίας που παραμένει αδικαίωτη.

Αλίμονο αν εθισθούμε στην κατοχή της πατρίδας μας ή να συμφιλιωθούμε με τον σφετερισμό των πατρογονικών βωμών και εστιών και τη μεγάλη αδικία εις βάρος μας. Ο αγώνας μας είναι για την απελευθέρωση της πατρίδας μας, τον τερματισμό της κατοχής και την επανένωσή της.

Τα ιστορικά διδάγματα που αντλούμε από το χθες, ενισχύουν την ψυχική μας δύναμη και τονώνουν την εθνική μας συνείδηση που είναι η πυξίδα για την πορεία μας στο αύριο. Δεν έχουμε δικαίωμα να ξεχάσουμε τις θυσίες των ηρώων μας,  ούτε και να παραγράψουμε τις αρχές και τις αξίες για τις οποίες αγωνίστηκαν, όπως και τα οράματα και τα ιδεώδη που τους ενέπνευσαν.

Σήμερα, ανάβοντας το κερί της ψυχής μας από τη φλόγα της θυσίας και της προσφοράς  των ηρώων του Δαλιού, ας συνειδητοποιήσουμε όλοι το μέγεθος της οφειλής μας και την έκταση και το βάθος της ευθύνης μας.

Αναφερόμαστε ξεχωριστά και με ιδιαίτερη τιμή και σεβασμό στον κάθε ένα ήρωά μας ξεχωριστά:

Τα οστά του Στρατιώτη Χριστόφορου Σκορδή, του 398 Τ.Π. εντοπίστηκαν στην περιοχή του Τουρκοκυπριακού χωριού Τζιάος. Ήταν ο πρώτος αγνοούμενος από το Δάλι του οποίου μετά από χρόνια διακριβώθηκε η τύχη του. Τάφηκε στις 30 Αυγούστου 2009.

Ακολούθησε ο Νίκος Τσελεπής, ο οποίος ως έφεδρος στρατιώτης του 305 Τάγματος Πεζικού εκτελέστηκε εν ψυχρώ υπερασπιζόμενος την πατρίδα στην  περιοχή της Μιας Μηλιάς. Το οστά του εντοπίστηκαν σε ομαδικό τάφο στο Μπέκιογιου. Τάφηκε στις 10 Μαρτίου 2013.

Τα οστά του Στρατιώτη Νικόλαου Περικλέους, του 361 Τ.Π. του τρίτου παλικαριού από το Δάλι που βρισκόταν στον κατάλογο των αγνοουμένων ανευρέθηκαν στην περιοχή «Κορνόκηπος» σε βουνοπλαγιά του Πενταδακτύλου. Τάφηκε στις 28 Απριλίου 2013.

Σε ομαδικό τάφο στο χωριό Μπέκιογιου ανευρέθηκαν και τα οστά του Έφεδρου Στρατιώτη Μιχαλάκη Γρούτα του 305 Τ.Π. . Τάφηκε στις 8 Ιουνίου 2014.

Μετά από δεκαετίες επέστρεψε στο Δάλι και ο Μιχάλης Σολομώντος. Τα ίχνη του είχαν χαθεί την περίοδο της τουρκοανταρσίας. Τα οστά του ανευρέθηκαν σε σημείο του Τουρκοκυπριακού χωριού Χαμίτ Μάντρες. Τάφηκε στις 21 Ιουνίου 2014.

Μετά από 42 χρόνια καρτερίας επέστρεψε στη γενέτειρά του και ο Σάββας Σαββίδης, Στρατιώτης του 181 Μ.Π.Π. Χάθηκε στις πλαγιές του Πενταδακτύλου μετά από σκληρές μάχες με τον εχθρό. Τα οστά του ανευρέθηκαν σε ομαδικό τάφο στο Συγχαρί. Τάφηκε στις 16 Απριλίου 2016. 

Στις μάχες του Πενταδακτύλου χάθηκε και ο Μάρκος Μάρκου Πιττή του Ανδρέα, Στρατιώτης του 286 Μ.Τ.Π.  Τα οστά του εντοπίστηκαν στην περιοχή Σκυλλούρας, όπου και τα υψώματα Λαπάτσα. Τάφηκε στις 2 Απριλίου 2017.

Ένας άλλος εθνοφρουρός μας που αγνοείτο και ανευρέθηκαν τα οστά του, στην περιοχή του Κουτσοβέντη, είναι ο Αντώνης Ευθυμίου του Ευθύμιου, Στρατιώτη του 305 Τ.Π.  Τάφηκε στις 29 Ιουλίου 2017.

Μετά από 45 χρόνια εντοπίστηκαν και τάφηκαν και τα λείψανα του Χριστάκη Χριστοδούλου του Νικόλα, Λοχία του 305 Τ.Π.. Είχε χαθεί και αυτός στην περιοχή Μιας Μηλιάς. Η κηδεία του έγινε 17 Νοεμβρίου 2019.

Σε ομαδικό τάφο στην περιοχή Τ/Κ χωριού Σίντα ανευρέθηκαν τα οστά του Ανδρέα Κωνσταντή Ποϊράζη, ο οποίος χάθηκε σε ηλικία 65 χρόνων αφήνοντας σύζυγο και έξι παιδιά. Τάφηκε στις 16 Οκτωβρίου 2016.

Σε ηλικία 68 ετών χάθηκε και ο Αντώνης Αγγελή Αντωνίου, με σύζυγο και οκτώ παιδιά. Τα οστά του ανευρέθηκαν και αυτού σε ομαδικό τάφο στην περιοχή Τ/Κ χωριού Σίντα. Τάφηκε στις 22 Οκτωβρίου 2016.

Είχαμε όμως και ένα μαθητή – εθελοντή Στρατιώτη του 211 Τ.Π. που δεν δίστασε να ενταχθεί στις δυνάμεις της Εθνικής Φρουράς και να δώσει μάχες με τον εχθρό. Είναι ο Γεώργιος Μιχαήλ του Παναγιώτη,  η οικογένεια του οποίου διαμένει στην Ηλιούπολη. Τα οστά του εντοπίστηκαν σε ομαδικό τάφο στην περιοχή του Τράχωνα μαζί με τα οστά 35 εθνοφρουρών. Τάφηκε στις 2 Σεπτεμβρίου 2017.

Ήταν όλοι τους μέλη απλών οικογενειών μεγαλωμένων με τις αρχές και αξίες της ιστορικής μας παράδοσης που επιβάλλουν στον κάθε ένα μας να εργάζεται για επιτέλεση του χρέους του προς την πατρίδα θέτοντας υπεράνω όλων το συμφέρον της.

Με τις ίδιες αρχές και αξίες αγωνίστηκαν για την πατρίδα τους κα πρόσφεραν γι’ αυτήν τη ζωή τους 10 χρόνια προηγουμένως και οι άλλοι δυο ήρωες του Δαλιού που μνημονεύουμε σήμερα, ο 18χρονος τότε Δημήτρης Χάματσος και ο 28χρονος Γεώργιος Εικοσάρης.

Ο Δημήτρης Χάματσος, εθελοντής-μαθητής έπεσε μαχόμενος στη μάχη του Αγίου Σωζομένου στις 6 Φεβρουαρίου 1964. Κινούμενος από αλληλεγγύη προς άλλους συμπολεμιστές του, και με αυταπάρνηση χωρίς να λογαριάζει τον κίνδυνο, πρόσφερε τη ζωή του οδηγημένος από το χρέος που ένιωθε προς την πατρίδα του. 

Ο Γεώργιος Εικοσάρης έπεσε μαχόμενος στην Τηλλυρία, κατά τους βομβαρδισμούς που για τρεις συνεχείς μέρες τον Αύγουστο του 1964 διενεργούσε η Τουρκική πολεμική αεροπορία για να υπερασπίσει τον θύλακα Μανσούρας – Κοκκίνων, τον οποίο παράνομα είχαν δημιουργήσει οι Τούρκοι για να προωθήσουν τα επεκτατικά και διχοτομικά τους σχέδια.

«Αδέλφια κι αν χαθήκατε πάντα θα είστε κοντά μας, σας έχουμε στη σκέψη μας και μέσα στην καρδιά μας» αναφέρει η επιγραφή, που αντικατοπτρίζει τα αισθήματα όλων μας, στο Μνημείο των Ηρώων και Αγνοουμένων, όπου θα τελέσουμε στη συνέχεια τρισάγιο και θα καταθέσουμε τα στεφάνια της μεγάλης εκτίμησης και ευγνωμοσύνης μας.

Στη λίστα των αγνοουμένων παραμένουν τα ονόματα των ακόλουθων οκτώ Έφεδρων Στρατιωτών παλληκαριών: Των Λοϊζου Ζαβού,  Μιχάλη Δημητρίου, και Γεώργιου Μηλικούρη που χάθηκαν στην περιοχή της Μιας Μηλιάς, του Νίκου Παντελή στην περιοχή του Τζιάους, του Δημήτρη Συμεών στην περιοχή Βόνης- Κυθρέας, του Ιωνά Χρίστου στον Κουτσοβέντη, του Ανδρέα Ταλιαδώρου στην περιοχή Καραβά – Λαπήθου και του Χαράλαμπου Θεοχάρους στην περιοχή Παλαικύθρου – Κυθρέας.

Αυτοί και πολλά άλλα παλληκάρια του Δαλιού ανταποκρίθηκαν με θάρρος και ενθουσιασμό στο κάλεσμα της πατρίδας για την απόκρουση των ορδών του βάρβαρου Αττίλα. Εντασσόμενοι στις μονάδες τους έδωσαν σκληρές μάχες με τον εχθρό και αρκετοί αιχμαλωτίστηκαν. Στον κατάλογο των μνημονευομένων σήμερα του Δήμου Ιδαλίου αναγράφονται 20 ονόματα, ενώ άλλα 27 ονόματα περιλαμβάνονται  στον κατάλογο των Δαλιτών που εντάχθηκαν με τις δυνάμεις των Συμμάχων και πολέμησαν τον φασισμό στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.

Ελληνίδες, Έλληνες,

Η πιο τραγική πτυχή της Κυπριακής τραγωδίας είναι ασφαλώς αυτή των αγνοουμένων μας. Το χρέος μας ιδιαίτερα έναντι των συγγενών, είναι βαρύτατο και θα συνεχίσουμε με την ίδια αποφασιστικότητα τις προσπάθειες με  στόχο τη διακρίβωση της τύχης και του τελευταίου αγνοούμενου μας. Η  απαράδεκτη στάση που συνεχίζει να επιδεικνύει η Τουρκία συνιστά πρόκληση απέναντι σε όλη την πολιτισμένη ανθρωπότητα.

Οι ευθύνες και οι υποχρεώσεις της  για ένα καθόλα ανθρωπιστικό θέμα είναι τεράστιες  και θα πρέπει επιτέλους να πάψει να παίζει με την αγωνία και τον πόνο των συγγενών των αγνοουμένων και να συνεργαστεί με ειλικρίνεια ώστε να τερματιστεί το δράμα τους.

Συμπατριώτισσες,  Συμπατριώτες,

Οι δυσκολίες και οι προκλήσεις που καλούμαστε σήμερα να αντιμετωπίσουμε καθίστανται όλο και πιο έκδηλες με την κορύφωση της τουρκικής αδιαλλαξίας και την προβολή όρων και προϋποθέσεων, όπως της δημιουργίας και αναγνώρισης δυο κρατών, που δεν μπορούν με τίποτα να γίνουν αποδεκτές. Από την άλλη, η τουρκική ηγεσία παραγνωρίζει προκλητικά το διεθνές δίκαιο με τις παράνομες ενέργειες της στις θαλάσσιες περιοχές της Κύπρου και της Ελλάδας, καθώς και με τις έκνομες επίσης κινήσεις της στην κλειστή περιοχή της Αμμοχώστου.

Μπροστά στους κινδύνους από την κλιμάκωση της τουρκικής αδιαλλαξίας και αρνητικότητας, η δική μας πλευρά με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη έχει καταστήσει επανειλημμένα σαφές στον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, αλλά και στο σύνολο της διεθνούς κοινότητας, ότι είμαστε έτοιμοι ανά πάσα στιγμή να εργαστούμε με καλή βούληση και θέληση  για την επίτευξη μιας κοινά αποδεκτής και λειτουργικής λύσης του Κυπριακού σύμφωνα με τα ψηφίσματα και τις αποφάσεις του ΟΗΕ, όπως και τις αρχές και αξίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης,  χωρίς στρατεύματα κατοχής και αναχρονιστικές εγγυήσεις.

Μια λύση που πρώτα και κύρια θα διασφαλίζει την επιβίωση του Ελληνισμού στην εσχατιά της Ανατολικής Μεσογείου όπου ταχθήκαμε. Για αυτό και δεν συμβιβαζόμαστε με την απαράδεκτη σημερινή κατάσταση πραγμάτων στο νησί μας, ούτε  και με τις προκλητικές και παράνομες ενέργειες και προθέσεις της Άγκυρας, της οποίας δικός της στόχος είναι ο έλεγχος ολόκληρης της περιοχής και όχι μόνο του νησιού μας.

Χαλυβδώνοντας την πίστη μας στο δίκαιο του αγώνα μας και διαφυλάσσοντας την ιστορική μας ταυτότητα, τις αξίες, τις παραδόσεις και τον πολιτισμό μας, αλλά και μαθαίνοντας από τα λάθη μας, προχωρούμε μπροστά  ώστε να παραδώσουμε στις νεότερες γενιές μια ελεύθερη και επανενωμένη πατρίδα, ειρηνική και ευημερούσα. Μία πατρίδα όπως την οραματίστηκαν όσοι έδωσαν τη ζωή τους για την ελευθερία και τη δημοκρατία του τόπου μας. Αυτό θα ήταν το καλύτερο μνημόσυνο.

Δόξα και τιμή στους ήρωες του Ιδαλίου.

Αιώνια ας είναι η μνήμη τους.

Αιώνια και τιμημένη.

ΡΜ/ΕΧ