Ανακοινωθέντα

Έχοντας πλήρη συναίσθηση του ιστορικού μας χρέους, αποδίδουμε σήμερα τον οφειλόμενο φόρο τιμής σε ένα παλληκάρι της ΕΟΚΑ, σε έναν ήρωα του κυπριακού ελληνισμού, τον Σταύρο Στυλιανίδη, ο οποίος στεντόρεια φώναξε, αυτόβουλα κι ολόψυχα, το «παρών» του στο προσκλητήριο του αγώνα, καταβάλλοντας το υπέρτατο τίμημα για τον ηρωισμό και τον πατριωτισμό του: την ίδιά του τη ζωή.

Κάθε φορά που συμμετέχω σε τέτοιες ιερές στιγμές κατακυριεύομαι από αισθήματα υπερηφάνειας, συγκίνησης αλλά και μεγάλης ενσυναίσθησης αφού τέτοιοι ήρωες όπως ο Σταύρος Στυλιανίδης δίδουν την ζωή τους για κάτι που είναι μεγαλύτερο από αυτούς (Joseph Campbell) και ποτέ δεν αποτυγχάνουν αυτοί που πεθαίνουν για ένα μεγάλο σκοπό (Λόρδος Βύρων).

 Οφείλω πρωτίστως να ευχαριστήσω την οικογένεια του ήρωα, τους Συνδέσμους Γιαλουσιτών, τα Εθνικόφρονα Σωματεία ΑΤΕ-ΠΕΚ Εργατών, τον Ολυμπιακό Λευκωσίας, το Σωματείο «Σταύρος Στυλιανίδης» Εργατών, τους Συνδέσμους Αγωνιστών ΕΟΚΑ 55-59 και το Συμβούλιο Ιστορικής Μνήμης Αγώνα ΕΟΚΑ 55-59 για την τιμητική πρόσκληση να εκφωνήσω επιμνημόσυνο λόγο για τον ήρωά μας Σταύρο Στυλιανίδη.

Κυρίες και κύριοι,

Ο Σταύρος Στυλιανίδης γεννήθηκε στη Γιαλούσα την 21^η Μαρτίου 1927, αλλά μετά τον θάνατο του πατέρα του, ενώ ήταν βρέφος, η οικογένειά του μετακόμισε στη Λευκωσία, όπου από μικρός άρχισε να εργάζεται, για να στηρίξει τη μητέρα και την αδελφή του.

Ο Σταύρος είχε από νωρίς ενταχθεί στις τάξεις της ΕΟΚΑ και έμαθε τη μέθοδο της κατασκευής βομβών και ναρκών, ενόσω ασχολείτο ερασιτεχνικά με μπαρούτια και με όπλα. Δικής του κατασκευής ήταν ο εκρηκτικός μηχανισμός που τοποθετήθηκε κάτω από το κρεβάτι του κυβερνήτη Χάρτινγκ κατά την απόπειρα εναντίον του.

Σε μια από τις πιο τολμηρές επιχειρήσεις του πέτυχε με τους συναγωνιστές του να αποσπάσουν, για τους σκοπούς του αγώνα, όπλα και εφόδια από το γαλλικό απόσπασμα που έδρευε στην Κύπρο, κοντά στο χωριό Πυρόι, κατά τη διάρκεια της κρίσης στο Σουέζ το 1956.

Μετά τη θυσία του Αυξεντίου και τις αναδιοργανώσεις του τομέα Ορεινής και την προσάρτηση σε αυτόν των χωριών της περιοχής Μαχαιρά, ο Σταύρος Στυλιανίδης ανέλαβε ως υποτομεάρχης την περιοχή των χωριών Κλήρου-Μαλούντας-Δευτεράς και ως υπεύθυνος των ανταρτικών ομάδων του τομέα Ορεινής.

Στις 16 Αυγούστου 1957, ενώ κατασκεύαζε στο κρησφύγετό του στο διπλανό χωριό, στο Επισκοπειό, μια μεγάλης ισχύος νάρκη, αυτή εξερράγη, τραυματίζοντάς τον βαριά και πληγώνοντας δύο συναγωνιστές του. Οι συναγωνιστές του κατάφεραν να τον κρύψουν από τους Άγγλους, οι οποίοι έσπευσαν στην περιοχή μετά την ισχυρή έκρηξη. Δύο μέρες μετά ο Σταύρος Στυλιανίδης, παρά τις φροντίδες των οποίων έτυχε, υπέκυψε στα τραύματά του. Τα τελευταία του λόγια ήταν: «Πεθαίνω για την ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα».

Με τον θάνατό του, ο Σταύρος Στυλιανίδης, ο λεβέντης από τη Γιαλούσα, όπως και όλοι οι μάρτυρες του εθνικοαπελευθερωτικού μας αγώνα, έλαβε δικαίως μια θέση στο Πάνθεον των ηρώων του ελληνισμού. Φέτος, στο πλάι του ο Σταύρος έχει και τους τελευταίους δύο από τους συντρόφους του, που μέχρι πριν λίγο καιρό βρίσκονταν εν ζωή: τον Ανδρέα Θεοφάνους και τον Δώρο Ηλία. Δυο αξέχαστες μορφές του αγώνα που ήταν πάντα παρόντες στις εκδηλώσεις μνήμης και τιμής για τον φίλο τους και συναγωνιστή τους. Αυτοί μόνο ήξεραν πόσα πολλά τραύματα, κουβαλούσε η ψυχή τους. Η απουσία τους είναι μεν αισθητή, το δε χρέος τους προς την πατρίδα εκπληρωμένο προ πολλού.

Kυρίες και κύριοι,

Η προσφορά και η θυσία του Σταύρου Στυλιανίδη, όπως και όλων των ηρώων των εθνικών μας αγώνων συνθέτει το νομοτελειακό αποτέλεσμα τριών χιλιάδων χρόνων ιστορίας, παράδοσης και ανιδιοτελούς αγάπης προς την πατρίδα.  Οι ανδριάντες τους, τα πεδία των μαχών, οι χώροι της θυσίας τους λειτουργούν ως βουβοί διδάσκαλοι της ιστορίας μας, ως σιωπηλοί μα εύγλωττοι αγγελιαφόροι των μηνυμάτων τους. Ένας τέτοιος χώρος είναι το ανακατασκευασμένο, χάρη στις προσπάθειες και τη χορηγία του Συμβουλίου Ιστορικής Μνήμης Αγώνα ΕΟΚΑ 1955-59, κρησφύγετο του ήρωα εδώ κοντά.  Χώρος απ’ όπου αναβλύζει μια ζωντανή πηγή της ιστορίας μας, για να αντλούμε θάρρος και δύναμη, ώστε να ανταποκριθούμε στο δικό μας ιστορικό χρέος, το δικό μας καθήκον έναντι της μακραίωνης ελληνικής κληρονομιάς, της κληρονομιάς των πατέρων, των παππούδων, των προγόνων μας.  Και το καθήκον ορίζει ότι η επανένωση της πατρίδας μας και ο τερματισμός του απαράδεκτου και μη φυσιολογικού στάτους κβο που επέβαλε η εισβολή και η κατοχή εδώ και σαράντα επτά χρόνια είναι στόχος αδιαπραγμάτευτος.

Η Κύπρος και ο λαός μας, όπως δεν συμβιβάστηκαν με την αποικιοκρατία, δεν συμβιβάζονται με την κατοχή, δεν μπορεί ποτέ να αποδεχτούν τη συνέχιση της απαράδεκτης σημερινής κατάστασης. Δε μας το επιτρέπει η ιστορία μας, ούτε το θέλουμε, ούτε το διανοούμαστε.  Αντίθετα, μας επιβάλλει η συνείδησή μας να αγωνιστούμε, να μην σταματήσουμε στιγμή μέχρι να πετύχουμε μια έντιμη, δίκαιη και βιώσιμη λύση που να αποκαθιστά το δίκαιο στο νησί μας. Μια λύση που να εξασφαλίζει την ειρήνη και σταθερότητα. Μια δίκαιη διευθέτηση η οποία θα καθιστά την Κύπρο ένα πραγματικά ανεξάρτητο ευρωπαϊκό κράτος. Ένα κράτος χωρίς κατοχικά στρατεύματα, απαλλαγμένο από αναχρονιστικά συστήματα εγγυήσεων τρίτων χωρών, ένας κράτος με διασφαλισμένο παρόν και μέλλον.

Αυτός πάντοτε υπήρξε ο διακαής μας πόθος. Μια Κύπρος λεύτερη, ανεξάρτητη και κυρίαρχη, με όλους τους νόμιμους πολίτες της να ζουν και να δημιουργούν σε συνθήκες ασφάλειας, συνεργασίας και ευημερίας.

Δηλώνουμε έτσι πάντοτε πρόθυμοι και έτοιμοι να συμμετέχουμε σ’ έναν νέο κύκλο διαπραγματεύσεων, ώστε μέσω ενός έντιμου και ειλικρινούς διαλόγου να επιτύχουμε μια λύση στη βάση των ψηφισμάτων και αποφάσεων των Ηνωμένων Εθνών, καθώς και των αρχών και των αξιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Παρόλα αυτά, με την άτεγκτη και προκλητική στάση της η Άγκυρα συντηρεί τον βίαιο διαχωρισμό του νησιού μας, στερώντας από τους πρόσφυγές μας το δικαίωμα επιστροφής στις πατρογονικές τους εστίες, από τις οικογένειες των αγνοουμένων τη δυνατότητα να μάθουν τι απέγιναν οι αγαπημένοι τους και συνολικά από τον λαό μας την ευκαιρία, ελεύθερος, χωρίς την παρουσία ξένων στρατών και την απειλή των όπλων, να οικοδομήσει το μέλλον που του αξίζει.

Το να οικοδομήσουμε το μέλλον που αξίζει στον τόπο μας, ένα μέλλον ειρήνης και ασφάλειας, είναι η ελάχιστη οφειλή αλλά και δικαίωση στους ήρωές μας.

Έχουμε χρέος τιμής να μην αφήσουμε να χαθεί η θυσία τους αλλά να διασφαλίσουμε το μέλλον μιας ελεύθερης, ενωμένης, ειρηνικής και ευημερούσας πατρίδας. Αυτή μόνο μπορεί να είναι η Κύπρος του αύριο.

Και θέλω να διαβεβαιώσω ότι όσο περνά από το χέρι μας θα κάνουμε ό,τι πρέπει και ό,τι χρειάζεται προκειμένου να εκπληρώσουμε τον στόχο αυτό και ας έχει σμιλευτεί ο χρόνος με δύσκολες στιγμές και ας οι οιωνοί δεν φαίνονται ευοίωνοι. Όλα αυτά τα χρόνια αν μάθαμε κάτι ουσιαστικό είναι ότι μπροστά στις δυσκολίες χρειάζεται να είμαστε ακόμα πιο δυνατοί και ενωμένοι, πιο αποφασιστικοί.

Τέτοιους ήρωες όπως ο Σταύρος Στυλιανίδης δεν τους βρίσκεις ποτέ στο σκοτάδι (Αριστοφάνης). Οι πράξεις τους απευθύνονται στο φως και στη σωτηρία που προσφέρει η αλήθεια, η ευθύνη, η αυτοκριτική.  Το επόμενο έτσι κεφάλαιο της ιστορίας μας ανήκει σε μια νέα προοπτική που χρειάζεται η πατρίδα μας και είναι η ώρα να τιμήσουμε όπως πρέπει τους ήρωες και ηρωίδες μας μέσα από την δική μας στάση ευθύνης και περισυλλογής, μέσα από την υπεράσπιση ιδανικών, αδιαπραγμάτευτων αρχών και αξιών οικουμενικών και αναφαίρετων όπως η δημοκρατία, ελευθερία, δικαιοσύνη. Αυτές τις αξίες παραλάβαμε και αυτές τις μεγάλες αξίες πρέπει μόνο να εκπροσωπεί η μικρή μας πατρίδα. Αυτό λοιπόν το όραμα θα υπερασπιστούμε και ας ξεχνάμε ποτέ ότι τα μεγάλα οράματα δεν χωράνε σε μοιρασμένες πατρίδες. 

Έτσι θα τιμήσουμε με τον καλύτερο τρόπο τους ήρωες μας, έτσι θα τιμήσουμε την μνήμη του ήρωα Σταύρου Στυλιανίδη και όλων των ηρώων της πατρίδας μας.

(ΝΓ/ΣΧ)