Ανακοινωθέντα

«Ισότιμη πρόσβαση στις Υπηρεσίες Υγείας»

O Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας καθιέρωσε την 7^η Απριλίου ως την Παγκόσμια Ημέρα Υγείας. Πέραν από τον κάθε συμβολισμό που έχει αυτή η μέρα, μας υπενθυμίζει παράλληλα πως η ισότιμη, δίκαιη και απρόσκοπτη πρόσβαση σε ποιοτικές υπηρεσίες υγείας είναι αναφαίρετο δικαίωμα για όλους. Σχεδόν τρία χρόνια μετά τη λειτουργία του Γενικού Συστήματος Υγείας (ΓεΣΥ) της Κύπρου, αυτό ήταν και παραμένει το ξεκάθαρο μήνυμα του: Υγεία για όλους, χωρίς εξαιρέσεις.

Η μεγαλύτερη κοινωνική μεταρρύθμιση που έγινε ποτέ από την ίδρυση της Κυπριακής Δημοκρατίας αγκαλιάστηκε καθολικά από την κοινωνία, με τους δικαιούχους που λαμβάνουν υπηρεσίες υγείας καθημερινά να αποτελούν την πιο τρανή απόδειξη. Οι πολίτες, για πρώτη φορά, έχουν το Γενικό Σύστημα Υγείας που προσφέρει ισότιμη και ποιοτική πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας για όλους, με τη δύσκολη περίοδο της πανδημίας του COVID-19, να επιβεβαιώνει την αναγκαιότητα ύπαρξης του.

Δεν είναι τυχαίο άλλωστε που στη συντριπτική τους πλειοψηφία ποσοστό 82% των δικαιούχων κρίνουν ως πολύ ικανοποιητική την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας του ΓεΣΥ, ενώ ποσοστό 80% θεωρούν ότι το ΓεΣΥ βελτίωσε σε μεγάλο βαθμό την ποιότητα ζωής τους, σύμφωνα με τα αποτελέσματα παγκύπριας έρευνας που διενήργησε η IMR/University of Nicosia για λογαριασμό του ΟΑΥ κατά το έτος 2021. 

Καθ’ όλη τη μέχρι σήμερα πορεία του το ΓεΣΥ ήρθε αντιμέτωπο με δυσκολίες. Με τις προκλήσεις να είναι μεγάλες και συνεχείς, οι καταχρήσεις από παρόχους και δικαιούχους αποτελούν ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα για την ομαλή λειτουργία του Συστήματος.

Αναγνωρίζοντας την ύπαρξη του προβλήματος, ο Οργανισμός Ασφάλισης Υγείας προχώρησε πρόσφατα στην κατάρτιση σχεδίου δράσης για την αντιμετώπιση των καταχρήσεων. Εντός του 2022 ο Οργανισμός, με την ενίσχυσή του σε προσωπικό, προγραμματίζει εντατικοποίηση των πιο κάτω  δράσεων:

• Εφαρμογή περιορισμών, κατευθυντήριων οδηγιών ή/και πρωτοκόλλων για την υποβολή/έγκριση απαιτήσεων από τους παρόχους υπηρεσιών, τη χορήγηση φαρμάκων και τη διενέργεια ενδονοσοκομειακών πράξεων.
• Εφαρμογή αυστηρότερων ποινών σε παρανομούντες παρόχους υπηρεσιών ή/και δικαιούχους.
• Τακτική αναθεώρηση των καταλόγων δραστηριοτήτων, συμπεριλαμβανομένων των βαρυτήτων κάθε δραστηριότητας.
• Ποιοτική αξιολόγηση των παραπεμπτικών των Προσωπικών Ιατρών προς Ειδικούς Ιατρούς και Κλινικά Εργαστήρια.
• Εκστρατεία ενημέρωσης για τη δημιουργία κουλτούρας τόσο στους δικαιούχους όσο και στους παρόχους για τη σωστή χρήση του ΓεΣΥ και την αποφυγή καταχρήσεων.
• Συνεργασία με τον Οργανισμό του Ηνωμένου Βασιλείου NICE, τον Παγκύπριο Ιατρικό Σύλλογο (ΠΙΣ) και το Πανεπιστήμιο Κύπρου για την υιοθέτηση κλινικών κατευθυντήριων οδηγιών.
• Εφαρμογή της αμοιβής των Προσωπικών Ιατρών στη βάση ενός μεικτού συστήματος αμοιβών το οποίο θα περιλαμβάνει ποιοτικούς δείκτες απόδοσης.
• Επέκταση της εφαρμογής ξεχωριστών προϋπολογισμών ανά ειδικότητα Ειδικών Ιατρών.
• Επέκταση των ποιοτικών ελέγχων σε παραπεμπτικά για κλινικές εργαστηριακές εξετάσεις και απεικονιστικές εξετάσεις από Ειδικούς Ιατρούς.
• Εντατικοποίηση των ελέγχων σε συνεργασία με εξωτερικούς συμβούλους και τον Παγκύπριο Ιατρικό Σύλλογο.
• Έναρξη επιτόπιων ελέγχων σε συνεργασία με εξωτερικούς συνεργάτες.

Όπως κάθε ζωντανός οργανισμός, έτσι και το ΓεΣΥ συνεχώς εξελίσσεται, στοχεύοντας στην καλύτερη εκδοχή του. Καθημερινά ο Οργανισμός Ασφάλισης Υγείας καλείται να εποπτεύσει, να εντοπίσει και να διαχειριστεί έναν τεράστιο αριθμό απαιτήσεων, παρόχων και δικαιούχων με μοναδικό στόχο τη βέλτιστη προσφορά υπηρεσιών υγείας.

Παρά τις καταχρήσεις και τα όποια άλλα προβλήματα καλείται να αντιμετωπίσει, το ΓεΣΥ είναι και παραμένει οικονομικά βιώσιμο. Τα στατιστικά στοιχεία καταδεικνύουν ξεκάθαρα ότι το 2021 υπήρξαν τάσεις σταθεροποίησης του Συστήματος.

Ενδεικτικά, ενώ ο συνολικός αριθμός των εγγεγραμμένων δικαιούχων στο Σύστημα και σε κατάλογο Προσωπικού Ιατρού ανέρχεται στις 920,000 και το σύνολο των παρόχων που συμμετέχουν στο Σύστημα ξεπερνά τις 6,100,ο αριθμός των συνολικών επισκέψεων, των μονάδων καθώς και των απαιτήσεων έχει σταθεροποιηθεί.

Σε αυτή την πρώιμη ενηλικίωση του Οργανισμού, δίνεται ιδιαίτερα έμφαση στην καλλιέργεια σωστής κουλτούρας από μέρους των συμμετεχόντων, παρόχων και δικαιούχων.

Σε αυτά τα πλαίσια ο Οργανισμός μέχρι σήμερα έχει διερευνήσει δεκάδες περιπτώσεις γιατρών, φαρμακοποιών και άλλων παρόχων και έχει προχωρήσει σε αναστολές και τερματισμό συμβάσεων, συστάσεις, επιβολή διοικητικών προστίμων σε πέραν των 43 περιπτώσεων καθώς και απόρριψη απαιτήσεων η αξία των οποίων ξεπερνά τα 3 εκ. ευρώ.

Την ίδια στιγμή εντός του 2022, προγραμματίζεται η υλοποίηση ενός ολοκληρωμένου προγράμματος ενημέρωσης, επικοινωνίας και εκπαίδευσης των δικαιούχων του ΓεΣΥ το οποίο μεταξύ άλλων στοχεύει στη δημιουργία κουλτούρας για την ορθή χρήση του Συστήματος και τη μείωση των καταχρήσεων, καθώς και ενημέρωση για τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των δικαιούχων και τη σημαντικότητα του ρόλου του ΠΙ εντός του ΓεΣΥ. Επιπρόσθετα, ένας από τους κύριους στόχους του εν λόγω προγράμματος είναι και η εκπαίδευση/παρότρυνση των δικαιούχων για αναφορά καταχρηστικών δραστηριοτήτων.

Παράλληλα, ο ΟΑΥ έχει θέσει ως προτεραιότητά του την ένταξη στο ΓεΣΥ επιπλέον καινοτόμων φαρμάκων, την αντιμετώπιση των καταχρήσεων και τη βελτίωση της ποιότητας με την προσαρμογή και υιοθέτηση διεθνών κατευθυντήριων οδηγιών.

Όπως έχει τονιστεί κατ’ επανάληψη, το ΓεΣΥ είναι ένα Σύστημα που επιδέχεται συνεχείς βελτιώσεις και σκοπός του ΟΑΥ είναι να παρακολουθεί την εξέλιξή του και να παρεμβαίνει αποτελεσματικά τόσο για τη διόρθωση τυχόν στρεβλώσεων όσο και για την περαιτέρω αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών. Οι ανάγκες του δικαιούχου και η ποιοτική εξυπηρέτησή του βρίσκονται στο επίκεντρο της λειτουργίας του ΓεΣΥ το οποίο παραμένει αμιγώς ανθρωποκεντρικό.

Το Διοικητικό Συμβούλιο έχει καθορίσει την 1^η Ιουνίου ως Μέρα ΓεΣΥ, κατά την οποία ο Οργανισμός θα προβαίνει σε ετήσια ανασκόπηση του Συστήματος και θα ενημερώνει σχετικά με τον προγραμματισμό για το μέλλον.

(ΜΓ/ΙΚ)