Ανακοινωθέντα

Κυριακή, 20 Νοεμβρίου 2022, 8.15 π.μ.,

Ιερός Ναός Αρχαγγέλου Μιχαήλ, Φρέναρος

Πανοσιολογιώτατε Αρχιμανδρίτη,

Αγαπητοί/ τές συνάδελφοι /σσες,

Σεβαστό ιερατείο,

Αξιότιμοι κύριοι Δήμαρχοι,  

Αξιότιμε κύριε διευθυντή του αστυνομικού σταθμού Δερύνειας,

Αξιότιμοι κύριοι πρόεδρε και μέλη του επαρχιακού γραφείου της Παγκύπριας Οργάνωσης Ελλήνων Δασκάλων (ΠΟΕΔ) Αμμοχώστου,

Σεβαστά μέλη των οικογενειών των ηρώων μας,

Συμπατριώτες και συμπατριώτισσες,

Ο Θούριος του Ρήγα Φεραίου κρεμόταν μόνιμα απ’ τα χείλη του… «Καλύτερα μιας ώρας ελεύθερη ζωή, παρά σαράντα χρόνια σκλαβιά και φυλακή…». Ο «αθάνατος δάσκαλος» της Κύπρου, δεν χόρταινε να απαγγέλνει στ’ αγαπημένα του πρόσωπα τους ηρωικούς στίχους. Στίχους τους οποίους μετουσίωσε σε πράξη προσφέροντας ανιδιοτελώς την ίδια του τη ζωή για χάρη της πατρίδας. 

Δέος, βαθιά συγκίνηση και υπερηφάνεια! Πλημμυρισμένοι με τέτοια αισθήματα αποτίνουμε σήμερα, στον ιερό τούτο χώρο, τον οφειλόμενο φόρο τιμής σε έναν από τους πιο ένθερμους μαχητές του απελευθερωτικού αγώνα της ΕΟΚΑ του 1955-1959, στον Φώτη Πίττα.

Γεννημένος στις 28 Φεβρουαρίου 1935 στο Φρέναρος, ο ήρωας ήταν το τρίτο από τα έξι παιδιά της οικογένειας του Σταύρου Πίττα και της Μαρίας Νικόλα. Αποφοίτησε το 1953 από το Ελληνικό Γυμνάσιο Αμμοχώστου και κατά τη διάρκεια της φοίτησής του στο Διδασκαλικό Κολέγιο Μόρφου, συγκεκριμένα τον Απρίλιο του 1955, μυήθηκε στην ΕΟΚΑ.  Δικαίως αποκαλείται ο «ήρωας δάσκαλος», γιατί με τη δράση του και τον θάνατό του τίμησε παράλληλα το ιερό λειτούργημα του Έλληνα δασκάλου.  Ήταν «ο δάσκαλος στη διάρκεια της μέρας και ο μαχητής της ελευθερίας κατά τις νυχτερινές ώρες».  Υπήρξε φλογερός πατριώτης και αφοσιωμένος, ψυχή τε και σώματι, στον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα κατά των Βρετανών αποικιοκρατών.  

Οι στίχοι των ποιημάτων του μέσα από τις σελίδες του ημερολογίου που διατηρούσε κρυφά, κατά την κράτησή του από τους Βρετανούς, αφενός αποτελούν αδιάψευστη μαρτυρία των βασανιστηρίων που υπέστη κι αφετέρου αντανακλούν το πνεύμα αγωνιστικότητας που τον διακατείχε και τον άσβεστο πόθο του για την ελευθερία της πατρίδας.

«Κανένας δεν έχει δικαίωμα να εξουσιάζει τα μάτια μου, το στόμα μου, τα χέρια μου, τούτα τα πόδια μου που πατάνε τη γης» γράφει ο Έλληνας ποιητής Γιάννης Ρίτσος.

 Τον Οκτώβριο του 1956, έναν χρόνο μετά τον διορισμό του ως δασκάλου στην Άχνα, ο Φώτης Πίττας κηρύχθηκε καταζητούμενος. Τον Ιανουάριο του 1957 συνελήφθη στη Βατυλή από τους Άγγλους και απ’ εκεί οδηγήθηκε στον Αστυνομικό Σταθμό Αμμοχώστου, όπου υπεβλήθη σε φρικτά βασανιστήρια.  Στην πορεία μεταφέρθηκε στα κρατητήρια της Κοκκινοτριμιθιάς και αργότερα της Πύλας, απ’ όπου δραπέτευσε μαζί με τρεις άλλους συναγωνιστές του. Στις 2 Αυγούστου 1958 ηγήθηκε οργανωμένης επίθεσης σε τρία βρετανικά στρατιωτικά αυτοκίνητα έξω από τη Λύση, προκαλώντας τεράστιες απώλειες στους Άγγλους.  

Έναν ακριβώς μήνα μετά, έπεσε ηρωικά στον Αχυρώνα του Λιοπετρίου μαζί με τους τρεις συναγωνιστές του Ανδρέα Κάρυο, Ηλία Παπακυριακού και Χρίστο Σαμάρα, καταλαμβάνοντας επάξια περίοπτη θέση στο πάνθεο των ηρώων για την ελευθερία της Κύπρου. Οι τέσσερις ήρωες αντιστάθηκαν φωνάζοντας «μολών λαβέ».  Οι Άγγλοι περιέλουσαν με βενζίνη τον αχυρώνα και τον πυρπόλησαν, με αποτέλεσμα να ακολουθήσει ηρωική έξοδος των αγωνιστών κατά την οποία έπεσαν μαχόμενοι.  

Το φρόνημα του Φώτη Πίττα υψηλό, το μεγαλείο της προσφοράς του ασύλληπτο και το μέγεθος του αγωνιστικού του αναστήματος ανυπολόγιστο. Η θυσία του αποτελεί σημείο αναφοράς και ανεξίτηλο κληροδότημα για τον κυπριακό ελληνισμό και συνάμα για ολόκληρη την ανθρωπότητα.  

Κυρίες και κύριοι

Τέτοια πολύτιμη και βαριά κληρονομιά κουβαλούμε ως λαός. Οφείλουμε συνεπώς ως ενεργοί πολίτες του μαρτυρικού αυτού τόπου να αντλούμε διδάγματα από το ένδοξο παρελθόν, της θυσίας των ηρώων μας και με ψυχικό σθένος να χτίζουμε το παρόν και το μέλλον μας. Δεν συμβιβαζόμαστε με την κατοχή, δεν αποδεχόμαστε τη συνέχιση της απαράδεκτης σημερινής κατάστασης και σίγουρα δεν μας επιτρέπεται να μένουμε αδρανείς μπροστά στα επεκτατικά τουρκικά σχέδια και στη λύση των δύο κρατών που συντονισμένα προωθούν Άγκυρα και κατοχική ηγεσία.

Παραμένουμε προσηλωμένοι στον σταθερό μας στόχο, για μια Κύπρο επανενωμένη και ελεύθερη. Επιδιώκουμε μια δίκαιη και βιώσιμη λύση του κυπριακού προβλήματος, που θα βασίζεται στις αρχές και αξίες της ΕΕ, στα ψηφίσματα του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών και στον σεβασμό των ανθρώπινων δικαιωμάτων όλων των κατοίκων του νησιού. Δεν έχουμε δικαίωμα να παραιτούμαστε ή να απομακρυνόμαστε απ’ τον στόχο μας, παρά την τουρκική αδιαλλαξία, την ολοένα αυξανόμενη επιθετική ρητορική και τους απροκάλυπτους εκβιασμούς της Άγκυρας.

Ως νόμιμοι κληρονόμοι ενός ηρωικού παρελθόντος και του λαμπρού μακραίωνου πολιτισμού μας, καθίσταται επιτακτικό το χρέος για διαφύλαξη της εθνικής μας ταυτότητας και για αποτροπή των τουρκικών επεκτατικών σχεδίων καθώς και νέων τετελεσμένων. Με ενότητα και ομοψυχία οφείλουμε να αξιοποιούμε κάθε ευκαιρία και κάθε διεθνές βήμα, για να προβάλλουμε ακούραστα τα δίκαια του λαού μας, ζητώντας αποκατάσταση της αδικίας και των συνεπειών του εγκλήματος που συντελέστηκε σε βάρος της Κύπρου μας.   

«Αδέλφια…» έγραφε στο ημερολόγιο του ο ήρωας

«Ο κάθε αγωνιζόμενος είναι και ελεύθερος. Όλοι αδελφωμένοι, μονοιασμένοι με του Θεού τη βοήθεια, ας βαδίσουμε τον δρόμο του Γολγοθά, τον δρόμο προς τη λευτεριά. Με αδελφική αγάπη, Φώτης».

Συνεπής απέναντι στο καθήκον για την πατρίδα, αντλώντας δύναμη από την πίστη του, ο ανυπότακτος δάσκαλος δε δείλιασε μπροστά στην εθνική πρόκληση και δε δίστασε να θυσιαστεί, γράφοντας μια από τις σημαντικότερες σελίδες της σύγχρονης ιστορίας του κυπριακού ελληνισμού. Παρ’ όλο που «η μνήμη όπου και να την αγγίξεις πονεί», όπως λέει ο σπουδαίος ποιητής μας Γιώργος Σεφέρης, θα αποτελούσε πράξη ύστατης προδοσίας η επιλογή της λήθης και της λησμονιάς.

Κλείνοντας επιλέγω να παραθέσω αυτούσια κάποια αποσπάσματα από το ημερολόγιο του ήρωα:

«…Η νύκτα πέρασε με φοβερούς πόνους και αγωνία  Από τις 8 -10 π.μ. με ξυλοκόπησαν άγρια… Κυριακή 13-1-57  Ακούω την καμπάνα του αγίου Γεωργίου Έξορινού να κτυπά. Ή καρδιά μου κτυπά, αναγαλλιάζει. Παρακαλώ τον Παντοδύναμο να με βοηθήσει, να μου δώσει κουράγιο και θάρρος για να μπορέσω να αντεπεξέλθω στο μαρτύριο. Παρακαλώ να με ενδυναμώσει. Να με αξιώσει να ιδώ την Κύπρο μας ελεύθερη. Ήμερα αγωνίας. Το απόγευμα μπαίνουν στο κελλί, με φοβερίζουν…»

«…Καθώς με βγάζουν το πρωί και μεσημέρι… και το βράδυ, ακούω τις γοερές κραυγές άνακρινομένων προσώπων. Ασφαλώς τους κτυπούν με τον ίδιο κτηνώδη τρόπο που με κτύπησαν και μένα…»

«Κτυπώ τον τοίχον του διπλανού κελλιού. Δίδω το σύνθημα και το τραγούδι αρχίζει, όπως και τις άλλες μέρες. Όλα περνούν μονότονα και πληκτικά. Πάλι κτυπά ή καμπάνα για τον εσπερινό…»

«…Μετά από τα πρωινά τροπάρια και ψαλμούς πού γνώριζα, άρχισα να σκέφτομαι να σχεδιάσω κάτι, στον τοίχο. Συλλαμβάνω την ιδέα. Ή Ελευθερία με το σπαθί ξεγυμνωμένο και τη σημαία ψηλά…»

«…Πληροφορούμαι ότι φονεύθηκε ό Μάρκος Δράκος, ένας από τους καλύτερους αγωνιστές. Με λυπεί αυτό κατάκαρδα, άλλα και δεν χάνω το θάρρος και τις ελπίδες μου. Πιστεύω στην έλευθερίαν της Κύπρου, αργά ή γρήγορα θα ‘ρθεί…»

Τέτοιους ήρωες είχαμε, τέτοιους ήρωες έχουμε.

Τέτοιους ήρωες οφείλουμε να τιμούμε αναλογιζόμενοι /νες το χρέος και την ευθύνη που κουβαλάμε για την πατρίδα μας, για το μέλλον που αξίζει στον τόπο μας, για εμάς και τα παιδιά μας.

Αιωνία ας είναι η μνήμη του Φώτη Πίττα, καθώς και όλων όσοι αγωνίστηκαν και θυσιάστηκαν για την ελευθερία της πατρίδας!

Σας ευχαριστώ.

(Το κείμενο ως απεστάλη από τη Βουλή των Αντιπροσώπων)