Ανακοινωθέντα

Καταρχάς ήταν τιμή που σας είχαμε πρόσφατα μαζί μας στην Κύπρο το περασμένο καλοκαίρι ενόψει των τραγικών γεγονότων της τουρκικής εισβολής του 1974.

Ημέρα Μνήμης των Αγνοουμένων η σημερινή. Ημέρα της ιστορικής αλήθειας. Ημέρα τιμής για τους ήρωες των σύγχρονων Θερμοπυλών. Τιμούμε όλους αυτούς που αγωνίστηκαν, τους πιστούς στις επάλξεις της ελευθερίας, τους πεσόντες, τους αιχμαλώτους, τους αγνοουμένους μας. Στις 28 Οκτωβρίου 1974 ολοκληρώθηκε στην Κύπρο η ανταλλαγή των αιχμαλώτων της τουρκικής εισβολής και έτσι η επόμενη μέρα, 29 Οκτωβρίου, καθιερώθηκε ως Hμέρα Aγνοoυμένων.

Η τραγωδία των αγνοουμένων μας είναι η μεγαλύτερη χαίνουσα πληγή της τουρκικής εισβολής, η οποία προκαλεί δυσβάστακτο πόνο. Ο πόνος εντείνεται με τη συνεχιζόμενη κατοχή της πατρίδας μας. Μάς συνθλίβει, μάς εξουθενώνει, μάς συντρίβει, μάς αφήνει με παρατεταμένο πόνο ψυχής, χωρίς παρηγοριά.

Είμαστε δίπλα στις οικογένειες των αγνοουμένων μας και ενώνουμε μαζί τους τη φωνή και τις δυνάμεις μας. Γιατί ο αγώνας είναι κοινός, ένας και ιερός. Η διακρίβωση της τύχης ενός εκάστου των αγνοουμένων μας και ο εντοπισμός των πεσόντων μας που χάθηκαν κατά την Τουρκική εισβολή το 1974 και την περίοδο 1963-1964.

Αναζητούμε την αλήθεια μαζί τους και εντείνουμε από κοινού τις προσπάθειές μας για την επίτευξη του μοναδικού μας στόχου. Μόνο με τη διακρίβωση της αλήθειας θα τεθεί τέλος στην αγωνία των συγγενών των αγνοουμένων μας. Η διασφάλιση του δικαιώματος των συγγενών να γνωρίζουν την αλήθεια για την τύχη των δικών τους ανθρώπων είναι υποχρέωσή μας και προϋποθέτει τη συνέχιση και εντατικοποίηση των προσπαθειών μας, την προσήλωση στον στόχο αυτό.

Νέος στόχος της Υπηρεσίας μας, από την ημέρα ανάληψης των καθηκόντων μου, είναι η ενίσχυση των προσπαθειών μας με έναν πιο ενεργό ρόλο και η διαφοροποίηση της προσέγγισης του ζητήματος, με επίκεντρο τον άνθρωπο και τις ανάγκες του. Επιβάλλεται, εξάλλου, τα θέματα που αφορούν τους αγνοούμενους μας και τους συγγενείς τους να αντιμετωπίζονται άμεσα ως ανθρωπιστικό ζήτημα και η επίλυση να αναζητείται στη βάση της διασφάλισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων τους.

Για επίτευξη αυτού του νέου στόχου αποφασίστηκαν αλλαγές ειδικότερα σε ό,τι αφορά στη διαδικασία εξασφάλισης και διερεύνησης των όποιων πληροφοριών για την τύχη των αγνοουμένων μας, που αποτελεί για την Υπηρεσία μας ζήτημα κεφαλαιώδους σημασίας. Γι΄ αυτό με κάθε ευκαιρία και από κάθε βήμα ενθαρρύνουμε τους πολίτες να μιλήσουν, να δώσουν τις οποιεσδήποτε πληροφορίες κατέχουν σε σχέση με την τύχη των αγνοουμένων μας.

Αλλάζοντας τον τρόπο προσέγγισης σε πιο φιλικό προς τους πολίτες, αυξήθηκε η ροή πληροφοριών με θετικά αποτελέσματα και ήδη σε ένα μήνα είχαμε πάνω από έξι ταυτοποιήσεις.

Βασικός πυρήνας του Προγράμματος Διακυβέρνησης του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Νίκου Χριστοδουλίδη είναι ο άνθρωπος και η ανθρωποκεντρική προσέγγιση και αυτό πράττουμε καθημερινά. Προς αυτή την κατεύθυνση οι προσπάθειες μας είναι εντατικές.

Είναι γνωστές οι δυσκολίες εντοπισμού και ταυτοποίησης, όπως και τα προβλήματα που προέκυψαν κατά τις εκταφές λειψάνων Ελλαδιτών από τα κοιμητήρια Λακατάμειας και Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης, για να παραδοθούν στους συγγενείς αριθμού πεσόντων ώστε να επιστρέψουν στην Ελλάδα.

Επικεντρωνόμαστε στην αποφυγή επανάληψης λαθών του παρελθόντος που ουδείς αμφισβητεί και ενώνουμε τις δυνάμεις μας έχοντας έναν και μόνο στόχο: τη διακρίβωση της τύχης, με πειστικά και τεκμηριωμένα στοιχεία, και του τελευταίου αγνοουμένου μας. Γνωρίζουμε τις δυσκολίες, τα εμπόδια και τα πολιτικά παιχνίδια της άλλης πλευράς. Όμως ειλικρινά σας διαβεβαιώνω ότι αυτά δεν μας κάμπτουν και παραμένουμε προσηλωμένοι στον στόχο μας καταβάλλοντας κάθε δυνατή προσπάθεια επίτευξής του.

Το μεγαλύτερο εμπόδιο σε αυτή την κοινή μας προσπάθεια ως γνωστό είναι ο τουρκικός στρατός και το κατοχικό καθεστώς. Η διαπραγμάτευση για τη διενέργεια ανασκαφών, οι συνθήκες κατοχής, η παρουσιαζόμενη καθυστέρηση στην έγκριση των ανασκαφών στα κατεχόμενα και ειδικότερα στις ούτω καλούμενες στρατιωτικές ζώνες, ο περιορισμένος χρόνος, καθώς και οι απαγορεύσεις πρόσβασης στα αρχεία του τουρκικού στρατού είναι μόνο μερικά από τα βασικά προβλήματα που καλούμαστε να διαχειριστούμε.

Ωστόσο τα προβλήματα κωδικοποιούνται και με κάθε ευκαιρία αναδεικνύονται σε διεθνές και ευρωπαϊκό επίπεδο, καθότι είναι πολύ σημαντική η εμπλοκή του ευρωπαϊκού και διεθνούς παράγοντα στην αποτελεσματική αντιμετώπιση και επίλυσή τους.

Από τη δεκαετία του 1990 πραγματοποιούνται ανασκαφές και εκταφές, ενώ πέραν του 50% των υποθέσεων αγνοουμένων (συνολικά 767) εξακολουθούν να εκκρεμούν μέχρι σήμερα. Συγκεκριμένα από τις 1510 δηλωθείσες και περιληφθείσες στον κατάλογο της ΔΕΑ περιπτώσεις Ελληνοκυπρίων και Ελλαδιτών αγνοουμένων έχουν ταυτοποιηθεί τα λείψανα ή μεμονωμένα μικρά οστά 743 αγνοουμένων μας. Εξακολουθούν να αγνοούνται μετά από 49 ολόκληρα χρόνια 767 αγνοουμένοι μας, μεταξύ αυτών και 47 Ελλαδίτες αδελφοί μας, από τους 77 που είχαν αρχικά καταγραφεί. Όσον αφορά την περίοδο 1963-1964 αγνοούνται δύο από τους τέσσερις Ελλαδίτες αδελφούς μας.

Αποτελεί χρέος μας να αγωνιστούμε με όλες μας τις δυνάμεις για την ανεύρεση των αγνοουμένων μας και να διατηρήσουμε την κληρονομιά που αφήνουν στις νέες γενιές τα παλληκάρια που αντιστάθηκαν στην τουρκική εισβολή του 1974. Μια κληρονομιά μαχητικότητας, αγωνιστικότητας, αξιοπρέπειας, υπερηφάνειας, τόλμης και ανδρείας. Και με μια υπόσχεση που θα εκπληρωθεί μόνο όταν διακριβωθεί η τύχη και του τελευταίου αγνοούμενου της τουρκικής εισβολής και της θηριωδίας του 1974: ότι θα συνεχίσουμε τον αγώνα μέχρι την τελική δικαίωση. Γιατί η πατρίδα, η οποία αποτελεί το υπέρτατο αγαθό για τον άνθρωπο, αξίζει κάθε θυσία. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Νίκος Χριστοδουλίδης καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια για την καλύτερη διαχείριση του θέματος των αγνοουμένων μας και ανεξαρτήτως των δυσκολιών και των προβλημάτων συνεχίζουμε τον αγώνα για διακρίβωση της τύχης και του τελευταίου αγνοουμένου μας και τον εντοπισμό των πεσόντων μας. Αποτελεί δέσμευση, υποχρέωση και καθήκον μας απέναντι στους ήρωες μας και σε εσάς, τους συγγενείς των ηρώων μας.

Αγαπητοί συγγενείς των πεσόντων και αγνοουμένων μας,

Είναι αληθινός ηρωισμός και μεγαλείο ψυχής το να αναμένετε καρτερικά σχεδόν μισό αιώνα για τον εντοπισμό και τη διακρίβωση της τύχης των αγαπημένων σας προσώπων. Στεκόμαστε με δέος και υπερηφάνεια όχι απέναντι σας, αλλά δίπλα σας, και σας διαβεβαιώνουμε ότι αποτελεί δικό μας χρέος να συνεχίσουμε τον αγώνα γιατί το χρέος είναι πρωτίστως υπόθεση ψυχής.

Στους συγγενείς των πεσόντων μας δηλώνω ότι συμμερίζομαι πως ο θάνατος των επιφανών ανθρώπων έχει οικουμενική διάσταση. "Ἀνδρῶν ἐπιφανῶν πᾶσα γῆ τάφος" είχε γράψει ο Θουκυδίδης στον Επιτάφιο του Περικλή. Και να προσθέσω ότι σε αυτούς τους ένδοξους ανθρώπους της τόλμης και αρετής, των οποίων τάφος είναι κάθε γη, αρμόζουν όλες οι τιμές και απόδοση άπειρης ευγνωμοσύνης για τη θυσία τους με κάθε ευκαιρία, όχι μόνο στα λόγια, αλλά κυρίως με έργα.

Κλείνοντας, και χωρίς να υποστέλλουμε ποτέ τη σημαία του αγώνα για την ελευθερία ως την ελάχιστη οφειλή προς τους πεσόντες, αγνοούμενους και αιχμαλώτους μας, παραπέμπω στον μεγάλο Έλληνα φιλόσοφο Σωκράτη, ο οποίος έλεγε τούτο: «Μητρός τε και πατρός και των άλλων προγόνων απάντων τιμιώτερον εστίν η πατρίς και σεμνότερον και αγιώτερον και εν μείζονι μοίρα και παρά θεοίς και παρ’ ανθρώποις τοις νουν έχουσιν».

Σας ευχαριστώ για την ευκαιρία που μου δώσατε να χαιρετήσω τη Γενική σας Συνέλευση. Προσβλέπω σε μια συνεχή και αγαστή συνεργασία για την επίτευξη των κοινών και θεάρεστων στόχων μας.

(ΡΜ/ΝΓ)