Ανακοινωθέντα

Χαιρετισμός της Προέδρου της Βουλής των Αντιπροσώπων κ. Αννίτας Δημητρίου στην επιστημονική Ημερίδα Διοικητικού Δικαίου που συνδιοργανώνουν το Ίδρυμα Κοινοβουλευτισμού και Συμμετοχικής Δημοκρατίας της Βουλής των Αντιπροσώπων και η Ακαδημία Νομικής Υπηρεσίας της Δημοκρατίας

Αίθουσα Τελετών Πανεπιστημίου Κύπρου

Τετάρτη, 3 Απριλίου 2024, 09.30 - 16.00

Έντιμε κύριε Γενικέ Εισαγγελέα,

Εντιμότατε κύριε Πρόεδρε του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου,

Εντιμότατη κυρία Πρόεδρε του Ανωτάτου Δικαστηρίου,

Έντιμοι κύριοι συνάδελφοι βουλευτές,

Έντιμε κύριε Αρχηγέ της Αστυνομίας,

Έντιμε κύριε Βοηθέ Γενικέ Εισαγγελέα,

Εντιμότατε κύριε Πρόεδρε Διοικητικού Δικαστηρίου,

Εντιμότατε κύριε Πρόεδρε Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας,

Εντιμότατοι κύριοι και κυρίες Δικαστές, (νυν και πρώην)

Αξιότιμε κύριε Πρόεδρε της Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας,

Αξιότιμε κύριε Εκπρόσωπε της Πρεσβείας της Ελλάδος,

Αξιότιμοι κύριοι και κυρίες Επίτροποι,

Αξιότιμοι κύριοι και κυρίες εισηγητές,

Αξιότιμοι εκπρόσωποι του ακαδημαϊκού κόσμου της Κύπρου,

Εκλεκτοί προσκεκλημένοι,

Κυρίες και κύριοι,

Είναι με ιδιαίτερη χαρά που χαιρετίζω σήμερα την πρώτη εκδήλωση που πραγματοποιεί το νεοσυσταθέν Ίδρυμα Κοινοβουλευτισμού και Συμμετοχικής Δημοκρατίας της Βουλής των Αντιπροσώπων, ένα ίδρυμα το οποίο υπήρξε επί μακρόν όραμα και το οποίο λαμβάνει σάρκα και οστά με τη σημερινή από κοινού με την Ακαδημία Νομικής Υπηρεσίας της Δημοκρατίας διοργάνωση της σημαντικής αυτής επιστημονικής ημερίδας Διοικητικού Δικαίου.

Επιτρέψετέ μου στο πλαίσιο αυτό, να υπογραμμίσω τη μεγάλη μου ικανοποίηση ως Πρόεδρος του Ιδρύματος για την έναρξη λειτουργίας του, με κύριο στόχο την προώθηση των αρχών του κοινοβουλευτισμού και της συμμετοχικής δημοκρατίας και στο πλαίσιο αυτό την εμβάθυνση των σχέσεων της Βουλής με την ακαδημαϊκή κοινότητα, άλλους δημόσιους οργανισμούς και την κοινωνία των πολιτών ευρύτερα. Έχω τη βεβαιότητα ότι όλοι όσοι συμπράξαμε στη λειτουργία του νεοσύστατου ιδρύματος της Βουλής των Αντιπροσώπων, θα συμβάλουμε επίσης κατά το μέγιστο στην εκπλήρωση της αποστολής του, την οποία πρέπει να προαγάγουμε με την πεποίθηση ότι θα υπηρετήσει το σύνολο του λαού, ως πηγής κάθε μορφής κρατικής εξουσίας στη σύγχρονη αντιπροσωπευτική δημοκρατία.

Κυρίες και κύριοι,

Το διοικητικό δίκαιο, ένας από τους σημαντικότερους κλάδους δικαίου στην Κύπρο, συνιστά το νομικό πλαίσιο που διέπει τις σχέσεις του πολίτη με τη δημόσια διοίκηση και ρυθμίζει τον δικαστικό έλεγχο των πράξεων και παραλείψεών της. Κατά την έννοια αυτή, αποτελεί θεμελιώδες στοιχείο ενός κράτους δικαίου, στο πλαίσιο του οποίου όλες οι δημόσιες εξουσίες οφείλουν να ενεργούν στη βάση της αρχής της νομιμότητας, ήτοι των περιορισμών που τίθενται από τους νόμους και βεβαίως υπό τον έλεγχο της ανεξάρτητης και αμερόληπτης κρίσης των δικαστηρίων. Στο σημείο αυτό να τονίσω ότι η σημασία του διοικητικού δικαίου ως κλάδου δημοσίου δικαίου, καταδεικνύεται και μέσω της συμπλήρωσής του από το συνταγματικό δίκαιο, καθώς αμφότερα προστατεύουν από την αυθαίρετη χρήση εξουσίας και διασφαλίζουν τη δίκαιη μεταχείριση των πολιτών, αλλά και τη μη παραβίαση και προστασία των δικαιωμάτων τους.

Στο σύγχρονο, ομολογουμένως, σύνθετο περιβάλλον στο οποίο ζούμε, το διοικητικό δίκαιο διαδραματίζει σημαίνοντα ρόλο κάτω από τις περίπλοκες κοινωνικές, οικονομικές και πολιτικές πτυχές της ανθρώπινης δραστηριότητας. Προς επίτευξη του σκοπού αυτού, οι δράσεις και οι αποφάσεις των διοικητικών οργάνων υποβάλλονται σε έλεγχο δυνάμει της ισχύος του διοικητικού δικαίου ενώπιον πλέον των νεοσύστατων στην Κύπρο διοικητικών δικαστηρίων, με στόχο τη διασφάλιση της νομιμότητας των πράξεων της δημόσιας διοίκησης, η οποία οφείλει αφενός να προστατεύει τους πολίτες αποτελεσματικά και αφετέρου να περιορίζεται, ώστε να μην τίθενται σε κίνδυνο δικαιώματα και ελευθερίες, ιδιαίτερα σε περιόδους, κατά τις οποίες αλλεπάλληλες κρίσεις -οικονομικές, υγειονομικές, μεταναστευτικές- πλήττουν την παγκόσμια κοινωνία και δοκιμάζουν τον θεσμό της δημοκρατίας. Η εφαρμογή στο πλαίσιο αυτό των αρχών του διοικητικού δικαίου δύναται να μετριάσει, ακόμη και να ανακόψει καταχρήσεις και αυθαιρεσίες της εξουσίας και να λειτουργήσει ως ασπίδα προστασίας των δικαιωμάτων και των ελευθεριών των πολιτών.

Στην εξέλιξη του διοικητικού δικαίου στην Κύπρο, το οποίο κατ’ αντίθεση προς άλλους κλάδους δικαίου βασίζεται στο ηπειρωτικό δίκαιο, έχει συμβάλει καθοριστικά η σχετική νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου, της οποίας οι βασικές αρχές έχουν κωδικοποιηθεί στον περί Γενικών Αρχών Διοικητικού Δικαίου Νόμο, ο οποίος θεσπίσθηκε από τη Βουλή των Αντιπροσώπων το 1999. Σημαντική εξέλιξη αποτέλεσε επίσης η απόφαση της πολιτείας να προχωρήσει αποφασιστικά στην καθίδρυση δύο διοικητικών δικαστηρίων, μέσω της τροποποίησης του Συντάγματος και της ψήφισης ειδικής νομοθεσίας για τη λειτουργία τους το 2015, ενώ με τη Δέκατη Έβδομη τροποποίηση του Συντάγματος το 2022 τέθηκε, επίσης, το αναγκαίο συνταγματικό υπόβαθρο για διεύρυνση της δικαιοδοσίας του Διοικητικού Δικαστηρίου, ώστε να επιλαμβάνεται διοικητικών διαφορών ουσίας.

Κυρίες και κύριοι,

Σε ένα περιβάλλον πολλαπλών προκλήσεων, το σύγχρονο κυπριακό διοικητικό δίκαιο και οι φορείς του, καθώς και η ακαδημαϊκή κοινότητα καλούνται, μεταξύ άλλων, να εξετάσουν και τις ισχύουσες πρακτικές της κυπριακής διοίκησης και να μελετήσουν νέες ιδέες και δογματικές αναλύσεις που προσπορίζουν η νομολογία και η νομική επιστήμη, ώστε με τη διαμόρφωση ενός ευέλικτου συστήματος απονομής της διοικητικής δικαιοσύνης να ενισχύεται η χρηστή δημόσια διοίκηση και να θεραπεύονται εν τέλει φαινόμενα κακοδιοίκησης, τα οποία εκδηλώνονται κατά παράβαση της αρχής της νομιμότητας, αλλά και των αρχών φυσικής δικαιοσύνης, τις οποίες το διοικητικό δίκαιο οφείλει επίσης να υπηρετεί.

Συναφώς, με οδοδείκτη τις γενικές αρχές δικαίου, η Βουλή των Αντιπροσώπων, ως το κατεξοχήν όργανο έκφρασης της λαϊκής κυριαρχίας και της δημοκρατικής αντιπροσώπευσης, θα συνεχίσει να συμβάλλει στην ενίσχυση του κράτους δικαίου και στην εμπέδωση της νομιμότητας, αλλά και διεκδίκησής της, τόσο από τα συντεταγμένα διοικητικά όργανα της δημόσιας σφαίρας όσο και από τα υποκείμενα, τα οποία τα όργανα αυτά εντέλλονται να υπηρετούν.

Φίλες και φίλοι,

Το κομβικής σημασίας αντικείμενο της σημερινής επιστημονικής ημερίδας που στόχο έχει την εμβάθυνση στο ειδικό ζήτημα της διοικητικής διαφοράς ουσίας και της συμμόρφωσης της διοίκησης προς τις αποφάσεις των διοικητικών δικαστηρίων και η συμβολή με εισηγήσεις σημαινόντων ακαδημαϊκών, δικαστικών και δικηγόρων από την Κύπρο και την Ελλάδα, αποτελούν τον καλύτερο οιωνό για ένα γόνιμο επιστημονικό διάλογο, που είμαι σίγουρη ότι θα ακολουθήσει, καθώς και για την εξαγωγή χρήσιμων συμπερασμάτων, τα οποία αναμένουμε να φωτίσουν περαιτέρω κρίσιμα πεδία, αλλά και τις προοπτικές εξέλιξης του κυπριακού διοικητικού δικαίου στη βάση σύγχρονων αντιλήψεων.

Σας ευχαριστώ.

(Το κείμενο ως απεστάλη από τη Βουλή των Αντιπροσώπων)