Ανακοινωθέντα

Σήμερα εγκαινιάζεται το πρώτο οργανωμένο μελισσοκομικό πάρκο που εγκαθίσταται σε κρατική δασική γη. Συγχαρητήρια αξίζουν σε όλους όσοι συνεργάστηκαν προς αυτό τον σκοπό, το Τμήμα Δασών, τον Φιλοδασικό Σύνδεσμο Κύπρου και τη Cyta.

Το Γραφείο της Επιτρόπου Περιβάλλοντος θα συνεχίσει αυτή την πορεία με περαιτέρω δράσεις για την προστασία της μέλισσας καθώς και για ευαισθητοποίηση και ενημέρωση του πολιτών για τον ουσιαστικό ρόλο που η μέλισσα επιτελεί στον πλανήτη. Ήδη το Γραφείο μετέχει στη διετή ενημερωτική εκστρατεία για την προστασία της μέλισσας που διενεργείται από το Ινστιτούτο Επαγγελματικών Σπουδών του Πανεπιστημίου UCLan Cyprus. Ταυτόχρονα προγραμματίζονται και άλλες δράσεις όπως είναι συνέργειες με δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς, συνεργασίες με τον ακαδημαϊκό και ερευνητικό τομέα αλλά και με την Κοινωνία των Πολιτών, για την ανάπτυξη βιώσιμων πρακτικών γεωργίας, έργων αποκατάστασης οικοτόπων και προώθησης της βιοποικιλότητας.

Η ύπαρξη των μελισσών είναι ταυτισμένη με τη ζωή στον πλανήτη και οι μέλισσες διαχρονικά πρωταγωνιστούν σε μύθους, λαϊκές παραδόσεις και θρησκευτικά κείμενα ως σύμβολα της γονιμότητας, εργατικότητας και αρμονίας με τη φύση. Ο Αριστοτέλης αναφέρει σε πολλές πραγματείες του ότι φύση δεν κάνει τίποτα δίχως λόγο και δίχως κάποιο σκοπό («Οὐθὲν γάρ, ὡς φαμέν, μάτην ἡ φύσις ποιεῖ»), όλες οι φυσικές διεργασίες κάπου αποβλέπουν.

Με πάνω από 15 εκατομμύρια χρόνια παρουσίας στη γη, αυτές οι αφανείς, ακούραστες εργάτριες εξασφαλίζουν την αναπαραγωγή του μεγαλύτερου μέρους των άγριων/αυτοφυών ανθοφόρων φυτών αλλά και των περισσότερων καλλιεργήσιμων ειδών, ενώ, παράλληλα, συγκαταλέγονται στους σημαντικότερους ρυθμιστές των δασικών και αγροτικών οικοσυστημάτων.

Ωστόσο, οι επικονιαστές απειλούνται όλο και περισσότερο. Η μεγαλύτερη απειλή για αφανισμό του πληθυσμού των μελισσών προέρχεται από ανθρώπινες δραστηριότητες όπως είναι η αλλαγή χρήσης της γης, η εντατική γεωργική και κτηνοτροφική διαχείριση, η απώλεια ενδιαιτημάτων, η χρήση φυτοφαρμάκων, οι γενετικά τροποποιημένες μονοκαλλιέργειες, οι οποίες σε συνδυασμό με την κλιματική αλλαγή, την ατμοσφαιρική και ηλεκτρομαγνητική ρύπανση, τα χωροκατακτητικά ξένα είδη, τις καταστροφικές πυρκαγιές ευθύνονται για τη μείωση των επικονιαστών.

Το 1/3 της παραγωγής τροφίμων (φρούτα, λαχανικά, σπόροι και καρποί), το 80% των καλλιεργήσιμων και αυτοφυών φυτών, το 90% της παγκόσμιας διατροφής, εξαρτάται από τις μέλισσες και άλλους επικονιαστές. Και αν οι αριθμοί δεν είναι εύκολα αντιληπτοί για το τι υποδηλούν, με τον αφανισμό των μελισσών και άλλων επικονιαστών, στο πιάτο μας δεν θα υπάρχουν πια μήλα, φράουλες, κεράσια, καρπούζια, λαχανικά, δημητριακά, ξηροί καρποί, μέλι…

Χωρίς μέλισσες δεν υπάρχει επικονίαση, χωρίς επικονίαση επηρεάζεται η γεωργία, η παραγωγή τροφίμων, υποβαθμίζεται η ποιότητα του εδάφους με οικονομικές επιπτώσεις στους γεωργούς, την οικονομία, την κοινωνία, επηρεάζεται ολόκληρο το οικοσύστημα, επηρεάζεται η ανθρωπότητα.

Ιδιαίτερα όσον αφορά τις μέλισσες στην Ευρώπη, το μεγαλύτερο ποσοστό των ειδών που απειλούνται είναι ενδημικά, το 20,4% (400 είδη). Αυτό αναδεικνύει ακόμη περισσότερο την ευθύνη που έχουμε για την προστασία τους.

Σε επίπεδο ΕΕ αναγνωρίζεται η ανάγκη διασφάλισης της βιωσιμότητας των συστημάτων τροφίμων και για αυτό η προστασία της μέλισσας και άλλων επικονιαστών συγκαταλέγεται στην Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία. Άλλες ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες και δράσεις προς αυτόν τον σκοπό είναι και οι στρατηγικές «Από το αγρόκτημα στο πιάτο», η στρατηγική για τη βιοποικιλότητα, η νομοθεσία για την αποκατάσταση της φύσης και για την ορθολογική χρήση των φυτοφαρμάκων. Βάσει αυτών, και στην Κύπρο εφαρμόζονται πολιτικές και πρωτοβουλίες μέσω υλοποίησης των σχετικών νομοθεσιών.

Βασικός πυλώνας πολιτικής και δράσης του Γραφείου της Επιτρόπου Περιβάλλοντος είναι η προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης και η οριζόντια συνεργασία στις πολιτικές του κράτους αλλά και στην κοινωνία μέσω δράσεων ευαισθητοποίησης. Είναι γι’ αυτό τον λόγο που ενθαρρύνουμε και αγκαλιάζουμε τέτοιου είδους πρωτοβουλίες ως συμβολή στην προστασία της βιοποικιλότητας που εμπίπτει και στους ειδικούς στόχους της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής για το κλίμα και το περιβάλλον, συμπεριλαμβανομένης της ενίσχυσης του οικοσυστήματος και της διατήρηση των οικοτόπων και των τοπίων.

Και είναι με ικανοποίηση που παρατηρούμε ότι τα τελευταία χρόνια αναγνωρίζεται η σημασία της προστασίας των πληθυσμών της μέλισσας και στα αστικά περιβάλλοντα, προσφέροντάς τους το απαραίτητο καταφύγιο σε στέγες, κήπους και πάρκα, όπως αυτό που εγκαινιάζεται σήμερα το οποίο, παράλληλα, προάγει και μια σύνδεση των κατοίκων της πόλης με τον φυσικό κόσμο.

Ολοκληρώνοντας, συγχαίρω ξανά το Τμήμα Δασών και τον Φιλοδασικό Σύνδεσμο Κύπρου για τον σχεδιασμό και την υλοποίηση καθώς και τη Cytα για τη συγχρηματοδότηση του πάρκου από κοινού με το Τμήμα Δασών.  

(ΑΣΠ)